سفره

«خوان» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای نام کوچک، خوآن را ببینید.

یک سفره قرقیزی. آماده شده برای نوروز.

سفره، زیراندازی از جنس پارچه یا پلیمر است که آن را در هنگام صرف غذا بر روی زمین، فرش یا میز پهن می‌کنند تا لوازم غذاخوری مانند قاشق، چنگال، کارد و بشقاب بر روی سطحی بهداشتی قرار گیرد و اگر چیزی از غذا ریخت، فرش یا میز را کثیف نکند. جنس سفره را چنان انتخاب می‌کنند که پس از صرف غذا بتوان آن را تمیز کرد و برای وعدهٔ بعدی دوباره استفاده کرد. به علاوه، سفره، جنبهٔ زیباسازی نیز دارد. نوعی از سفره که برای میز استفاده می‌شود رومیزی نام دارد.

سفره همچنین در ایران با محلی که در آن به صورت سنتی و روی زمین‌خورده می‌شود گفته می‌شود که معادل آن در افغانستان و آسیای میانه دسترخوان است.

طرز نشستن

طرز نشستن در جوامعی که از سفره به هنگام صرف غذا استفاده می‌کنند تفاوت‌هایی دارد، برای مثال ترک‌ها چهار زانو روی زمین می‌نشینند. به این طرز نشستن می‌توان بدون زحمت زیاد عادت کرد. ایرانی‌ها روی زمین، اما دو زانو روی پاشنه پا می‌نشینند.

نماد

در برخی مواقع کلمهٔ سفره در معنای نمادین آن به‌کار می‌رود. در حقیقت با سیری در تاریخ ایران باستان می‌توان دریافت که سفره عامل گریستن و طلب کردن باران برای زمین خشک و برهوت و نماد مزرعه و باغ است که هنگام دروی محصول و چیدن میوه توسط زنان به دست آمده‌است. اگر زنان را عامل پیدایش سفره‌های ایرانی بدانیم، باید سفره را نماد دانست، از آنجا که زنان ایرانی از ابتدای تمدن بشری کشت گندم را عهده‌دار شدند باید سفره‌های ایرانی را نمادی از مزارع بدانیم.

جستارهای وابسته

• سفره هفت سین
• دسترخوان
• قلمکاری