سولانین

α-Solanine
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	20562-02-1 N
پاب‌کم	6537493
کم‌اسپایدر	5020632 Y
UNII	3FYV8328OK Y
InChI InChI=1S/C45H73NO15/c1-19-6-9-27-20(2)31-28(46(27)16-19)15-26-24-8-7-22-14-23(10-12-44(22,4)25(24)11-13-45(26,31)5)57-43-40(61-41-37(54)35(52)32(49)21(3)56-41)39(34(51)30(18-48)59-43)60-42-38(55)36(53)33(50)29(17-47)58-42/h7,19-21,23-43,47-55H,6,8-18H2,1-5H3/t19-,20+,21-,23?,24+,25-,26-,27+,28-,29+,30+,31-,32-,33+,34-,35+,36-,37+,38+,39-,40+,41+,42-,43+,44-,45-/m0/s1 Y Key: ZGVSETXHNHBTRK-WWELWOLRSA-N Y InChI=1/C45H73NO15/c1-19-6-9-27-20(2)31-28(46(27)16-19)15-26-24-8-7-22-14-23(10-12-44(22,4)25(24)11-13-45(26,31)5)57-43-40(61-41-37(54)35(52)32(49)21(3)56-41)39(34(51)30(18-48)59-43)60-42-38(55)36(53)33(50)29(17-47)58-42/h7,19-21,23-43,47-55H,6,8-18H2,1-5H3/t19-,20+,21-,23?,24+,25-,26-,27+,28-,29+,30+,31-,32-,33+,34-,35+,36-,37+,38+,39-,40+,41+,42-,43+,44-,45-/m0/s1 Key: ZGVSETXHNHBTRK-WWELWOLRBD
خصوصیات
فرمول مولکولی	C45H73NO15
جرم مولی	868.06
شکل ظاهری	white crystalline solid
دمای ذوب	271 - 273 °C
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
N (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

گلیکو آلکالوئیدها ترکیبات بلقوه سمی هستند که در گیاهان خانواده سیب زمینی دیده می‌شوند. این ترکیبات در تمام اندام‌های سیب زمینی یافت می‌شوند و بالاترین غلظت آن‌ها در گلها نیش‌ها وجود دارد. گلیکو آلکالوئیدها ی سیب زمینی به TGA موسوم هستند و سمی هستند سولانین از گلیکوآلکالوئیدها به فرمول C۴۵H۷۳NO۱۵ و به وزن ملکولی ۴./ ۸۶۸ است که خود به چندین نوع مانند سولانین آ و سولانین ب و کاکونین و توماتین تقسیم می‌شود وجود آن در سیب زمینی با ظاهر شدن رنگ سبز به خصوص در قشر زیر پوست این ماده مشخص می‌شود صدمات مکانیکی باعث تشدید TGA می شود از طرف دیگر قرار گرفتن سیب زمینی در نور سبب افزایش TGA می شود و با نگهداری در تاریکی از شدت TGA کاسته می شود.

خواص

این سم نوعی مسکن قوی وخطرناکی دارد که درداروسازی استفاده می‌شود. وجود آن در سیب زمینی سبب خوشمزه شدن آن می‌شود ولی مقدار زیاد آن سبب مسمومیت می‌گردد. از طرف دیگر ثابت شده است وجود سولانین در برگ سیب زمینی سبب کاهش خسارت شته‌ها می شود. عموماً برگ های سیب زمینی دارای کرک هستند و سولانین بیشتر در این کرک‌ها وجود دارد. همین طور گلیکوآلکالوئیدها با مقاومت به سوسک کلرادو و زنجیره سیب زمینی در ارتباط هستند

مضرات

کورپان در سال ۲۰۰۴ بیان می‌کند که میزان ۲۰ میلی گرم در ۱۰۰ گرم به عنوان خطرناک برای سلامتی در نظر گرفته می‌شود. همچنین مقدار زیاد این ماده باعث مرگ و مقدار کم آن باعث مشکلات گوارشی می‌شود سولانیدین و مشتقات آن به مقدار زیاد برای جانوارن و انسان سمی بوده و باعث ملتهب شدن معده و روده می‌شوند. از دیگر خطرات سولانین ناباروری، التهاب پوست، گشادی کبد، شکم درد در انسان‌ها و جانوران است. سطح بی خطر گلیکوآلکالوئیدها برای مصرف انسان ١ میلی گرم در کیلوگرم وزن بدن است. همچنین چهارپایان مصرف کنندهٔ سیب‌زمینی خام ، احتمال دارد با مصرف زیاد این ماده مسموم شوند.

گیاهانی که در آن سولانین وجود دارد

معمولاً غده های سبز سولانین بالایی دارند

گل سیب زمینی یکی از قسمت های این گیاه است که دارای مقادیر بالای سولانین می باشد

در خانواده سولاناسه سولانین یافت می‌گردد نظیر: تاجریزی سیب زمینی گوجه فرنگی

عوامل مؤثر بر سنتز و تجمع

تجمع گلیکوآلگالوئیدها به عوامل مختلفی نظیر واریته، خسارت های مکانیکی، نور و به طور کلی به بسیاری از فعالیت های کشاورزی بستگی دارد حتی شرایط انبارداری نیز در افزایش این ماده مؤثر است و براساس برخی از محققین مناسب ترین روش انبارداری سیب‌زمینی از نظر کمترین افزایش در میزان آلفاسولانین، تاریکی و انبار سرد 4 درجه سانتی‌گراد است. همچنین براساس برخی مطالعات برخی از باکتری ها می توانند میزان سولانین را در برگ ها و ساقه ها بعد از خشک شدن در خاک کاهش دهند

خواص شیمیایی

سولانین به صورت بلوری‌های سوزنی باریک دراکس ۸۵ درجه بدست می‌آید. در گرمای ۱۹۰ درجه، حالت سخت شده پیدا می‌کند بدون آنکه ذوب شود و در حرارت حدود ۲۸۵ درجه تجزیه می‌گردد. در الکل گرم، به سهولت حل می‌شود. عملاً در آب غیر محلول است (۲۵ میلی گرم در یک لیتر آب و PH معادل ۶)، دراتر، کلروفرم نیز قابلیت انحلال ندارد.

روش‌های اندازه گیری میزان آن درگیاه

به روش‌های اچ پی ال سی و اسپکتروفتومتری و با آنزیم قابل اندازه گیری است