یوسف و زلیخا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
←‏لید: ویرایش و ویکی‌سازی «ب»
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱: خط ۱:
{{کاربردهای دیگر|یوسف و زلیخا (فیلم)}}
{{کاربردهای دیگر|یوسف و زلیخا (فیلم)}}
[[مثنوی]] '''''یوسف و زلیخا''''' یک منظومهٔ [[شعر]]ی است که پس از مرگ [[فردوسی]] و در حدود ۴۷۷ هـ. ق سروده شده و بعدها گروهی سرایش آن را به فردوسی منتسب کردند.<ref>ریاحی، محمدامین: ''فردوسی''، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵</ref> بر طبق نوشتهٔ دانشنامهٔ ''[[بریتانیکا]]''، زمان سرایش این منظومه دست‌کم یکصد سال پس از مرگ فردوسی است.<ref>Ferdowsī. (2011). In ''Encyclopædia Britannica''. Retrieved from http://www.britannica.com/EBchecked/topic/204578/Ferdowsi this assumption was based upon his presumed authorship of Yūsof o-Zalīkhā, an epic poem on the subject of Joseph and Potiphar’s wife, which, it later became known, was composed more than 100 years after Ferdowsī’s death.</ref> نخستین منابعی که مثنوی ''یوسف و زلیخا'' را به فردوسی نسبت داده‌اند؛ یعنی ''[[ظفرنامه|ظفرنامهٔ]]'' [[شرف‌الدین علی یزدی]] (۸۲۸ هـ. ق) و سپس مقدمهٔ ''[[شاهنامه بایسنقری]]'' (۸۲۹ ه‍. ق)، بیش از ۴۰۰ سال پس از فردوسی تألیف شده‌اند و تا پیش از آن تاریخ، هیچ مرجع و منبعی (مانند ''[[چهارمقاله|چهارمقالهٔ]]'' [[نظامی عروضی]] و [[تذکرةالشعرا]]ی [[دولتشاه سمرقندی]] که به‌تفصیل از فردوسی سخن رانده‌اند) به چنین داستانی اشاره نکرده‌است. آشکار است که این افسانه تا پیش از سدهٔ نهم هجری وجود خارجی نداشته و برای نخستین‌ بار به دست [[شرف‌الدین علی یزدی]] ساخته و پرداخته شده‌است.<ref>[[محمدامین ریاحی|ریاحی، محمدامین]]: ''فردوسی''، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵</ref><ref>[[حافظ محمود شیرانی|شیرانی، حافظ محمود]]: ''در شناخت فردوسی''، ترجمهٔ [[شاهد چوهدری]]، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۶۹</ref><ref>[[مجتبی مینوی|مینوی، مجتبی]]: ''فردوسی و شعر او''، تهران: انتشارات کتاب‌خانهٔ دهخدا، ۱۳۵۷</ref>
[[مثنوی]] '''''یوسف و زلیخا''''' یک منظومهٔ [[شعر]]ی است که پس از مرگ [[فردوسی]] و در حدود ۴۷۷ هـ. ق سروده شده و بعدها گروهی سرایش آن را به فردوسی منتسب کردند.<ref>ریاحی، محمدامین: ''فردوسی''، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵</ref> بر طبق نوشتهٔ دانشنامهٔ ''[[بریتانیکا]]''، زمان سرایش این منظومه دست‌کم یکصد سال پس از مرگ فردوسی است.<ref>Ferdowsī. (2011). In ''Encyclopædia Britannica''. Retrieved from http://www.britannica.com/EBchecked/topic/204578/Ferdowsi this assumption was based upon his presumed authorship of Yūsof o-Zalīkhā, an epic poem on the subject of Joseph and Potiphar’s wife, which, it later became known, was composed more than 100 years after Ferdowsī’s death.</ref> نخستین منابعی که مثنوی ''یوسف و زلیخا'' را به فردوسی نسبت داده‌اند؛ یعنی ''[[ظفرنامه|ظفرنامهٔ]]'' [[شرف‌الدین علی یزدی]] (۸۲۸ هـ. ق) و سپس مقدمهٔ ''[[شاهنامه بایسنقری]]'' (۸۲۹ ه‍. ق)، بیش از ۴۰۰ سال پس از فردوسی تألیف شده‌اند و تا پیش از آن تاریخ، هیچ مرجع و منبعی (مانند ''[[چهارمقاله|چهارمقالهٔ]]'' [[نظامی عروضی]] و [[تذکرةالشعرا]]ی [[دولتشاه سمرقندی]] که به‌تفصیل از فردوسی سخن رانده‌اند) به چنین داستانی اشاره نکرده‌است. آشکار است که این افسانه تا پیش از سدهٔ نهم هجری وجود خارجی نداشته و برای نخستین بار به دست [[شرف‌الدین علی یزدی]] ساخته و پرداخته شده‌است.<ref>[[محمدامین ریاحی|ریاحی، محمدامین]]: ''فردوسی''، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵</ref><ref>[[حافظ محمود شیرانی|شیرانی، حافظ محمود]]: ''در شناخت فردوسی''، ترجمهٔ [[شاهد چوهدری]]، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۶۹</ref><ref>[[مجتبی مینوی|مینوی، مجتبی]]: ''فردوسی و شعر او''، تهران: انتشارات کتاب‌خانهٔ دهخدا، ۱۳۵۷</ref>


در مثنوی ''یوسف و زلیخا'' سراینده از قول فردوسی اعمال وی را در سی سال نظم ''شاهنامه'' پوچ و بی‌اهمیت قلمداد می‌کند.
در مثنوی ''یوسف و زلیخا'' سراینده از قول فردوسی اعمال وی را در سی سال نظم ''شاهنامه'' پوچ و بی‌اهمیت قلمداد می‌کند.

نسخهٔ ‏۱۶ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۰۹

مثنوی یوسف و زلیخا یک منظومهٔ شعری است که پس از مرگ فردوسی و در حدود ۴۷۷ هـ. ق سروده شده و بعدها گروهی سرایش آن را به فردوسی منتسب کردند.[۱] بر طبق نوشتهٔ دانشنامهٔ بریتانیکا، زمان سرایش این منظومه دست‌کم یکصد سال پس از مرگ فردوسی است.[۲] نخستین منابعی که مثنوی یوسف و زلیخا را به فردوسی نسبت داده‌اند؛ یعنی ظفرنامهٔ شرف‌الدین علی یزدی (۸۲۸ هـ. ق) و سپس مقدمهٔ شاهنامه بایسنقری (۸۲۹ ه‍. ق)، بیش از ۴۰۰ سال پس از فردوسی تألیف شده‌اند و تا پیش از آن تاریخ، هیچ مرجع و منبعی (مانند چهارمقالهٔ نظامی عروضی و تذکرةالشعرای دولتشاه سمرقندی که به‌تفصیل از فردوسی سخن رانده‌اند) به چنین داستانی اشاره نکرده‌است. آشکار است که این افسانه تا پیش از سدهٔ نهم هجری وجود خارجی نداشته و برای نخستین بار به دست شرف‌الدین علی یزدی ساخته و پرداخته شده‌است.[۳][۴][۵]

در مثنوی یوسف و زلیخا سراینده از قول فردوسی اعمال وی را در سی سال نظم شاهنامه پوچ و بی‌اهمیت قلمداد می‌کند.

چند نمونه از ابیات

که یک نیمهٔ عمر خود کم کنمجهانی پر از نام رستم کنم؟
دلم گشت سیر و گرفتم ملالهم از گیو و طوس و هم از پور زال
کنون گر مرا روز چندی بقاستدگر نسپرم جز همه راه راست
نگویم سخن‌های بیهوده هیچنگیرم به بیهوده گفتن بسیج
نگویم دگر داستان ملوکدلم سیر شد ز آستان ملوک
دوصد زان نیرزد به یک مشت خاککه آن داستان‌ها دروغ است پاک

پانویس

  1. ریاحی، محمدامین: فردوسی، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵
  2. Ferdowsī. (2011). In Encyclopædia Britannica. Retrieved from http://www.britannica.com/EBchecked/topic/204578/Ferdowsi this assumption was based upon his presumed authorship of Yūsof o-Zalīkhā, an epic poem on the subject of Joseph and Potiphar’s wife, which, it later became known, was composed more than 100 years after Ferdowsī’s death.
  3. ریاحی، محمدامین: فردوسی، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵
  4. شیرانی، حافظ محمود: در شناخت فردوسی، ترجمهٔ شاهد چوهدری، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۶۹
  5. مینوی، مجتبی: فردوسی و شعر او، تهران: انتشارات کتاب‌خانهٔ دهخدا، ۱۳۵۷

الگو:عشاق معروف