یوزف هایدن: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
NMasiha (بحث | مشارکت‌ها)
فارسی‌سازی
NMasiha (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۲۵: خط ۲۵:
[[پرونده:Joseph Haydn Signature.svg|بندانگشتی|چپ|255px|امضای هایدن]]
[[پرونده:Joseph Haydn Signature.svg|بندانگشتی|چپ|255px|امضای هایدن]]


[[File:Haydn by Thaler Wien SAM 350 2.jpg|thumb|تنديس هايدن ساخته شده توسط فرانس تايلر 1800]]
[[File:Haydn by Thaler Wien SAM 350 2.jpg|thumb|تندیس هایدن ساخته شده توسط فرانس تایلر ۱۸۰۰]]
'''فرانتس یوزف هایدن''' (به [[زبان آلمانی|آلمانی]]: Franz Joseph Haydn) (زادهٔ [[۳۱ مارس]] [[۱۷۳۲ (میلادی)|۱۷۳۲]] در روهراو، [[اتریش]] - درگذشتهٔ [[۳۱ مه|۳۱ مهٔ]] [[۱۸۰۹ (میلادی)|۱۸۰۹]] در [[وین]]) [[آهنگساز]] و [[موسیقی‌دان]] اتریشی و یکی از پایه‌گذاران [[موسیقی دوره کلاسیک|موسیقی کلاسیک]] {{مدرک}} و همچنین از پرکارترین و برجسته‌ترین موسیقی‌دانان در این دوره است. او همچنین به‌دلیل سهم بسزا در توسعهٔ موسیقی و نیز کثرت آثارش به «پدر [[سمفونی]]» و «پدر [[کوارتت زهی]]» در این دو فرم ملقب است. هایدن ازطرفی پرورش‌دهنده و استاد موسیقی‌دان بزرگی چون [[لودویگ فان بتهوون|بتهوون]] بود و از طرف دیگر آیندگانی چون [[فرانتس شوبرت]]، [[فلیکس مندلسون|مندلسون]]، و [[یوهانس برامس|برامس]] را تحت تأثیر شیوهٔ موسیقایی خود قرار داد. او همچنین استاد و دوست نزدیک آهنگساز شهیر، [[ولفگانگ آمادئوس موتسارت|موتسارت]] بود.
'''فرانتس یوزف هایدن''' (به [[زبان آلمانی|آلمانی]]: Franz Joseph Haydn) (زادهٔ [[۳۱ مارس]] [[۱۷۳۲ (میلادی)|۱۷۳۲]] در روهراو، [[اتریش]] - درگذشتهٔ [[۳۱ مه|۳۱ مهٔ]] [[۱۸۰۹ (میلادی)|۱۸۰۹]] در [[وین]]) [[آهنگساز]] و [[موسیقی‌دان]] اتریشی و یکی از پایه‌گذاران [[موسیقی دوره کلاسیک|موسیقی کلاسیک]] {{مدرک}} و همچنین از پرکارترین و برجسته‌ترین موسیقی‌دانان در این دوره است. او همچنین به‌دلیل سهم بسزا در توسعهٔ موسیقی و نیز کثرت آثارش به «پدر [[سمفونی]]» و «پدر [[کوارتت زهی]]» در این دو فرم ملقب است. هایدن ازطرفی پرورش‌دهنده و استاد موسیقی‌دان بزرگی چون [[لودویگ فان بتهوون|بتهوون]] بود و از طرف دیگر آیندگانی چون [[فرانتس شوبرت]]، [[فلیکس مندلسون|مندلسون]]، و [[یوهانس برامس|برامس]] را تحت تأثیر شیوهٔ موسیقایی خود قرار داد. او همچنین استاد و دوست نزدیک آهنگساز شهیر، [[ولفگانگ آمادئوس موتسارت|موتسارت]] بود.



نسخهٔ ‏۳۰ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۰۷:۲۸

یوزف هایدن
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدفرانتس یوزف هایدن
زاده۳۱ مارس ۱۷۳۲
روهراو، اتریش
درگذشته۳۱ مهٔ ۱۸۰۹ (۷۷ سال)
وین، اتریش
امضای هایدن
تندیس هایدن ساخته شده توسط فرانس تایلر ۱۸۰۰

فرانتس یوزف هایدن (به آلمانی: Franz Joseph Haydn) (زادهٔ ۳۱ مارس ۱۷۳۲ در روهراو، اتریش - درگذشتهٔ ۳۱ مهٔ ۱۸۰۹ در وین) آهنگساز و موسیقی‌دان اتریشی و یکی از پایه‌گذاران موسیقی کلاسیک [نیازمند منبع] و همچنین از پرکارترین و برجسته‌ترین موسیقی‌دانان در این دوره است. او همچنین به‌دلیل سهم بسزا در توسعهٔ موسیقی و نیز کثرت آثارش به «پدر سمفونی» و «پدر کوارتت زهی» در این دو فرم ملقب است. هایدن ازطرفی پرورش‌دهنده و استاد موسیقی‌دان بزرگی چون بتهوون بود و از طرف دیگر آیندگانی چون فرانتس شوبرت، مندلسون، و برامس را تحت تأثیر شیوهٔ موسیقایی خود قرار داد. او همچنین استاد و دوست نزدیک آهنگساز شهیر، موتسارت بود.

هایدن بیشتر عمر طولانی خویش را در اتریش گذراند و در هنگام مرگ، یکی از معروف‌ترین آهنگسازان اروپایی به‌شمار می‌رفت.

زندگی

هایدن، در روستایی کوچک در روه‌راو اتریش زاده شد. پدرش چرخ ارابه می‌ساخت و هایدن کوچک تا شش سالگی به جز آوازهای عامیانه، که پدرش دلبستهٔ خواندن آنها بود، و نیز رقص‌هایی روستایی، که هنگام جشن و سرور در گوشه و کنار زادگاهش بر پا می‌شد، چیزی از موسیقی نمی‌شناخت.
در ۸ سالگی به وین رفت تا به عضویت پسران آوازخوان کلیسای سن‌اشتفان درآید. در آن‌جا اگر چه صدای دلنشین او مورد توجه قرار گرفت، اما هیچ امکانی برای تحصیل آهنگ‌سازی و هنر نوازندگی برایش فراهم نیامد و هنگامی که در عنفوان جوانی صدای خوشش را از دست داد، او را بدون کمترین پول از سِن اشتفان روانهٔ گوشهٔ خیابان کردند.

او دربارهٔ این دوره چنین گفته‌است:

با تدریس موسیقی به بچه‌های ۷–۸ ساله بود که به‌زحمت می‌توانستم زنده بمانم.

او در آن ایام در تلاش بود تا فن آهنگ‌سازی را خود به تنهایی بیاموزد و همزمان به هر کاری که می‌توانست، از جمله نوازندگی ویولن در گروه محبوب نوازندگان خیابان وین، که اسباب سرگرمی و تفریح شبانهٔ مردم را فراهم می‌کرد، می‌پرداخت.

هایدن گرچه خود را اسیر شغلش حس می‌کرد، اما بعدها در توصیفی خردمندانه از وضعیت خود چنین گفت: «آن‌جا نه فقط دلگرم به اقبال و پذیرش مداوم بودم بلکه در مقام رهبر ارکستر می‌توانستم تجربه کنم و دریابم که چه چیز سبب تقویت جلوه‌ای صوتی می‌شود یا آن را تضعیف می‌کند و به این ترتیب می‌توانستم به دلخواه خود ترکیب سازها را بهبود بخشم، آن‌ها را تغییر دهم و سازهایی را حذف یا اضافه کنم. از دنیا دور افتاده بودم.»

هایدن رهیاب سبک کلاسیک در تکامل بخشیدن به سمفونی و کوارتت زهی پیشرو بود. موتسارت و بتهوون از سبک او تأثیر پذیرفته بودند.

هایدن در سال ۱۸۰۹ هنگام اشغال وین توسط ارتش ناپلئون در ۷۷ سالگی در گذشت.[۱]

برخی از آثار

یوزف هایدن
دست‌خط هایدن

اپراها:

  • (Il diavolo Zoppo (1753 (شیطان لنگ) (ازدست‌رفته)
  • (Acide e Galatea (1762
  • (la Canterina (1766
  • (lo speziale (1768
  • (le pescatrici (1769
  • (L'infedeltà delusa (1777
  • (L'incontro improvviso (1775
  • (Il mondo della luna (1777
  • (La vera costanza (1779
  • (L'isola disabitata (1779
  • (La fedeltà premiata (1781
  • (Orlando Paladino (1782
  • (Armida (1784
  • (L'anima del filosofo (1791

جستارهای وابسته

منابع