عقل سلیم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب+تمیز (۹.۲): + ۶ رده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۱: خط ۱:
'''عَقلِ سَلیم''' یعنی توانایی فهمیدن و قضاوت کردن دربارهٔ موضوعات و اشیاء به صورتی که تقریباً بیشتر انسان‌ها به طور [[منطق|منطقی]] آن را انجام می‌دهند. فهمیدن و قضاوت کردن بر اساس عقل سلیم به آن‌گونه از فهم و درک و [[قضاوت]] اشاره دارد که معمولاً از انسان‌هایی با درک و فهم متعارف انتظار می‌رود و به طور عادی مناقشه‌ای بر سر آن نیست.
'''عقل سلیم''' یا '''فهم عامه'''<ref>{{یادکرد ژورنال | نویسنده=ویلفردکار | نام خانوادگی۲=سجادی | نام۲=سیدمهدی | عنوان=تئوری تربیتی و ارتباط آن با عمل تربیتی | ژورنال=مدرس علوم انسانی | شماره=3 | سال=1376 | صفحه=16–29 | پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/49999 | زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> یا '''فهم متعارف'''<ref>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی=فطورچی | نام=پیروز | عنوان=شک گرائی از نگاه خواجه نصیر | ژورنال=فرهنگ | شماره=44 | سال=1381 | صفحه=259–292 | پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/43895 | زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> یا ''عرف عام''<ref>{{یادکرد ژورنال | نویسنده=مایکل‌دویت | نام خانوادگی۲=شاهمرادی | نام۲=ایوب | نام خانوادگی۳=سعیدی | نام۳=حمید | عنوان=پرونده: واقعگرایی - ضد واقعگرایی | ژورنال=اطلاعات حکمت و معرفت | شماره=35 | سال=1387 | صفحه=30–34 | پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/533037 | زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> این طور تعریف می‌شود: «قضاوت مستدل برآمده از [[تجربه]] به جای مطالعه.»<ref>{{یادکرد وب | نام خانوادگی=Hutson | نام=Matthew | عنوان=Common Sense Is Neither Common nor Sense | وب‌گاه=Psychology Today | تاریخ=2011-07-12 | سال=2011 | پیوند=http://www.psychologytoday.com/blog/the-power-prime/201107/common-sense-is-neither-common-nor-sense | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> می‌توان عقل سلیم را درک طبیعی متعارف و مورد اتفاق نظر عموم در خصوص موضوعات در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=نظریه چیست؟ (2) | وب‌گاه=رادیو فرهنگ | تاریخ=2012-02-05 | سال=2012 | پیوند=http://radiofarhang.ir/index.php?mode=content&content_id=29292 | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref>

عقل سلیم البته تحت تاثیر نوع جوامع و فرهنگ‌ها است و ممکن است از یک [[فرهنگ]] تا فرهنگ دیگر تفاوت‌هایی از خود نشان دهد.

به عقل سلیم گاه، درک عام، '''فهم عامه'''<ref>{{یادکرد ژورنال | نویسنده=ویلفردکار | نام خانوادگی۲=سجادی | نام۲=سیدمهدی | عنوان=تئوری تربیتی و ارتباط آن با عمل تربیتی | ژورنال=مدرس علوم انسانی | شماره=3 | سال=1376 | صفحه=16–29 | پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/49999 | زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> یا '''فهم متعارف'''<ref>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی=فطورچی | نام=پیروز | عنوان=شک گرائی از نگاه خواجه نصیر | ژورنال=فرهنگ | شماره=44 | سال=1381 | صفحه=259–292 | پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/43895 | زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> یا ''عرف عام''<ref>{{یادکرد ژورنال | نویسنده=مایکل‌دویت | نام خانوادگی۲=شاهمرادی | نام۲=ایوب | نام خانوادگی۳=سعیدی | نام۳=حمید | عنوان=پرونده: واقعگرایی - ضد واقعگرایی | ژورنال=اطلاعات حکمت و معرفت | شماره=35 | سال=1387 | صفحه=30–34 | پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/533037 | زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> و شور متعارف نیز گفته می‌شود.

عقل سلیم گاه این طور تعریف می‌شود: «قضاوت مستدل برآمده از [[تجربه]] به جای مطالعه.»<ref>{{یادکرد وب | نام خانوادگی=Hutson | نام=Matthew | عنوان=Common Sense Is Neither Common nor Sense | وب‌گاه=Psychology Today | تاریخ=2011-07-12 | سال=2011 | پیوند=http://www.psychologytoday.com/blog/the-power-prime/201107/common-sense-is-neither-common-nor-sense | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref> می‌توان عقل سلیم را درک طبیعی متعارف و مورد اتفاق نظر عموم در خصوص موضوعات در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=نظریه چیست؟ (2) | وب‌گاه=رادیو فرهنگ | تاریخ=2012-02-05 | سال=2012 | پیوند=http://radiofarhang.ir/index.php?mode=content&content_id=29292 | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-01-23}}</ref>
[[پرونده:Aristotle Altemps Inv8575.jpg|بندانگشتی|[[ارسطو]] را می‌توان از نخستین افرادی دانست که از این مفهوم بهره گرفته‌اند. به نظر او عقل سلیم نوعی توانایی فهم با استفاده از مجموعهٔ [[حواس]] است و حسی است تا [[خرد (عقل)|خردبنیان]].]]
[[پرونده:Aristotle Altemps Inv8575.jpg|بندانگشتی|[[ارسطو]] را می‌توان از نخستین افرادی دانست که از این مفهوم بهره گرفته‌اند. به نظر او عقل سلیم نوعی توانایی فهم با استفاده از مجموعهٔ [[حواس]] است و حسی است تا [[خرد (عقل)|خردبنیان]].]]



نسخهٔ ‏۲۷ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۱۹:۳۲

عَقلِ سَلیم یعنی توانایی فهمیدن و قضاوت کردن دربارهٔ موضوعات و اشیاء به صورتی که تقریباً بیشتر انسان‌ها به طور منطقی آن را انجام می‌دهند. فهمیدن و قضاوت کردن بر اساس عقل سلیم به آن‌گونه از فهم و درک و قضاوت اشاره دارد که معمولاً از انسان‌هایی با درک و فهم متعارف انتظار می‌رود و به طور عادی مناقشه‌ای بر سر آن نیست.

عقل سلیم البته تحت تاثیر نوع جوامع و فرهنگ‌ها است و ممکن است از یک فرهنگ تا فرهنگ دیگر تفاوت‌هایی از خود نشان دهد.

به عقل سلیم گاه، درک عام، فهم عامه[۱] یا فهم متعارف[۲] یا عرف عام[۳] و شور متعارف نیز گفته می‌شود.

عقل سلیم گاه این طور تعریف می‌شود: «قضاوت مستدل برآمده از تجربه به جای مطالعه.»[۴] می‌توان عقل سلیم را درک طبیعی متعارف و مورد اتفاق نظر عموم در خصوص موضوعات در نظر گرفت.[۵]

ارسطو را می‌توان از نخستین افرادی دانست که از این مفهوم بهره گرفته‌اند. به نظر او عقل سلیم نوعی توانایی فهم با استفاده از مجموعهٔ حواس است و حسی است تا خردبنیان.

منابع

  1. ویلفردکار؛ سجادی، سیدمهدی (۱۳۷۶). «تئوری تربیتی و ارتباط آن با عمل تربیتی». مدرس علوم انسانی (۳): ۱۶–۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۱-۲۳.
  2. فطورچی، پیروز (۱۳۸۱). «شک گرائی از نگاه خواجه نصیر». فرهنگ (۴۴): ۲۵۹–۲۹۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۱-۲۳.
  3. مایکل‌دویت؛ شاهمرادی، ایوب؛ سعیدی، حمید (۱۳۸۷). «پرونده: واقعگرایی - ضد واقعگرایی». اطلاعات حکمت و معرفت (۳۵): ۳۰–۳۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۱-۲۳.
  4. Hutson, Matthew (2011-07-12). "Common Sense Is Neither Common nor Sense" (به انگلیسی). Retrieved 2015-01-23. {{cite web}}: Unknown parameter |وب‌گاه= ignored (help)نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)
  5. «نظریه چیست؟ (2)». ۲۰۱۲-۰۲-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۱-۲۳. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)