پیمان استانبول (۱۷۲۴): تفاوت میان نسخهها
Mohamadr za (بحث | مشارکتها) جز ←منابع |
جز ربات:مرتبسازی عنوانها+نشانی+مرتب+تمیز+اصلاح ارجاع لاتین |
||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| wikisource = |
| wikisource = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''پیمان استانبول،'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=PdZBZcUbSewC&pg=PA323&dq=+1724++%22treaty+of+constantinople%22&as_brr=3&sig=GaIILut0CK9aTLKgiWYZHX8Fl8g|title=Slavonic Europe - A Political History of Poland from 1447 to 1796|last=Bain|first=R. Nisbet|publisher=READ BOOKS|year=2006|isbn=1-84664-581-6|pages=323}}</ref> '''پیمان روسیه و عثمانی'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=v4Yr4foWFFgC&pg=PA252&dq=+1724++treaty++ottoman++russia&as_brr=3&sig=_beplI2bS1KPNEWnk1nvQRMZxPQ|title=Iran Under the Safavids|last=Savory|first=Roger|publisher=Cambridge University Press|year=1980|isbn=0-521-04251-8|pages=252}}</ref> و یا '''پیمان تقسیم ایران'''<ref name="martin">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=UWYdLuA34OQC&pg=PA49&dq=+1724++treaty++ottoman++russia&as_brr=3&sig=RCQz1SyXQfwl3QxvSpHrsomBKqI#PPA47,M1|title=Uralic And Altaic Series|last=Martin|first=Samuel Elmo|publisher=Routledge|year=1997|isbn=0-7007-0380-2|pages=47}}</ref> یک معاهده بود که در تاریخ ۲۴ ژوئن ۱۷۲۴ بین [[امپراتوری عثمانی]] و [[امپراتوری روسیه]] بر سر تقسیم بخشهای زیادی از خاک [[صفویان|ایران صفوی]] بسته شد.<ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=H20Xt157iYUC&dq=treaty+of+constantinople+1724&hl=nl&source=gbs_navlinks_s|title=The Cambridge History of Iran, Volume 7|last1=Fisher|date=1991|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-20095-0|location=Cambridge|page=320|display-authors=etal}}</ref> |
||
⚫ | روسها و عثمانی در یک مسابقه بر سر اشغال بیشتر سرزمینهای ایران درگیر شدند و بر سر اشغال [[گنجه]] با یکدیگر در حال وارد شدن به جنگ بودند که فرانسه مداخله کرد.<ref>{{cite book |title=The Cambridge History of Iran |last=Fisher |first=William Bayne |year=1968 |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-20095-4 |pages=320 |url=https://books.google.com/books?id=H20Xt157iYUC&pg=PA322&dq=+1724++treaty++ottoman++russia&as_brr=3&sig=30fbi1zn1zb5ifv_BF2JBguzFUg#PPA320,M1}}</ref> در [[جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳)]] روسیه توانست سرزمینهای ایران در [[قفقاز شمالی]]، [[قفقاز جنوبی]] و شمال سرزمین اصلی ایران را تسخیر کند،<ref>[[الکساندر میکابریدز|Alexander Mikaberidze]]. [https://books.google.nl/books?id=jBBYD2J2oE4C&pg=PA1024&lpg=PA1024&dq=russo-Persian+War+1722-1723&source=bl&ots=MG6HP72DpJ&sig=I8Akh1ZL_tO-CpsYWIn6CrgVTFo&hl=nl&sa=X&ved=0CCQQ6AEwAzgKahUKEwi6hrmWvubGAhXCNxQKHVDNAt8#v=onepage&q=russo-Persian%20War%201722-1723&f=false "[[Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia]]"] ABC-CLIO 2011. p 726</ref> در حالی که ترکان عثمانی به سرزمینهای غربی ایران حمله کردند و سرزمینهای غربی، به ویژه [[گرجستان]] و [[ارمنستان]] را فتح کردند. هنوز جوهر معاهده روسیه و ایران بر سر پایان [[جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳)|جنگ ۱۷۲۲–۱۷۲۳]] خشک نشده بود که بین [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] درگیری روی داد<ref>Alexander Mikaberidze. [https://books.google.nl/books?id=jBBYD2J2oE4C&pg=PA1024&lpg=PA1024&dq=russo-Persian+War+1722-1723&source=bl&ots=MG6HP72DpJ&sig=I8Akh1ZL_tO-CpsYWIn6CrgVTFo&hl=nl&sa=X&ved=0CCQQ6AEwAzgKahUKEwi6hrmWvubGAhXCNxQKHVDNAt8#v=onepage&q=russo-Persian%20War%201722-1723&f=false "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia"] ABC-CLIO 2011. p 726</ref> و روسیه که آشکارا بیان کرد که به هر قدرت دیگری اجازه استقرار در اطراف [[دریای کاسپین]] را نخواهد داد. |
||
⚫ | '''پیمان استانبول،'''<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=PdZBZcUbSewC&pg=PA323&dq= |
||
⚫ | |||
⚫ | روسها و عثمانی در یک مسابقه بر سر اشغال بیشتر سرزمینهای ایران درگیر شدند و بر سر اشغال [[گنجه]] با یکدیگر در حال وارد شدن به جنگ بودند که فرانسه مداخله کرد.<ref>{{cite book |title=The Cambridge History of Iran |last=Fisher |first=William Bayne |year=1968 |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-20095-4 |pages=320 |url=https://books.google.com/books?id=H20Xt157iYUC&pg=PA322&dq= |
||
از آنجایی که هر سه دولت عثمانی، روسیه و ایران برای قرنها در همسایگی هم قرار داشتند و هر سه دولت رقیب جغرافیایی و سیاسی یکدیگر محسوب میشدند این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با میانجیگری فرانسه، بین دو دولت عثمانی و روسیه سرانجام در ۱۲ ژوئن ۱۷۲۴ با امضای یک پیمان در [[استانبول]]<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ro--tXw_hxMC&pg=PA760&dq= |
از آنجایی که هر سه دولت عثمانی، روسیه و ایران برای قرنها در همسایگی هم قرار داشتند و هر سه دولت رقیب جغرافیایی و سیاسی یکدیگر محسوب میشدند این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با میانجیگری فرانسه، بین دو دولت عثمانی و روسیه سرانجام در ۱۲ ژوئن ۱۷۲۴ با امضای یک پیمان در [[استانبول]]<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ro--tXw_hxMC&pg=PA760&dq=+1724++treaty++ottoman++russia&as_brr=3&sig=orLtpRFya8SvSAgXc8p3NsxFhqM|title=E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936|last=Houtsma|first=M. Th.|author2=van Donzel, E.|publisher=BRILL|year=1993|isbn=90-04-08265-4|pages=760}}</ref> تصمیم به تقسیم بخش بزرگی از ایران گرفتند. بدین ترتیب زمینهای اشغال شده ایران در شرق جایگاه به هم رسیدن دو رودخانه [[رود کر (قفقاز)|کوروش]] ([[رود کر (قفقاز)|کر]]) و [[ارس]] به روسیه داده شد. این شامل استانهای شمالی سرزمین اصلی ایران ([[استان گیلان|گیلان]]، [[استان مازندران|مازندران]] و [[استرآباد]]) سرزمینهایی در [[داغستان]] (ازجمله [[دربند (روسیه)|دربند]]) و همچنین [[باکو]] و سرزمینهای اطراف آن در [[شروان]] نیز میشد. زمینهای در غرب نیز سهم عثمانی گشت که شامل بخشهای بزرگی از [[آذربایجان]] (شامل [[اردبیل]] و [[تبریز]])،<ref>[https://books.google.nl/books?id=OOgzAAAAIAAJ&pg=PA645&dq=Treaty+of+Constantinople+(1724)+hamadan&hl=nl&sa=X&ved=0CC0Q6AEwBDgKahUKEwi816niyubGAhWJ7RQKHZVfA_k#v=onepage&q=Treaty%20of%20Constantinople%20(1724)%20hamadan&f=false "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia"] 1970. p 654</ref> [[همدان]]، [[کرمانشاه]]،<ref>[https://books.google.nl/books?id=OOgzAAAAIAAJ&pg=PA645&dq=Treaty+of+Constantinople+(1724)+hamadan&hl=nl&sa=X&ved=0CC0Q6AEwBDgKahUKEwi816niyubGAhWJ7RQKHZVfA_k#v=onepage&q=Treaty%20of%20Constantinople%20(1724)%20hamadan&f=false "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia"] 1970. p 654</ref> و بخشهای باقی مانده زیادی از مناطق زیر فرمانروایی ایران در [[قفقاز جنوبی|قفقاز]] جنوبی (شامل [[گرجستان]] و [[ارمنستان]] امروزی) میشد.<ref>Alexander Mikaberidze.</ref> |
||
در این پیمان همچنین روندی دیده شد که اگر ایران که در آن زمان به دست شاه [[شاه طهماسب دوم|طهماسب دوم]] رهبری میشد حاضر به قبول این معاهده نشد هر دو [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] همراه با هم دربرابر ایران دست بکار شوند و یک فرمانروای دست نشانده خود را در ایران به شاهی برسانند.<ref>Alexander Mikaberidze. [https://books.google.nl/books?id=jBBYD2J2oE4C&pg=PA1024&lpg=PA1024&dq=russo-Persian+War+1722-1723&source=bl&ots=MG6HP72DpJ&sig=I8Akh1ZL_tO-CpsYWIn6CrgVTFo&hl=nl&sa=X&ved=0CCQQ6AEwAzgKahUKEwi6hrmWvubGAhXCNxQKHVDNAt8#v=onepage&q=russo-Persian%20War%201722-1723&f=false "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia"] ABC-CLIO 2011. p 726</ref> |
در این پیمان همچنین روندی دیده شد که اگر ایران که در آن زمان به دست شاه [[شاه طهماسب دوم|طهماسب دوم]] رهبری میشد حاضر به قبول این معاهده نشد هر دو [[امپراتوری روسیه]] و [[عثمانی]] همراه با هم دربرابر ایران دست بکار شوند و یک فرمانروای دست نشانده خود را در ایران به شاهی برسانند.<ref>Alexander Mikaberidze. [https://books.google.nl/books?id=jBBYD2J2oE4C&pg=PA1024&lpg=PA1024&dq=russo-Persian+War+1722-1723&source=bl&ots=MG6HP72DpJ&sig=I8Akh1ZL_tO-CpsYWIn6CrgVTFo&hl=nl&sa=X&ved=0CCQQ6AEwAzgKahUKEwi6hrmWvubGAhXCNxQKHVDNAt8#v=onepage&q=russo-Persian%20War%201722-1723&f=false "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia"] ABC-CLIO 2011. p 726</ref> |
||
خط ۴۰: | خط ۳۸: | ||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس|۲|چپچین=بله}} |
{{پانویس|۲|چپچین=بله}} |
||
[[رده:روسیه در ۱۷۲۴ (میلادی)]] |
|||
[[رده:تاریخ اردبیل]] |
[[رده:تاریخ اردبیل]] |
||
[[رده:تاریخ ارمنستان]] |
[[رده:تاریخ ارمنستان]] |
||
⚫ | |||
[[رده:تاریخ استان آذربایجان شرقی]] |
[[رده:تاریخ استان آذربایجان شرقی]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[رده:تاریخ استان آذربایجان غربی]] |
[[رده:تاریخ استان آذربایجان غربی]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[رده:تاریخ قفقاز]] |
[[رده:تاریخ قفقاز]] |
||
⚫ | |||
[[رده:جورجیا عثمانی]] |
[[رده:جورجیا عثمانی]] |
||
[[رده: |
[[رده:روسیه در ۱۷۲۴ (میلادی)]] |
||
⚫ | |||
[[رده:معاهدههای امپراتوری روسیه]] |
[[رده:معاهدههای امپراتوری روسیه]] |
||
⚫ | |||
[[رده:معاهدههای صلح روسیه]] |
|||
⚫ |
نسخهٔ ۱ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۱۴
گونه | معاهده |
---|---|
تاریخ امضا | ۱۲ ژوئن ۱۷۲۴ |
مکان امضا | استانبول، عثمانی |
امضاکنندگان | امپراتوری عثمانی امپراتوری روسیه |
زبانها | روسی و ترکی استانبولی |
پیمان استانبول،[۱] پیمان روسیه و عثمانی[۲] و یا پیمان تقسیم ایران[۳] یک معاهده بود که در تاریخ ۲۴ ژوئن ۱۷۲۴ بین امپراتوری عثمانی و امپراتوری روسیه بر سر تقسیم بخشهای زیادی از خاک ایران صفوی بسته شد.[۴]
روسها و عثمانی در یک مسابقه بر سر اشغال بیشتر سرزمینهای ایران درگیر شدند و بر سر اشغال گنجه با یکدیگر در حال وارد شدن به جنگ بودند که فرانسه مداخله کرد.[۵] در جنگ ایران و روس (۱۷۲۲–۱۷۲۳) روسیه توانست سرزمینهای ایران در قفقاز شمالی، قفقاز جنوبی و شمال سرزمین اصلی ایران را تسخیر کند،[۶] در حالی که ترکان عثمانی به سرزمینهای غربی ایران حمله کردند و سرزمینهای غربی، به ویژه گرجستان و ارمنستان را فتح کردند. هنوز جوهر معاهده روسیه و ایران بر سر پایان جنگ ۱۷۲۲–۱۷۲۳ خشک نشده بود که بین امپراتوری روسیه و عثمانی درگیری روی داد[۷] و روسیه که آشکارا بیان کرد که به هر قدرت دیگری اجازه استقرار در اطراف دریای کاسپین را نخواهد داد.
از آنجایی که هر سه دولت عثمانی، روسیه و ایران برای قرنها در همسایگی هم قرار داشتند و هر سه دولت رقیب جغرافیایی و سیاسی یکدیگر محسوب میشدند این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با میانجیگری فرانسه، بین دو دولت عثمانی و روسیه سرانجام در ۱۲ ژوئن ۱۷۲۴ با امضای یک پیمان در استانبول[۸] تصمیم به تقسیم بخش بزرگی از ایران گرفتند. بدین ترتیب زمینهای اشغال شده ایران در شرق جایگاه به هم رسیدن دو رودخانه کوروش (کر) و ارس به روسیه داده شد. این شامل استانهای شمالی سرزمین اصلی ایران (گیلان، مازندران و استرآباد) سرزمینهایی در داغستان (ازجمله دربند) و همچنین باکو و سرزمینهای اطراف آن در شروان نیز میشد. زمینهای در غرب نیز سهم عثمانی گشت که شامل بخشهای بزرگی از آذربایجان (شامل اردبیل و تبریز)،[۹] همدان، کرمانشاه،[۱۰] و بخشهای باقی مانده زیادی از مناطق زیر فرمانروایی ایران در قفقاز جنوبی (شامل گرجستان و ارمنستان امروزی) میشد.[۱۱]
در این پیمان همچنین روندی دیده شد که اگر ایران که در آن زمان به دست شاه طهماسب دوم رهبری میشد حاضر به قبول این معاهده نشد هر دو امپراتوری روسیه و عثمانی همراه با هم دربرابر ایران دست بکار شوند و یک فرمانروای دست نشانده خود را در ایران به شاهی برسانند.[۱۲]
اگرچه سود این پیمان برای روسیه و عثمانی ثابت میشود که بسیار ناچیز بود از آنجایی که روسیه در پیمان رشت (۱۷۳۲) و پیمان گنجه (۱۷۳۵) تمام سرزمینهای گرفته شده را به ایران بازگشت داد و همچنین ایران توانست در جنگ ایران و عثمانی (۱۷۳۰–۳۵) همه سرزمینهای اشغال شده توسط عثمانی را باز پس بگیرد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Bain, R. Nisbet (2006). Slavonic Europe - A Political History of Poland from 1447 to 1796. READ BOOKS. p. 323. ISBN 1-84664-581-6.
- ↑ Savory, Roger (1980). Iran Under the Safavids. Cambridge University Press. p. 252. ISBN 0-521-04251-8.
- ↑ Martin, Samuel Elmo (1997). Uralic And Altaic Series. Routledge. p. 47. ISBN 0-7007-0380-2.
- ↑ Fisher; et al. (1991). The Cambridge History of Iran, Volume 7. Cambridge: Cambridge University Press. p. 320. ISBN 978-0-521-20095-0.
- ↑ Fisher, William Bayne (1968). The Cambridge History of Iran. Cambridge University Press. p. 320. ISBN 0-521-20095-4.
- ↑ Alexander Mikaberidze. "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia" ABC-CLIO 2011. p 726
- ↑ Alexander Mikaberidze. "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia" ABC-CLIO 2011. p 726
- ↑ Houtsma, M. Th.; van Donzel, E. (1993). E. J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936. BRILL. p. 760. ISBN 90-04-08265-4.
- ↑ "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia" 1970. p 654
- ↑ "The New Cambridge Modern History: Volume 6, The Rise of Great Britain and Russia" 1970. p 654
- ↑ Alexander Mikaberidze.
- ↑ Alexander Mikaberidze. "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia" ABC-CLIO 2011. p 726