سوسیالیسم انقلابی

سوسیالیسم انقلابی (انگلیسی: Revolutionary socialism) به گرایش‌های سوسیالیستی گفته می‌شود که اعتقاد دارند انقلاب اجتماعی به منظور ایجاد تغییرات ساختاری در جامعه لازم و ضروری است. بطور خاص دیدگاهی است که انقلاب را پیش شرط لازم برای گذار از سرمایه داری به سوسیالیسم می‌داند. انقلاب لزوماً بعنوان یک شورش خشونت‌آمیز تعریف نمی‌شود؛ بلکه انقلاب در اینجا به عنوان تصرف قدرت سیاسی توسط جنبش‌های توده‌ای طبقه کارگر است که منجر به تسلط مستقیم این طبقه بر دولت می‌شود. طبقه‌ای که مخالف طبقه سرمایه داری و منافع آن است. سوسیالیست‌های انقلابی معتقدند که چنین انقلاب و دولتی پیش شرط برقراری یک نظام سوسیالیستی است.

سوسیالیسم انقلابی شامل انواعی از جنبش‌های سیاسی و اجتماعی می‌شود که ممکن اس هر کدام تعریف متفاوتی از انقلاب نسبت به دیگری داشته باشند. این جنبش‌ها شامل جنبش‌های مبتنی بر مارکسیسم ارتدوکس (مانند دولئونیسم، لوکزامبورگیسم)، همچنین جنبش‌های مبتنی بر نظریه لنینیسم و نظریه مبتنی بر انقلاب رهبری پیشتاز مانند مائوئیسم، مارکسیسم-لنینیسم و تروتسکیسم می‌شود. سوسیالیسم انقلابی گرایش‌های غیر مارکسیستی مانند آنارشیسم، سندیکالیسم انقلابی، و انوع دیگری از سوسیالیسم دموکراتیک را نیز در بر می‌گیرد.

این اصطلاح در برابر اصلاح طلبی سوسیال دموکراسی بکار می رود که ضد سرمایه داری نیست. همچنین سوسیالیسم انقلابی در برابر آن دسته از جنبش های اجتماعی به کار می رود که به دنبال اصلاح تدریجی مسائل اقتصادی و اجتماعی سرمایه داری از طریق اصلاحات سیاسی هستند. از سوی دیگر این اصطلاح در برابر مفهوم انقلاب گروه های کوچک برای تصرف قدرت سیاسی بدون حمایت توده ای که برخی گرایش ها مانند بلانکیسم دنبال می کنند نیز بکار می رود.

جستارهای وابسته

• آنارشیسم
• آنارکو-سندیکالیسم
• لنینیسم
• نظریه سوم جهانی

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Revolutionary socialism». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۷.