سازمان فضایی ایران: تفاوت میان نسخهها
ردهانبوه: حذف از رده:دستاوردهای علمی ایران |
افزودن مطلب برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
| تاریخ = [[۲۰ اوت]] [[۲۰۰۸ (میلادی)|۲۰۰۸]] |
| تاریخ = [[۲۰ اوت]] [[۲۰۰۸ (میلادی)|۲۰۰۸]] |
||
| ناشر = وبگاه RIA Novosti |
| ناشر = وبگاه RIA Novosti |
||
| زبان = انگلیسی |
| زبان = انگلیسی و... |
||
}}</ref> |
}}</ref> |
||
سازمان فضایی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است، و بصورت مؤسسه دولتی وابسته به [[معاونت اجرایی رئیس جمهور]] اداره میشود.<ref name="isaconstitution"> |
سازمان فضایی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است، و بصورت مؤسسه دولتی وابسته به [[معاونت اجرایی رئیس جمهور]] اداره میشود.<ref name="isaconstitution"> |
نسخهٔ ۲۳ آوریل ۲۰۱۶، ساعت ۲۰:۰۴
اطلاعات کلی | |
---|---|
گونه | سازمان فضایی |
وبگاه |
سازمان فضایی ایران سازمان ملی فضایی کشور ایران است. وظیفه این سازمان، پژوهش در زمینه استفاده از فضا و برنامهریزی برای گسترش فناوریهای فضایی کشور با استفاده از دانش بومی و همکاریهای بینالمللی است. توسعه فناوری ماهوارهای و مخابرات، سنجش از دور، پرتاب و حمل و نقل فضایی از یک طرف، و توسعه منابع انسانی، ایستگاههای زمینی و زیرساختهای مناسب جهت هدایت و کنترل ماهوارهها از طرف دیگر، محور فعالیتهای سازمان فضایی ایران است.[۱] این سازمان در حال حاضر در حال توسعه فناوری پرتاب فضایی و ساخت ماهواره در ایران است. موشک ماهوارهبر کاوشگر-۱ جدیدترین موشک فضایی آزمایش شده توسط این سازمان است. همچنین سازمان فضایی ایران قصد دارد که تا سال ۱۳۹۹، نخستین فضانورد ایرانی را با استفاده از فناوری بومی به فضا بفرستد.[۲] سازمان فضایی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است، و بصورت مؤسسه دولتی وابسته به معاونت اجرایی رئیس جمهور اداره میشود.[۳]
این سازمان اجرا کننده مصوبات شورای عالی فضایی است، که تصمیمگیری در مورد استفاده صلحآمیز از فضا در کشور را به عهده دارد. ریاست سازمان فضایی ایران برعهده محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس جمهور، سرپرست موقت این سازمان و -دبیر شورای عالی فضایی- است.[۴] ریاست شورای عالی فضایی به عهده رئیس جمهور کشور است.[۵] در سال ۹۵ بودجه ۱۷ میلیارد تومانی زمان فضایی تعیین شده البته این بودجه تمام بودجه فضایی کشور نیست برای مثال در سال ۹۵ ((پژوهشگاه فضایی ایران)) ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاص یافته است[۶]البته شاید ارگانهای دیگر هم به این بخش کمک کنند مانند وزارت ارتباطات[۷]
بودجه سال ۱۳۸۷
بودجه سازمان فضایی ایران در سال ۱۳۸۷ برابر ۳۹۶۰ میلیارد تومان است که از منابع داخلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تأمین میشود.[۱]
تاریخچه
تاریخچه سازمان فضایی ایران به اوایل دهه ۵۰ خورشیدی بازمیگردد. در سال ۱۳۵۲، مرکز سنجش از راه دور ایران جهت فراهم آوردن امکان استفاده از ماهواره برای سازمان برنامه و بودجه تأسیس شد. بر اساس تصمیم مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۷۰، این مرکز زیر نظر وزارت پست و تلگراف و تلفن قرار گرفت.[۸]
در پی مواد ۸ و ۹ مصوبه ۶۸۱۵۹ مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۲، شورای عالی فضایی با و عضویت چندین نهاد دولتی و ریاست رئیس جمهور تشکیل شد. سازمان فضایی ایران بر اساس همین مصوبه تشکیل گردید، و ریاست آن را دبیر شورای عالی فضایی برعهده دارد. این سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است، و بصورت مؤسسه دولتی وابسته با معاونت اجرایی رئیس جمهور اداره میشود.
پرتابههای فضایی ایران
اولین موشک ایران برای مطالعات علمی و هواشناسی وهمچنین پایهگذاری دستگاههای موقعیت یاب کنونی GPS در فروردین ۱۳۵۵ ازمیدان فرح به فضا پرتاب شد. کشور ایران در حال حاضر دارای فناوریهای پرتاب فضایی زیرمداری و مداری است. در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۸۶ موشک ماهوارهبر فضایی ایران به نام «سفیر» برای پروازی زیرمداری به فضا پرتاب شد. برخی از منابع غربی معتقدند که گونهای تغییریافته از موشک شهاب-۳ ایران به نام «پرتابه فضایی شهاب» برای این منظور استفاده میشود.[۹] گونه تکاملیافته این موشک برای پرتاب ماهواره ایرانی امید به مدار زمین در بامداد ۳ فوریه ۲۰۰۹ میلادی (۱۴ بهمن ۱۳۸۷) و در سیامین سالگرد پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ استفاده شد. ماهوارههای مصباح (همکاری مشترک ایران و ایتالیا)، مصباح-۲ و ماهواره ژئوسنکرون زهره (همکاری مشترک ایران و روسیه) نیز برای پرتاب با موشکهای فضایی ایرانی برنامهریزی شدهاند.
پرتابهای زیرمداری
در ۶ اسفند ۱۳۷۵، سازمان فضایی ایران یک پرتابه فضایی را در یک پرواز زیرمداری آزمایش کرد. این موشک حامل محمولهای آزمایشی بود که مشترکاً توسط وزارت علوم و وزارت دفاع طراحی و ساخته شده بود. این موشک تا ارتفاع ۱۵۰ کیلومتری زمین بالا رفت و بر طبق برنامهٔ از پیش تنظیم شده، با چتر نجات به زمین فرود آمد.[۱۰]
در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۸۶، سازمان فضایی ایران با پرتاب نخستین گونه از موشک کاوشگر-۱ با نام «سفیر» دومین پرواز فضایی زیرمداری خود را با موفقیت به انجام رساند. موشک سفیر از پایگاه فضایی جدید ایران در شاهرود به فضا پرتاب شد. با این پرتاب موفقیتآمیز، ایران یک گام به پرتاب ماهوارهها به مدار زمین نزدیک شده است.[۱۱][۱۲]
ارسال موجود زنده
در ۳ فوریه ۲۰۱۰ (۱۴ بهمن ۱۳۸۸)، سازمان فضایی ایران کاوشگر-۳ (به انگلیسی: Explorer-3) را به همراه چند جانور شامل یک موش صحرایی، دو لاکپشت و چند کرم به فضای-زیرمداری پرتاب نمود و زنده به زمین بازگرداند. این پرتابه قادر بود تا دادههای الکترونیکی و تصاویر زنده از زمین را به مرکز مخابره نماید. سازمان فضایی ایران از این آزمایش تصاویری را از این آزمایشگاه کوچک که نشاندهندهٔ توانایی برای آزمایشهای آینده نیز بود، منتشر کرد.[۱۳] این اولین بار مفید زییستی ارسال شده به فضا بود.[۱۴]
در ۱۵ مارس ۲۰۱۱ (۲۴ اسفند ۱۳۸۹)، سازمان فضایی ایران کاوشگر-۴ (به انگلیسی: Explorer-4) را که حامل کپسولی حیاتی حاوی یک عروسک بود را به فضا پرتاب نمود.[۱۵] سازمان فضایی ایران اعلام نمود طرحی مشابه را برای اواسط سپتامبر در دست انجام دارد.[۱۶] اما این پروژه به خاطر شکست تا آماده شدن کاوشکر پیشگام معلق شد.[۱۷]
در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۳ (۹ بهمن ۱۳۹۱)، سازمان فضایی ایران کاوشگر پیشگام (به انگلیسی: Pioneer) را به همراه یک میمون رزوس به نام آفتاب[۱۸]با موفقیت به مدت ۲۰ دقیقه[۱۹] به ارتفاع ۱۲۰کیلومتری زمین پرتاب نمود و آن را بازگرداند.[۲۰][۲۱] این اولین بار بود که ایران توانست نخستی سانی را به فضا پرتاب نماید. این پرتاب ۵۴ سال پس از پرتاب اولین میمون یعنی خانم بیکر صورت گرفت.
مراکز فضایی ایران
پایگاه فضایی اصلی ایران پایگاه فضایی امام خمینی (ره) سمنان است و در ۸۰ کیلومتری جنوب شرق سمنان در استان سمنان قرار دارد. این پایگاه در روز ۱۵ بهمن ۱۳۸۶ با حضور محمود احمدینژاد، رئیس جمهور وقت و برخی مقامات دولتی ایران رونمایی شد.[۲۲][۲۳][۲۴][۲۵] موشک کاوشگر-۱ از این پایگاه به فضا پرتاب شد.
مرکز فضایی البرز یکی از مراکز اصلی دریافت اطلاعات ماهوارهای در کشور است و در استان البرز واقع شده است. ساخت این مرکز در سال ۱۳۵۵ آغاز شد و در سال ۱۳۵۷ به بهرهبرداری رسید.[۲۶] این مرکز کار دریافت، ذخیرهسازی، پردازش، مدیریت، تکثیر و نشر اطلاعات دریافتی از ماهوارهها را به عهده دارد.
پایگاه دوم پرتاب موشک ایران در نزدیکی شهر قم قرار دارد. نخستین موشک از پایگاه قم، پرتاب موشک هواسونگ-۳ در مسیر پرتابهای (بالستیک) در اردیبهشت ۱۳۷۰ بوده است. در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۸۵ و در طی رزمایش پیامبر اعظم ۲، چندین فروند موشک ایرانی از جمله شهاب-۲، شهاب-۳، فتح-۱۱۰ و موشکهای زلزال از این مرکز پرتاب شدند.[۲۷][۲۸]
در دسامبر ۲۰۱۰ اعلام شد بنابر محدودیتهای جغرافیایی موجود در اولین مرکز فضایی برای ارسال ماهواره به مدار، تحقیقاتی برای ساخت دومین مرکز فضایی (ارسالگر) صورت گرفت.[۲۹] پایگاه فضایی ملیِ جدید، در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان احداث میشود. این پایگاه در آینده محل اصلی تمام ماموریتهای فضایی ایران خواهد بود که مشابه پایگاه فضایی بایکونور روسها و پایگاه فضایی کندی آمریکاییها خواهد بود.[۳۰][۳۱][۳۲]
در مارس ۲۰۱۱، گروه اطلاعاتی جین براساس دادههای ماهواره ای خود و تحلیل آنها اعلام نمود که ایران به شدت در حال ساخت امکاناتی پیچیده و با سرعتی بسیار زیاد است که نشاندهندهٔ آمادگی و تمایلاتش به فضاست.[۳۳]
احتمالاً این مرکز همان مرکز پرتاب ماهواره یک تنی میباشد که احمد وحیدی وزیر دفاع سابق جمهوری اسلامی ایران آن را پایگاه فضایی امام خمینی نامیده بود.[۳۴]
برنامههای فضایی گذشته
- ماهواره سینا-۱ (ساخت مشترک ایران و روسیه) در روز ۵ آبان ۱۳۸۶ از پایگاه فضایی پلستسک در روسیه توسط موشک کاسموس-۳ به فضا پرتاب شد. با پرتاب این ماهواره، ایران به جمع ۴۳ کشور دارای ماهوارهٔ مداری پیوست.
برنامههای فضایی آینده
رئیس سازمان فضایی ایران در آبان ۱۳۸۴ اعلام کرد که هدف ایران پیوستن به باشگاه معدود کشور دارای فناوری فضایی است، و برای نیل به این هدف، دولت در ۵ سال آینده مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار روی فناوریهای فضایی سرمایهگذاری خواهد کرد.[۳۵]
به گفتهٔ مهران میرشمس، معاونت انجمن هوافضای ایران، کارشناسان ایرانی برای آینده نزدیک برنامه ساخت و پرتاب پنج ماهوارهٔ زهره، مصباح، SMS2، ZS4، و سپهر را در دستور کار خود دارند.[۳۶]
پرتاب برخی از این ماهوارهها با موشکهای ایرانی و برخی دیگر با موشکهای روسی برنامهریزی شده است:
- پرتاب ماهواره ایرانی امید توسط موشک ایرانی
- پرتاب ماهواره سینا-۲ توسط موشک روسی در سال ۱۳۸۷
- پرتاب ماهواره مصباح (ساخت مشترک ایران و ایتالیا) توسط موشک ایرانی
فضانورد ایرانی
سازمان فضایی ایران در نظر دارد که تا سال ۱۳۹۹، نخستین فضانورد ایرانی را به استفاده از فناوری فضایی بومی به مدار زمین بفرستد.[۲]
حضور در سازمان ملل
سازمان فضایی ایران دارای غرفهای در محل نمایشگاه دائمی فضایی سازمان ملل متحد در شهر وین است. این غرفه در ۲۱ بهمن ۱۳۸۸ برپا شد و مکانی برای نمایش دستاوردهای فناوری ایران در صنایع فضایی است.[۳۷]
جستارهای وابسته
پانویس و منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱
«اختصاص ۳ هزار و ۹۶۰ میلیارد تومان برای سازمان فضایی ایران». وبگاه آفتاب aftab.ir. ۱ اسفند ۱۳۸۶. دریافتشده در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۷.
خبرگزاری فارس
تاریخ وارد شده در|تاریخ بازدید=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۲٫۰ ۲٫۱
«ایران تا ۱۰ سال آینده نخستین فضانورد خود را به فضا میفرستد» (به انگلیسی و...). وبگاه RIA Novosti. ۲۰ اوت ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۱ شهریور ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑
«اساسنامه سازمان فضایی ایران». وبگاه سازمان فضایی ایران. دریافتشده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «محمد شریعتمداری سرپرست سازمان فضایی ایران هم شد». پایگاه اطلاعرسانی دولت.
- ↑
«ریاست سازمان فضایی ایران». وبگاه سازمان فضایی ایران. دریافتشده در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ {http://media.farsnews.com/media/Uploaded/Files/Documents/1394/10/27/13941027000199.pdf}
- ↑ {http://www.mashreghnews.ir/fa/news/411729/بودجه-5-هزار-ميلياردی-وزارت-ارتباطات-برای-فضا}
- ↑
«سازمان فضایی ایران - وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات». وبگاه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. دریافتشده در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑
"ایران موشک صدایی را آزمایش و از نخستین ماهواره بومی خود رونمایی کرد" (به انگلیسی). وبگاه RIA Novosti. ۴ فوریه ۲۰۰۸. Retrieved 19 اردیبهشت 1387.
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
و|تاریخ=
(help) - ↑
"ایران پرتاب موشک را اعلام کرد" (به انگلیسی). وبگاه روزنامه اینترنشنال هرالد تریبیون. ۲۵ فوریه ۲۰۰۷. Retrieved 18 اردیبهشت 1387.
آسوشیتد پرس
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
و|تاریخ=
(help) - ↑
"ایران پروژه فضایی را افتتاح کرد" (به انگلیسی). وبگاه بیبیسی. ۴ فوریه ۲۰۰۸. Retrieved 18 اردیبهشت 1387.
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
و|تاریخ=
(help) - ↑
"کاوشگر-۱ ایرانی به فضا پرتاب شد" (به انگلیسی). وبگاه پرس تیوی. ۴ فوریه ۲۰۰۸. Retrieved 18 اردیبهشت 1387.
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
و|تاریخ=
(help) - ↑ «ایران پرتابهٔ حملکنندهایی را به فضا ارسال نمود». www.payvand.com. ۲ فوریه ۲۰۱۰. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۱۲.
- ↑ «حیواناتی از سوی ایران به فضا پرتاب شدند». Metro.co.uk. ۴ فوریه ۲۰۱۰.
- ↑ [۱]
- ↑ «ایران میمونی را در مدار قرار میدهد». Antara News. ۲۰ آوریل ۲۰۱۱. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۱۲.
- ↑ طراق مالک (۳۱ ژانویه ۲۰۱۲). «گزارس: ایران ماهوارهذی مشاهدهگر کوچیکی را با موفقیت در مدار زمین قرار داد». CSMonitor.com. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۱۲.
- ↑ http://www.asriran.com/fa/news/255035/جزئیات-اعزام-اولین-میمون-فضانورد-ایرانی-اعزام-انسان-به-فضا-تا-10-سال-آینده
- ↑ "ایران میمونی را به فضا فرستاد". 3 News NZ. January 29, 2013.
- ↑ http://www.presstv.ir/detail/2013/01/28/286087/iran-sends-monkey-into-space-returns-it/
- ↑ http://www.foxnews.com/world/2013/01/28/iranian-state-tv-says-country-has-successfully-sent-monkey-into-space/
- ↑ IRIBNews:: واحد مرکزی خبر
- ↑ MehrNews.com - Iran, world, political, sport, economic news and headlines
- ↑ MehrNews.com - Iran, world, political, sport, economic news and headlines
- ↑ «رونمایی نخستین سامانه فضایی ایران توسط رئیس جمهور». صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. وبگاه شبکه خبر. ۱۵ بهمن ۱۳۸۶. دریافتشده در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑
«تاریخچه مرکز فضایی ماهدشت». وبگاه سازمان فضایی ایران. دریافتشده در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑
مارک وید. "قم" (به انگلیسی). وبگاه آستروناتیکس astronautix.com. Retrieved 20 اردیبهشت 1387.
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
(help) - ↑
رضا تقیزاده (۲۵ آبان ۱۳۸۵). «هدفها و کاربردهای ابزار مورد استفاده در رزمایش پیامبر اعظم ۲». وبگاه بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «بدون عملیات». Presstv.ir. دریافتشده در ۶ فوریه ۲۰۱۲.
- ↑ «تاسیس پایگاه ملی پرتاب ماهواره درجنوب شرق کشور - مشرق نیوز». مشرقنیوز. آیآر. ۱۵ می ۲۰۱۱. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۱۲.
- ↑ http://baztab.jetjoin.com/2011/03/11/تاسیس-پایگاه-ملی-پرتاب-ماهواره-درجنوب/
- ↑ «اختصاص ۴ میلیارد تومان اعتبار برای ساخت ابررایانه ملی». Ihrc.ir. دریافتشده در ۶فوریه ۲۰۱۲. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «ایران پروژههای فضایی و پرتاب موشک خود را تسریع نمودهاست- گزارش هفتگی-دفاعی جین». Articles.janes.com. ۱۸ مارس ۲۰۱۱. دریافتشده در ۶ فوریه ۲۰۱۲.
- ↑ «پرتاب ماهواره طلوع از پایگاه فضایی امام خمینی (ره)/آمادگی ایران برای پرتاب ماهواره دیگر کشورها». خبرگزاری فارس. ۱۵ خرداد ۱۳۹۱. دریافتشده در ۲۹ آذر ۱۳۹۱.
- ↑
«ایران برای ورود به باشگاه ۸ کشور دارای فناوری فضایی، به توسعه فناوری ماهواره خود شتاب میبخشد» (به چینی). وبگاه military.china.com. ۱۵ دسامبر ۲۰۰۵. دریافتشده در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑
"ماهواره ایران هفته آینده پرتاب میشود" (به انگلیسی). وبگاه iran-daily.com. ۲۲ اکتبر ۲۰۰۵. Retrieved 17 اردیبهشت 1387.
{{cite web}}
: Check date values in:|تاریخ بازدید=
و|تاریخ=
(help) - ↑ «افتتاح غرفه فناوریهای فضایی ایران در نمایشگاه دائمی فضایی سازمان ملل». سازمان فضایی ایران. بهمن ۱۳۸۸. دریافتشده در ۲۵ فروردین ۱۳۸۸.
پیوند به بیرون
- وبگاه سازمان فضایی ایران
- اساسنامه سازمان فضایی ایران
- شورای عالی فضایی از وبگاه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- فیلم پرتاب کاوشگر-۱ از سایت یوتیوب