کلیمی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''کلیمی''' واژه ای است که برای اطلاق به [[یهودیان ایران]] مورد استفاده قرار |
'''کلیمی''' واژه ای است که برای اطلاق به [[یهودیان ایران]] مورد استفاده قرار میگیرد. |
||
== پیشینه == |
== پیشینه == |
||
تا قبل از قرن بیستم میلادی واژه کلیمی به ندرت در متون فارسی استفاده |
تا قبل از قرن بیستم میلادی واژه کلیمی به ندرت در متون فارسی استفاده میشد. در بیشتر متون گذشته واژه یهودی یا جهود برای اطلاق به یهودیان استفاده می‌گردیده‌است. ریشه واژه کلیمی از ریشه سامی ک-ل-م به معنی صحبت کردن است که از آیه ۴:۱۶۴ قرآن که در آن گفته میشود «و کلم الله موسی تکلیما» اخذ گردیده‌است. از این رو چون خدا با موسی به صورت رودرو صحبت کرد پیروان موسی کلیمی نامیده شدند. بر اساس لغت نامه دهخدا در گذشته واژه کلیمی برای یهودیان به صورت اختصاصی به کار نمیرفت و بلکه گاهی مسلمانان نیز کلیمی دانسته میشدند. |
||
بعد از تشکیل اداره ثبت احوال در سال ۱۹۲۴ میلادی، یهودیان اجبار یافتند که برای خود شناسنامه دریافت کنند که در این |
بعد از تشکیل اداره ثبت احوال در سال ۱۹۲۴ میلادی، یهودیان اجبار یافتند که برای خود شناسنامه دریافت کنند که در این شناسنامه‌ها واژه کلیمی برای دین آنان ثبت شده بود. دلیل انتخاب لغت کلیمی به جای یهودی یا موسوی معلوم نیست. ممکن است دلیل این امر احساسات منفی مرتبط با واژه یهودی باشد. همچنین ممکن است واژه یهودی لغت منفی جهود را در ذهن تداعی کند در حالی که واژه کلیمی در آن زمان در بین مردم احساس منفی برنمی‌انگیخت. |
||
ثبت دین کلیمی در شناسنامه یهودیان عملی بود که از نظر قانون اجبار نشده بود ولیکن |
ثبت دین کلیمی در شناسنامه یهودیان عملی بود که از نظر قانون اجبار نشده بود ولیکن مأموران سازمان ثبت احوال به صورت معمول این کار را انجام میدادند. این ثبت دین در مورد اقلیتهای دیگر انجام نمیگرفت. یوسف کهن آخرین نماینده یهودیان در دوران پهلوی کمی پیش از انقلاب سال ۵۷ موفق شد دین را از شناسنامه‌های یهودیان حذف کند و شناسنامه آنان را با شناسنامه دیگر ایرانیان یکسان کند. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[تاریخ یهودیان در ایران]] |
* [[تاریخ یهودیان در ایران]] |
||
* [[چه کسی یهودی است؟]] |
* [[چه کسی یهودی است؟]] |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
||
نسخهٔ ۲۰ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۲۲:۴۴
کلیمی واژه ای است که برای اطلاق به یهودیان ایران مورد استفاده قرار میگیرد.
پیشینه
تا قبل از قرن بیستم میلادی واژه کلیمی به ندرت در متون فارسی استفاده میشد. در بیشتر متون گذشته واژه یهودی یا جهود برای اطلاق به یهودیان استفاده می‌گردیده‌است. ریشه واژه کلیمی از ریشه سامی ک-ل-م به معنی صحبت کردن است که از آیه ۴:۱۶۴ قرآن که در آن گفته میشود «و کلم الله موسی تکلیما» اخذ گردیده‌است. از این رو چون خدا با موسی به صورت رودرو صحبت کرد پیروان موسی کلیمی نامیده شدند. بر اساس لغت نامه دهخدا در گذشته واژه کلیمی برای یهودیان به صورت اختصاصی به کار نمیرفت و بلکه گاهی مسلمانان نیز کلیمی دانسته میشدند.
بعد از تشکیل اداره ثبت احوال در سال ۱۹۲۴ میلادی، یهودیان اجبار یافتند که برای خود شناسنامه دریافت کنند که در این شناسنامه‌ها واژه کلیمی برای دین آنان ثبت شده بود. دلیل انتخاب لغت کلیمی به جای یهودی یا موسوی معلوم نیست. ممکن است دلیل این امر احساسات منفی مرتبط با واژه یهودی باشد. همچنین ممکن است واژه یهودی لغت منفی جهود را در ذهن تداعی کند در حالی که واژه کلیمی در آن زمان در بین مردم احساس منفی برنمی‌انگیخت.
ثبت دین کلیمی در شناسنامه یهودیان عملی بود که از نظر قانون اجبار نشده بود ولیکن مأموران سازمان ثبت احوال به صورت معمول این کار را انجام میدادند. این ثبت دین در مورد اقلیتهای دیگر انجام نمیگرفت. یوسف کهن آخرین نماینده یهودیان در دوران پهلوی کمی پیش از انقلاب سال ۵۷ موفق شد دین را از شناسنامه‌های یهودیان حذف کند و شناسنامه آنان را با شناسنامه دیگر ایرانیان یکسان کند.
با وجود این حذف شدن واژه کلیمی از شناسنامه یهودیان باز هم امروزه یهودیان ایران از واژه کلیمی برای اطلاق به خود استفاده میکنند به‌طور مثال انجمن کلیمیان تهران.[۱]