عدالت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Siavash50 (بحث | مشارکت‌ها)
Siavash50 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
عدالت در لغت معادل نظم و ادب است. در [[پارسی]] «داد» معادل ''عدل''، و «دادمندی» یا «دادگری» معادل ''عدالت'' است. «دادگر» نیز معادل ''عادل'' می‌باشد. «دادگستر» نیز به معنای گسترندهٔ عدل است. از دیگر واژه‌های دارای ترکیب ''داد'' در پارسی، دادگاه، دادیار، دادستان، دادخواهی، داددهی، دادرسی، دادپرسی و غیره می‌باشند.<ref>فرهنگ پارسیمان، سرواژه‌های «عدل، عدالت، عادل».</ref> واژهٔ «داد» برگرفته از «داتا»ی [[ایرانی باستان]] به معنای «قانون» است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/data| عنوان = DĀTA| تاریخ بازدید = ۳ آبان ۱۳۸۹| تاریخ = | ناشر = ایرانیکا| زبان = انگلیسی}}</ref>
عدالت در لغت معادل نظم و ادب است. در [[پارسی]] «داد» معادل ''عدل''، و «دادمندی» یا «دادگری» معادل ''عدالت'' است. «دادگر» نیز معادل ''عادل'' می‌باشد. «دادگستر» نیز به معنای گسترندهٔ عدل است. از دیگر واژه‌های دارای ترکیب ''داد'' در پارسی، دادگاه، دادیار، دادستان، دادخواهی، داددهی، دادرسی، دادپرسی و غیره می‌باشند.<ref>فرهنگ پارسیمان، سرواژه‌های «عدل، عدالت، عادل».</ref> واژهٔ «داد» برگرفته از «داتا»ی [[ایرانی باستان]] به معنای «قانون» است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/data| عنوان = DĀTA| تاریخ بازدید = ۳ آبان ۱۳۸۹| تاریخ = | ناشر = ایرانیکا| زبان = انگلیسی}}</ref>


==عدالت اجتماعی==
==عدالت اجتماعی و تفاوت با قانون==
عدالت اجتماعی یعنی طراحی و اجرای نظام حقوقی به گونه‌ای که هر کس به حق عقلانی‌اش برسد و در مقابل آن حقوق، وظایفی را انجام دهد یا مسئولیت و عواقب تخلف از آن را بپذیرد. با این حال در تعریف عدالت اجتماعی توافق محکمی وجود ندارد.
عدالت اجتماعی یعنی طراحی و اجرای نظام حقوقی به گونه‌ای که هر کس به حق عقلانی‌اش برسد و در مقابل آن حقوق، وظایفی را انجام دهد یا مسئولیت و عواقب تخلف از آن را بپذیرد. با این حال در تعریف عدالت اجتماعی توافق محکمی وجود ندارد.
به قولی داد یا عدالت به عنوان مفهومی اجتماعی عبارت است از [[داوری]] بر پایه [[برابری]]. با این مفهوم داد در مقابل بیداد (بی عدالتی) که به معنی [[قضاوت ناعادلانه]] است قرار دارد.<ref>عدالت و قانون یکسان با معنای متفاوت[http://www.vakiltehroun.com وکیل خوب]،''محمد یوسفی(نصیری خلج) ،پائیز1394، چاپ دوم، چاپ دادآفرین''</ref>
به قولی داد یا عدالت به عنوان مفهومی اجتماعی عبارت است از [[داوری]] بر پایه [[برابری]]. با این مفهوم داد در مقابل بیداد (بی عدالتی) که به معنی [[قضاوت ناعادلانه]] است قرار دارد.<ref>عدالت و قانون یکسان با معنای متفاوت[http://www.vakiltehroun.com وکیل خوب]،''محمد یوسفی(نصیری خلج) ،پائیز1394، چاپ دوم، چاپ دادآفرین''</ref>

نسخهٔ ‏۱۸ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۳۰

فرشته دادگری، با چشمانی بسته و ترازویی در دست

عدالت را در فلسفه «هر چیز در جای خود» معنی کرده‌اند.

پیرامون واژه

عدالت در لغت معادل نظم و ادب است. در پارسی «داد» معادل عدل، و «دادمندی» یا «دادگری» معادل عدالت است. «دادگر» نیز معادل عادل می‌باشد. «دادگستر» نیز به معنای گسترندهٔ عدل است. از دیگر واژه‌های دارای ترکیب داد در پارسی، دادگاه، دادیار، دادستان، دادخواهی، داددهی، دادرسی، دادپرسی و غیره می‌باشند.[۱] واژهٔ «داد» برگرفته از «داتا»ی ایرانی باستان به معنای «قانون» است.[۲]

عدالت اجتماعی و تفاوت با قانون

عدالت اجتماعی یعنی طراحی و اجرای نظام حقوقی به گونه‌ای که هر کس به حق عقلانی‌اش برسد و در مقابل آن حقوق، وظایفی را انجام دهد یا مسئولیت و عواقب تخلف از آن را بپذیرد. با این حال در تعریف عدالت اجتماعی توافق محکمی وجود ندارد. به قولی داد یا عدالت به عنوان مفهومی اجتماعی عبارت است از داوری بر پایه برابری. با این مفهوم داد در مقابل بیداد (بی عدالتی) که به معنی قضاوت ناعادلانه است قرار دارد.[۳]

عدالت یعنی ، قرار گرفتن هر چیزی ، سر جای خودش و به اندازه خودش اشتباه بسیار بد و غلط رایج برخی از ما این است که در افکار وگفتار و کلام مان ازواژه عدل و عدالت به معنا و مفهوم قانون استفاده می کنیم . یعنی بسیاری اوقات ، قانون رامساوی عدل و عدالت می دانیم و بر همین اساس می اندیشیم ، صحبت کرده و رفتار می نماییم و به این شکل در حقیقت به خود و سایرین ظلم کرده و اشتباه سنگینی را مرتکب می شویم. اما زمانیکه ساده لوحانه تفاوت های ظاهری بین داشته ها و نوع و جنس تجارب بین خود و سایرین را دیده و آنها را به حساب بی عدالتی بگذاریم، همواره نالان و شاکی و ناراضی از این تفاوت ها بوده و می اندیشیم: “عدالت بین ما رعایت نشده ” و با استفاده از کلمه عدالت، به جای قانون ، آنرا زیر سوال می بریم[۴]

دیگر حوزه‌ها

عدالت در اصطلاح فقهی صفت کسی‌ست که گناه کبیره نکند و بر گناه صغیره اصرار نورزد. عدالت در اخلاق یونانی صفت کسی‌ست که هر سه صفت حکمت، شجاعت و عفّت را داشته باشد.[نیازمند منبع]

نماد عدالت

اغلب سمبل عدالت را زنی که در یک دست ترازو و در دست دیگر شمشیر دارد می دانند ، که گاهی چشم های زن بسته و گاهی باز است . زن نماد آنیما ، یعنی بُعد عواطف و احساسات است و منظور از زنی با چشمان بسته ، عدالتی است که تنها از جایگاه سر باشد و فقط و فقط رفتار ،‌ مورد قضاوت قرار می گیرد بدون اینکه کوچترین توجهی به دلیل انجام آن و شرایط فرد باشد (عدالت آنیموسی) و منظور از زنی که چشمان باز دارد عدالتی است که در آن هم به رفتار و هم به دلایل انجام آن رفتار توجه شده است (عدالت آنیمایی)[۵]



منابع

  1. فرهنگ پارسیمان، سرواژه‌های «عدل، عدالت، عادل».
  2. "DĀTA" (به انگلیسی). ایرانیکا. Retrieved 3 آبان 1389. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازدید= (help)
  3. عدالت و قانون یکسان با معنای متفاوتوکیل خوب،محمد یوسفی(نصیری خلج) ،پائیز1394، چاپ دوم، چاپ دادآفرین
  4. عدالت و قانون یکسان با معنای متفاوتوکیل خوب،محمد یوسفی(نصیری خلج) ،پائیز1394، چاپ دوم، چاپ دادآفرین
  5. عدالت و قانون یکسان با معنای متفاوتوکیل خوب،محمد یوسفی(نصیری خلج) ،پائیز1394، چاپ دوم، چاپ دادآفرین

پیوند به بیرون