کروموزوم Y

بشر Y - chromatid

کروموزوم Y (یا کروموزوم وای) یکی از دو کروموزومهایی است که در اکثر پستانداران از جمله انسان کار تعیین جنسیت را به عهده دارد. در پستانداران، این کروموزوم حاوی ژن SRY است که باعث ایجاد بیضهها می‌شود. کروموزوم Y در انسان از حدود ۶۰،۰۰۰،۰۰۰ جفت باز تشکیل شده‌است. دی ان ای در کروموزوم Y از پدر به پسر منتقل می‌رسد، در نتیجه در واقع می‌توان گفت بسیاری از نام‌های خانوادگی را ردیابی می‌کند. تجزیه و تحلیل دی ان ای به این دلیل در پژوهش‌های تاریخچهٔ خانواده‌ها استفاده می‌شود.

مرور کلی

اکثر پستانداران دارای یک جفت کروموزوم جنسی در هر سلول هستند. مردها دارای یک کروموزوم Y و یک کروموزوم ایکس و زن‌ها دارای دو کروموزوم ایکس هستند. در پستانداران، کروموزوم Y حاوی ژن SRY است که باعث رشد و نمو جنین به شکل یک مذکر می‌شود. کروموزوم Y انسان و پستانداران دیگر ژن‌های دیگر مورد نیاز برای تولید اسپرم‌های طبیعی را نیز در بردارند.

کروموزوم Y بشر

در انسان، کروموزوم Y حدود ۵۸ میلیون جفت باز (بلوک‌های سازنده دی ان ای) است که حدود ۲ درصد از کل دی ان ای سلول‌های مرد را تشکیل می‌دهد. کروموزوم Y انسان حاوی ۸۶ ژن است، که تنها ۲۳ پروتئین مجزا را کد می‌کند.

جستارهای وابسته

• کروموزوم ایکس
• تک‌گروه‌های دی‌ان‌ای Y برپایه گروه قومی
• آدم کروموزوم Y

پیوند به بیرون

• ژنتیک سلسله شناسی: درباره استفاده از تجزیه و تحلیل کروموزومی mtDNA و Y در تست اصل و نسب
• http://www.ensembl.org/Homo_sapiens/mapview؟chr=Y
• http://www.ncbi.nlm.nih.gov/mapview/maps.cgi؟taxid=9606&chr=Y
• اطلاعات پروژه ژنوم انسان -- کروموزوم Y بشر
• [۱] --کروموزوم Y-- از موسسه وایتهد برای تحقیقات پزشکی
• [۲]
• موسسه ملی تحقیقات ژنوم بشر (NHGRI)
• Ysearch.org
• Y کنسرسیوم کروموزوم (YCC)
• [۳]