سازمان بین‌المللی استانداردسازی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات: افزودن رده‌های همسنگ |
همه چیز.چون نوشته ی قبلی مزخرفی بیش نبود برچسبها: حذف منبع ویرایشگر دیداری |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) چیست؟ |
|||
{{جعبه اطلاعات سازمان |
|||
'''(ISO) چیست؟''' |
|||
(ISO) که مقر آن در ژنو می باشد, یک سازمان غیر دولتی بین المللی است که در ۲۴ فوریه سال ۱۹۴۷ تاسیس یافت. این سازمان متشکل از موسسه های ملی استاندارد کردن ۱۳۰ کشور بزرگ و کوچک, صنعتی و در حال توسعه از کلیه مناطق دنیا می باشد. وظیفه اصلی (ISO) توسعه استاندارد کردن و فعالیت های مرتبط در جهان با نگرشی تسهیل کننده نسبت به تبادلات بین المللی کالاها و خدمات, بهبود همکاری در محدوده علمی, فنی, اطلاعاتی و فعالیت های اقتصادی و حمایت از تولید کننده و مصرف کننده می باشد. سازمان بین المللی استاندارد (ISO) تدوین استانداردهای فنی و اختیاری را بر عهده دارد. |
|||
این استانداردها تقریباً شامل کلیه موارد مربوط به تکنولوژی می گردد و نیز کمک به ساخت و عرضه کالاها و خدمات موثرتر, ایمن تر و بهداشتی تر می نماید. استانداردهای (ISO) تجارت و بازرگانی بین کشورها را آسان تر و صحیح تر می کند و به طور کلی از مصرف کنندگان کالاها و خدمات حمایت کرده و زندگی آنها را سهل تر می نماید. به عبارت دیگر اقدامات (ISO) که منتج به موافقت نامه های بین المللی گشته, نهایتا به صورت استانداردهای بین المللی چاپ می شود. |
|||
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) از اعضای خود تشکیل شده است و سازمان های عضو (اعضای اصلی یا Member baby) نمایندگان مراجع استاندارد کردن در کشورهای متبوع خود می باشند, بنابراین فقط یک سازمان می تواند به عنوان نماینده از هر کشور عضویت یابد. |
|||
از اعضای دیگر سازمان بین المللی استاندارد (ISO) عضو مکاتبه ای (Correspondent Member) می باشد که معمولا سازمانی از یک کشور است که تا به حال فعالیتی در ارتباط با استاندارد کردن و تدوین استاندارد نداشته است. این سازمان صرفاً در مواردی که ذی نفع است اطلاعاتی کسب می نماید و در فعالیت های فنی مشارکتی ندارد. |
|||
عضو دیگر (ISO) عضو مشترک (Subscriber Member) است که کشورهایی که دارای اقتصادی خرد می باشند می توانند این عضویت را داشته باشند. |
|||
سازمان بین المللی استاندارد تا پایان ژانویه ۲۰۰۱ دارای ۱۳۸ عضو شامل ۹۱ عضو اصلی, ۳۶ عضو مکاتبه ای و ۱۱ عضو مشترک بوده است. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی آن بوده و در تدوین استانداردهای بین المللی مشارکت دارد. |
|||
'''۲- کلمه (ISO) از چه مشتق شده است؟''' |
|||
تصور می شود که کلمه (ISO) مخفف International Organization for Standardization |
|||
است, در حالی که مخفف عبارت فوق می بایست به صورت (IOS) باشد. (ISO) در اصل از کلمه یونانی (isos) مشتق شده و به معنی (برابر) و ریشه پیشوند (iso) در انگلیسی است. |
|||
از ((برابر)) تا ((استاندارد)) علت انتخاب کلمه (ISO)به عنوان نام یک سازمان بین المللی به سهولت دانسته می شود. سازمان بین المللی استاندارد, در صورت توجه به زبان کشورهای عضو, در انگلیسی به صورت (IOS) و در فرانسه به صورت (OIN) در می آید ولی به طور کلی بدون در نظر گرفتن زبان کشور خاص, نام سازمان بین المللی استاندارد به صورت (ISO) خلاصه می شود. |
|||
۳- چرا نیاز به استانداردهای بین المللی است و تدوین استانداردهای بین المللی چگونه انجامی می گیرد؟ |
|||
به طور کلی استانداردها توافق نامه های مستند شده, متضمن ویژگی ها, مشخصات فنی یا سایر ضوابط دقیق جهت استفاده به عنوان قوانین, راهنما یا شرح مشخصات به منظور حصول اطمینان از مناسبت مواد, کالاها, فرآیندها و خدمات با اهداف مورد نظر می باشد وجود استانداردهای ناهماهنگ برای تکنولوژی های مشابه در کشورها و مناطق مختلف منجر به ایجاد (موانع فنی فراراه تجارت) می گردد. |
|||
صنایع صادرات گرا نیاز به قبول کردن استانداردهای بین المللی, به منظور منطقی کردن فرآیند تجارت بین المللی را حس کرده اند و این امر از دلایل اصلی تاسیس (ISO) بشمار می رود. |
|||
صنایع مختلف در دنیا نیاز به استاندارد خاص را به موسسه استاندارد ملی کشور متبوع اعلام می نمایند و تدوین استانداردها می تواند از اعضای اصلی به سازمان بین المللی استاندارد انعکاس یابد. استانداردهای بین المللی برای بسیاری از تکنولوژی ها مانند ارتباطات, فرآیندهای اطلاعاتی, نساجی, بسته بندی, توزیع, تولید و مصرف انرژی, ساخت کشتی, بانکداری و خدمات اقتصادی تهیه می شوند و دلایل عمده تهیه آنها عبارتند از : |
|||
۱- پیشرفت جهانی در آزاد سازی تجارت |
|||
۲- تداخل بخش های مختلف صنایع |
|||
۳- سیستم های ارتباطات جهانی |
|||
۴- نیاز کشورهای در حال توسعه |
|||
۵- رشد و شکوفایی تکنولوژی |
|||
کار فنی (ISO) کاملا غیر متمرکز و در چارچوب تشکیلات ۲۸۵۰ کمیته فنی, زیر کمیته و گروههای کاری انجام می گیرد. در این کمیته ها نمایندگان متخصصین صنعت, موسسه های تحقیقاتی, صاحب نظران دولتی, سازمان های مصرف کننده و سازمان های بین المللی از کلیه نقاط دنیا به عنوان شرکای واحد حل مشکلات جهانی استاندارد کردن گرد هم می آیند. به طوری که در اجلاسیه های (ISO) در هر سال حدود ۳۰۰۰۰ متخصص شرکت می نمایند. |
|||
کمیته های فنی (ISO) متشکل از اعضای فعال (P-member) و اعضای ناظر (O-member) می باشد که وظیفه دارند تدوین استانداردهایی را که ضروری به نظر می رسد, بررسی و مطرح نمایند. پس از موافقت اعضا با موضوع پیشنهادی, مدارک علمی و فنی مربوط (Draft Committee) تهیه و بین اعضا توزیع می گردد که پس از انجام اصلاحات لازم به صورت پیش نویس نهایی استاندارهای بین المللی ( Draft International Standard) در می آیند. پیش نویس های مذکور مجدداً برای اعضا فرستاده می شوند تا پس از انجام آخرین اصلاحات بعمل آمده و تصویب نهایی به صورت استانداردهای بین المللی ایزو به چاپ رسد. |
|||
به طور کلی دامنه کار (ISO) به یک شاخه اختصاصی محدود نمی شود و شامل کلیه موضوعات و رشته های فنی به غیر از مهندس الکتریکی و الکترونیکی که از مسولیت های کمیته IEC ( International Electrical Commission) است, می گردد. |
|||
تاکنون حدود ۱۲۰۰۰ استاندارد بین المللی به زبان های انگلیسی و فرانسه تهیه گردیده است که فهرست کلیه استانداردها در کاتالوگ (ISO) موجود می باشد. |
|||
۴- تضمین کیفیت و استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ |
|||
از دیدگاه عمومی و بر پایه اصول علمی, (تضمین کیفیت) شواهدی را فراهم می آورد تا بر اساس آنها کلیه اشخاص ذیربط (از جمله مدیران, کارکنان و مشتریان) اعتماد داشته باشند که تمامی فعالیت های مرتبط به کیفیت به طور موثر و کارا به اجرا در می آید. |
|||
در استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ به ممیزی سیستم کیفیت تاکید شده است, به وطوری که انجام توام با هدف و برنامه آن ابزاری موثر برای تضمین کیفیت در هر سازمان طالب کیفیت, استمرار کیفیت و بهبود مستمر محسوب می شود. |
|||
استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ در واقع تعیین کننده, ویژگی ها و یا مشخصات فنی برای محصول نیستند بلکه استانداردهایی می باشند که بر فرآیند و عملکرد تمامی فعالیت هایی که بر کیفیت محصول یا خدمت نهایی تاثیر گذار است, توجه دارد و به همین دلیل برای هر صنعتی دارای کاربرد است. |
|||
استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ استانداردهایی مدیریتی بوده و به این نکته تاکید دارد که کیفیت باید در فرآیند تولید و در تمامی بخش های یک سازمان (کارخانه یا شرکت) از جمله بخش طراحی, بخش تدارکات, بخش تولید, بخش کنترل کیفیت, بخش آموزش و غیره بوجود آید. |
|||
استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ به طور کلی در سه طبقه, قرار می گیرند : |
|||
الف – استانداردهای مربوط به مدیریت کیفیت و عناصر سیستم کیفیت (سری ایزو ۹۰۰۴) |
|||
ب – استانداردهای مربوط به الگوهای تضمین کیفیت (ایزو ۹۰۰۱, ۹۰۰۲, ۹۰۰۳) |
|||
پ – سایر استانداردهای راهنما و حمایت کننده (ایزو ۸۰۴۲, سری ایزو ۹۰۰۰ و سری ایزو ۱۰۰۰۰) |
|||
(۳۱۷۴) هستند, تحت عنوان الگوهای تضمین کیفیت, پذیرفته شده اند و صدور گواهینامه برای سیستم های کیفیت بر حسب انطباق با یکی از این استانداردها صورت می گیرد. لازم به ذکر است که در ویرایش سال ۲۰۰۰ فقط یک استاندارد ISO 9001, جایگزین استانداردهای ۸۴۰۲ و ISO 9001 و ISO 9002 و ISO 9003 گردیده است. |
|||
عناوین کامل این استانداردها بدین صورت است: |
|||
۱- استاندارد ایران – ایزو ۹۰۰۱ (۱۳۷۴) – سیستم کیفیت – الگو برای تضمین کیفیت در طراحی, توسعه, تولید, نصب و ارایه خدمات |
|||
۲- استانداردهای ایران – ایزو ۹۰۰۲ (۱۳۷۴) – سیستم کیفیت – الگو برای تضمین کیفیت در تولید, نصب و ارایه خدمات |
|||
۳- استانداردهای ایران – ایزو ۹۰۰۳ (۱۳۷۴) – الگو برای تضمین کیفیت در بازرسی و آزمون نهایی |
|||
از جمله استانداردهای راهنما – استاندارد ایران – ایزو ۸۴۰۲ (۱۳۷۴) می باشد که در برگیرنده ۶۷ اصطلاح و تعریف در هر یک از زمینه های کیفیت, سیستم کیفیت, مدیریت کیفیت و ابزار و فنون مرتبط است. |
|||
'''لیست گواهینامه های سیستم مدیریت کیفیت:''' |
|||
ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 GMP ISO 22000 IFS HACCP ISO 27001 ISO/IEC 20000 ISO 13485 ISO/TS 16949 EN 16000 ISO 10002 ISO 10004 ISO 10006 ISO 10015 ISO 30000 ISO 31000 SA 8000 HSE-M{{جعبه اطلاعات سازمان |
|||
|نام سازمان = سازمان بین‌المللی استاندارد |
|نام سازمان = سازمان بین‌المللی استاندارد |
||
|تصویر = ISO members.png |
|تصویر = ISO members.png |
||
| خط ۲۵: | خط ۱۰۷: | ||
|وب‌گاه = [http://www.iso.org/ www.iso.org] |
|وب‌گاه = [http://www.iso.org/ www.iso.org] |
||
|نام پیشین =}} |
|نام پیشین =}} |
||
'''سازمان بین‌المللی استانداردسازی''' {{انگلیسی|The International Organization for Standardization}} {{به فرانسوی|Organisation internationale de normalisation}} که معمولاً به نام '''ایزو''' {{انگلیسی|ISO}} شناخته می‌شود، مؤسسه بین‌المللی تعیین [[استاندارد]] متشکل از نمایندگان موسسات استانداردسازی ملی است. این سازمان [[NGO|غیردولتی]] در سطح وسیع به وضع استانداردهای کلی و جزئی برای هماهنگ کردن استانداردهای متفاوت جهانی می‌پردازد. در عمل ایزو به صورت یک [[کنسرسیوم]] با ارتباطات قوی با دولت‌ها فعالیت می‌کند. این مؤسسه انواع استانداردهای تجاری و صنعتی جهانی را تعیین می‌نماید. مرکز ایزو در [[ژنو]] [[سویس]] قرار دارد.<ref> http://www.iso.org/iso/home/about.htm</ref> |
|||
ایزو کار رسمی خود را از تاریخ [[۲۳ فوریه|بیست و سوم فوریه]] [[۱۹۴۷ (میلادی)|۱۹۴۷]] آغاز کرده است. این سازمان به ترویج جهانی استانداردهای [[اقتصاد|اقتصادی]] و [[صنعت|صنعتی]] می‌پردازد تا مبادلات صنایع و فنون مختلف را در یک راستا هماهنگ کند. |
|||
سازمان بین‌المللی استانداردسازی، باآنکه یک [[سازمان غیردولتی]] است، به‌دلیل این که استانداردهای این مؤسسه تبدیل به قوانین می‌گردد از بیشتر [[سازمان‌های غیردولتی]] قدرتمندتر است. امروزه نزدیک به ۱۵۷ کشور در این سازمان به عضویت درآمده‌اند که [[ایران]] نیز یکی از آنهاست. |
|||
== نام و اختصار == |
|||
[[پرونده:ISO english logo.svg|186px|راست|بندانگشتی|لوگوی سازمان بین‌المللی استانداردسازی]] |
[[پرونده:ISO english logo.svg|186px|راست|بندانگشتی|لوگوی سازمان بین‌المللی استانداردسازی]] |
||
لوگوهای سازمان در دو زبان، [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] و فرانسوی، شامل حروف ISO ({{pron-en|ˈʌɪsəʊ}}) است و معمولاً با این حروف به آن اشاره می‌گردد. با این وجود این حروف اختصار نام کامل آن در هیچ‌یک از این دو زبان نیست. نام این مؤسسه از کلمه [[زبان یونانی|یونانی]] (ἴσος (isos به معنای برابری گرفته شده است. با توجه به اینکه مؤسس این سازمان متوجه گشت که حروف مخفف این سازمان در زبان‌های مختلف با یکدیگر یکسان نیست ISO را به عنوان نام سازمان انتخاب نمود و خود این مطلب نشان دهنده هدف این سازمان یعنی برابری و استانداردسازی فرهنگ‌هاست.<ref> http://www.iso.org/iso/home/standards.htm</ref> |
|||
اولین تشکیلات [[مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران]] با تصویب قانون اوزان و مقیاس‌ها در سال ۱۳۰۴ خورشیدی مطرح می‌شود. بعدها در سال ۱۳۳۲ به لحاظ ضرورت تعیین ویژگی‌ها و نظارت بر کیفیت کالاهای صادراتی و وارداتی، ایجاد تشکیلاتی رسمی مورد توجه قرار گرفت و هسته اولیه تشکیلات سازمانی مؤسسه [[استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران]] به صورت اداره‌ای در [[اداره کل]] تجارت وقت شکل می‌گیرد. در سال ۱۳۳۹ با تصویب قانون تأسیس [[مؤسسه استاندارد]] و تحقیقات صنعتی، مؤسسه کار خود را در چارچوب هدف‌ها و مسئولیت‌های تعیین شده آغاز می‌کند و در همان سال به عضویت [[سازمان بین‌المللی]] استاندارد ISO درآمد. |
|||
در سال ۱۹۸۷ کمیته فنی ۱۷۶ سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO/TC 176) سری استاندارد ISO 9000 را به جهانیان ارائه نمود. هدف از تدوین این سری از استاندارد، به وجود آوردن الگویی بین‌المللی برای پیاده‌سازی و استقرار سیستم‌های مدیریت و [[تضمین کیفیت]] بود که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت. |
|||
سیستم‌های [[مدیریت کیفیت]] به منظور ثبات سطح کیفیت تعریف شده و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایندها در سازمان پیاده‌سازی می‌شود. |
|||
الگوی اجرای این سری استاندارد برای بار چهارم در سال ۲۰۰۸ مورد بازبینی و ویرایش قرار گرفت. در ویرایش سال ۲۰۰۸ دیدگاه فرایند گرا همچنان مورد تأکید است. |
|||
استاندارد مدیریت کیفیت با تکی بر اصول ۸ گانه شکل گرفته است: |
|||
* مشتری محوری |
|||
* رهبری |
|||
* مشارکت کارکنان |
|||
* فرایند گرایی |
|||
* سیستم گرایی |
|||
* بهبود مستمر |
|||
* [[تصمیم گیری]] بر پایه واقعیات |
|||
* ارتباط متقابل سودمند با تأمین کنندگان |
|||
استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برای هر سازمانی فارغ از نوع فعالیت و اندازه آنها قابل اجراست. گواهی نامه ISO 9001 نشان می‌دهد که سازمان سیستم مدیریت کیفیتی منطبق بر خواست و نیاز مشتری مستقر کرده است. یک سیستم با طراحی و اجرای خوب دارای فواید ذیل است: |
|||
. هدفمندی سیستم مدیریت کیفیت |
|||
. کنترل بهتر فرایندها |
|||
. افزایش بهره‌وری |
|||
. کاهش هزینه‌ها، ضایعات، مرجوعی‌ها و بهبود اطمینان از محصول ایجاد چهارچوبی برای [[بهبود مستمر]] هر فرایند |
|||
کنترل بهتر فرایندها |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
نسخهٔ ۲۲ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۷:۰۸
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) چیست؟
(ISO) چیست؟
(ISO) که مقر آن در ژنو می باشد, یک سازمان غیر دولتی بین المللی است که در ۲۴ فوریه سال ۱۹۴۷ تاسیس یافت. این سازمان متشکل از موسسه های ملی استاندارد کردن ۱۳۰ کشور بزرگ و کوچک, صنعتی و در حال توسعه از کلیه مناطق دنیا می باشد. وظیفه اصلی (ISO) توسعه استاندارد کردن و فعالیت های مرتبط در جهان با نگرشی تسهیل کننده نسبت به تبادلات بین المللی کالاها و خدمات, بهبود همکاری در محدوده علمی, فنی, اطلاعاتی و فعالیت های اقتصادی و حمایت از تولید کننده و مصرف کننده می باشد. سازمان بین المللی استاندارد (ISO) تدوین استانداردهای فنی و اختیاری را بر عهده دارد.
این استانداردها تقریباً شامل کلیه موارد مربوط به تکنولوژی می گردد و نیز کمک به ساخت و عرضه کالاها و خدمات موثرتر, ایمن تر و بهداشتی تر می نماید. استانداردهای (ISO) تجارت و بازرگانی بین کشورها را آسان تر و صحیح تر می کند و به طور کلی از مصرف کنندگان کالاها و خدمات حمایت کرده و زندگی آنها را سهل تر می نماید. به عبارت دیگر اقدامات (ISO) که منتج به موافقت نامه های بین المللی گشته, نهایتا به صورت استانداردهای بین المللی چاپ می شود.
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) از اعضای خود تشکیل شده است و سازمان های عضو (اعضای اصلی یا Member baby) نمایندگان مراجع استاندارد کردن در کشورهای متبوع خود می باشند, بنابراین فقط یک سازمان می تواند به عنوان نماینده از هر کشور عضویت یابد.
از اعضای دیگر سازمان بین المللی استاندارد (ISO) عضو مکاتبه ای (Correspondent Member) می باشد که معمولا سازمانی از یک کشور است که تا به حال فعالیتی در ارتباط با استاندارد کردن و تدوین استاندارد نداشته است. این سازمان صرفاً در مواردی که ذی نفع است اطلاعاتی کسب می نماید و در فعالیت های فنی مشارکتی ندارد.
عضو دیگر (ISO) عضو مشترک (Subscriber Member) است که کشورهایی که دارای اقتصادی خرد می باشند می توانند این عضویت را داشته باشند.
سازمان بین المللی استاندارد تا پایان ژانویه ۲۰۰۱ دارای ۱۳۸ عضو شامل ۹۱ عضو اصلی, ۳۶ عضو مکاتبه ای و ۱۱ عضو مشترک بوده است. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی آن بوده و در تدوین استانداردهای بین المللی مشارکت دارد.
۲- کلمه (ISO) از چه مشتق شده است؟
تصور می شود که کلمه (ISO) مخفف International Organization for Standardization
است, در حالی که مخفف عبارت فوق می بایست به صورت (IOS) باشد. (ISO) در اصل از کلمه یونانی (isos) مشتق شده و به معنی (برابر) و ریشه پیشوند (iso) در انگلیسی است.
از ((برابر)) تا ((استاندارد)) علت انتخاب کلمه (ISO)به عنوان نام یک سازمان بین المللی به سهولت دانسته می شود. سازمان بین المللی استاندارد, در صورت توجه به زبان کشورهای عضو, در انگلیسی به صورت (IOS) و در فرانسه به صورت (OIN) در می آید ولی به طور کلی بدون در نظر گرفتن زبان کشور خاص, نام سازمان بین المللی استاندارد به صورت (ISO) خلاصه می شود.
۳- چرا نیاز به استانداردهای بین المللی است و تدوین استانداردهای بین المللی چگونه انجامی می گیرد؟
به طور کلی استانداردها توافق نامه های مستند شده, متضمن ویژگی ها, مشخصات فنی یا سایر ضوابط دقیق جهت استفاده به عنوان قوانین, راهنما یا شرح مشخصات به منظور حصول اطمینان از مناسبت مواد, کالاها, فرآیندها و خدمات با اهداف مورد نظر می باشد وجود استانداردهای ناهماهنگ برای تکنولوژی های مشابه در کشورها و مناطق مختلف منجر به ایجاد (موانع فنی فراراه تجارت) می گردد.
صنایع صادرات گرا نیاز به قبول کردن استانداردهای بین المللی, به منظور منطقی کردن فرآیند تجارت بین المللی را حس کرده اند و این امر از دلایل اصلی تاسیس (ISO) بشمار می رود.
صنایع مختلف در دنیا نیاز به استاندارد خاص را به موسسه استاندارد ملی کشور متبوع اعلام می نمایند و تدوین استانداردها می تواند از اعضای اصلی به سازمان بین المللی استاندارد انعکاس یابد. استانداردهای بین المللی برای بسیاری از تکنولوژی ها مانند ارتباطات, فرآیندهای اطلاعاتی, نساجی, بسته بندی, توزیع, تولید و مصرف انرژی, ساخت کشتی, بانکداری و خدمات اقتصادی تهیه می شوند و دلایل عمده تهیه آنها عبارتند از :
۱- پیشرفت جهانی در آزاد سازی تجارت
۲- تداخل بخش های مختلف صنایع
۳- سیستم های ارتباطات جهانی
۴- نیاز کشورهای در حال توسعه
۵- رشد و شکوفایی تکنولوژی
کار فنی (ISO) کاملا غیر متمرکز و در چارچوب تشکیلات ۲۸۵۰ کمیته فنی, زیر کمیته و گروههای کاری انجام می گیرد. در این کمیته ها نمایندگان متخصصین صنعت, موسسه های تحقیقاتی, صاحب نظران دولتی, سازمان های مصرف کننده و سازمان های بین المللی از کلیه نقاط دنیا به عنوان شرکای واحد حل مشکلات جهانی استاندارد کردن گرد هم می آیند. به طوری که در اجلاسیه های (ISO) در هر سال حدود ۳۰۰۰۰ متخصص شرکت می نمایند.
کمیته های فنی (ISO) متشکل از اعضای فعال (P-member) و اعضای ناظر (O-member) می باشد که وظیفه دارند تدوین استانداردهایی را که ضروری به نظر می رسد, بررسی و مطرح نمایند. پس از موافقت اعضا با موضوع پیشنهادی, مدارک علمی و فنی مربوط (Draft Committee) تهیه و بین اعضا توزیع می گردد که پس از انجام اصلاحات لازم به صورت پیش نویس نهایی استاندارهای بین المللی ( Draft International Standard) در می آیند. پیش نویس های مذکور مجدداً برای اعضا فرستاده می شوند تا پس از انجام آخرین اصلاحات بعمل آمده و تصویب نهایی به صورت استانداردهای بین المللی ایزو به چاپ رسد.
به طور کلی دامنه کار (ISO) به یک شاخه اختصاصی محدود نمی شود و شامل کلیه موضوعات و رشته های فنی به غیر از مهندس الکتریکی و الکترونیکی که از مسولیت های کمیته IEC ( International Electrical Commission) است, می گردد.
تاکنون حدود ۱۲۰۰۰ استاندارد بین المللی به زبان های انگلیسی و فرانسه تهیه گردیده است که فهرست کلیه استانداردها در کاتالوگ (ISO) موجود می باشد.
۴- تضمین کیفیت و استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰
از دیدگاه عمومی و بر پایه اصول علمی, (تضمین کیفیت) شواهدی را فراهم می آورد تا بر اساس آنها کلیه اشخاص ذیربط (از جمله مدیران, کارکنان و مشتریان) اعتماد داشته باشند که تمامی فعالیت های مرتبط به کیفیت به طور موثر و کارا به اجرا در می آید.
در استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ به ممیزی سیستم کیفیت تاکید شده است, به وطوری که انجام توام با هدف و برنامه آن ابزاری موثر برای تضمین کیفیت در هر سازمان طالب کیفیت, استمرار کیفیت و بهبود مستمر محسوب می شود.
استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ در واقع تعیین کننده, ویژگی ها و یا مشخصات فنی برای محصول نیستند بلکه استانداردهایی می باشند که بر فرآیند و عملکرد تمامی فعالیت هایی که بر کیفیت محصول یا خدمت نهایی تاثیر گذار است, توجه دارد و به همین دلیل برای هر صنعتی دارای کاربرد است.
استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ استانداردهایی مدیریتی بوده و به این نکته تاکید دارد که کیفیت باید در فرآیند تولید و در تمامی بخش های یک سازمان (کارخانه یا شرکت) از جمله بخش طراحی, بخش تدارکات, بخش تولید, بخش کنترل کیفیت, بخش آموزش و غیره بوجود آید.
استانداردهای سری ایزو ۹۰۰۰ به طور کلی در سه طبقه, قرار می گیرند :
الف – استانداردهای مربوط به مدیریت کیفیت و عناصر سیستم کیفیت (سری ایزو ۹۰۰۴)
ب – استانداردهای مربوط به الگوهای تضمین کیفیت (ایزو ۹۰۰۱, ۹۰۰۲, ۹۰۰۳)
پ – سایر استانداردهای راهنما و حمایت کننده (ایزو ۸۰۴۲, سری ایزو ۹۰۰۰ و سری ایزو ۱۰۰۰۰)
(۳۱۷۴) هستند, تحت عنوان الگوهای تضمین کیفیت, پذیرفته شده اند و صدور گواهینامه برای سیستم های کیفیت بر حسب انطباق با یکی از این استانداردها صورت می گیرد. لازم به ذکر است که در ویرایش سال ۲۰۰۰ فقط یک استاندارد ISO 9001, جایگزین استانداردهای ۸۴۰۲ و ISO 9001 و ISO 9002 و ISO 9003 گردیده است.
عناوین کامل این استانداردها بدین صورت است:
۱- استاندارد ایران – ایزو ۹۰۰۱ (۱۳۷۴) – سیستم کیفیت – الگو برای تضمین کیفیت در طراحی, توسعه, تولید, نصب و ارایه خدمات
۲- استانداردهای ایران – ایزو ۹۰۰۲ (۱۳۷۴) – سیستم کیفیت – الگو برای تضمین کیفیت در تولید, نصب و ارایه خدمات
۳- استانداردهای ایران – ایزو ۹۰۰۳ (۱۳۷۴) – الگو برای تضمین کیفیت در بازرسی و آزمون نهایی
از جمله استانداردهای راهنما – استاندارد ایران – ایزو ۸۴۰۲ (۱۳۷۴) می باشد که در برگیرنده ۶۷ اصطلاح و تعریف در هر یک از زمینه های کیفیت, سیستم کیفیت, مدیریت کیفیت و ابزار و فنون مرتبط است.
لیست گواهینامه های سیستم مدیریت کیفیت:
ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 GMP ISO 22000 IFS HACCP ISO 27001 ISO/IEC 20000 ISO 13485 ISO/TS 16949 EN 16000 ISO 10002 ISO 10004 ISO 10006 ISO 10015 ISO 30000 ISO 31000 SA 8000 HSE-M
 کشورهای عضو در رنگ سبز | |
| بنیان‌گذاری | ۲۳ فوریه ۱۹۴۷ |
|---|---|
| گونه | NGO |
| هدف | تشریح استانداردهای بین‌المللی |
| ستاد | ژنو سوییس  |
محدودهٔ فعالیت | بین‌المللی |
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «International Organization for Standardization». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ می ۲۰۱۱.
http://www.iso-parsis.com/iso/سیستم-مدیریت-کیفیت-ايزو-9001
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
