شهرستان چابهار

شهرستان چابهار
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	سیستان و بلوچستان
مرکز شهرستان	چابهار
سایر شهرها	چابهار، نگور
بخش‌ها	مرکزی، بخش دشتیاری، پلان
سال تأسیس	۱۳۲۶
نام‌های پیشین	چهبار
مردم
جمعیت	۲۶۴٬۰۵۱ نفر (۱۳۹۰)
مذهب	سنی
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۴۷۲۹ کیلومتر مربع کیلومتر مربع
آب‌وهوا
بارش سالانه	۲/۱۱۴ میلی‌متر

شهرستان چابهار (به بلوچی: چَهبار) (نیز چاه‌بهار) یکی از شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان است. مرکز این شهرستان، شهر چابهار است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۲۱۶٫۶۸۱ نفر بوده است. نام چابهار:چهار فصل آن بهار است.

تقسیمات کشوری

شهرستان چاه بهار با مساحت ۲۴۷۲۹ کیلومتر مربع، در جنوب شرقی بلوچستان قرار گرفته و فاصله مرکز شهرستان تا مرکز استان ۶۹۱ کیلومتر است. این شهرستان دارای ۲ مرکز شهری و ۳ بخش، ۱۱ دهستان و ۵۹۲ آبادی دارای سکنه است.

• بخش مرکزی شهرستان چابهار
  • دهستان پیرسهراب
  • دهستان کمبل

شهر: چابهار

• بخش دشتیاری
  • دهستان باهوکلات
  • دهستان سند میرثویان
  • دهستان نگور

شهر: نگور

• بخش پلان
  • دهستان پلان
  • دهستان تلنگ

مرکز دهستان دنسر می‌باشد. حمیدتباور۶/۱۰/۹۰

عوارض طبیعی

سرچشمه رودخانه‌های منتهی به شهرستان چابهار تماماً بخشی از حوزه آبریز بزرگ دریای عمان را تشکیل می‌دهند. آن بخش از این حوزه آبریز که در این شهرستان واقع شده است را حوزه آبریز رودخانه‌های سرباز، کاجو، کهیر و راپیچ تشکیل می‌دهد که از ارتفاعات مکران سرچشمه می‌گیرند و از شمال به جنوب جریان دارند و در انتها به دریا می‌ریزند. از نظر هیدروژنولوژیکی محدوده شهرستان چابهار را هفت محدوده مطالعاتی تشکیل می‌دهد. در این شهرستان، در حال حاضر تقریباً تمام بهره‌برداری از منابع زیرزمینی صورت می‌گیرد ولی این منابع شدیداً وابسته به جریان‌های سطحی اند و به همین دلیل منابع حساس و آسیب پذیری هستند.

حوزه آبریز و شبکه رودخانه‌ها

آب این شهرستان از طریق ۱۰۴۲ حلقه چاه ۱۳ رشته قنات ---رشته چشمه با میزان آبدهی ۵/۹۵ میلیون متر مکعب و رودخانه‌های سرباز و با میزان آبدهی متوسط سالانه ۵۰۰ هزار میلیون متر مکعب تأمین می‌شود.

اقلیم

شهرستان چابهار دارای اقلیم بیابانی گرم و خشک می‌باشد. میانگین بارش سالانه در این شهرستان ۲/۱۱۴ میلی‌متر و متوسط دمای آن در سال ۸۲ از ۸/۴۰ + الی ۸/۹+ درجه سانتی گراد در تغییر است.

زبان و مذهب

زبان بلوچی و لهجه جدگالی در منطقه رایج است.

زبان بلوچی و زبان جدگالی و رسمی در منطقه رایج است و مردم شهرستان چابهار از آنها به تناسب تسلطشان استفاده می‌کنند.

در این شهرستان ۹۹ درصد جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند که سنی هستند.

لهجه جدگالی

بیشتر شبیه زبان سندی است. زبان جدگالی دارای ۵۲ حرف بوده است. جدگال از ترکیب دو کلمهی «جت» یا «جد» (به فتح یا کسرهی ج) به مفهوم جداگانه و دیگری، «گال» به معنای گویش و زبان می‌باشد. پس جدگال یعنی زبانی که از زبانهای دیگر جدا است. بیشتر در منطقه دشیاری-خود شهر چابهارو کنارک صحبت می‌شود. همچنین آن را زبان قوم یوتی یا اوتیوئی(outioi)می‌دانند که در جنوب ایران ساکن بوده‌اند؛ و یوتی گال خوانده شده که بعدها به جوتی گال و جدگال تبدیل شده است.

کشاورزی و منابع طبیعی

در سال زراعی ۸۳-۱۳۸۲ سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی شهرستان چابهاربالغ بر۹۹۸۷ هکتار است که۲/۶ درصد از سطح کشت زیر کشت استان را تشکیل می‌دهد. از این مقدار ۴۶ درصد به کشت باغات و۵۴ درصد به زراعت‌های سالانه اختصاص دارد. محصولات عمده زراعی شهرستان سبزیجات، محصولات جالیزی و نباتات علوفه‌ای می‌باشد. طی همان سال، ۲ واحد صنعتی پرورش و نگهداری دام و طیور در سطح شهرستان فعال بوده است. همچنین میزان تولید شیر، گوشت قرمز، گوشت مرغ و عسل به ترتیب ۶، ۷/۵، ۳/۰و--- هزار تن بوده است.

صنعت و معدن

تعداد صنایع موجود شهرستان چابهار ۷۶ واحد می‌باشد که تعداد – واحد آن در نقاط روستایی و تعداد – واحد بقیه در نقاط شهری مستقر می‌باشند. درسال ۱۳۸۲ تعداد ۲ کارگاه فعال مسئولیت استخراج معادن را به عهده داشته که عمده‌ترین معادن موجود در سطح این شهرستان عبارت‌اند از: سنگ لاشه ساختمانی. سهم شهرستان از کارگاه‌های معدنی فعال استان ۳/۱۳ درصد می‌باشد. نکته بسیار مهم این که: به تازگی بزرگ‌ترین و اولین شرکت تولید آبهای درمانی، انرژی زا در سطح آسیا در حال ساخت است این شرکت با نام QUEST INTRINSIC C.F.Zدر حال فعالیت می با شد.