اسلام و خشونت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
~Aparmo (بحث | مشارکت‌ها)
اضافه کردن یک جمله به متن
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
{{نوارکناری نقد دین}}
{{نوارکناری نقد دین}}
متون و آموزه‌های [[اسلام]] در برخی موارد به خشونت ارتباط داده شده‌اند. این مقاله به ارتباط قانون اسلامی و الاهیات خشونت و [[پرهیز از خشونت]] در میان گروه‌ها و افراد می‌پردازد. نگرش‌ها و قوانینی، هم درباره خشونت، و هم درباره پرهیز از خشونت و صلح در سنت اسلامی وجود دارند.<ref name="Islam and violence">{{یادکرد-ویکی | زبان=انگلیسی | عنوان=Islam and violence | پیوند=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Islam_and_violence&oldid=548722640 | بازیابی=۰۵ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
متون و آموزه‌های [[اسلام]] در برخی موارد به خشونت ارتباط داده شده‌اند. نگرش‌ها و قوانینی، هم درباره خشونت، و هم درباره پرهیز از خشونت و صلح در سنت اسلامی وجود دارند.<ref name="Islam and violence">{{یادکرد-ویکی | زبان=انگلیسی | عنوان=Islam and violence | پیوند=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Islam_and_violence&oldid=548722640 | بازیابی=۰۵ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>


== نگرش‌ها نسبت به اسلام ==
== نگرش‌ها نسبت به اسلام ==
خط ۱۵: خط ۱۵:


=== خشونت خانگی ===
=== خشونت خانگی ===
رابطه بین اسلام و [[خشونت خانگی]] مورد مناقشه‌است. این ایده‌ها به طور مبهم اشاره به آیه ۳۴ [[سوره نساء]] می‌کنند که درباره اشکال "ضرب" در شرایط خاص بحث می‌کند. برخی محققان بر این باورند که "ضرب" در مرحله آخر است و در آن اکراه وجود دارد. از نظر آنها این زدن به آرامی است، طوری که موجب درد یا آسیب‌دیدگی نشود.<ref name="Wiki_Makarem">Naser Makarem Shirazi's viewpoint on man beating disobedient wife and [http://www.makarem.ir/persian/modules.php?name=News&file=article&sid=1350 the original Persian Q&A article].</ref>
رابطه بین اسلام و [[خشونت خانگی]] مورد مناقشه‌است. این ایده‌ها به طور مبهم اشاره به آیه ۳۴ [[سوره نساء]] می‌کنند که درباره اشکال "ضرب" در شرایط خاص بحث می‌کند. این آیه می گوید که اگر زنتان از آیات پیروی نکرد ابتدا او را نصیحت کنید اگر گوش نداد از او در تخت دوری کنید اگر باز هم گوش نداد او را مورد ضرب قرار دهید. برخی محققان بر این باورند که "ضرب" در مرحله آخر است و در آن اکراه وجود دارد. از نظر آنها این زدن به آرامی است، طوری که موجب درد یا آسیب‌دیدگی نشود.<ref name="Wiki_Makarem">Naser Makarem Shirazi's viewpoint on man beating disobedient wife and [http://www.makarem.ir/persian/modules.php?name=News&file=article&sid=1350 the original Persian Q&A article].</ref>


== اسلام رحمانی ==
== اسلام رحمانی ==

نسخهٔ ‏۱۵ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۱۳

متون و آموزه‌های اسلام در برخی موارد به خشونت ارتباط داده شده‌اند. نگرش‌ها و قوانینی، هم درباره خشونت، و هم درباره پرهیز از خشونت و صلح در سنت اسلامی وجود دارند.[۱]

نگرش‌ها نسبت به اسلام

ساتون و ورتیگانس دیدگاه‌های غرب از اسلام را بر اساس کلیشه دین ذاتاً خشن و با مشخصه 'دین شمشیر' توصیف می‌کنند. از این نظر، دیدگاه غربی نسبت به اسلام دینی «تحت سلطه مناقشات، پرخاشگاری، بنیادگرایی و تروریسم در مقیاس جهانی است.»"[۲] برای مثال مواردی چون حملات ۱۱ سپتامبر به این دیدگاه در نظر غیرمسلمانان دامن می‌زند که اسلام با خشونت در رابطه‌است.[۳] طبق آمارگیری از گروهی مسیحیان باپتیست جنوبی، از هر سه کشیش پروتستان دو تا اسلام را دینی "خطرناک" می‌دانند.[۴]

از سوی دیگر، در جواب چنین اتهاماتی، کسانی چون رام پونیانی اظهار می‌کنند «اسلام خشونت را قبول نمی‌کند، ولی مانند ادیان دیگر به "دفاع از خود" معتقد است.»[۵]

منابع اسلامی

قرآن

آموزه‌های قرآن درباره مسائل جنگ و صلح به موضوع بحث داغی در سال‌های اخیر تبدیل شده‌اند. در یک سو، برخی منتقدان معتقدند برخی آیه‌های قرآن اجازه حمله نظامی علیه ناباوران هم در زمان زندگی محمد و هم بعد از آن را می‌دهد.[۶] قرآن می‌گوید «ای کسانی که ایمان آورده‌اید با کافرانی که به شما نزدیک‌ترند پیکار کنید»[۷] از سوی دیگر، برخی محققان دیگر استدلال می‌کنند که این آیات قرآن نباید خارج از متن و زمینه آن تفسیر شوند.[۸][۹] از نظر این عده، آیات قرآن خشونت را ممنوع اعلام کرده[۱۰][۱۱][۱۲]، و فقط در دفاع از خود اجازه جنگ می‌دهند.[۱۳][۱۴]

جهاد

خشونت خانگی

رابطه بین اسلام و خشونت خانگی مورد مناقشه‌است. این ایده‌ها به طور مبهم اشاره به آیه ۳۴ سوره نساء می‌کنند که درباره اشکال "ضرب" در شرایط خاص بحث می‌کند. این آیه می گوید که اگر زنتان از آیات پیروی نکرد ابتدا او را نصیحت کنید اگر گوش نداد از او در تخت دوری کنید اگر باز هم گوش نداد او را مورد ضرب قرار دهید. برخی محققان بر این باورند که "ضرب" در مرحله آخر است و در آن اکراه وجود دارد. از نظر آنها این زدن به آرامی است، طوری که موجب درد یا آسیب‌دیدگی نشود.[۱۵]

اسلام رحمانی

اسلام رحمانی قرائتی از دین اسلام است در کنار سایر قرائتهای دیگر از اسلام (مانند اسلام فقاهتی، اسلام آمریکایی). پیروان این رویکرد آن را نقطهٔ مقابل برداشتهایی از اسلام معرفی می‌کنند که به ادعای آن‌ها قرائت‌هایی خشن، استبدادی، قشری و متحجرانه از اسلام ارائه می‌دهند. به این ترتیب، معنای مختصر اسلام رحمانی آن است که قشری، متحجرانه، مستبدانه و فاشیستی نیست. در سالهای اخیر عنوان اسلام رحمانی توسط اندیشمندان نزدیک به جناح اصلاح‌طلب در ایران و بخصوص محسن کدیور بکار برده شده است[۱۶]. از این رویکرد، به عنوان رویکرد قالب جنبش سبز یاد می‌شود. پیروان این تفسیر رفتار و کردار اشخاصی چون سید محمد خاتمی[۱۷] (رئیس جمهور سابق ایران)، محمدحسین فضل‌الله[۱۸] (مرجع تقلید درگذشتهٔ شیعیان لبنان) و موسی صدر[۱۹] را مصادیق اسلام رحمانی معرفی می‌کنند. مهمترین سؤالی که در اسلام رحمانی مورد توجه بسیار قرار می‌گیرد این است که «روح اسلام چیست؟»[۱۶]. پاسخ به این سؤال، معیار و محکی است برای پرداختن به سایر موارد مورد بحث در اسلام رحمانی.

پیروان اسلام رحمانی، با رویکردی هرمنوتیکی معتقدند که از هر آئینی می‌توان تلقی و برداشتهای متفاوت داشت[۲۰]. دین مانند سایر پدیده‌ها، در زمانهای مختلف و توسط فرهنگهای متفاوت می‌تواند تفسیرهای مختلفی بپذیرد. البته هر تفسیری از یک پدیده تفسیر صحیحی نیست، و معیارها و ملاکهایی برای سنجش صحت و درستی هر تفسیر وجود دارد. برای دین اسلام، قرآن، عقل، و سنت پیامبر اسلام و امامان شیعه ملاک سنجش درستی رویکردها و قرائتهای متفاوت از اسلام هستند. با توجه به فاصلهٔ زمانی زیاد میان عصر نزول قرآن و زمان پیدایش اسلام، تمیز میان «آداب محلی، بومی و عرفی» و «اصول و روح اصلی اسلام» کار بسیار مشکل و تخصصی شده‌است. از دید برخی متفکران (مانند فضل‌الرحمان ملک) بی توجهی به زمینه‌های فرهنگی-بومی در فهم آیات قرآن و عدم توجه به روح و پیام اصلی اسلام سبب شده‌است که برخی از آیات قرآن بگونه‌ای نزد مسلمانان معنا شود که معنایی کاملاً خلاف اراده الاهی حاصل گردد (برای مثال، آیات مربوط به حقوق زنان)[۲۱][۲۲].

در این قرائت اسلام با نگاهی کل گرایانه بررسی می‌شود. نزد اسلام رحمانی، اسلام یک روح و کلیت یکپارچه و سازمند دارد که فهم صحیح جزئیات دین تنها در صورتی ممکن می‌شود که نسبت میان آن اجزا با آن کل بصورت صحیحی روشن شده باشد. کدیور برای اسلام رحمانی ده مبنای زیر را برشمرده است[۱۶]. در انتخاب این مبانی، آنچه در درجهٔ اول اهمیت هست سازگاری با منابع اصیل اسلامی، و در درجهٔ دوم توجه به زمانهٔ فعلی (فرزند زمانه بودن) بوده‌است. اسلامی رحمانی است که ده خصوصیت زیر را در خود دارد:

رضایت خدا
اسلام رحمانی به دنبال کسب رضایت خداوند است، چرا که اسلام یعنی تسلیم خداوند بودن. مهمترین هدف مسلمان کسب رضایت پرودگار است. زندگی اسلامی زندگی است که خداوند معنای آن، داور آن، و غایت و هدف آن است. مؤمن واقعی به دنبال رضوان خدا است.
عدالت
امر ظالمانه اسلامی نیست. عدالت اسلامی نیست، بلکه اسلام است که باید عادلانه باشد. عدالت ارزشی فرا دینی است. اگر چیزی عادلانه نباشد، بی هیچ شک اسلامی نیست. عدالت از آنجا که معقوله‌ای عقلی است باید در هر زمانه‌ای بازاندیشی شود.
عقلانیت
در متون دینی اموری است که توسط عقل انسانی قابل درک است. البته برخی گزاره‌های اسلامی (مثلاً گزاره‌های عرفانی) فراعقلی (یا عقل گریز) هستند، اما عقل ستیز نیستند. تمامی گزاره‌های عقل ستیز غیراسلامی و ضداسلامی هستند. اسلام رحمانی، امور ضد خرد و خرد ستیز را به ساحت دین راه نمی‌دهد.
رحمت
خداوند رحمت را بر خود واجب کرده‌است (سوره انعام، آیات ۵۴،۱۲). رحمت محبت به خلق، مهربانی و شفقت است، و اسلام خداوند دارای صفت رحمانیت است. مناسبات انسانی باید مبتنی بر رحمت باشد. سرلوحهٔ رفتار اسلامی رحمت به مردم، محبت به آنها، و لطافت و ظرافت با آنها است.
اخلاقیات
امور غیراخلاقی، اسلامی نیستند. اسلام رحمانی اسلام اخلاقی است. در این رویکرد، مسلمان عامل به اصل طلایی اخلاق است: هر آنچه برای خود می‌پسندد برای دیگران هم می‌پسندد و آنچه را برای خود نمی‌پسندد برای دیگری نیزی نمی‌پسندد.
کرامت و حقوق انسانی[۲۳]
نزد اسلام رحمانی، حقوق فطری و پایه انسانی را به رسمیت می‌شناسد و به آن باور دارد. این حقوق در هیچ شرایطی قابل نقض نیست. اسلام رحمانی به حقوق بشر قائل است.
آزادی و اختیار[۲۴]
تنها ایمان برآمده از اختیار انسانها ارزشمند است. اسلام با آزادی و اختیار همراه است.
علم و کارشناسی
دموکراسی
سکولاریسم عینی
آنگونه زندگی کن که خداوند حاضر است و ناظر، آنگونه که خدا معنای زندگی است. لذا نزد اسلام رحمانی سکولاریسم ذهنی جایگاهی ندارد. اسلام رحمانی قائل به خصوصی سازی دین نیست. اما اسلام رحمانی قائل به سکولاریسم عینی، یعنی جدایی نهاد دین از نهاد حکومت است. برای برقرار کردن امور و ضوابط دینی در سطح عمومی، اسلام رحمانی با رعایت تمامی اصول دموکراسی و دموکراتیک، و با رقابتی سالم و آزاد وارد جامعه می‌شود.

نمونه‌های مدرن خشونت به نام اسلام

  • بر اساس پژوهشگر اسلامی، خالد محمد، روشنفکران مسلمان در سراسر جهان به خاطر انتقاد از جنبه‌هایی از اسلام سنتی و مدرن مجازات می‌شوند؛ برای مثال محمد سید الاشاوی در مصر برای حفاظت از خود در حصر خانگی است؛ یا عبدالکریم سروش در ایران برای ابراز پرس و جو مورد ضرب و شتم قرار گرفت. محمود طه در سودان کشته شده‌است، و موارد دیگر.[۲۵]
  • سید هاشم آقاجری، استاد دانشگاه ایرانی، به دلیل سخنرانی که در آن از برخی اعمال اسلامی در ایران انتقاد کرده و آنها را در تناقض با نگره‌های اسلام اصلی دانسته بود، به مرگ محکوم شد. به ویژه به دلیل گفتن اینکه مسلمانان "میمون" نیستند و نباید کورکورانه پیرو روحانیون باشند. این محکومیت بعداً به سه سال زندان کاهش یافت، و او در سال ۲۰۰۴، دو سال بعد از محکومیت آزاد شد.[۲۶][۲۷][۲۸]
  • برخی فتواها خواستار اعدام رمان‌نویس سلمان رشدی و فعال اجتماعی تسلیمه نسرین به دلیل نظرات تحقیرآمیز در رابطه با اسلام شده‌اند.[۲۹]
  • تئودور ون گوگ فیلم‌ساز هلندی در ۲ نوامبر ۲۰۰۴ به دلیل ساخت فیلمی ۱۰ دقیقه‌ای درباره بدرفتاری با زنان در اسلام به نام تسلیم (Submission) توسط محمد بویری به قتل رسید. نامه‌ای تهدیدآمیز به نویسنده این فیلم، آیان حرصی علی با چاقو به بدن تئو ون گوگ سنجاق شده بود. آیان حرصی علی، بلافاصله بعد از این ترور به مخفی‌گاه منتقل شد و هم‌اکنون توسط بادیگاردها حفاظت می‌شود.[۳۰]
  • در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۵، جنجال کاریکاتورهای محمد در یولاندز پستن اتفاق افتاد، که بسیاری از آنها کاریکاتور محمد پیامبر اسلام را کشیده بودند.[۳۱] خشونت‌هایی در پی این ماجرا روی داد.
  • در ۴ اوت ۲۰۰۷، احسان جامی در شهر خود، ووربرگ در هلند مورد حمله سه مرد قرار گرفت. بسیاری علت این حمله را فعالیت او در کمیته مرکزی مسلمانان سابق می‌دانند.[۳۲]
  • شاید یکی از مشهورترین فراخوانی‌ها برای جهاد در دوران مدرن در ۲۱ ژانویه ۱۹۷۹ رخ داد. آیت الله خمینی جهاد "مقدس" علیه آمریکا را اعلام کرد.[۳۳] ده‌ها هزار نفر تحت نام اسلام رادیکال اعدام شدند.[۳۴] آیت‌الله خمینی جنگ ایران و عراق را "دفاع مقدس" نامید.[۳۵] در پی فراخوانی خمینی به جهاد، هزاران نوجوان ایرانی برای ماموریت‌های شهادت‌طلبانه داوطلب شدند.[۳۳] جنبش بسیج، قربانیان کودک و بزرگسال را تحت عنوان سرباز مقدس روانه جنگ کرد[۳۶]، و این امر توسط روحانیان حکومت ایران اسلامی تقدیس می‌شد.[۳۷]

جستارهای وابسته

منابع

  1. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Islam and violence». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۰۵ آوریل ۲۰۱۳.
  2. Sutton، Philip W.؛ Vertigans، Stephen (۲۰۰۵). "violent+religion"&hl=en&ei=QN4FTaL-Jo7msQOepuWODQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CDkQ6AEwBDgK#v=onepage&q=Islam%20"violent%20religion"&f=false Resurgent Islam: a sociological approach. Polity. ص. ۷. Stereotypical views which portray Islam as an inherently violent religion, a 'religion of the sword' and an increasing global threat have thus been reinforced and even extended over recent years.
  3. Puniyani، Ram (۲۰۰۵). "violent+religion"&hl=en&ei=X30ETYusGcq-nAfihpnmDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CDEQ6AEwAg#v=onepage&q=Islam%20"violent%20religion"&f=false Religion, power & violence: expression of politics in contemporary times. SAGE. صص. ۹۷–۹۸.
  4. «Survey: Two-thirds of Protestant pastors consider Islam 'dangerous'». USA Today. ۲۱ دسامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۰.
  5. Puniyani، Ram (۲۰۰۵). Religion, power & violence: expression of politics in contemporary times. SAGE. ص. ۹۸.
  6. Sam Harris Who Are the Moderate Muslims?
  7. سوره توبه آیه ۱۲۳، ترجمه مکارم شیرازی
  8. Sohail H. Hashmi, David Miller, Boundaries and Justice: diverse ethical perspectives, Princeton University Press, p.197
  9. Khaleel Muhammad, professor of religious studies at San Diego State University, states, regarding his discussion with the critic Robert Spencer, that "when I am told ... that Jihad only means war, or that I have to accept interpretations of the Qur'an that non-Muslims (with no good intentions or knowledge of Islam) seek to force upon me, I see a certain agendum developing: one that is based on hate, and I refuse to be part of such an intellectual crime." [۱]
  10. Ali, Maulana Muhammad; The Religion of Islam (6th Edition), Ch V "Jihad" Page 414 "When shall war cease". Published by Lahore Ahmadiyya Movement for the Propagation of Islam [۲]
  11. Sadr-u-Din, Maulvi. "Qur'an and War", page 8. Published by The Muslim Book Society, Lahore, Pakistan.[۳]
  12. Article on Jihad by Dr. G. W. Leitner (founder of The Oriental Institute, UK) published in Asiatic Quarterly Review, 1886. ("Jihad, even when explained as a righteous effort of waging war in self-defense against the grossest outrage on one's religion, is strictly limited..")
  13. The Qur'anic Commandments Regarding War/Jihad An English rendering of an Urdu article appearing in Basharat-e-Ahmadiyya Vol. I, p. 228-232, by Dr. Basharat Ahmad; published by the Lahore Ahmadiyya Movement for the Propagation of Islam
  14. Ali, Maulana Muhammad; The Religion of Islam (6th Edition), Ch V "Jihad" Pages 411-413. Published by The Lahore Ahmadiyya Movement [۴]
  15. Naser Makarem Shirazi's viewpoint on man beating disobedient wife and the original Persian Q&A article.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ «ﻓﺎﻳﻞ ﺻوﺗﻲ و ﻣﺗن ﮐﺎﻣﻞ ﺳﺧﻧرانی اسلام رحمانی کدیور». ۲ مرداد ۱۳۸۹.
  17. «دکتر سلمان صفوی در گفتگو با روزنامه شرق».
  18. «ﻣﺗن تسلیت کدیور برای درگذشت علامه فضل الله». شنبه ۱۴ شهریور ۱۳۸۸. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  19. «امام موسی صدر؛ احیاگر اسلام رحمانی در مقابل تمامیت‌خواهی». همشهری جمعه، صفحه اندیشه. ۱۲ تیر ۱۳۸۹.
  20. مجتهد شبستری، هرمونتیک کتاب و سنت، طرح نو، ۱۳۷۵
  21. Fazlur Rahman, Islam, University of Chicago Press, 2nd edition, 1979. ISBN 0-226-70281-2
  22. Fazlur Rahman, Major Themes of the Qur'an, University of Chicago Press, 2009. ISBN 978-0-226-70286-5
  23. نهج البلاغه، خطبه ۲۱۶
  24. قرآن، سوره بقره، آیه ۲۵۶
  25. Mohammed, Khaleel (6 March 2007). "To My Fellow Muslims: We Are Our Own Enemies". Ottawa Citizen.
  26. «Profile: Hashem Aghajari». BBC News. ۹ ژوئیه ۲۰۰۳.
  27. «Iran Frees Professor Set to Die for Speech». نیویورک تایمز. ۲۰۰۴-۰۸-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۵-۰۱.
  28. «From monkey to man: A call for Islamic Protestantism». The Iranian. ۴ دسامبر ۲۰۰۲.
  29. Davis، Thulani (۲۰۰۲-۱۱-۱۲). «Taslima Nasrin Speaks (Still)». The Village Voice. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۵-۰۱.
  30. «Muslim row filmmaker 'murdered'». سی‌ان‌ان. ۲ نوامبر ۲۰۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ ژانویه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۰۷.
  31. Rose، Flemming (۱۹ فوریه ۲۰۰۶). «Why I Published Those Cartoons». Washington Post. دریافت‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۸.
  32. Extra security for Ehsan Jami, Expatica.com, 7 August 2007.
  33. ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ Rawshandil، Jalīl؛ Sharon Chadha (۲۰۰۶). Jihad and international security. Macmillan. ص. ۱۰. شابک ۱-۴۰۳۹-۷۱۹۲-۷. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «jalil» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  34. Mandaville، Michael (۲۰۰۹). Citizen-Soldier Handbook: 101 Ways Every American Can Fight Terrorism. Dog Ear Publishing. ص. ۴۶. شابک ۱-۵۹۸۵۸-۶۷۱-۸.
  35. Endings: a sociology of death and dying, Michael C. Kearl (1989) p. 187
  36. "Ahmadinejad's Demons, A Child of the Revolution Takes Over," Matthias Küntzel The New Republic, 24 April 2006
  37. "Children at war," Peter Warren Singer, University of California Press, 2006, ISBN 0-520-24876-7, p. 22AFT - A Union of Professionals - Child Soldiers(Ian Brown, Khomeini's Forgotten Sons: The Story of Iran's Boy Soldiers, London: Grey Seal, 1990, p. 2. Quoted in Karen Armstrong, The Battle for God, New York: Knopf, 2000, pp. 327–328)

پیوند به بیرون