نقطه شبنم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 5.106.177.185 (بحث) به آخرین تغییری که Mahdy Saffar انجام داده بود واگردانده شد
خط ۸: خط ۸:


== دمای نقطه شبنم (T<sub>d</sub>) ==
== دمای نقطه شبنم (T<sub>d</sub>) ==
دمای نقطه شبنم دمایی است که هوای مرطوب برای آنکه رطوبتش به حد اشباع برسد، بایستی تا آن دما سرد شود. در این فرایند فشار هوای مرطوب P و نسبت اختلاط r ثابت می‌ماند. باید توجه داشت که در این فرایند [[فشار هوا]] ثابت می‌ماند و هیچ بخار آبی به نمونه هوا اضافه نشده و یا از آن برداشت نمی‌شود؛ بنابراین نسبت اختلاط هوا ثابت می‌ماند؛ ولی به هر حال هوا در دمای نقطه شبنم به حد اشباع می‌رسد و بنابراین مقدار نسبت اختلاط مساوی با نسبت اختلاط اشباع در این دما می‌شود. به بیان دیگر، [[رطوبت نسبی]] در این دما به ۱۰۰٪ می‌رسد. سرد شدن نسبی لایه‌ای از هوا در نزدیکی زمین در هنگام شب، ممکن است دمای هوا را تا حد نقطه شبنم برساند. از آن پس از سرد شدن باعث تراکم بخار آب می‌شود. در واقع این میان فرایند اصلی تشکیل شبنم است.<ref name="roshd2">{{یادکرد وب
دمای نقطه شبنم دمایی است که هوای مرطوب برای آنکه رطوبتش به حد اشباع برسد، بایستی تا آن دما سرد شود. در این فرایند فشار هوای مرطوب P و نسبت اختلاط r ثابت می‌ماند. باید توجه داشت که در این فرایند [[فشار هوا]] ثابت می‌ماند و هیچ بخار آبی به نمونه هوا اضافه نشده یا از آن برداشت نمی‌شود؛ بنابراین نسبت اختلاط هوا ثابت می‌ماند؛ ولی به هر حال هوا در دمای نقطه شبنم به حد اشباع می‌رسد و بنابراین مقدار نسبت اختلاط مساوی با نسبت اختلاط اشباع در این دما می‌شود. به بیان دیگر، [[رطوبت نسبی]] در این دما به ۱۰۰٪ می‌رسد. سرد شدن نسبی لایه‌ای از هوا در نزدیکی زمین در هنگام شب، ممکن است دمای هوا را تا حد نقطه شبنم برساند. از آن پس از سرد شدن باعث تراکم بخار آب می‌شود. در واقع این میان فرایند اصلی تشکیل شبنم است.<ref name="roshd2">{{یادکرد وب
| نشانی = http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=اندازه+گیری+رطوبت&SSOReturnPage=Check&Rand=0
| نشانی = http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=اندازه+گیری+رطوبت&SSOReturnPage=Check&Rand=0
| عنوان = اندازه‌گیری رطوبت
| عنوان = اندازه‌گیری رطوبت

نسخهٔ ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۴۴

نقطه شبنم دمایی است که آب موجود در هوا در فشار ثابت بارومتریک با همان سرعت تبخیر، تقطیر می‌شود. در دمای پایین‌تر از این دما، بخشی از آب موجود در هوا تقطیر خواهد شد تا دوباره به حالت تعادل برسد. آب تقطیر شده چنانچه بر روی سطح جامدی تشکیل شود شبنم نامیده می‌شود.[۱]

دمای نقطه شبنم (Td)

دمای نقطه شبنم دمایی است که هوای مرطوب برای آنکه رطوبتش به حد اشباع برسد، بایستی تا آن دما سرد شود. در این فرایند فشار هوای مرطوب P و نسبت اختلاط r ثابت می‌ماند. باید توجه داشت که در این فرایند فشار هوا ثابت می‌ماند و هیچ بخار آبی به نمونه هوا اضافه نشده یا از آن برداشت نمی‌شود؛ بنابراین نسبت اختلاط هوا ثابت می‌ماند؛ ولی به هر حال هوا در دمای نقطه شبنم به حد اشباع می‌رسد و بنابراین مقدار نسبت اختلاط مساوی با نسبت اختلاط اشباع در این دما می‌شود. به بیان دیگر، رطوبت نسبی در این دما به ۱۰۰٪ می‌رسد. سرد شدن نسبی لایه‌ای از هوا در نزدیکی زمین در هنگام شب، ممکن است دمای هوا را تا حد نقطه شبنم برساند. از آن پس از سرد شدن باعث تراکم بخار آب می‌شود. در واقع این میان فرایند اصلی تشکیل شبنم است.[۲]

اندازه‌گیری نقطه شبنم

برای اندازه‌گیری ابتدایی نقطه شبنم یک ظرف که جداره خارجی آن کاملاً صیقلی باشد، اختیار کرده و مخلوط آب و یخ در آن قرار می‌دهیم. هرگاه روی جدار خارجی ظرف با هوای مورد نظر در تماس است. به تدریج ذرات بخار آب به صورت مایع (شبنم) پیدا شده، در دمای آب را بوسیله دماسنج تعیین می‌کنیم این دما درجه اشباع یا نقطه شبنم است.[۱]

دمای نقطه شبنم یخی (rf)

نقطه شبنم یخی دمایی است که هوای مرطوب، برای آنکه در مجاورت یخ اشباع شود بایستی تا آن دما سرد شود. در این فرایند فشار هوای مرطوب p و نسبت اختلاطهای r ثابت می‌ماند.[۲]

محاسبه

نقطه شبنم تنها وابسته به دما و رطوبت نسبی است. رابطه تجربی زیر برای محاسبه نقطه شبنم به کار می‌رود:[۳]

(Td=(۱۱۲+۰٫۹T)RH۰٫۱۲۵+(۰٫۱T-۱۱۲

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «رطوبت نسبی». دانشنامه رشد. دریافت‌شده در ۴ مرداد ۱۳۹۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «اندازه‌گیری رطوبت». دانشنامه رشد. دریافت‌شده در ۴ مرداد ۱۳۹۰.
  3. علیزاده، امین (۱۳۹۱). اصول هیدرولوژی کاربردی. دانشگاه امام رضا. صص. ۱۲۹-۱۳۰.