عطاملک جوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏زندگی: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB
خط ۳۱: خط ۳۱:


== زندگی ==
== زندگی ==
علاءالدین در سال ۶۲۳ هجری قمری در [[ولایت جوین|جوین]] [[خراسان]] متولد شد. او از خاندان بزرگ صاحب دیوان جوینی است. این خانواده، از قدیم در روزگار سلجوقیان و خوارزمشاهیان در دستگاه حکومت بوده و معمولاً وظیفه صاحب‌دیوانی را عهده‌دار بوده‌اند و در زمانی قدیم‌تر، اجدادشان مقام حجابت و وزارت خلفای عباسی را برعهده داشته‌اند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.hawzah.net/fa/Article/View/82617/آشنایی-با-عطاملک-جوینی- |عنوان = آشنایی با عطاملک جوینی|ناشر = پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه|تاریخ بازدید = ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶|تاریخ = ۸ آبان ۱۳۸۸}}</ref> پدر و پدر بزرگ او از جمله صاحب دیوانانی بودند که در قرنهای پنجم، ششم و هفتم هجری قمری همواره متصدی مشاغل بزرگ و دولتی در زمان سلطان [[جلال الدین منکبرنی]] و [[اوگتای خان]] بودند. عطاملک از جوانی وارد کارهای دیوانی شد و به خدمت [[امیر ارغون]] حکمران [[خراسان]] درآمد و دوبار به همراه وی به پایتخت [[مغولستان]] [[قراقروم]] سفر کرد. در این سفرها با احوال [[مغولان]] آشنایی پیدا کرد و در همین مسافرت‌ها شروع به نوشتن کتابی با موضوع فتوحات مغولان کرد که به [[تاریخ جهانگشا]] شهرت دارد. در سال [[۶۵۴ (قمری)|۶۵۴هـ ق]] که [[هلاکوخان]] [[مغول]] به [[خراسان]] آمد عطاملک به وی پیوست و در جنگهای وی با [[اسماعیلیان]] [[الموت]] و [[خلیفه عباسی]] در [[بغداد]] همراه او بود؛ و با جلب رضایت هلاکو توانست قسمتی از کتابخانه الموت را از نابودی نجات دهد. او همچنین در [[سقوط بغداد (۱۲۵۸)]] توسط هلاکو او را همراهی می‌کرد ودر سال بعد به عنوان فرماندار [[بغداد]]، جنوب [[بین‌النهرین]] و [[خوزستان]] منصوب شد.
علاءالدین در سال ۶۲۳ هجری قمری در [[ولایت جوین|جوین]] [[خراسان]] متولد شد. او از خاندان بزرگ صاحب دیوان جوینی است. این خانواده، از قدیم در روزگار سلجوقیان و خوارزمشاهیان در دستگاه حکومت بوده و معمولاً وظیفه صاحب‌دیوانی را عهده‌دار بوده‌اند و در زمانی قدیم‌تر، اجدادشان مقام حجابت و وزارت خلفای عباسی را برعهده داشته‌اند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.hawzah.net/fa/Article/View/82617/آشنایی-با-عطاملک-جوینی- |عنوان = آشنایی با عطاملک جوینی|ناشر = پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه|تاریخ بازدید = ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶|تاریخ = ۸ آبان ۱۳۸۸}}</ref> پدر و پدر بزرگ او از جمله صاحب دیوانانی بودند که در قرنهای پنجم، ششم و هفتم هجری قمری همواره متصدی مشاغل بزرگ و دولتی در زمان سلطان [[جلال الدین منکبرنی]] و [[اوگتای خان]] بودند. عطاملک از جوانی وارد کارهای دیوانی شد و به خدمت [[امیر ارغون]] حکمران [[خراسان]] درآمد و دوبار به همراه وی به پایتخت [[مغولستان]] [[قراقروم]] سفر کرد. در این سفرها با احوال [[مغولان]] آشنایی پیدا کرد و در همین مسافرت‌ها شروع به نوشتن کتابی با موضوع فتوحات مغولان کرد که به [[تاریخ جهانگشا]] شهرت دارد. در سال [[۶۵۴ (قمری)|۶۵۴هـ ق]] که [[هلاکوخان]] [[مغول]] به [[خراسان]] آمد عطاملک به وی پیوست و در جنگ‌های وی با [[اسماعیلیان]] [[الموت]] و [[خلیفه عباسی]] در [[بغداد]] همراه او بود؛ و با جلب رضایت هلاکو توانست قسمتی از کتابخانه الموت را از نابودی نجات دهد. او همچنین در [[سقوط بغداد (۱۲۵۸)]] توسط هلاکو او را همراهی می‌کرد و در سال بعد به عنوان فرماندار [[بغداد]]، جنوب [[بین‌النهرین]] و [[خوزستان]] منصوب شد.


== درگذشت ==
== درگذشت ==

نسخهٔ ‏۲۷ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۰۳:۱۵

عطاملک جوینی
عطاملک جوینی
زادهٔجوین
ملیتایرانی
دیگر نام‌هاعلاءالدین عطاملک جوینی
پیشهمورخ
آثارتاریخ جهانگشای جوینی
دورهایلخانان

علاءالدین ابوالمنظر عطاملک بن بهاءالدین محمد جوینی (۶۸۱–۶۲۳ هـ ق) مورخ و ادیب ایرانی قرن هفتم قمری است. از آثار او جهانگشای جوینی و رسالهٔ تسلیةالاخوان است.[۱]

زندگی

علاءالدین در سال ۶۲۳ هجری قمری در جوین خراسان متولد شد. او از خاندان بزرگ صاحب دیوان جوینی است. این خانواده، از قدیم در روزگار سلجوقیان و خوارزمشاهیان در دستگاه حکومت بوده و معمولاً وظیفه صاحب‌دیوانی را عهده‌دار بوده‌اند و در زمانی قدیم‌تر، اجدادشان مقام حجابت و وزارت خلفای عباسی را برعهده داشته‌اند.[۲] پدر و پدر بزرگ او از جمله صاحب دیوانانی بودند که در قرنهای پنجم، ششم و هفتم هجری قمری همواره متصدی مشاغل بزرگ و دولتی در زمان سلطان جلال الدین منکبرنی و اوگتای خان بودند. عطاملک از جوانی وارد کارهای دیوانی شد و به خدمت امیر ارغون حکمران خراسان درآمد و دوبار به همراه وی به پایتخت مغولستان قراقروم سفر کرد. در این سفرها با احوال مغولان آشنایی پیدا کرد و در همین مسافرت‌ها شروع به نوشتن کتابی با موضوع فتوحات مغولان کرد که به تاریخ جهانگشا شهرت دارد. در سال ۶۵۴هـ ق که هلاکوخان مغول به خراسان آمد عطاملک به وی پیوست و در جنگ‌های وی با اسماعیلیان الموت و خلیفه عباسی در بغداد همراه او بود؛ و با جلب رضایت هلاکو توانست قسمتی از کتابخانه الموت را از نابودی نجات دهد. او همچنین در سقوط بغداد (۱۲۵۸) توسط هلاکو او را همراهی می‌کرد و در سال بعد به عنوان فرماندار بغداد، جنوب بین‌النهرین و خوزستان منصوب شد.

درگذشت

پس از مرگ هلاکوخان و به سعایت مجدالملک یزدی مدتی گرفتار گردید؛ چون آزاد گشت در شب شنبه ۴ ذیحجه ۶۸۱ قمری (۲۲ اسفند ۶۶۱) در اران درگذشت. پیکر او را به تبریز برده و در مقبره چرنداب به خاک سپردند. صدرالدین علی طوسی در اینباره سروده‌است:

آصف عهد علا حق و دین زبدهٔ کون کرد بدرود جهان را چو سر آمدش زمان
در شب شنبه چهارم ز مه ذیحجهسال بر ششصد و هشتاد و یکی در اران

[۳]

منابع

  1. مدرس رضوی، محمدتقی، احوال و آثار خواجه نصیر طوسی، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۴. (صص ۱۵۲–۱۵۰)
  2. «آشنایی با عطاملک جوینی». پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه. ۸ آبان ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  3. مدرس رضوی، محمدتقی، احوال و آثار خواجه نصیر طوسی، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۴. (ص ۶۸)