فاصله مجازی

با اتصال مجازی اشتباه نشود.

فاصلهٔ مجازی که به آن فاصلهٔ صفر و گاه نیم‌فاصله و فاصلهٔ جامد هم گفته شده، نویسه‌ای در استاندارد یونی‌کد است که برای حروفچینی کامپیوتری ی بعضی خط‌ها ازقبیل خط فارسی و خط‌های هندیک به‌کار می‌رود.

در فارسی این نویسه در مواردی که دو حرف به هم نمی‌چسبند ولی «فاصلهٔ مرئی» ندارند استفاده می‌شود. مثلاً در کلمه‌های «خانه‌ها»، «می‌شود» و «بهره‌وری». (توجّه شود به تفاوت با «خانه ها*» و «می‌شود*» و «بهره وری*» که در آنها از «فاصلهٔ معمولی»، یعنی یک فاصلهٔ کامل، استفاده شده که شکل نادرستِ تایپ واژه‌های یادشده است).

درست (با فاصلهٔ مجازی)			اشتباه			زبان
نمایش	تصویر	کد	نمایش	تصویر	کد
أی‌بی‌إم		أی‌بی‌إم	أیبیإم		أیبیإم	عربی
می‌خواهم		می‌خواهم	می‌خواهم		می‌خواهم	فارسی
עֲוֹנֹת		עֲו‌ֹנֹת	עֲוֹנֹת		עֲוֹנֹת	عبری
Auflage		Auf‌lage	Auflage		Auflage	آلمانی

کد این نویسه در استاندارد یونی‌کد U+200C است. این نویسه در استاندارد ملی شمارهٔ ۶۲۱۹ ایران نیز استاندارد شده‌است. نام فاصلهٔ مجازی اولین بار در استاندارد ملی ۳۳۴۲ ایران استاندارد شده‌است.

معرفی

استاندارد ایزیری ۳۳۴۲ از نخستین استانداردهایی است که مفاهیم فاصلهٔ مجازی و اتصال مجازی را معرفی کرد.

روش نوشتن

در سیستم عامل لینوکس

برای تایپ فاصلهٔ مجازی در سیستم عامل لینوکس، توزیع اوبونتو، می‌توان با ورود به بخش Preferences، گزینهٔ Keyboard را انتخاب کرد. سپس، با انتخاب Layout و پس از آن Options، در قسمتِ Using space key to insert non-breakable space character، نسبت به انتخاب کلید ترکیبی دل‌خواه اقدام کرد. به‌عنوان نمونه، با انتخاب Zero-width non-joiner character at second level، مجموعه کلید مبدّله (شیفت) به‌همراه فاصله (Shift + Space)، به‌عنوان نیم‌فاصله قابل‌استفاده است.

در سیستم عامل مکینتاش

برای تایپ فاصلهٔ مجازی فارسی در سیستم عامل مکینتاش، کلید مبدّله (شیفت) را به‌همراه فاصله (Shift + Space) فشار دهید.

در سیستم عامل ویندوز

برای نوشتن فاصلهٔ مجازی چند راه وجود دارد:

1. صفحه‌کلید استاندارد فارسی (۹۱۴۷) را نصب کنید و از Shift+Space یا Shift+B استفاده نمایید.
2. Num lock را روشن کنید، کلید Alt را نگه دارید، و به کمک شماره‌های سمت راستِ صفحه‌کلید، ۰۱۵۷ را تایپ کنید. نکات: ۱- حتماً زبان صفحه‌کلید رویِ «فارسی» باشد. ۲- اگر از صفحه‌کلید استاندارد فارسی (۹۱۴۷) استفاده می‌کنید، کلید Alt چپ را به‌کار ببرید.
3. از ترکیب کلیدهای 2+Shift+Ctrl استفاده کنید. نکته: اگر از صفحه‌کلید استاندارد فارسی (۹۱۴۷) استفاده می‌کنید، این روش کار نمی‌کند.
4. در برنامهٔ Microsoft Word ابتدا زبان صفحه‌کلید را فارسی کنید؛ سپس از طریق منوی Insert، دستورِ Symbol را انتخاب نمایید و در پنجرهٔ بازشده، برگهٔ دوم به نام Special Characters را انتخاب کنید. حال از فهرست موجود، عبارتِ No-Width Optional Break را انتخاب کنید. حال اگر روی دکمهٔ Shortcut Key کلیک کنید، می‌توانید ترکیبی از کلیدها (مثلاً Ctrl+Space) را برای آن انتخاب کرده و با فشاردادن دکمهٔ Assign آن را دائمی کنید.
5. درصورتی‌که از برنامهٔ Tray layout استفاده کنید، با اجرای این برنامه می‌توانید همه جا از Shift+Space برای نوشتن فاصلهٔ مجازی استفاده کنید.
6. در نسخه‌های جدید این سیستم‌عامل، که ویندوزِ ۸، ۸٫۱ و همچنین ۱۰ نامگذاری شده‌اند، صفحه‌کلیدی با نام فارسی (استاندارد) (به انگلیسی: Persian (Standard)) به طور پیش‌فرض وجود دارد و قابل فعال‌سازی است و درج فاصلهٔ مجازی را از طریق کلیدهای Shift+Space امکان‌پذیر ساخته‌است. این صفحه‌کلید با صفحه‌کلید استاندارد فارسی (۹۱۴۷) فرق می‌کند.
7. نصب و استفاده از صفحه کلید مجازی حبیبی. این صفحه کلید مانند صفحه کلید استاندارد فارسی است با این تفاوت که میزان تغییرات و جابه‌جایی کلیدها نسبت به صفحه کلید اصلی ویندوز در آن کمتر است.
   

باید توجه کرد که:

1. نویسه‌های دیگری مانند آنچه از طریق میانبر 4+Shift+Ctrl در صفحه‌کلید فارسیِ مایکروسافت قابل درج است، فاصلهٔ مجازی نیستند و استفاده از آنها به عنوان فاصلهٔ مجازی باعث اختلال در پردازش متن می‌شود و می‌تواند بر نحوهٔ نمایش متن نیز تأثیر بگذارد و شما را با مشکلات ناخواسته‌ای مواجه کند.
2. ترکیب Ctrl و - در نرم‌افزار Microsoft Word به صورت پیش‌فرض علامت خط پیوند اختیاری (Optional Hyphen) را درج می‌کند که فاصلهٔ مجازی نیست. این نویسه به کلمات اجازه می‌دهد در صورت لزوم در انتهای سطر شکسته شوند، که در این صورت به شکل خط تیره نمایان می‌شود. اگر می‌خواهید از این میانبر برای درج فاصلهٔ مجازی استفاده کنید، لازم است در این برنامه از طریق قسمت Special Characters، میانبرِ Ctrl+- را برای No-Width Optional Break تعریف کنید. (راه شماره ۴ در بالا)

جستارهای وابسته

• نظرخواهی/استفاده از نیم‌فاصله در نام‌های عبارتی
• اتصال مجازی
• صفحه‌کلید

پیوند به بیرون

• The Zero-Width Non-Joiner