ختنه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵۸: خط ۲۵۸:
* [[ختنه شدن در مسیحیت اولیه]]
* [[ختنه شدن در مسیحیت اولیه]]
* [[تاریخچه ختنه در آمریکا]]
* [[تاریخچه ختنه در آمریکا]]

== پیوند به بیرون ==
*{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://ketabesabz.com/book/22249/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%B4-%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA |عنوان = آناتومی پیشپوست و جنبه های کارکردی، تکوینی و بهداشتی آن| اثر گیلیان لانگلی| ترجمهٔ رایکا تی تی دژ|تاریخ = 1395}}


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۲۶ آوریل ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۲۰

ختنه
ختنه در آسیای مرکزی ۱۸۶۵–۱۸۷۲
ICD-10-PCS0VTTXZZ, ICD10-CM = Z41.2
ICD-9-CMV50.2
سرعنوان‌های موضوعی پزشکیD002944
مدلاین پلاس۰۰۲۹۹۸
ئی‌مدیسین۱۰۱۵۸۲۰

خَتنه یا پَربرش به بریدن همه یا بخشی از پیش پوست از آلت مردی اشاره دارد.[۱] سنت یا آیین ختنه از تاریخ ثبت شده بشری قدیمی‌تر است و نگاره‌هایی از آن در غارهای دوران نوسنگی و آرامگاه‌های مصری یافته شده‌است. در یهودیت جزو ارکان دین یهودیت است. سنتی است که در اسلام نیز به آن تأکید شده (هرچند در قرآن تصریح نشده، اما در حدیث و سنت آمده است). آمار ختنه پسران در کشورهای مسلمان بالا، در کشورهای اروپائی پائین می‌باشد[نیازمند منبع]. در اروپا ختنه محدود به اقلیت‌های یهودی و مسلمان و غیره است. ختنه در ایالات متحده و کانادا بر خلاف اروپا تا حدی مرسوم است.[نیازمند منبع]

برخی پژوهش‌ها نشانگر فوایدی مانند کاهش عفونت‌های ادراری دوره نوزادی و کاهش خطر بیماری‌های مقاربتی می‌باشند؛ در حالی که برخی پژوهشگران بر پیامدهایی مانند کاهش حساسیت نرینگی به تحریکات جنسی و آثار سؤ روانشناختی آن تأکید دارند.[۲][۳][۴] به صورت متوسط ختنه طول آلت مردانه را نزدیک به یک سانتی‌متر کوتاهتر می‌کند.[۵]

یکی از کهن‌ترین اعمال جراحی شناخته شده در جهان، ختنه می‌باشد که نزدیک پانزده هزار سال از پیشینه آن می‌گذرد و کاوشگران انجام شدن این عمل را در اجساد مومیائی شده مصریان باستان به اثبات رسانده‌اند؛ و از سالیان دور در میان گروهی از سیاهان آفریقا و بخشی از بومیان استرالیا و برخی دیگر (بدون وابستگی مذهبی) رایج بوده است؛ همچنانکه در کتب مذهبی پیروان ادیان اسلام و یهود اشاره و سفارش‌های فراوانی به این کار شده است. ختنه یک جراحی ساده است که توسط پزشکان یا افراد محلی صورت می‌گیرد. وجود ضعف تکنیکی می‌تواند باعث بر جای ماندن عوارض خطرناک زودرس و دیررس شود. عوارض زودرس شامل خونریزی، عفونت، احتباس ادراری، هماتوم، ایسکمی و نکروز گلانس و آمپوتاسیون نرینگی می‌باشد و پیامدهای دیررس شامل کوردی، ختنه نا کامل، تنگی مه آ، کم آمدن و زیاد آمدن پره پوس، چرخش نرینگی و گرانولوم محل ختنه و هیپوسپادیاس ختنه شده و ... می‌باشد. بهتر است ختنه در نوزادی انجام شود.[۶] به هنگام ختنه ممکن است لگام (frenulum) نرینگی هم بریده شود. به این کار لگام‌بُری (frenectomy) گفته می‌شود.[۷]

قدیمی‌ترین نقاشی یافت شده از ختنه در مصر باستان یافت شده‌است. نقاشی مربوط به ۲۰۰۰ تا ۲۳۵۰ سال قبل از میلاد می‌باشد.

ریشه کلمه

ختنه کلمه‌ای عربی و به معنای بریدن است. به مردی که آلت تناسلی او ختنه نشده باشد اصطلاحاً نامختون و نابریده هم گفته می‌شود.[۸]

تاریخچه و سنت‌ها

ختنه در مصر باستان مرسوم بوده است. بعدها به دستور موسی همه مردان بنی اسراییل ختنه شدند. ختنه در ادیان یهودیت و اسلام واجب شد و از اصول تعیین کننده در اهل دین یا قوم بودن گردید.

در ایران به صورت سنتی پسرها را در خردسالی ختنه می‌کنند و این کار توسط دلاک انجام می‌شود. ختنه سوران جشنی است که در برخی جاهای ایران برای کودک ختنه شده می‌گیرند.

تکنیک‌ها

پرونده:ختنه R.ESLAMI.png
مراحل ختنه به روش بریدن و دوختن

روشهای مختلف ختنه کردن

  • گذاشتن حلقه پلاستیکی

این روش، روش متداول ختنه کردن است. بدین ترتیب که حلقه پلاستیکی را روی نوک آلت قرار می‌دهند و با نخ گره می‌زنند و ۵ تا ۷ روز آن را به همین حال نگاه می‌دارند. در نتیجه پوست جلو نخ سیاه می‌شود و با حلقه پلاستیکی می‌افتد. این روش را معمولاً قبل از سه ماهگی بکار می‌برند.

  • ختنه کردن با روش بریدن و دوختن پیش پوست

در صورتیکه عمل ختنه در یکی دو ماه اول صورت نگیرد، جراح بعد از سه ماهگی با روش بریدن و دوختن ختنه را انجام می‌دهد.بعد از انجام ختنه محل باید به دقت نظارت گردد. اگر از محل ختنه چند قطره خون خارج شود، مهم نیست؛ ولی اگر خونریزی زیاد باشد باید هر چه زودتر به پزشک اطلاع داده شود تا از خونریزی جلوگیری نماید. در صورت مشاهده ترشحات سیتوزنگ در محل بریدن ختنه، مادر باید محل را با آب و صابون بشوید و درمعرض هوا قرار دهد. روش سنتی شامل بریدن پوست و بانداژ محکم محل زخم است که گاه بخیه نیز زده می‌شود. روش‌های جدیدتر با وسایلی مانند حلقه (پلاستی‌بل Plasti Bell) و Mogen و Gomco انجام می‌شود. در نوزادان با توجه با آسانی و عوارض کمتر حلقه (پلاستی‌بل) از این روش استفاده می‌شود. بهتر است از بی‌حسی موضعی استفاده شود.[۶]

فعالیت جنسی

تأثیرات جنسی ختنه موضوع مناقشه و بحث زیادی بوده‌است. انجمن پزشکی اطفال آمریکا، یک بررسی (خود گزارش‌دهی self-report) را خاطر نشان می‌کند که مردان بالغ ختنه شده، مشکلات جنسی(dysfunction) کمتری و جزئیات جنسی بیشتری داشته‌اند، (تحقیق خاطر نشان شده می‌گوید: مردان ختنه نشده تجارب متنوع‌تری (از لحاظ نوع شامل:رابطهٔ جنسی دهانی دگرجنس‌خواهی فعال، رابطهٔ جنسی دهانی دگرجنس‌خواهی منفعل، رابطهٔ جنسی دهانی هم‌جنس‌خواهی فعال، رابطهٔ جنسی دهانی دگرجنس‌خواهی منفعل، رابطهٔ جنسی معقدی دگرجنس‌خواهی و خودارضایی) بیشتری شرکت داشته‌اند.[۹]) ولی در کنار آن خاطر نشان می‌کند که حساسیت آلت و همچنین میزان ارضای جنسی برای مردان ختنه شده، کاهش یافته‌است.[۱۰] به صورت متوسط ختنه طول آلت مردانه را نزدیک به یک سانتی‌متر کوتاهتر می‌کند.[۱۱]

  • یک پژوهش در سال ۲۰۰۷ توسط سورِلز و همکاران نشان داد که حساسیت آلت جنسی در مردان ختنه شده به میزان قابل‌توجهی کمتر از مردان ختنه نشده‌است. در این پژوهش با نگاشت (نقشه آلت) آزمون لمس توسط نخ نایلونی این نتیجه به‌دست آمد که حساس‌ترین نقطهٔ آلت برای مردان ختنه شده، محل زخم باقی‌ماندهٔ از عمل ختنه است (برش محل ختنه). همچنین در مردان ختنه نشده، ۵ نقطه در غفله (پوستی که در ختنه برداشته می‌شود) وجود دارد، که از محل برش ختنه در مردان ختنه شده حساس‌تر است و با تماس خفیف‌تری تحریک می‌شود. این ۵ نقطه معمولاً در ختنه برداشته می‌شوند.[۱۲] در مطالعهٔ قدیمی‌تر انجام شده در سال ۱۹۶۶ تفاوتی میان میزان حس غدد در آلت، بین مردان ختنه شده و ختنه نشده، یافت نشده بود.[۱۳]
  • یک بررسی در سال ۲۰۰۲ توسط بویل و همکاران. بیانگر این موضوع بود که: «دستگاه جنسی مرد که دست‌نخورده و سالم باشد دارای هزاران گیرندهٔ حسی بسیار حساس و همچنین پایانه‌های عصبی بسیار تحریک کننده (ارضا کننده) است که خیلی از آن‌ها در ختنه از دست می‌روند، که باعث کاهش غیرقابل اجتناب احساس و شور جنسی در مردان ختنه شده‌است. آن‌ها نتیجه گرفتند: «آمیزش جنسی، وقتی مرد ختنه شده‌است، برای هردو جفت (یار) کمتر ارضا کننده‌است.»[۱۴]

فواید و عوارض

فواید

ختنه خطر انتقال اچ‌آی‌وی هنگام رابطه جنسی را به میزان قابل توجهی (پنجاه تا شصت درصد) کاهش می‌دهد، به عبارت دیگر مردی که ختنه شده باشد در رابطه جنسی با زنی که اچ‌آی‌وی دارد کمتر در خطر آلودگی به ویروس است. علاوه بر این ختنه خطر آلودگی به تبخال تناسلی (Herpes) را ۳۰ تا ۴۰ درصد و خطر آلوده شدن به گونه‌های خطرناک ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) را که با سرطان ربط دارد سی درصد کاهش می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهند که ختنه احتمال انتقال اچ‌آی‌وی از مرد به زن را کم نمی‌کند اما خطر ابتلای زنان به دیگر عفونت‌های آمیزشی مثل واژینوز باکتریایی، تریکومونا و HPV (زگیل تناسلی) را کاهش می‌دهد. علاوه بر این دیگر بیماری‌های آمیزشی و سرطان آلت تناسلی در افراد ختنه شده کمتر است و همین‌طور خطر سرطان گردن رحم در زنانی که شریک جنسی شان ختنه شده پایین می‌آید. در پسر بچه‌ها، ختنه احتمال عفونت ادراری را کم می‌کند. مرکز پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های آمریکا ختنه را یکی از راههای مؤثر در کاهش انتقال اچ‌آی‌وی بخصوص در مردان غیر همجنسگرا می‌داند، اما می‌گوید شواهد نشان نمی‌دهند که ختنه در مردان همجنسگرایی که صرفاً سکس مقعدی دارند خطر انتقال اچ‌آی‌وی یا بیماری‌های آمیزشی دیگر را کاهش می‌دهد.[۱۵]

عوارض

مرکز پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های آمریکا خطر ختنه‌ای را که با رعایت ضوابط پزشکی انجام شود اندک می‌داند. عوارض ختنه معمولاً خونریزی و التهاب است و عوارض جانبی شدیدتر بی‌نهایت نادر هستند. در این پیش‌نویس احتمال ایجاد عوارض جانبی خفیف در نوزادان نیم درصد، در کودکان نه درصد و در بزرگسالان پنج درصد ذکر شده است. در مورد زمان ختنه کردن مرکز پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های آمریکا می‌گوید که ختنه در نوزادان و کودکان آسانتر و ارزانتر و کم خطرتر است، اما اگر ختنه تا دوران نوجوانی یا بزرگسالی به تعویق بیفتد، خود فرد هم می‌تواند در تصمیم گیری مشارکت کند.[۱۶]

شیوع عوارض عمل ختنه در حدود ۰/۲ تا ۰/۶ درصد موارد گزارش شده‌است. بیشتر عوارض خفیف هستند. شایعترین عارضه خون ریزی است که در ۰/۱ درصد موارد مشاهده شده است.[۱۷] این خونریزی به ندرت نیاز به انتقال خون دارد و با اقدامات ساده کنترل می‌شود. دومین عارضه عفونت موضعی است که خفیف و به صورت قرمزی و ترشح چرک بارز می‌شود. موارد منفردی از عوارض ایزوله گزارش شده که شامل فیموزیس راجعه، بازشدن زخم، پنیس مخفی، اشکالات زیبایی به علت پوست اضافه، احتباس ادراری، التهاب مجزا (مِآتیت) تنگی مِآ، کوردی، انکلوژن کیست و باقی‌ماندن اجزای پلاستیبال است. گزارش‌های موردی خاصی هم از موارد نادری همچون سندرم پوست فلس دار، فاسئیت نکروزان، سپسیس، مننژیت و همچون عوارض جراحی بزرگی همچون فیستول اورترا، قطع گلنز پنیس و نکروز پنیس دیده شده‌است.

انجام بدون بی‌حسی ختنه می‌تواند یکی از زجر آورترین خاطرات روزهای کودکی باشد. در این راستا دانشمندان به‌وسیله اندازه‌گیری تعداد ضربان قلب، فشار خون و سطح کورتیزول خون (هورمون ضداسترس بدن) دیده‌اند که نوزادی که بدون بی‌حسی ختنه می‌شود، درد زیادی را تحمل می‌کند و علاوه بر اهمیت خود درد، این خاطره باعث می‌شود که نوزاد نسبت به سایر دردهای دیگر مثل واکسن‌هایی که بعداً به کودک تزریق می‌شود، واکنش شدیدتری نشان دهد.

بر اساس این یافته، انجمن اطفال آمریکا توصیه می‌کند که در حین انجام ختنه حتماً باید نوزاد بی‌حس شود. انواع داروهای بی‌حسی مورد استفاده در حین انجام ختنه عبارتند از: بی‌حسی زیرپوستی آلت تناسلی، بی‌حس کردن عصب پشت آلت تناسلی و استفاده از کرم EMLA روی پوست که ترکیبی از مواد بی‌حس کننده موضعی است.

یکی از پیامدهای بحث برانگیز ختنه، تنگی یا التهاب مه نرینگی است که انسیدانس آن را ۳۱٪- ۸٪ گزارش کرده‌اند و معمولاً در کودکانی پیش می‌آید که پس از ختنه از پوشک یا کهنه استفاده کرده‌اند. گسترش این پدیده در کودکان ختنه شده از ختنه نشده بیشتر است. مه‌آ به علت تماس با محیط آمونیاکی (ادرار) و میکروب های موضعی دچار صدمه می‌گردد. لیکن این عارضه نسبتاً دیررس است (حداقل چند ماه بعد از عمل مشخص می‌شود) و از پیامدهای آن عفونت ادراری است.[۱۸][۱۹][۲۰]

گفته می‌شود [نیازمند منبع] در مجموع عوارض آن قطعی و تقریباً جبران‌ناپذیر است و سبب افسردگی می‌شود [نیازمند منبع] که این افسردگی خود به دلیلی برای ناراحتی‌های روحی و عدم عشق و افزایش تجاوزات و همین‌طور هم‌جنس‌بازی می‌شود. [نیازمند منبع]

بیماری‌ها

بالانیتیس

مقالهٔ اصلی: بالانیتیس

بیماری است که در ان حشفه دچار عفونت و التهاب می‌شود (Balanitis) معمولاً غفله یا پوست سر آلت دارای مجرای تنگی برای خروج ادرار است که موجب می‌شود ادرار به سختی از ان خارج شود از همین رو باقی ماندن قطرات ادرار و ترشحات در این محل موجب تجمع ماده سفید رنگ و خمیر مانندی به نام سمگما(Smegma)می‌شود که خود بر احتمال بروز عفونت پوستی این ناحیه می‌افزاید. پیدایش عفونت در غفله و حشفه آمیزش را نیز برای مردان مبتلا دردناک می‌کند. به این دلیل برداشتن غفله مانع از تجمع ترشحات و عفونت شده و از امکان بروز التهاب و عفونت این منطقه می‌کاهد از سوی دیگر تزشحات غددی و ادرار راحت تر از نوک آلت پاک می‌شوند و بهداشت جنسی بیشتر رعایت می‌گردد به این دلیل برخی پژوهشگران معتقدند که ختنه کردن موجب ارتقای سطح بهداشت جنسی و در نتیجه پیشگیری از بروز سرطان آلت در مرد و سرطان رحم در زن می‌شود.[۲۱]

عفونت‌های منتقله از راه جنسی و ایدز

یافته‌های متضادی در مورد تأثیر ختنه شدن بر عفونت های منتقله از راه جنسی مطرح شده‌است؛ و نیاز به انجام مطالعات دقیق تر و به کارگیری متدولوژی علمی و به دور از احساس در مطالعات آینده احساس می‌شود.[۲۲] در مطالعات انجام شده مشخص شده که ریسک ابتلاء به سفلیس در مردان ختنه شده کمتر است.[۲۳] همچنین احتمال ابتلاء به عفونت اچ آی وی در مردان ختنه شده نسبت به مردان ختنه نشده کاهش می‌یابد.[۲۴][۲۵] با این حال با توجه به اینکه عادات رفتاری در ابتلاء به عفونت ادراری فاکتورهای به مراتب قویتری هستند اهمیت ختنه شدن در کاهش بروز این عفونتها چندان قابل توجه نیست.[۲۶]

فیموزیس

مقالهٔ اصلی: فیموزیس

فیموزیس ناتوانی در پس کشیده شدن پیش پوست بر روی سر آلت تناسلی است. در هنگام تولد پیش پوست بر روی آلت تناسلی به علت چسبندگی بین آنها نمی‌تواند حرکت داشته باشد و این نرمال تلقی می‌شود. در طول زمان پیش پوست به طور طبیعی از سر آلت جدا می‌شود واین توانایی در اکثر پسران بالای چهار سال وجود دارد. حال به دلایل بیماری و یا عدم بهداشت دستگاه تناسلی نوزاد یا شیرخوار، احتمال کمی وجود دارد که پوست غلاف سر آلت باریک و تنگ گردد که آن گاه کودک به سختی و با فشار ادرار می‌کند این حالت را فیموزیس می‌نامند. در چنین حالتی باید به دستورهای بهداشتی عمل شود و هر چه زودتر کودک ختنه گردد[۲۷]

شانکروئید

شانکروئید یا شانکر نرم یک بیماری خاص مناطق گرمسیری می‌باشد. باکتری هموفیلوس دو کره‌ای (Hemophilus Ducreyi) عامل ایجاد کننده این بیماری می‌باشد. در حدود ۲۰ تا۶۰ درصد زخم‌های دستگاه تناسلی در مناطق صحرای آفریقا و جنوب شرق آسیا به علت ابتلاء به بیماری شانکروئید ایجاد می‌شود. شیوع شانکروئید در مردان ختنه شده سه برابر کمتر است.[۲۸]

سرطان آلت جنسی مردان

سرطان پنیس یک بیماری نادر با درصد شیوعی به میزان ۹–۱۰ مورد در هر یک میلیون مرد است. مشخص شده که ختنه نشدن ریسک بروز را بیش از ۳ برابر افزایش می‌دهد با این حال با توجه به شیوع پایین این سرطان بروز آن در یک فرد ختنه شده پایین است.[۲۹]

سرطان گردن رحم

عامل ایجاد این سرطان ویروس پاپیلومای انسانی ۱۶ و ۱۸ است. برخی محققان کاهش بروز عفونت و متعاقب آن سرطان سرویکس در زنان شریک جنسی مردان ختنه شده را مطرح کرده‌اند.[۳۰] با این حال با توجه به سبب شناسی این سرطان که شروع فعالیت جنسی در سنین پایین و داشتن شرکای جنسی متعدد است هیچ ارتباط مستقیم میان ختنه شدن مرد و کاهش یافتن ریسک این سرطان در شریک جنسی‌اش تاکنون یافت نشده‌است.[۳۱]

عفونت‌های مجاری ادراری

سن شیوع عفونتهای ادراری در مردان زیر یکسالگی می‌باشد بنابراین بیشتر مطالعات انجام شده بر این گروه سنی تمرکز کرده‌اند. در مطالعاتی که در مورد این مسئله انجام شده به خوبی نشان داده شده که ریسک عفونتهای ادراری در پسران ختنه کرده به مقداری در حدود ۳ تا ۷ برابر کمتر از میزان شیوع این عفونتهای در پسران ختنه نکرده‌است. اینطور بیان شده که در میان هر هزار نوزاد ختنه نشده ۷–۱۴ مورد عفونت ادراری طی سال اول زندگی به وقوع می‌پیوندد که این میزان در صورت ختنه شدن به ۱–۲ می‌رسد.[۳۲]

یک فراپژوهش از ۱۲پژوهش که نتایج بررسی ۴۰۲٫۹۰۸ کودک را دربرمی‌گرفت مشخص کرد که ختنه با میزان قابل توجهی از عفونت مجاری ادراری (UTI) در کودکان هم‌بستگی دارد. به هرحال نویسندگان این فراپژوهش اذعان کرده‌اند که تنها ۱٪ از کودکان با کارایی معمولی مجاری ادراری مبتلا به این عفونت می‌شوند تعداد کودکانی که نیاز به درمان داشتند (تعدادی که لازم بود ختنه شوند)، ۱۱۱ نفر محاسبه شد. چون خون‌ریزی شدید و عفونت از معمول‌ترین عوارض ختنه هستند، و در حدود ۲٪ موارد رخ می‌دهند، نتیجه گرفتند که فایده داشتن کلینیکی ختنه تنها در پسرانی محتمل است که خطر عفونت مجرای ادراری در آن‌ها زیاد باشد (مثل پسرانی که بازگشت ادرار با درجهٔ بالا یا سابقهٔ عفونت مجرای ادراری بازگشت کننده داشته باشند)، که تعدادی که نیاز به درمان داشتند به ۴ تا ۱۱ نفر کاهش پیدا کرد.[۳۳]

گسترش جهانی

گسترش جهانی ختنه

در حال حاضر حدود یک سوم مردان دنیا بنا به دلایل بهداشتی و فرامین مذهبی ختنه می‌کنند. در آمریکا ختنه نوزادان به صورت امری سنتی درآمده است.[۳۴] ختنه شایعترین عمل جراحی است که روی نوزادان پسر انجام می‌شود. در آمریکا سالانه ۱/۵ میلیون ختنه با هزینه‌ای بیش بر ۱۵۰ میلیون دلار انجام می‌شود. انجام دادن ختنه در آمریکای جنوبی و مرکزی، آسیا و بیشتر اروپا گسترهٔ پایینی دارد. در کانادا ۴۸ درصد مردان ختنه کرده‌اند. گروه‌های مذهبی همچون یهودیان و مسلمانان انجام ختنه را توصیه می‌کنند. در آمریکا آمار درستی در دست نیست؛ ولی در بسیاری از جاها بالای ۴۵ درصد مردان ختنه شده‌اند که این اندازه در میان سفید پوستان بالاتر بوده و در میان گروههایی همچون سیاهان و اسپانیایی تباران پایینتر است.[۳۵]

مقایسهٔ رواج ختنه در آمریکا با اروپا

آمار ختنه در اروپا با آمریکا تفاوت چشمگیری دارد. سه چهارم از کودکان متولد در آمریکا ختنه می‌شوند،[۳۶] اما در انگلستان، این آمار کمتر از ۹ درصد است. نیمی از کودکان متولد در آمریکا در همان بیمارستان ختنه می‌شوند. این آمار رو به کاهش است و هر سال ۱٪ کاهش می‌یابد. یک افت مهم در آمار، پس از انتشار بیانیهٔ رسمی آکادمی طب کودک آمریکا در سال ۱۹۹۹ بود.[۳۷] که در آن رسماً اعلام شده بود شواهد پزشکی ختنه آنقدر محکم نیست که به آن توصیه و یا منع شود. اما در گزارش جدیدتر آنها، نظر آکادمی طب کودکان عوض شد و بعد از آن این بیانیه دو بار بروز شده و تغییر کرده است.

رواج ختنه در آمریکا از ابتدای قرن ۲۰ شروع شد و در دههٔ پنجاه میلادی به اوج خود یعنی به ۹۰ درصد رسید. از ترغیب‌کنندگان می‌توان به آبراهام ولبارست، جان هاروی کلوگ (که موافق خودداری جنسی بطورکلی و مخالف استمناء بود) و هیرام یلن (Gomco clamp)، ادگار شوئن (Edgar Schoen) و بنجامین اسپاک اشاره کرد. استدلال بنجامین اسپاک در کتابش ابتدا این بود که تفاوت کودکان با سایر کودکان در یک محله ممکن است منجر به دشواری اجتماعی برای آن‌ها شود. اما نظر وی بعدها در دههٔ هشتاد برگشت. ال ای هولت (Holt) نویسندهٔ کتابهای مرجع دانشگاهی در دهه ۳۰ موافق ختنهٔ مردان و زنان بود. در آمریکا، ختنه زنان تا زمان ۱۹۹۶ غیرقانونی نبود[۱]. توماس ویزول هم در این مورد مقالاتی منتشر کرد که به آنها انتقاد جدی وارد شده. برخی می‌گویند زمینهٔ مذهبی اکثر موافقان ختنه ممکن است منجر به بایاس آنها در تحقیقاتشان شده باشد (به توجه به اینکه اکثر موافقیان نام برده شده در آمریکا یهودی هستند).

از مخالفان ختنه می‌توان به هربرت اسنو (پزشک انگلیسی) در دههٔ آخر قرن نوزده اشاره کرد. داگلاس گایردنر Douglas_Gairdner نویسندهٔ مقاله‌ای در سال ۱۹۴۹ در این مورد نوشت که این مقاله باعث کاهش رواج ختنه در انگلستان شد[۲]. ختنه امروزه در استرالیا و کانادا توصیه نمی‌شود [۳]. در این کشورها ختنه توسط بیمه پشتیبانی نمی‌شود اما در آمریکا ختنه توسط بیمه پوشش داده می‌شود. در استرالیا ۵۸ درصد مردان ختنه شده‌اند اما در سنین زیر سی حدود ۳۰ درصد است و روند آن رو به کاهش است. در اروپا بطور کلی ختنه بیشتر محدود به افراد یهودی و مسلمان است.[۴] در سال ۲۰۰۲ سازمان بهداشت جهانی استراتژی ختنه به عنوان یک استراتژی برای پیشگیری از ایدز در آفریقا را رد کرد و بجای آن روش‌های دیگر که بیشتر در مورد پیشگیری ایدز قابل اتکا هستند را توصیه کرد (Stover J, Walker N, Garnet GP, et al, "Can we reverse the HIV/AIDS pandemic with an expanded response?" Lancet Vol. 360, 2002, pp. 73-77).

بهترین زمان ختنه

اگر ختنه بعد از تولد یا در ماههای اول تولد انجام گیرد، اولاً احتیاج به بیهوشی عمومی کودک نیست و با بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد. ثانیاً هزینه زیادی برای خانواده نخواهد داشت. مخصوصاً اگر بهداشت و نظافت بعد از عمل رعایت شود، محل ختنه زودتر التیام می‌یابد. اگر ختنه در ماههای اول تولد انجام نشود، در این صورت علاوه بر اینکه کودک را باید بیهوش کرد و ختنه نمود، هزینه‌ای بر خانواده تحمیل می‌گردد و اثر بد روانی نیز بر کودک می‌گذارد. چون او در سنین کودکی (بویژه ۲ تا ۳ سالگی) نسبت به حفظ آلت تناسلی خود حساسیت دارد و چه بسا ختنه را تنبیه پدر و مادر در حق خود می‌پندارد و این تصور کودک را آزرده می‌کند. توصیه می‌شود که با بی‌حسی انجام شود. نوزاد در ماههای اولیه هم درد را بطور کامل تجربه می‌کند. اثرات درد شدید بر روان کودک می‌تواند ماندگار باشد. اما از آنجا که در ظاهر که حافظهٔ خوداگاه از تجربیات ماههای اولیه باقی نمی‌ماند، بررسی و اندازه‌گیری اثرات روانی تجربهٔ این درد دشوار و شاید غیرممکن است؛ بنابراین اجماعی در این زمینه وجود ندارد. مشکلی که ممکن است ختنه کردن در ماههای اول تولد بوجود آورد عبارت است از زخم شدن نوک سوراخ آلت که باید از پیدایش آن جلوگیری کرد. زخم شدن نوک سوراخ آلت نتیجه قنداق کردن نامناسب کودک است که موجب می‌شود آمونیاک تولید شده از ادرار کودک با مجرای ادرار در تماس نزدیک باشد.[۳۸]

تغییر شکل در بدن
هنر بر بدن
افزودن به بافت
تغییر بافت
برداشتن بافت


جنبه‌های بهداشتی

تحلیل‌های هزینه-فایدهٔ ختنه تغییر کرده‌اند. بعضی در مجموع فایدهٔ آن را بیشتر دیده‌اند.[۳۹][۴۰][۶] و بعضی هم ضایعات و عوارض آن را بیشتر یافته‌اند،[۴۱][۴۲] و یکی هم نتیجه را این‌گونه یافته‌است که فواید و خطرات آن برابرند و پیشنهاد داده‌است که می‌توان برای ختنه‌کردن بر مبنای فاکتورهای غیر پزشکی و بهداشتی تصمیم گرفت.[۴۳]

در آخرین بررسی که در سال ۲۰۱۲ توسط آکادمی پزشکان کودکان آمریکا منتشر شد، فوائد ختنه برابر با زیان‌های ناشی از عمل جراحی (و نه سایر زیان‌های روانی، یا مربوط به عملکرد جنسی) تشخیص داده شد. در عین حال این آکادمی انتخاب نهایی را بر عهده پدر و مادر گذاشت.[۴۴] بیشترین ایرادی که به ختنه کردن وارد می کنند ، تاثیرات منفی آن از لحاظ روانی بر کودک و نوجوان می باشد. زیانهایی که در آینده حتی ممکن است قابل جبران نباشد . [۴۵]

موارد منع ختنه

  • اگر تنه آلت نوزاد در سطح پوست عانه قرار گرفته و درحقیقت آلت نوزاد در چربی عانه فرو رفته باشد.
  • اگر آلت نوزاد بسیار کوچک باشد، یعنی کمتر از ۲٫۵ سانتیمتر طول داشته باشد (آلت نوزاد سالم بین ۲٫۸ تا ۴ سانتیمتر می‌باشد).
  • اگر پیشابراه به جای نوک آلت در زیر سر یا تنه آلت قرار گرفته باشد (هایپواسپادیازیس:یک ناهنجاری مادرزادی آلت) و پوست ختنه کامل تشکیل نشده باشد (در اصطلاح عامیانه: نوزاد ختنه شده به دنیا آمده است). این وضع یک نوع نابهنجاری است و نوزاد به جای ادرار کردن به جلو به زیر ادرار می‌کند، در چنین موارد کودک را نباید ختنه کرد بلکه باید در ۱۸ ماهگی با عمل جراحی خاص آلت او را ترمیم نمود.
  • اگر نوزاد مبتلا به بیماری‌های خونریزی دهنده مثل هموفیلی باشد[۴۶]

دین

یهودیت

ختنه شدن در یهودیت بسیار مهم است. در هنگامی که خداوند در تورات با ابراهیم در کتاب پیدایش فصل ۱۷ عهد می‌بندد به او می‌گوید که او و تمامی مردان در خانه او باید ختنه شوند. این ختنه شدن نشاندهنده عهد خداوند با ابراهیم و پیمان بین او و خداست. اهمیت ختنه در تورات به حدی است که خداوند به ابراهیم دستور می‌دهد افراد ختنه نشده را از بین خود طرد کند. غیریهودیان باید قبل از اینکه در عید پسح شرکت کنند ختنه شوند. ختنه نشدگان در تورات به عنوان افرادی که از نظر شرعی پاکیزه نیستند شناخته می‌شوند. ختنه شدن در چند جای تورات به صورت معنوی نیز به کار رفته است و در مورد ختنه شدن قلب و گوش صحبت شده است.

این عهد من است که تو نگهداری خواهی کرد بین من و بین نسل تو بعد از تو، هر مردی در بین شما باید ختنه شود؛ و این ختنه نشدن در پوست آلت تناسلی خواهد بود و این نشاندهنده عهد بین من و تو است؛ و در روز هشتم تولد او ختنه خواهد شد، هر مردی در نسل تو، آنکه در خانه تو متولد شده است، و یا به وسیله پول از یک غریبه خریداری شده است و از نسل تو نیست. کسی که در خانه تو متولد شده است و یا با پول خریداری شده است باید ختنه شود؛ و عهد من در پوست تو عهدی دائمی خواهد بود؛ و مرد ختنه نشده که در پوست آلتش ختنه نیست آن روح باید از مردمش قطع شود زیرا او عهد مرا شکسته است. - عهد عتیق، پیدایش ۱۷:۱۰–۱۴
در روز هشتم پوست آلت تناسلی باید ختنه شود. - عهد عتیق، کتاب لاویان ۱۲:۳

از این رو تمامی فرزندان مذکر یهودی بر اساس دستور خداوند در روز هشتم ختنه می‌شوند. این عمل توسط فردی به نام موهل انجام می‌شود و مراسم آن بریت میلاه نام دارد. بر اساس شرع یهودی غیریهودیان نیاز به ختنه شدن ندارند و تنها لازم است از قوانین هفت‌گانه نوح پیروی کنند.

مسیحیت

همچنین ببینید: ختنه شدن در مسیحیت اولیه

امروزه بیشتر مسیحیان نسبت به ختنه شدن بیتفاوت هستند و نه آن را توصیه کرده و نه ممنوع می‌کنند. در ابتدای مسیحیت بحث زیادی در مورد ختنه شدن وجود داشت. این بحث به این دلیل بودن که عیسی و حواریون او همه یهودی زاده بوده و ختنه شده بودند؛ ولیکن بعد از عیسی به تدریج دین او در بین غیر یهودیان (جنتیلها) گسترش یافت و سوال این بود که آیا این غیریهودیان احتیاج به تبعیت از قوانین یهودی دارند تا مسیحی شوند یا خیر. در شورای اورشلیم در سال ۵۰ میلادی تصمیم گرفته شد که غیریهودیان نیازمند ختنه شدن و تبعیت از قوانین یهودی نیستند. شرح این ماجرا در کتاب اعمال رسولان آمده است. پولس که حواری جنتیلها نامیده می‌شود نقش مهمی در این تصمیم داشت. بعضی اعتقاد دارند تصمیم شورای اورشلیم بر اساس قوانین هفت‌گانه نوح بوده است.

در اسلام

در اسلام ریشه ختنه شدن به صورت کامل مشخص نیست. در قرآن هیچ مطلبی در مورد ختنه شدن بیان نشده است و تنها اشاره‌ها به آن در حدیث است. از این رو بعضی اعتقاد دارند ختنه شدن توصیه شده ولیکن اجباری نیست؛ ولیکن بعضی دیگر اعتقاد دارند که از آنجا که قرآن مسلمانان را وارث ابراهیم میداند ختنه شدن بر اساس عهد خداوند با او اجباری است. در اسلام معمولاً ختنه شدن در سنین بالاتری نسبت به یهودیت که در آن ختنه شدن در روز هشتم انجام می‌شود صورت می‌گیرد. در ایران معمولاً ختنه شدن در بین سنین ۵ و ۶ سالگی صورت می‌گرفت و تا زمان بلوغ تمامی مردان مسلمان باید ختنه می‌شدند.

مقایسه ختنه در یهودیت و اسلام

مبنای این مقایسه اعتقادات یهودیان درباره ختنه ذکور و معتقدات مسلمانان در این باره‌است.

  • براساس دین یهود ختنه نوزادان پسر یک فرمان الهی است که در کتاب مقدس (کتاب پیدایش فصل ۱۷) تصریح شده‌است. براساس این بخش از کتاب مقدس خداوند به ابراهیم امر کرد خود و فرزندان ذکور او در همه اعصار ختنه شوند... ختنه برای همه پسرانی که در خانه یهودی متولد می‌شوند، فرزندان پسر بردگان آنها و همچنین هر پسری که توسط آنها خریداری شود الزامی است. خداوند بنا به روایت یهودیان در کتاب مقدس می‌فرماید: هرکس که ختنه نشود عهد مرا شکسته‌است و از مردم خود جدا شده‌است (منظور، احتمالاً، ضرورت طرد وی از جامعه یهودی است). در مقایسه قران کتاب مقدس مسلمانان هیچ اشاره‌ای به ختنه یا وجوب آن ننموده‌است. ختنه پسران سنت پیامبر اسلام محسوب می‌شود و احادیثی در تأیید آن وجود دارد. براین اساس برخی علمای مسلمان آنرا واجب و برخی دیگر آنرا در حد یک توصیه می‌دانند.[۴۷]
  • همه نوزادان پسر، براساس آئین یهود، در روز هشتم تولد باید ختنه شوند. در اسلام زمان خاصی برای ختنه ذکر نشده‌است. اما ظاهراً ترجیح با ختنه در سنین کودکی است.[۴۸]
  • براساس آئین یهودیت هر مردی که به دین یهود درآید باید ختنه شود. در اسلام چنین شرطی برای تازه مسلمانان وجود ندارد.[۴۹]
  • یهودیان ارتدکس معتقدند اگر مذکر یهودی از دنیا برود و ختنه نشده باشد. ابتدا باید جنازه وی ختنه شده و سپس به خاک سپرده شود.[۵۰]
  • روحانیون یهودی انواع جدید ختنه را که با کمک داروی بیهوشی و بدست پزشک متخصص انجام می‌شود جایز نمی‌دانند و معتقدند ختنه باید به روش سنتی و بدست موهلها که در جوامع یهودی اینکار بدانان سپرده شده انجام شود. دولت سوئد در سال ۲۰۰۱ ختنه را تنها هنگامیکه تحت نظارت یک پزشک و با استفاده از داروی بیهوشی انجام شود مجاز دانست. کنگره جهانی یهود به این تصمیم دولت سوئد اعتراض کرد و آنرا اولین محدودیت حقوقی برای انجام فرائض مذهبی یهودیان در اروپا از زمان نازیها دانست.[۵۱]

ختنه زنان

مقالهٔ اصلی: بریدن آلت تناسلی زنان

به عمل بریدن آلت تناسلی زنان (ناقص سازی جنسی زنان)، با هدف کنترل بر جسم و جنسیت، محروم ساختن وی از لذایذ جنسی، کاستن از میل جنسی و حفظ عفاف ختنه زنان (Female Circumcision) می‌گویند؛ که در بسیاری از کشورها غیرقانونی است و سازمان‌های بین‌المللی آن را برای سلامتی زیان‌آور و نقض حقوق زنان می‌دانند.[۵۲][۵۳]

پرونده:Khatne zanan R.ESLAMI.jpg
نماد مبارزه با ختنه زنان

در ایران

  • بر پایه‌گذارشی از سایت جهان نیوز به نقل از رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران: عمل ختنه در بعضی از روستاهای ایران نیز دیده می‌شود به این جهت است که تحریک پذیری دختران در برابر مسائل جنسی کاهش می‌یابد. به گفته رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران، ختنه دختران در ایران بسیار کم است وشاید بتوان گفت این عمل تنها در چند روستا با جمعیت زیر دو هزار نفر دیده می‌شود. وی همچنین به خبرنگار جهان نیوز گفت: بیشترین نقاطی که این کار در آن‌ها انجام می‌شود کشورهای آفریقایی هستند. کشورهای همسایه هم تا حدی این عمل را انجام می‌دادند اما مرکز آن در کشورهای آفریقایی بوده است.
  • پژوهشی توسط پریسا رضازاده جلالی (۱۳۸۶) با عنوان بررسی زمینه‌های فرهنگی خشونت علیه زنان با تأکید بر ختنه دختران در بندر کنگ صورت گرفته است. در این پژوهش جامعه آماری جمعیت ۱۰ هزار نفری زنان بندر کنگ بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و تعداد ۲۰۰ نفر از زنان بومی بندر کنگ را تشکیل دادند که به مرکز درمانی شهید قادری این بندر مراجعه کرده‌اند. این پژوهش نشان داد که ۷۰ درصد دختران بندر کنگ ختنه می‌شوند. بیشتر زنان پاسخ دهنده بین سنین ۲۵–۳۵ سال بودند (۴۰ درصد). ۶۲ درصد از زنان نیز اهل تسنن بودند.
  • پژوهش دیگری هم در شهرستانی از کردستان ایران توسط طاهره پاشایی و همکاران انجام شده است. این مطالعه به روش توصیفی تحلیلی و از نوع مقطعی است. جامعه مورد مطالعه را زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان روانسر تشکیل می‌دهد. به منظور تعیین حجم نمونه در ابتدا برآوردی از تعداد موارد ختنه انجام شد و به این منظور یک مطالعه اولیه توسط کارشناس مامایی یکی از مراکز صورت گرفت. از ۵۰ نفر زن مصاحبه شده ۱۴ نفر عمل ختنه داشته‌اند.[۵۴]

قوانین مرتبط

ماده ۲۶۹ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۰ کمیسیون امور قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی مقرر می‌دارد: قطع عضو یا جرح آن اگر عمدی باشد موجب قصاص است و حسب مورد مجنی‌علیه کسی که جرم بر او واقع شده می‌تواند با اذن ولی امر جانی را با شرایطی که ذکر خواهد شد قصاص نماید.[۵۵]

بازسازی غفله

بازسازی غلفه (Foreskin restoration) در افرادی که ختنه شده‌اند تا حدودی میسر است که معمولاً با اعمال کشش روی سطح پوست آلت مردی انجام می‌شود.

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

  • «آناتومی پیشپوست و جنبه های کارکردی، تکوینی و بهداشتی آن». ۱۳۹۵.

پانویس

  1. ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Circumcision»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد. (نسخهٔ ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۶).
  2. ↑ ختنه حساسیت نرینگی را از میان می‌برد
  3. ↑ تأثیر ختنه بر شیر نخوردن بچه از سینهٔ مادر
  4. ↑ Neonatal Circumcision Reconsidered
  5. ↑ http://www.circinfo.net/Circumcision_and_penis_length.html
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ اربابی، امیرهوشنگ. «ختنه نوزادان با پلاستی بل مزایا و عوارض آن» (PDF). نشریه پزشکی رازی (دانشگاه علوم پزشکی تهران). دریافت‌شده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۳.
  7. ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Circumcision»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد. (نسخهٔ ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۶).
  8. ↑ دهخدا
  9. ↑ Circumcision in the United States Prevalence, Prophylactic Effects, and Sexual Practice Edward O. Laumann, PhD; Christopher M. Masi, MD; Ezra W. Zuckerman, MA JAMA. 1997;277(13):1052-1057.)
  10. ↑ "Circumcision policy statement. American Academy of Pediatrics. Task Force on Circumcision". Pediatrics. ۱۰۳ (۳): ۶۸۶–۹۳. 1999. doi:10.1542/peds.103.3.686. PMID ۱۰۰۴۹۹۸۱. {{cite journal}}: Check |pmid= value (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  11. ↑ http://www.circinfo.net/Circumcision_and_penis_length.html
  12. ↑ Sorrells, M. L. , Snyder, J. L. , Reiss, M. D. , Eden, C. , Milos, M. F. , Wilcox, N. and Van Howe, R. S. (2007), Fine-touch pressure thresholds in the adult penis. BJU International, 99: 864–869. doi: 10.1111/j.1464-410X.2006.06685.x دیدن مقاله
  13. ↑ Masters WH, Johnson VE. Human Sexual Response. Boston, MA: Little, Brown and Company; 1966:189-191
  14. ↑ Boyle, Gregory J (2002). "Male circumcision: pain, trauma, and psychosexual sequelae". Bond University Faculty of Humanities and Social Sciences. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  15. ↑ ختنه خطر ایدز و بیماری‌های آمیزشی را 'کم می‌کند' بی‌بی‌سی فارسی
  16. ↑ ختنه خطر ایدز و بیماری‌های آمیزشی را 'کم می‌کند' بی‌بی‌سی فارسی
  17. ↑ Kaplan GW Complications of circumcision. Urol Clin North Am. 1983; 10:543-549
  18. ↑ Daniel Niku MD.Neonatal Circumcision. Urologic Clinics of North America.22 (1), 1995. p: 57- 65.
  19. ↑ 2. Elder JS. Abnormalities of the genitalia in boys and their surgical management. Inp.c.wals(Ed.), campbells urology , 8th Ed, Philadelphia, saunders, 2002: 2334-2352.
  20. ↑ سیمفروش. ناصر. اورولوژیست، استاد دانشگاه شهید بهشتی، پیشگیری از عفونت ادراری نوزادان با ختنه به موقع، کنگرهٔ سراسری اورژانسهای جراحی کودکان) ۹–۷مهرماه ۱۳۷۸ (برگزار کننده دانشگاه علوم پزشکی - تهران، ایران
  21. ↑ ناگفته‌های جنسی و زناشویی فصل: 9 صفحه:122- تألیف و ترجمه محمد رضا دژکام -انتشارات منشأ دانش (دکتر مری کالدرون-دکتر ماکسین دیویس-دکتر دیوید برلیندر)
  22. ↑ De Vincenzi I, Mertens T: Male circumcision: a role in HIV prevention? [editorial] AIDS 1994; 8: 153-160
  23. ↑ Cook LS, Koutsky LA, Holmes KK Circumcision and sexually transmitted diseases. Am J Public Health. 1994; 84:197-201
  24. ↑ Moses S, Plummer FA, Bradley JE, The association between the lack of male circumcision and the risk for HIV infection: a review of the epidemiological data. Sex Transm Dis. 1994; 21:201-210
  25. ↑ سوالات متداول » IRCHA. صفحهٔ سؤالات متداول. وبگاه مرکز تحقیقات ایدز ایران - دانشگاه علوم پزشکی تهران. مورد ۲۰ و آخر. بازبینی شده در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۴. بایگانی شده در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۴ (پیوند پایدار دائمی)
  26. ↑ Circumcision Policy Statement - Task Force on Circumcision 103 (3): 686 - AAP Policy
  27. ↑ Dr.mohsen variani _drvariani.ir
  28. ↑ 7sib medical journal 7sib.ir
  29. ↑ Circumcision Policy Statement - Task Force on Circumcision 103 (3): 686 - AAP Policy
  30. ↑ Martinez I: Relationship of squamous cell carcinoma of the cervix uteri to squamous cell carcinoma of the penis among Puerto Rican women married to men with penile carcinoma. Cancer 1969; 24: 777-780
  31. ↑ Kessler II: Etiological concepts in cervical carcinogenesis. Gynecol Oncol 1981; 12 (suppl 2): S7-S24
  32. ↑ Circumcision Policy Statement - Task Force on Circumcision 103 (3): 686 - AAP Policy
  33. ↑ Singh-Grewal D, Macdessi J, Craig J (2005). "Circumcision for the prevention of urinary tract infection in boys: a systematic review of randomised trials and observational studies". Archives of Disease in Childhood. ۹۰ (۸): ۸۵۳–۸. doi:10.1136/adc.2004.049353. PMC ۱۷۲۰۵۴۳. PMID ۱۵۸۹۰۶۹۶. Circumcision was associated with a significantly reduced risk of UTI (OR = 0.13; 95% CI, 0.08 to 0.20; p<0.001) with the same odds ratio (0.13) for all three types of study design. {{cite journal}}: Check |pmc= value (help); Check |pmid= value (help); Unknown parameter |month= ignored (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  34. ↑ ناگفته‌های جنسی و زناشویی فصل: 9 صفحه:122- تألیف و ترجمه محمد رضا دژکام -انتشارات منشأ دانش (دکتر مری کالدرون-دکتر ماکسین دیویس-دکتر دیوید برلیندر)
  35. ↑ Circumcision Policy Statement. American Academy of Pediatrics. Task Force on Circumcision. Pediatrics 103:686, 1999
  36. ↑ Cordelia Hebblethwaite (21 August 2012). "Circumcision, the ultimate parenting dilemma" (به انگلیسی). BBC Magazine.
  37. ↑ "Circumcision Policy Statement". Peiatrics (به انگلیسی). American Academy of Pediatrics. 103 (3). 1999. doi:10.1542/peds.103.3.686.
  38. ↑ مجله پزشکی تبیان (tebyan.net)
  39. ↑ Schoen, Edgar J. (2006). "Cost Analysis of Neonatal Circumcision in a Large Health Maintenance Organization" (Abstract). The Journal of Urology. ۱۷۵ (۳): ۱۱۱۱–۱۱۱۵. doi:10.1016/S0022-5347(05)00399-X. PMID ۱۶۴۶۹۶۳۴. Retrieved 2006–07-01. {{cite journal}}: Check |pmid= value (help); Check date values in: |accessdate= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  40. ↑ Alanis, Mark C. (2004). "Neonatal Circumcision: A Review of the World's Oldest and Most Controversial Operation" (Abstract). Obstetrical & Gynecological Survey. ۵۹ (۵): ۳۷۹–۳۹۵. doi:۱۰٫۱۰۹۷/۰۰۰۰۶۲۵۴–۲۰۰۴۰۵۰۰۰-۰۰۰۲۶. PMID ۱۵۰۹۷۷۹۹. Retrieved 2006–09-27. {{cite journal}}: Check |doi= value (help); Check |pmid= value (help); Check date values in: |accessdate= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  41. ↑ Van Howe, Robert S. (2004). "A Cost-Utility Analysis of Neonatal Circumcision" (Abstract). Medical Decision Making. ۲۴ (۶): ۵۸۴–۶۰۱. doi:10.1177/0272989X04271039. PMID ۱۵۵۳۴۳۴۰. Retrieved 2006–07-01. {{cite journal}}: Check |pmid= value (help); Check date values in: |accessdate= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  42. ↑ Ganiats, TG (1991). "Routine neonatal circumcision: a cost-utility analysis". Medical Decision Making. ۱۱ (۴): ۲۸۲–۲۹۳. doi:10.1177/0272989X9101100406. PMID ۱۷۶۶۳۳۱. {{cite journal}}: |access-date= requires |url= (help); Check |pmid= value (help); Check date values in: |accessdate= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  43. ↑ Lawler, FH (1991). "Circumcision: a decision analysis of its medical value". Family Medicine. ۲۳ (۸): ۵۸۷–۵۹۳. PMID ۱۷۹۴۶۷۰. {{cite journal}}: |access-date= requires |url= (help); Check |pmid= value (help); Check date values in: |accessdate= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  44. ↑ The American Academy of Pediatrics has issued new guidelines saying the health benefits of infant circumcision outweigh the risks of the surgery
  45. ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/moral-landscapes/201501/circumcision-s-psychological-damage
  46. ↑ مجله پزشکی دکتر سلام (hidoctor.ir/14463 _هرآنچه-باید-درمورد-ختنه-بدانید.html/)
  47. ↑ Islam Question and Answer - Circumcision: how it is done and the rulings on it
  48. ↑ Islam Question and Answer - Circumcision: how it is done and the rulings on it
  49. ↑ Religious circumcision: a Jewish view - Glass - 2002 - BJU International - Wiley Online Library
  50. ↑ The Origins of Reform Judaism
  51. ↑ Jews protest Swedish circumcision restriction". Reuters. 2001-06-07. "A WJC spokesman said, "This is the first legal restriction placed on a Jewish rite in Europe since the Nazi era.
  52. ↑ ناقص‌سازی جنسی ۲۴ درصد از زنان یمن، شهرزادنیوز
  53. ↑ «ختنه زنان در کردستان همان است که بود». شهرزادنیوز. ۱۳۸۷–۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۱۵ مه ۲۰۰۸. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  54. ↑ (جهان نیوز؛ ۱۳۸۸)jahannews.com
  55. ↑ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۰

منابع

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ختنه&oldid=16927879»