خلافت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏سایر نظریه ها: تایید بیعت مردم با پیامبر منصوب از جانب خدا
/* سایر نظریه ه/* اشاره بیعت مردم با پیامبر اسلام در قرآن و تایید آن و به عبارت دیگر تایید تعیین رهبر از جانب خدا وبا بیعت مردم با او
خط ۱۹: خط ۱۹:
بعد از مرگ [[عثمان]] ، طبقات مختلف مردم به خانة [[علی]] رفته و می گویند: يا اباالحسن [[عثمان]] کشته شد و ما به پيشوا نيازمنديم و امروز هيچ فردي را شايسته‌تر از تو نمي‌دانيم. [[علی]] درخواست آنها را رد می کند.
بعد از مرگ [[عثمان]] ، طبقات مختلف مردم به خانة [[علی]] رفته و می گویند: يا اباالحسن [[عثمان]] کشته شد و ما به پيشوا نيازمنديم و امروز هيچ فردي را شايسته‌تر از تو نمي‌دانيم. [[علی]] درخواست آنها را رد می کند.
اگرخلافت برای [[علی]] اصل بود ، آیا [[علی]] اجازه تعارف و رد خلافت را داشت؟
اگرخلافت برای [[علی]] اصل بود ، آیا [[علی]] اجازه تعارف و رد خلافت را داشت؟
ادّعای بیعت گرفتن برای [[علی]] از طرف پیامبر برای خلافت، ناقض عقیده به نصب وی از سوی خدا است. البته ناقض چنین عقیده و نظری هم مضمون آیه 18 سوره فتح می باشد زیرا که از رضایت خداوند از بیعت مردم یثرب با پیامبر اسلام که از جانب حداوند منصوب شده در زیر درخت مشخص شده خبر می دهد و بیعت مردم را با او انکار نمی نماید. اگر کسی به عنوان خلیفۀ پیامبر از سوی خدا تعیین شده باشد دیگر بیعت گرفتن برای وی معنی ندارد. پیامبر در غدیر خم [[علی]] را به عنوان امام و جانشین شرعی خود معرفی میکند نه بعنوان خلیفه برای حکومت سیاسی بر جامعه.<ref>حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 37</ref>
ادّعای بیعت گرفتن برای [[علی]] از طرف پیامبر برای خلافت، ناقض عقیده به نصب وی از سوی خدا است. البته برخلاف چنین عقیده و نظری هم می توان به مضمون آیه 18 سوره فتح اشاره نمود. زیرا که این آیه از رضایت خداوند از بیعت مردم یثرب با پیامبر اسلام که از جانب حداوند تعیین شده در زیر درخت مشخص شده خبر می دهد و بیعت مردم را با او را ناقض نصب پیامبر از سوی خدا معرفی ننموده و حتی تایید می نماید و این نشان می دهد که برای پیشوایی مردم و حتی پیامبری، تعیین و نصب از جانب خداوند می باشد و پذیرش یا عدم پذیرش پیامبر یا امام از جانب مردم را در اختیار آنان دانسته است. کما اینکه برخی پیامبران پیشین را رد و انکار نموده و برخی پذیرفتند و حتی مردم مکه با پیامبر اسلام بیعت ننموده و با او در ابتدا مقابله نمودند و مردم یثرب با او بیعت نموده و پیشوای خود دانستند. اگر کسی به عنوان خلیفۀ پیامبر از سوی خدا تعیین شده باشد دیگر بیعت گرفتن برای وی معنی ندارد. پیامبر در غدیر خم [[علی]] را به عنوان امام و جانشین شرعی خود معرفی میکند نه بعنوان خلیفه برای حکومت سیاسی بر جامعه.<ref>حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 37</ref>
این مسئله که [[فاطمه]]، [[علی]] و [[بنی هاشم]] با [[ابوبکر]] بر سر خلافت اختلاف داشتند غیرقابل انکار است اما اعتراض بزرگان [[بنی هاشم]] ، [[علی]] و تعدادی از اصحاب برای انتخاب خلیفه نبود و انتخاب خلیفه را خلاف قرآن و سخنان پیامبر نمی دانستند ،آنها به نحوه برگزیده شدن و عدم حضور [[بنی هاشم]] و [[مهاجران]] و شتابزدگی برای انتخاب خلیفه معترض بودند.<ref>حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 51</ref>
این مسئله که [[فاطمه]]، [[علی]] و [[بنی هاشم]] با [[ابوبکر]] بر سر خلافت اختلاف داشتند غیرقابل انکار است اما اعتراض بزرگان [[بنی هاشم]] ، [[علی]] و تعدادی از اصحاب برای انتخاب خلیفه نبود و انتخاب خلیفه را خلاف قرآن و سخنان پیامبر نمی دانستند ،آنها به نحوه برگزیده شدن و عدم حضور [[بنی هاشم]] و [[مهاجران]] و شتابزدگی برای انتخاب خلیفه معترض بودند.<ref>حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 51</ref>
در [[نهج البلاغه]] آمده:«به جان خودم سوگند، در جنگیدن با کسی که مخالفت حق کرده و در راه گمراهی قدم نهاده است سستی و مسامحه نمی‌کنم»<ref>نهج البلاغه خطبۀ 24</ref>
در [[نهج البلاغه]] آمده:«به جان خودم سوگند، در جنگیدن با کسی که مخالفت حق کرده و در راه گمراهی قدم نهاده است سستی و مسامحه نمی‌کنم»<ref>نهج البلاغه خطبۀ 24</ref>

نسخهٔ ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۲:۵۶

خلافت در معنای عام اطلاق به جانشینی دارد و جانشین (خلیفه) بعد از یک فرد، برای اداره امورجامعه یک امت باید کلیهٔ خواص مربوط به اصول حکومت راداشته باشد.

خلافت در اسلام میان اهل سنت و شیعه مورد اختلاف است.شیعیان خلافت را یک امر الهی وازجانب خدا وبرگزیده از طریق وحی می دانند ولی سنیان خلیفه را فقط فردی از میان افراد جامعه می دانندکه اکثریت افراد متفق‌القولند.

در فرهنگ تشیع

شیعیان که معتقد به امامت هستند براین باورند جانشینی بعد از پیامبر از جانب خداوندتعیین و معرفی می‌شود که همان علی بن ابی طالب است و پیامبر وی را به صورت خاص در غدیر خم معرفی کرد و از آنها برای علی بیعت گرفت وفرزندان علی نیز جانشین بعدی پیامبر ند و تمامی آنان معصومند خلافت انتسابی نیست بلکه جانشینی صلبی وارثی از پدر به پسر است.. از میان امامان دوازده گانه فقط علی و پسرش حسن حکومت واقعی تشکیل دادند ولی بعدها اسماعلیان خلفای فاطمی در مصر را تشکیل دادند که درحال حاضرشاهزاده کریم حسین معروف به آقاخان چهار، چهل و نهمین رهبر اسماعیلیان است در ایران نیز صفویان داعیه مرشدی می کردند ودر سودان نیز فردی بنام مهدی خودرا خلیفه خواند.

در فرهنگ تسنن

اهل تسنن اعتقادی به تعیین خلیفه از جانب خداوند ندارند لذا قائل به عصمت کامل(از نوع نبوی)برخلیفه هستند ومعتقدند بعد از وفات پیامبر اسلام با مراجعه به قرآن خدا و عنایت به آیه شوری می توانند خود امت از طریق رأی گیری یا بیعت همگانی برای خودشان خلیفه تعیین کنند.لذا خلیفه تنها رهبرسیاسی ومسئول امورمسلمین است. چهار خلیفه اوایل دوره اسلام را خلفای راشدین گویند به ترتیب ابوبکر، عمر، عثمان،، علی، است که در نزد اهل سنت حرمت خاصی دارند. حکومت‌های اسلامی مثل اموی و عباسی نیز رهبر سیاسی خودرا خلیفه می نامیدند خلافت حکومت عربهابا حمله مغولان به اتمام رسیدو بعداً حکومت ترکان عثمانی نیز معروف به خلافت عثمانی شد که سلطان عبدالحمیددوم، سی و چهارمین خلیفهٔ عثمانی و آخرین آنهابود تا سال ۱۹۰۹م باقدرت کامل حکومت کرد بعدازاو سلسله عثمانی ضعیف گشت و تبدیل به ترکیه کنونی شد.

سایر نظریه ها

امامت را مسئله ای مجزا از خلافت می دانند. در کتاب حقیقت امامت آمده است: بدون شک با توجه به مستندات ، پیامبر در غدیرخم علی را به عنوان جانشین خود انتخاب کرده اند، اما نه برای خلافت ، البته ایشان را از خلافت منع نکردند. منظور پیامبر از انتخاب علی، امامت ،حکومت شرعی و معنوی است نه انتخاب بعنوان خلیفه و حاکم سیاسی جامعه. خداوند هیچ یک از پیامبران را بعنوان حاکم معرفی نکرده ، پیامبر اسلام نیز به این سنت الهی عمل نموده اند.اولیای خدا هیچ یک برای خدمت به خلق به دنبال مادیات ، قدرت و حکومت نبودند.هدف آنها برپا داشتن حکومت خدا از طریق حکومت مردم بر مردم در چارچوب دستورهای خداوند است.[۱] بعد از مرگ عثمان ، طبقات مختلف مردم به خانة علی رفته و می گویند: يا اباالحسن عثمان کشته شد و ما به پيشوا نيازمنديم و امروز هيچ فردي را شايسته‌تر از تو نمي‌دانيم. علی درخواست آنها را رد می کند. اگرخلافت برای علی اصل بود ، آیا علی اجازه تعارف و رد خلافت را داشت؟ ادّعای بیعت گرفتن برای علی از طرف پیامبر برای خلافت، ناقض عقیده به نصب وی از سوی خدا است. البته برخلاف چنین عقیده و نظری هم می توان به مضمون آیه 18 سوره فتح اشاره نمود. زیرا که این آیه از رضایت خداوند از بیعت مردم یثرب با پیامبر اسلام که از جانب حداوند تعیین شده در زیر درخت مشخص شده خبر می دهد و بیعت مردم را با او را ناقض نصب پیامبر از سوی خدا معرفی ننموده و حتی تایید می نماید و این نشان می دهد که برای پیشوایی مردم و حتی پیامبری، تعیین و نصب از جانب خداوند می باشد و پذیرش یا عدم پذیرش پیامبر یا امام از جانب مردم را در اختیار آنان دانسته است. کما اینکه برخی پیامبران پیشین را رد و انکار نموده و برخی پذیرفتند و حتی مردم مکه با پیامبر اسلام بیعت ننموده و با او در ابتدا مقابله نمودند و مردم یثرب با او بیعت نموده و پیشوای خود دانستند. اگر کسی به عنوان خلیفۀ پیامبر از سوی خدا تعیین شده باشد دیگر بیعت گرفتن برای وی معنی ندارد. پیامبر در غدیر خم علی را به عنوان امام و جانشین شرعی خود معرفی میکند نه بعنوان خلیفه برای حکومت سیاسی بر جامعه.[۲] این مسئله که فاطمه، علی و بنی هاشم با ابوبکر بر سر خلافت اختلاف داشتند غیرقابل انکار است اما اعتراض بزرگان بنی هاشم ، علی و تعدادی از اصحاب برای انتخاب خلیفه نبود و انتخاب خلیفه را خلاف قرآن و سخنان پیامبر نمی دانستند ،آنها به نحوه برگزیده شدن و عدم حضور بنی هاشم و مهاجران و شتابزدگی برای انتخاب خلیفه معترض بودند.[۳] در نهج البلاغه آمده:«به جان خودم سوگند، در جنگیدن با کسی که مخالفت حق کرده و در راه گمراهی قدم نهاده است سستی و مسامحه نمی‌کنم»[۴] اگر علی بعنوان خلیفه از جانب پیامبر تعیین شده بود می‌بایست با تمام وجود از مقام و وظیفۀ الهی خود دفاع نماید و با کسانی که مخالف امر خدا و رسولش عمل می کنند، بجنگد. بعد از بیعت مسلمانان با ابوبکر جمعی نزد علی رفتند و اظهار پشتیبانی کردند. امّا ایشان در پاسخ فرمود:«در کار خود اندیشه کردم دیدم اطاعت از رسول برعهده من است، بيعت كردم و براساس پيمان خود با نبى اسلام عمل كردم.» [۵] چگونه ممکن است خدا به پیامبر دستور داده باشد و خلافت علی را به مسلمانان اعلام کند، امّا پبامبر به او توصیّه کرده باشد اگر عدّه‌ای از مردم درامر خلافت دچار اختلاف شدند تو با کسی که بعنوان خلیفه انتخاب شده بیعت کن.[۶] پیامبر در غدیر خم علی را بعنوان امام و جانشین شرعی انتخاب نموده و انتخاب خلیفه ای که طبق دستورات خداوند عمل کند را به مردم واگذار می کند تا سنتی برای آیندگان شود.[۷]

جستارهای وابسته

منابع

  1. حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 14
  2. حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 37
  3. حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 51
  4. نهج البلاغه خطبۀ 24
  5. نهج البلاغه خطبۀ 37
  6. حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 87
  7. حقیقت امامت ، رضا قهرمانی ، ص 121