فعل ربطی: تفاوت میان نسخه‌ها
با استفاده از كتاب حميد طالب تبار انشارات مبتكران برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Freshman404 (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فعل ربطی''' یا '''فعل اسنادی''' فعلی است که |
'''فعل ربطی''' یا '''فعل اسنادی''' فعلی است که نشان‌دهندهٔ رابطهٔ اسناد میان [[نهاد]] و [[گزاره]] است.<ref>واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب</ref> |
||
فعلی ربطی فعلی است که معنایش به‌وسیله صفت اسنادی یا کلمه‌ای که جانشین آن است، تمام شود؛ مانند: «ابن‌سینا دانشمند بود»، «فریدون را خردمند می‌پنداشتم». صفت یا کلمه‌ای که معنی فعل ربطی را تمام می‌کند نیز مسند یا مکمل نام دارد. |
فعلی ربطی فعلی است که معنایش به‌وسیله صفت اسنادی یا کلمه‌ای که جانشین آن است، تمام شود؛ مانند: «ابن‌سینا دانشمند بود»، «فریدون را خردمند می‌پنداشتم». صفت یا کلمه‌ای که معنی فعل ربطی را تمام می‌کند نیز مسند یا مکمل نام دارد.<ref>فرشیدورد، خسرو؛ دستور مفصل امروز، سخن، چاپ اول، تهران، ۱۳۸۲. ۴۴۵–۴۴۴.</ref> |
||
افعالی مثل " |
افعالی مثل "است، بود، شد، گشت، گردید، شود، باشد، باد، هست، نیست و…" فعل ربطی محسوب می‌شوند.<ref>''ظرفیت فعل و ساخت‌های بنیادین جمله در فارسی امروز''، [[امید طبیب‌زاده]]، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۵.</ref> |
||
نکته:اگر فعل"است"،"هست"،"نیست"و"بود"به معنی"وجود داشتن"به کار بروند؛ فعل اسنادی نیست. |
|||
فعل ربطی در هر [[قضیه حملی]] در [[منطق]] است که اصطلاحاً آن را '''رابطه''' یا '''نسبت حکمیه''' می‌نامند. نقش '''نسبت حکمیه''' این است که نشان می‌دهد میان [[موضوع]] و [[محمول]] رابطه‌ای وجود دارد و لذا آن‌ها را از شکل دو مفهوم مستقل خارج کرده و به شکل یک حکم یا [[تصدیق]] یا جملهٔ خبری |
فعل ربطی در هر [[قضیه حملی]] در [[منطق]] است که اصطلاحاً آن را '''رابطه''' یا '''نسبت حکمیه''' می‌نامند. نقش '''نسبت حکمیه''' این است که نشان می‌دهد میان [[موضوع]] و [[محمول]] رابطه‌ای وجود دارد و لذا آن‌ها را از شکل دو مفهوم مستقل خارج کرده و به شکل یک حکم یا [[تصدیق]] یا جملهٔ خبری درمی‌آورد. نسبت حکمیه به دو شکل کلی اثبات و نفی وجود دارد. |
||
فعل ربطی، علاوه بر زمان حال می‌توان به صورت زمان گذشته یا آینده نیز بیان شود؛ مانند «هوا طوفانی بود.»، یا «هوا طوفانی خواهد شد». |
فعل ربطی، علاوه بر زمان حال می‌توان به صورت زمان گذشته یا آینده نیز بیان شود؛ مانند «هوا طوفانی بود.»، یا «هوا طوفانی خواهد شد». |
||
«است» و «نیست» رابط غیرزمانی نامیده می‌شود، زیرا محمول را |
«است» و «نیست» رابط غیرزمانی نامیده می‌شود، زیرا محمول را به‌طور مطلق برای موضوع اثبات، یا از آن سلب می‌کند و نسبت حُکمیه را به زمان خاصّی مقیّد نمی‌سازد. در حالی که وقتی فعل در زمان گذشته یا آینده بیاید، زمان در نظر گرفته می‌شود. |
||
فعل ربطی می‌تواند ایجابی و مثبت باشد، مانند مثال «هوا طوفانی است» و می‌تواند سلبی و منفی باشد، مانند: «هوا طوفانی نیست.». ایجابی بودن یا سلبی بودن یک قضیه را «[[کیف]]» یا «''کیفیت''» آن قضیه می‌نامند. قضیه‌ای که فعل ربطی آن ایجابی باشد، «[[موجبه]]» و قضیه‌ای که فعل ربطی آن سلبی باشد، «''قضیه سالبه''» نامیده می‌شود. |
فعل ربطی می‌تواند ایجابی و مثبت باشد، مانند مثال «هوا طوفانی است» و می‌تواند سلبی و منفی باشد، مانند: «هوا طوفانی نیست.». ایجابی بودن یا سلبی بودن یک قضیه را «[[کیف]]» یا «''کیفیت''» آن قضیه می‌نامند. قضیه‌ای که فعل ربطی آن ایجابی باشد، «[[موجبه]]» و قضیه‌ای که فعل ربطی آن سلبی باشد، «''قضیه سالبه''» نامیده می‌شود. |
||
نسخهٔ ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۲۰
فعل ربطی یا فعل اسنادی فعلی است که نشان‌دهندهٔ رابطهٔ اسناد میان نهاد و گزاره است.[۱] فعلی ربطی فعلی است که معنایش به‌وسیله صفت اسنادی یا کلمه‌ای که جانشین آن است، تمام شود؛ مانند: «ابن‌سینا دانشمند بود»، «فریدون را خردمند می‌پنداشتم». صفت یا کلمه‌ای که معنی فعل ربطی را تمام می‌کند نیز مسند یا مکمل نام دارد.[۲]
افعالی مثل "است، بود، شد، گشت، گردید، شود، باشد، باد، هست، نیست و…" فعل ربطی محسوب می‌شوند.[۳] نکته:اگر فعل"است"،"هست"،"نیست"و"بود"به معنی"وجود داشتن"به کار بروند؛ فعل اسنادی نیست. فعل ربطی در هر قضیه حملی در منطق است که اصطلاحاً آن را رابطه یا نسبت حکمیه می‌نامند. نقش نسبت حکمیه این است که نشان می‌دهد میان موضوع و محمول رابطه‌ای وجود دارد و لذا آن‌ها را از شکل دو مفهوم مستقل خارج کرده و به شکل یک حکم یا تصدیق یا جملهٔ خبری درمی‌آورد. نسبت حکمیه به دو شکل کلی اثبات و نفی وجود دارد.
فعل ربطی، علاوه بر زمان حال می‌توان به صورت زمان گذشته یا آینده نیز بیان شود؛ مانند «هوا طوفانی بود.»، یا «هوا طوفانی خواهد شد».
«است» و «نیست» رابط غیرزمانی نامیده می‌شود، زیرا محمول را به‌طور مطلق برای موضوع اثبات، یا از آن سلب می‌کند و نسبت حُکمیه را به زمان خاصّی مقیّد نمی‌سازد. در حالی که وقتی فعل در زمان گذشته یا آینده بیاید، زمان در نظر گرفته می‌شود.
فعل ربطی می‌تواند ایجابی و مثبت باشد، مانند مثال «هوا طوفانی است» و می‌تواند سلبی و منفی باشد، مانند: «هوا طوفانی نیست.». ایجابی بودن یا سلبی بودن یک قضیه را «کیف» یا «کیفیت» آن قضیه می‌نامند. قضیه‌ای که فعل ربطی آن ایجابی باشد، «موجبه» و قضیه‌ای که فعل ربطی آن سلبی باشد، «قضیه سالبه» نامیده می‌شود.
منابع
- ↑ واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب
- ↑ فرشیدورد، خسرو؛ دستور مفصل امروز، سخن، چاپ اول، تهران، ۱۳۸۲. ۴۴۵–۴۴۴.
- ↑ ظرفیت فعل و ساخت‌های بنیادین جمله در فارسی امروز، امید طبیب‌زاده، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۵.
Wikipedia contributors, "Copula," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Copula&oldid=197181594
 | این یک مقالهٔ خرد مرتبط با زبان‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |