چنگک

برای دیگر کاربردها به صفحهٔ انگشته مراجعه کنید.

یک انگشته یکنار لاوک کود کمپوست

انگشته (اَنْگُشْته) یا چهارشاخ ابزار کشاورزی دسته‌داریست که دسته‌اش معمولاً از جنس چوب است و به دسته بیل و پارو ماند و به یک سر آن چهار شاخه نوک تیز معمولاً پولادین که اندکی خمیدگی دارند وصل شده‌است ازاین‌رو روی‌هم‌رفته به پنجه انسان و چنگال غذاخوری بی‌شباهت نیست (دلیل نام انگشته هم همین است). شمار شاخه‌ها ممکن است پنج شاخه و بیشتر داشته باشد اما به همین نام چهارشاخ خوانده میشود و برای به باد کشیدن خرمنهای کوفته بکار رود تا دانه را از کاه جدا گردانند. نام آن در زبان انگلیسی (pitchfork) هم به همین سبب است (pitch در این‌جا به معنی toss و throw یعنی به‌بالا انداختن و پرتاب کردت است) و اصولاً برزیگران از این ابزار برای بلند کردن و پرتاب کردن چیزهای سبک در کشتزار و انبار استفاده می‌کنند.

نام‌های دیگر

علاوه بر دو نام بالا، این ابزار کشاورزی را گاه به نام‌های افشون، اوشین، شانه یا شنه، پنجه، هسک

کاربردهای دیگر

به بالا انداختن علف‌های خشک

به خاطر شکل این ابزار، گاه از آن به عنوان افزار دفاع (به ویژه برای کسانی که توانایی خرید یا تهیهٔ شمشیر یا سلاح گرم را نداشتند) می‌شده‌است. برای هجو ترسایان، گاه در نمایش‌ها و تصویرها اهریمن یا اهریمنان را چهارشاخ به دست به نمایش در مب‌آورند. برخی از این ابزار استفاده‌های هنری و سیاسی نیز نموده‌اند.

منابع

• لغت‌نامهٔ دهخدا
• فرهنگ معین

• Wikipedia contributors, "Pitchfork," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Pitchfork&oldid=277173079 (accessed March 14, 2009).