پیامبر

«نبی» و «پیغمبر» به اینجا تغییرمسیر دارند. برای روستایی با نام نبی، نبی (شوش) را ببینید. برای روستایی با نام پیغمبر، پیغمبر (رباط‌کریم) را ببینید.

ابراهیم، موسی، و عیسی در نزد محمد پیامبر. از یک مینیاتور ایرانی (قرون وسطی)

پیامبر یا پیغامبر در ادیان ابراهیمی، به دریافت‌کننده و بیان‌کننده وحی گفته می‌شود. پیامبر عبارت فارسی جامعی است که تا حدودی با نبی در ادبیات قرآنی هماهنگ است با این تفاوت که نبی، حداقل شرایط پیامبری یعنی غیب‌آگاهی وحیانی را داراست.

دیدگاه اسلام

پیامبر در اسلام به معانی زیر است:

• نبی: غیب‌آگاه در زمینه وحی
• رسول: فرستاده شده
• معانی متعدد دیگر: منذر، مبشر و …

نبی اعم از رسول است. نبی پیک الهی و فرد دارای خبر مهم است که خواب می‌بیند و در خواب به او وحی می‌شود و همیشه ملزم به ابلاغ نیست ولی رسول پیک ویژه الهی است که ملک وحی بر او نازل می‌شود و او ملک را می‌بیند و با او سخن می‌گوید و مأمور به ابلاغ است. طبق حدیثی ۳۱۳ نفر از انبیای الهی رسول بودند؛ و طبق قرآن ۵ نفر از رسولان برتر (اولوالعزم) هستند.

ادیان در قرآن

در دیدگاه اسلام ادیان الهی همان شرایعی است که توسط پیامبران اولوالعزم آورده شده‌است و هرگونه شریعت دیگر جزء ادیان یادشده یا الهی نبوده یا به یکی از ادیان یادشده بازمی‌گردد.

ادیان الهی بشرح زیراست

۱-صابئین:گروه کوچکی که از پیروان نوح بوده که در بخشی از جنوب ایران و عراق و سوریه زندگی می‌کنند و توجه آنان خود را پیروان ادریس و نوح می‌دانند و منسوب به صاب بن نوح اند. و

۲-مجوس(زردشتی):از ابراهیم ودین حنیف او در تاریخ سابقه‌ای جز زرتشتیان باقی نمانده‌است مورخان می‌گویندزرتشت از پیامبران مروج دین حنیف بوده‌است و علت مهم احترام زرتشتیان به آتش بخاطر سرد شدن آن بر ابراهیم بوده‌است زردشت را پیامبر ایرانیان می‌دانند. در خصوص زردشت روایاتی در اسلام وجود دارد. و

یک-ان المجوس کان لهم نبی فقتلوه و کتاب احرقوه.

دو-قدانزل الله الیهم کتابا و بعث الیهم نبیا

سه-سنوابهم سنه اهل الکتاب قبل از زردشت پیامبران دیگری بوده‌اند. برخی از ادیان شبه قاره هند و دورتر نشات گرفته از دین زردشتند.

۳-یهودیت(کلیمی): دین یهودی شریعت موسی است که امروزه حدود بیست میلیون نفر پیرو دارد و عموماً در آمریکا اروپا و اسرائیل سکونت دارند. و

۴-مسیحیت(نصرانی):مسیحیت شریعت عیسی است که بیش از دو میلیارد نفر پیرو در جهان دارد. و

۵-اسلام:اسلام شریعت پیامبر اسلام است و دین مسلمانان که تا پایان جهان ادامه دارد. هم اکنون بیش از یک میلیارد مسلمان در بیش از ۵۰ کشور اسلامی و سایر کشورها زندگی می‌کنند

پیامبر در قرآن

قرآن در این باره می‌گوید: «ما پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم، مگر اینکه به او وحی کردیم: خدایی جز من نیست. پس تنها مرا بپرستید.» (انبیاء، آیه ۲۵)

پیامبران نیز مانند دیگران بشرند، زندگی می‌کنند و می‌میرند و تفاوت در این است که به آنها وحی می‌شود. قرآن در این باره می‌گوید: «بگو جز این نیست که من هم انسانی مثل شما هستم، که به من وحی می‌شود.» (کهف، آیه ۱۱۰).

اقسام پیامبران

طبق روایات تعداد ۱۲۴۰۰۰ پیامبر وجود داشته‌اند که براساس محدوده فعالیت خود و دینی که آورده‌اند بر۴ گونه‌اند

۱-نبی:که بر همه پیامبران اطلاق می‌گردد

۲-رسول: از میان پیامبران تعداد۳۱۳ نفر رسول اند که حوزه مأموریت آنان منطقه خاصی بوده‌است

۳-اولوالعزم: از میان رسولان تعداد ۵ نفر بوده که صاحب شریعت ودین بوده‌اندنوح-ابراهیم-موسی-عیسی ومحمد

۴-خاتم الانبیا: از میان این ۵ نفر محمد آخرین پیامبر و دین او خاتم ادیان دیگر است و و و

تعریف

معجزه یا اعجاز از ریشه لغوی عجز به معنی ناتوانی گرفته شده‌است و در اندیشه اسلامی، معجزه امر خارق‌العاده‌ای است که از راه علل ماوراء طبیعی با اراده خدا از شخص مدّعی نبوت به نشانه صدق ادّعای وی، همراه با مبارزه طلبی ظاهر می‌شود

اقسام

۱-معجزات اثباتی (تخویفی):همه پیامبران خدا برای اثبات ادعای خود از معجزاتی متناسب با وضعیت فرهنگی و اجتماعی مردم دوران خود، بهره گرفته‌اند. همچنین تشویق ایمان آورندگان و ترساندن منکران نیز جهت دیگری برای آوردن این دسته از معجزات پیامبران بوده‌است.

۲-معجزات پیشنهادی (اقتراحی):بخش دیگری از معجزات انبیای الهی با پیشنهاد مردم صورت پذیرفته‌است. این درخواست‌ها گاهی خالی از هرگونه غرض ورزی و لجاجت بوده و تنها برای کسب اطمینان و یافتن حقیقت صورت گرفته‌است. و

معجزات انبیا

درقرآن و کتاب عهدین برخی از معجزات پیامبران اشاره شده‌است.

۱-نوح:طوفان بزرگ و

۲-هود:عذاب قوم او

۳-صالح:ناقه اووعذاب قوم

۴-ابراهیم:سردشدن آتش براو زنده کردن مرغ‌های چهارگانه به اذن خداوند متعال و

۵-لوط:عذاب قوم او

۶-شعیب: عذاب قوم او

۷-یوسف:پیراهن یوسف

۸-ایوب:برگشت بوضعیت اول

۹-زرتشت خندیدن بهنگام تولدو روشن کردن آتش بدون چوب و سندل و کاشتن درخت سرو غول پیکری در کشمر با فروکردن عصا در زمین و گاتاها. و

۱۰-موسی:عصا-یدبیضا-طوفان-جراد-قمل-ضفادع-خون-شکافتن دریا-طوردربالا و

۱۱-داود:تسخیرباد-تسلط بر زبان پرندگان-نرم بودن آهن دردست او-صنعت لباس جنگ و

۱۲-سلیمان:تسخیرباد-تسلط بر دیوان-چشمه مس-مرگ او و مورچه و

۱۳-عیسی:تکلم درمهد-ساختن مرغ از خاک-شفای کور مادرزاد و پیس-زنده کردن مردگان- نگه داشتن طوفان و راه رفتن روی آب

۱۴-محمد:شق القمر – معراج – مباهله – قرآن - جنگ احزاب - حجاب میان او و دشمنان - دفع توطئه یهودیان بنی نظیر - اصحاب فیل – مسجد ضرار – کوثر – نابود شدن استهزاکنندگان و و

کتب پیامبران

مقالهٔ اصلی: کتاب آسمانی

برخی از پیامبران بویژه پیامبران اولوالعزم دارای کتاب بوده اندکه درقرآن به آنها اشاره شده‌است

• کتاب نوح (صحف اولی)
• صحیفه ابراهیم (موجود نیست)
• صحیفه ایوب-

اوستا کتاب زردشت بمعنای آگاهی نامه مشتمل بر۵باب

• یسنا، گاهان بخشی از یسن است.
• ویسپرد
• وندیداد
• یشتها
• خرده اوستا اوستا،
• تورات کتاب موسی بمعنای شریعت و مشتمل براسفار خمسه سفر پیدایش -سفر خروج-سفر لاویان-سفر اعداد-سفر تثنیه
• زبور کتاب داود بمعنای سرود مشتمل بر۱۵۰سروداست
• صحف انبیای بنی اسرائیل مانند صحیفه دانیال-کتاب یوشع بن نون-کتاب یوئیل-کتاب عاموس-کتاب عوبدیا-کتاب یونس-کتاب میکاه-کتاب ناحوم-کتاب حبقوق-کتاب صفنیا-کتاب حجی-کتاب زکریا-کتاب ملاکی-کتاب‌های سموئیل-کتاب نحمیا-کتاب ارمیا-سلیمان
• انجیل کتاب عیسی بمعنای بشارت و مشتمل براناجیل متی مرقس یوحناولوقا می‌باشد
• قرآن کتاب محمدص بمعنای خواندن مرکب از۱۱۴سوره

ان الله اشتری… وعداعلیه حقافی التوراه و الانجیل و القرآن

دیدگاه مسیحیت و یهودیت

در کتاب مقدس از دو لفظ نبی (navi، נְבִיא) و رائی (ro'eh، ראה) برای پیامبر یا رسول استفاده شده‌است. مورد استفاده رائی به گذشته‌های دور برمی‌گردد که اطلاع دقیقی از آن در دست نیست.

در دیدگاه مسیحیان و یهودیان، «پیامبر» یا «رسول» به اشخاصی گفته می‌شود که توسط خداوند انتخاب می‌شوند تا پیامی تازه از خداوند را به نوع بشر منتقل سازند.

در معنای مذکور، به اعتقاد مسیحیان و یهودیان و بر اساس کتاب مقدس (مجموعه عهد عتیق و عهد جدید{انجیل})، تنها یک پیامبر وجود داشت و او «موسی» بود که شریعت یهود را که شامل ده فرمان یا دستور اصلی و دستورات جزئی دیگری است، برای قوم بنی اسرائیل آورد.

سایر شخصیت‌های اصلی کتاب مقدس که پس از موسی می‌آیند و به نام نبی - مرد مقدس شناخته می‌شوند (به استثنای عیسی مسیح)؛ حامل یا رساننده پیغام جدیدی نیستند و تنها برای گسترش و زنده نگاه داشتن دستورات خداوند در ده فرمان انتخاب می‌شدند.

به علاوه بر اساس کتاب مقدس، به جز موسی که کتاب آسمانی تورات از اوست؛ سایر کتب «عهد عتیق» که پس از موسی نگاشته شده‌اند، حاوی آیین جدیدی نیستند. همچنین، هر چند این کتب چه به دست نبی و چه به دست کاتبین نوشته شده باشند، با هدایت روح القدس به نگارش درآمده‌اند، اما بر خلاف «تورات»، «کتاب آسمانی» محسوب نمی‌گردند.

زندگی انبیای اولیه پیش از موسی نیز در کتاب «تورات» مکتوب می‌باشد. موسی و انبیای پس از او اکثراً دارای معجزه‌هایی نیز بودند که نشانه برگزیدگی آنها محسوب می‌شد، اما انبیای پیش از او - نظیر ابراهیم و نوح - معجزه‌ای نداشته‌اند.

پیامبران و انبیاء در دیدگاه کتاب مقدس، کاملاً مانند افراد عادی هستند:

گناه می‌کنند، مرتکب اشتباه‌هایی می‌شوند، و مانند مردم معمولی زندگی می‌کنند و تنها ویژگی ای که آنهارا برتر می‌سازد، انتخاب آنها از سوی خداوند است.

در دیدگاه کتاب مقدس، ابراهیم نبی بوده‌است. اما برخی معتقدند «ابراهیم»، «اسحاق»، «نوح» و کلیه شخصیت‌های پیش از موسی، نبی یا پیامبر نیستند. و این افراد را به نام «مرد خدا» یا «خادم خداوند» می‌شناسند.

در اعتقاد یهودیان ملاکی، و در اعتقاد مسیحیان «یحیی» آخرین نبی بوده‌اند.

طبق اعتقاد مسیحیان و کتاب «عهد جدید»(انجیل)، پس از آن خداوند طبق وعده‌ای که داده بود، خود در قالب بشریِ «عیسی مسیح» به زمین آمد تا در ارتباط خویش با انسان، با نوع بشر پیمان جدید(عهد جدید)ی ببندد. نشانه این پیمان مرگ «عیسی مسیح» بر صلیب و زنده شدن دوباره او در روز سوم پس از مرگش بود.

یهودیان «عیسی» را نه نبی می‌دانند و نه پیامبر و نه مسیح. در اعتقاد آنها مسیح موعود(ماشیح که در کتاب مقدس- بخش عهد عتیق وعده داده شده) هنوز نیامده‌است.

بخشی از معجزات عیسی:ازدواج در قانا-زنده‌کردن لازاروس- عروج عیسی-لعنت درخت انجیر-نابینای بیت‌صیدا

دیدگاه بهائیت

مقالهٔ اصلی: مظهر ظهور

در دیدگاه بهائیان، پیامبران یا فرستادگان خداوند اصطلاحاً مظهر ظهور نامیده می‌شوند. ظهور یعنی ظاهر ساختن و نشان دادن چیزی که از قبل معلوم نبوده‌است. مظاهر ظهور الهی افرادی هستند که کلمات خدا را برای بشر ظاهر و عیان می‌نمایند. طبق اصول اعتقادات بهائی، مظهر ظهور، تجلّی‌گاه کامل اسماء و صفات الهی است. بهائیان این اصل را این‌گونه توضیح می‌دهند که اگر خداوند را همانند خورشید در نظر بگیریم، مظهر ظهور همانند آینه‌ای پاک و صیقلی است که تصویر و پرتوهای خورشید را به بهترین نحو منعکس می‌سازد. امّا این بدین معنا نیست که خداوند از مقام خود در آینه تنزّل نموده‌است، بلکه فقط رحمت و فیض او و صفات و اسماء او در آن آینه تجلّی می‌نماید. مظهر ظهور الهی معصوم است و عصمت او ذاتی است.

بهائیان بر این باورند که خدا در هر زمانی بنا بر اقتضای زمان و مکان، فردی را برای پیامبری بر روی زمین انتخاب می‌نماید. همچنین، نیاز بشر به مظهر ظهور هیچ‌گاه از بین نمی‌رود، زیرا انسان همواره به مربّی و راهنمائی نیازمند است تا او را به سمت کمال هدایت نماید. این مربّی باید بر تمام جنبه‌های زندگی انسان آگاه و در این مورد بصیرتی روشن داشته‌باشد. از نظر بهائیان، فقط مظهر ظهور است که چنین بصیرت و قوّه‌ای را داراست.

جستارهای وابسته

• نبی و رسول در قرآن
• پیامبران مدفون در ایران

پیوند به بیرون

• ۳۳ پیامبر خدا در ایران مدفون هستند تابناک