شهرستان قیر و کارزین: تفاوت میان نسخهها
Karzinkarzin (بحث | مشارکتها) نوشتار غلط بود. |
Karzinkarzin (بحث | مشارکتها) متن كامل نبود. |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
'''شهرستان قیر و کارزین''' یکی از شهرستانهای [[استان فارس]] [[ایران]] با مرکزیت شهر [[قیر (شهر)|قیر]] است. |
'''شهرستان قیر و کارزین''' یکی از شهرستانهای [[استان فارس]] [[ایران]] با مرکزیت شهر [[قیر (شهر)|قیر]] است. |
||
این شهرستان با وسعتی قریب به ۳۴۰۰ کیلومتر مربع آب و هوایی گرم و سوزان در فصل تابستان و هوایی خنک و نسبتاً سرد در فصل زمستان دارد. ارتفاع آن از سطح دریا ۷۵۰ متر و میانگین بارندگی ۲۵۰ میلیمتر در سال میباشد. این شهرستان پنج شهر به نامهای قیر، کارزین، افزر، امام شهر و مبارکآباد دارد. شهرستان قیر و کارزین با شهرستانهای [[فیروزآباد]]، [[جهرم]]، [[خنج]] و [[فراشبند]] هممرز است.<ref name=projectsarasiab>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://chtn.ir/Default.aspx?tabid=84&articleType=ArticleView&articleId=60234|عنوان= بهرهبرداری از فاز نخست پروژه گردشگری «سرآسیاب قیر» | ناشر = سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری |تاریخ = 12 خرداد 1387 |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
این شهرستان با وسعتی قریب به ۳۴۰۰ کیلومتر مربع آب و هوایی گرم و سوزان در فصل تابستان و هوایی خنک و نسبتاً سرد در فصل زمستان دارد. ارتفاع آن از سطح دریا ۷۵۰ متر و میانگین بارندگی ۲۵۰ میلیمتر در سال میباشد. این شهرستان پنج شهر به نامهای قیر، کارزین، افزر، امام شهر و مبارکآباد دارد. شهرستان قیر و کارزین با شهرستانهای [[فیروزآباد]]، [[جهرم]]، [[خنج]] و [[فراشبند]] هممرز است.<ref name=projectsarasiab>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://chtn.ir/Default.aspx?tabid=84&articleType=ArticleView&articleId=60234|عنوان= بهرهبرداری از فاز نخست پروژه گردشگری «سرآسیاب قیر» | ناشر = سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری |تاریخ = 12 خرداد 1387 |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
||
شهر كارزين از توابع شهرستان مهم ترين شهر از نظر رشد جمعيت،كشاورزي،موقعيت استراتژيك و ... در اين شهرستان مي باشد. |
|||
== تقسیمات کشوری == |
== تقسیمات کشوری == |
نسخهٔ ۳۰ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۱۱
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
این مقاله ممکن است برای مطابقت با استانداردهای کیفی ویکیپدیا نیازمند بازنویسی باشد. |
شهرستان قیر و کارزین | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | فارس |
مرکز شهرستان | قیر |
بخشها | بخش مرکزی - بخش افزر |
مردم | |
مذهب | شيعه |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | 071 |
شهرستان قیر و کارزین یکی از شهرستانهای استان فارس ایران با مرکزیت شهر قیر است. این شهرستان با وسعتی قریب به ۳۴۰۰ کیلومتر مربع آب و هوایی گرم و سوزان در فصل تابستان و هوایی خنک و نسبتاً سرد در فصل زمستان دارد. ارتفاع آن از سطح دریا ۷۵۰ متر و میانگین بارندگی ۲۵۰ میلیمتر در سال میباشد. این شهرستان پنج شهر به نامهای قیر، کارزین، افزر، امام شهر و مبارکآباد دارد. شهرستان قیر و کارزین با شهرستانهای فیروزآباد، جهرم، خنج و فراشبند هممرز است.[۱]
شهر كارزين از توابع شهرستان مهم ترين شهر از نظر رشد جمعيت،كشاورزي،موقعيت استراتژيك و ... در اين شهرستان مي باشد.
تقسیمات کشوری
شهرستان قیر و کارزین با مرکزیت شهر قیر، دارای دو بخش مرکزی و افزر، پنج دهستان و پنج شهر به نامهای قیر، کارزین، افزر، امام شهر و مبارکآباد میباشد و بالغ بر هفتاد روستا و ۵۵ آبادی (۱۳۳ روستا و آبادی) دارد.
- بخش مرکزی شهرستان قیر و کارزین
- دهستان هنگام
شهرها: کارزین (شهر: براساس تقسیمات کشوری ۱۳۷۹) - مبارکآباد (شهر: تقسیمات کشوری ۱۳۸۶) - امام شهر (شهر: تقسیمات کشوری ۱۳۸۶)
- بخش افزر
- دهستان زاخروئییه
شهرها: افزر (شهر: تقسیمات کشوری سال ۱۳۸۴)
مرکز شهرستان: شهر قیر، (شهر:براساس تقسیمات کشوری ۱۳۳۷)
تاریخچه
شهرستان قیر وکارزین سابقه تاریخی نسبتاً کهن دارد و مورخین و سیاحانی همچون ابن حوقل بغدادی، اصطخری، ابن بلخی، مستوفی و… بدین شهرستان اشاراتی داشتهاند و در فارسنامه ناصری این شهرستان مهد و خاستگاه دانشمندان و فرهیختگانی همچون شیخ ابوطاهر مجد الدین محمد یعقوب کارزینی صاحب قاموس شریف و… قلمداد گردیده است. قیروکارزین با قدمتی بیش از هزار سال جزء ولایت اردشیر خوره یکی از پنج ولایت فارس در زمان ساسانیان بوده است.[۲]
علت نامیدن این شهر به نام قیر مربوط به دوره سلجوقیان میباشد که قلعه پرگان نشانگر حاکمیت آنان بر این محدودهٔ جغرافیای است. قیر در زبان پهلوی به معنی مرز است وعلت این نامگذاری قرار گرفتن این شهر بر روی مرز گرما و سرما است. به طوری که اگر ۱۰ کیلومتر از قیر به سمت شمال حرکت کنیم به طبیعت و آب و هوای سردسیری بر میخوریم و اگر از قیر ۱۰ کیلومتر به سمت جنوب حرکت کنیم به آب و هوا وطبیعت گرمسیری برمیخوریم.[۲]
از جمله حوادثی که در این شهرستان رخ داده است میتوان به زلزله سال ۱۳۵۱ شمسی اشاره کرد که به طور کلی این شهرستان را مخروبه کرد و مردم این شهرستان ناچار به کوچ از آن منطقه شدند و شهرستانی که در حال حاضر به قیر مشهور است مقداری از این سرزمینی است فاصله دارد که غیر این سابقه تاریخی را دارد زیرا مردم این منطقه بعد از این زلزله مهیب مکان خود را تغییر دادند و شهرستان قیری که چنین قدمتی دارد اکنون جز مخروبههایی از آن باقی نمانده است و در قسمت جنوبی قیر کنونی واقع میباشد.[۲]
مردمشناسی و جمعیت
جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۰۷٫۴۰۶ نفر بوده است.[۳]
دین اکثریت اسلام و مذهب شیعه دوازده امامی میباشد. زبان مردم فارسی است و همچنین در دهستان افزر و زاخرویه و همچنین بخشهای جنوبی شهر قیر (محله موصلوها) و روستای بندوبست زبان مادری آنها فارسی میباشد.[۲]
جمعیت بر اساس گزارشات مرکز آمار کشور در سرشماری سال ۱۳۹۰:
جمعیت کل شهرستان ۶۵۰۴۵ هزار نفر
جمعیت مردان ۳۱۹۴۵ نفر
جمعیت زنان ۳۳۱۰۰ نفر
جمعیت شهری ۳۸۲۴۷ نفر
جمعیت روستایی ۲۶۶۱۷ نفر
جمعیت غیر ساکن ۱۹۰۰۰ نفر
جمعیت فعال ۵۶۰۰۰ نفر
نرخ بیکاری ۱۴٪
اقتصاد
قیروکارزین دارای بیش از ۲۵ هزار هکتار اراضی مرغوب زراعی و ۱۴ هزار هکتار باغهای مرکبات و نخل است که حدود ۹۰٪ از باغهای مورد نظر به روش مکانیزه آبیاری میشود. [نیازمند منبع]
در این شهرستان حدود ۴۰۰۰ حلقه چاه محفور آبرفتی و آهکی وجود دارد که بوسیله موتورهای دیزل و الکتروپمپ از آنها استحصال آب میگردد. این شهرستان دارای تعدادی بیشمار ادوات کشاورزی از قبیل تراکتور و دنباله بندهای آن، کمباین، موتورهای دیزلی، پمپهای آب، سمپاش و… میباشد. از نظر سازگاری آب و هوا و خاک این شهرستان جزء مناطق منحصر به فرد کشاورزی و باغداری در سطح جهان میباشد و در تولید مرکبات با قریب ۴۰۰ هزار تن تولید سالانه مقام اول را در استان داراست.[نیازمند منبع]
این شهرستان دارای ۶۰۰ هزار رأس دام سبک، ۶۰۰۰ رأس دام سنگین، ۴۰۰ کلنی زنبور عسل و مقدار معتنابهی تولیدات دامی میباشد. این شهرستان از نظر منابع طبیعی و پدیدههای زیست محیطی یکی از شهرستانهای غنی استان میباشد.
شهرستان قیر وکارزین از نظر صنایع دستی همچون قالیبافی، گلیم بافی، جاجیم بافی و… دارای ظرفیتهای بسیار بالایی است ولیکن از نظر صنایع جدید بهره چندانی جز کارگاههای محلی، ایستگاه سیلندر پرکنی گاز و … ندارد، ولی سهم صنایع دستی در تولید ناخالص شهرستان چشمگیر است.[۲]
مع الوصف مبحث کارخانجات ذرت خشک کنی، بسته بندی و صنایع تبدیلی در آستانه تحولی جدید است. ضمن اینکه شهرستان از نظر رشد و توسعه دامپروری بصورت مکانیزه نیز در آستانه پیشرفتی قابل میباشد.
کشاورزی
این شهرستان وضعیت خوبی از نظر تولید مرکبات و خرما دارد. به طوری که در زمینه تولید لیموشیرین رتبهٔ اول در فارس و از نظر کیفیت لیموشیرین کشت شده رتبهٔ اول در جهان را داراست.[۲] بیش از ۲۰ درصد خرمای استان فارس در شهرستان قیروکارزین تولید میشود. ارقام مرغوب خرمای شهرستان قیروکارزین زاهدی، شاهانی، هلیله، خاسویی و کبکاب است که بخشی از این محصول هم به کشورهای امارات متحده عربی، افغانستان، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان و دیگر کشورها صادر میشود. بیش از ۲۷ هزار تن خرما از نخلستانهای شهرستان قیروکارزین برداشت شود. خرمای زاهدی این شهرستان یکی از مرغوبترین در نوع خود در جهان است اما نبود صنایع تبدیلی، سبب شده تا خرمای این شهرستان توسط دلالان و واسطهها با بستهبندی با نام دیگر شهرستانها حتی با نام دیگر استانها به بازار عرضه شود. الگو:Http://www.fars.agri-jahad.ir/
گیاهان دارویی و خوراکی در مراتع منطقه فراوان یافت میشود که عبارتند از گل گاوزبان، ترشک، توله، شیرین بیان (مهک)، آویشن، موشکورک، جاشیر، کنگر، سقز، بابونه و …[نیازمند منبع]
مراتع منطقه محل قشلاق یعنی زیستگاه زمستانه یا مورد استفاده چرای بین راهی بیست تیره از ایل قشقایی است.
- میزان اراضی زیر کشت: ۳۹۶۹۲ هکتار
- میزان اراضی تحت اشغال باغات: ۱۴۱۱۴ هکتار
- میزان اراضی زیر کشت زراعی: ۲۵۴۷۸ هکتار
- میزان کل محصولات زراعی و باغی: ۵۲۱۹۶۲ تن
- محصولات عمده باغبانی شامل: مرکبات و نخیلات
- میزان محصولات تولیدی زراعی: ۱۴۳۷۶۳ تن
- محصولات عمده زراعی شامل: گندم، جو، برنج، ذرت، کنجد، کلزا، حبوبات، جالیز، گوجه
- تعداد چاههای کشاورزی: ۳۸۸۸۸ حلقه چاه
- تعداد چاههای عمیق: ۲۶۵۲ حلقه چاه
- تعداد چاههای عمیق برقدار: ۸۰۵ حلقه چاه
- تعداد چاههای نیمه عمیق دستی: ۱۲۳۶ حلقه چاه
- تعداد کاریزها: ۴۸ رشته
- تعداد چشمهها: ۱۲ دهنه
منابع آبی
رودخانه:۱ رشته رودخانه قره آغاج
قنات:۴۸ رشته چشمه:۱۲ دهنه
چاه:۳۸۸۸ حلقه عمیق و نیمه عمیق
صنعت
- تعداد واحدهای صنعتی فعال: یک مورد شامل کارخانه ذرت خشک کنی - تعداد شاغلین در صنعت: ۴ نفر - اسامی واحدهای صنعتی فعال و غیر فعال: کارخانه ذرت خشک کنی[نیازمند منبع]
جاذبهها گردشگری
آثار تاریخی
- قلعه گبری
- قلعه پرگان
- نقش رستم (قیر) نقش برجسته سرباز پارتی
- مسجد کردشول[۱]
- مسجد و حمام قدیمی کارزین[۱]
- مقبره سید تاج الدین محمد[۱]
- امامزاده سبزپوشان[۱]
- قلعه شاه بربر[۱]
- آب انبارهای متعدد قدیمی[۱]
- مسجد بلال
- گردنه شاهزاده عبداله
- پل عروس
- قلعه قلات
- قلعه شفیع
- قلعه تومبزو
- قلعه حمزه خان
- تل نقارهای
تفرجگاه
- حاشیه رودخانه قره آغاج در دشت کارزین و دشت افزر
- تفرج گاه چشمه آب آسیاب در شهر قیر
- آبشار چشمه هفت آسیاب در بخش افزر
- دشتهای بنه در طاقدیس آغار
- سد سلمان فارسی
- تفرجگاه آبسکویه
وضعیت آموزش و پرورش
- تعداد دانش آموزان: ۱۵۴۳۲ نفر
- تعداد مدارس و واحدهای آموزشی: ۱۶۵ واحد
مراکز آموزش عالی موجود در شهرستان =
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد قیروکارزین
- دانشگاه پیام نور
تعداد کتابخانههای عمومی
- ۲ واحد
امکانات تربیت بدنی
۱- دو سالن بدنسازی در شهر قیر ۲- یک سالن بدنسازی در شهر کارزین ۳- دو سالن بدنسازی در امام شهر ۴- سالن بدنسازی در مبارکآباد ۵- سالن ورزشی شهر کارزین ۶- سالن ورزشی شهر قیر ۷- سالن ورزشی شهر افزر ۸- سالن رزمی شهر قیر ۹- سالن طرح رهبری مبارکآباد ۱۰- مجتمع ورزشی آزادی در شهر قیر ۱۱- سالن ورزشی شهید موسی علیزاده ۱۲- زمین چمن شهید رضا بحرینی در شهر قیر ۱۳- سالن ورزشی کوثر در شهر قیر ۱۴- سالن ورزشی شهدای علیآباد ۱۵- استادیوم ورزشی شهید مسعود عسکری شهر کارزین
خدمات زیر بنایی
الف، راهها: - طول راههای آسفالته و فرعی: ۴۴۹ کیلومتر - طول راههای در دست احداث: ۲۱ کیلومتر - طول راههای روستایی: ۲۶۹ کیلومتر
ج، ارتباطات: - تعداد مراکز تلفن شهری: سه مورد - تعداد مراکز تلفن روستایی: ۱۶ مرکز - تعداد شماره تلفنهای ثابت منصوبه: ۱۵۵۰۱ خط - تعداد شماره تلفنهای همراه فعال: ۱۱۷۷۳ خط
د، آب و برق: - تعداد مشترکین برق: ۱۴۱۶۰ مشترک - تعداد مشترکی آب آشامیدنی: ۱۲۶۰۴ مشترک - تعداد مشترکین آب آشامیدنی شهری: ۶۷۶۲ مشترک - تعداد مشترکین آب آشامیدنی روستایی: ۵۸۴۲ مشترک - تعداد سدهای موجود با ذکر نام: ۱ واحد – سد قیر (سلمان فارسی) برروی قره آقاچ
ه، امور بهداشتی و درمانی: - تعداد مراکز بهداشتی: ۶ واحد - تعداد خانههای بهداشت فعال: ۲۶ واحد - تعداد تختهای بیمارستانی: ۳۲ تخت غیرفعال، ۹ تخت فعال (۳ تخت زایشگاه، ۶ نخت اتفاقات)
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ «بهرهبرداری از فاز نخست پروژه گردشگری «سرآسیاب قیر»». سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری. ۱۲ خرداد ۱۳۸۷.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ «سرزمین پریان». هفته نامه تعطیلات نو.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
پیوند به بیرون
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای شهرستان قیر و کارزین دارد. |