اردشیر دوم (ساسانی): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏منابع: مادر
خط ۶۹: خط ۶۹:
[[رده:درگذشتگان ۳۸۳ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۳۸۳ (میلادی)]]
[[رده:شاهنشاهان ساسانی سده ۴ (میلادی)]]
[[رده:شاهنشاهان ساسانی سده ۴ (میلادی)]]
[[رده:شخصیت‌های شاهنامه]]

نسخهٔ ‏۱ فوریهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۲۶

اردشیر دوم
شاهنشاه ساسانی
سکه‌ای از اردشیر دوم
سلطنت۳۷۹ میلادی - ۳۸۳ میلادی
پیشینشاپور دوم
جانشینشاپور سوم
درگذشته۳۸۳ میلادی
پدرهرمز دوم
مادرایفراهرمز

اردشیر دوم از ۳۷۹ تا سال ۳۸۳ میلادی، یازدهمین پادشاه ساسانی بود. برخی از محققان عقیده دارند که برادر ناتنی بزرگ‌تر شاپور کبیر یا شاپور دوم بود که بعد از او به تخت نشست.[۱] برخی دیگر عقیده دارند که در باب برادریش با شاپور دوم محل تردیداست، به سبب اینکه تا آنجائی که از سکه‌های او بر می‌آید، وی باید خویشاوند شاپور اما از یک شاخهٔ دیگر از خاندان ساسان بوده باشد.[۲]

پادشاهی

نقش اردشیر دوم ساسانی، طاق بستان

پس از مرگ شاپور دوم همانند روزگار بهرام دوم و نرسی باز دشواری‌هایی دربارهٔ جانشین شاهنشاه پدیدار شد. در این زمینه هیچ نوشته‌ای باقی نمانده‌است، ولی آثاری که مورد بررسی قرار گرفته سبب پیدایش اندیشه‌هایی در مبارزه‌های داخلی به خاطر در دست گرفتن قدرت می‌گردد. در نتیجهٔ مبارزه‌های مذکور اردشیر دوم که به طور جنبی از دودمان ساسانی بود، بر تخت شاهنشاهی ایران نشست. چنین به نظر می‌رسد که پیروزی‌های او در شرق در کار رسیدن او به پادشاهی کم اثر نبوده‌است.[۳] وی مدت‌ها فرمانروای ولایت حدیب (آدیابنه) بود و در آنجا در تعقیب و آزار عیسویان شور و حرارت بسیار به خرج داد. از نقش برجسته‌ای هم که در طاق بستان از تاجگذاری او باقی است، چنین برمی آید که او قبل از سلطنت یک چند فرمانروای کوشان بوده‌است و شاید سلطنت او نیز تا حدی مدیون اعمال نفوذ کوشانیان بوده باشد.[۴] وی درهنگام جلوس بیش از هفتاد سال از عمرش می‌گذشت.[۵] از وقایع سلطنت او این است که تمام عوارض را موقوف کرد و از این جهت موسوم به اردشیر خیر گردید. در سال چهارم پادشاهیش، او را خلع کردند. در روی سکه‌های این پادشاه عبارت کَرپ کَرتار دیده می‌شود که به معنی نیکو کردار است.[۱]

در نقش اردشیر دوم که در طاق بستان است، اهورامزدا حلقه سلطنت به پادشاه عطا می‌کند. در پشت سر شاه مهر ایستاده‌است و از انوار اشعه که بر گرد سرش هاله بسته، شناخته می‌شود.[۶]

پس از اردشیر دوم خط مشی قانونی جانشینی دودمان ساسانی از نو احیا شد و شاپور سوم فرزند شاپور دوم به عنوان شاهنشاه ایران بر سریر شاهنشاهی نشست.[۷]

کتیبه تاج‌گذاری اردشیر دوم ساسانی، طاق بستان

پانویس

منابع

  • پیرنیا، حسن (۱۳۶۲). تاریخ باستانی ایران. تهران: انتشارات دنیای کتاب.
  • زرین‌کوب، عبدالحسین (۱۳۶۴). تاریخ مردم ایران، پیش از اسلام. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر.
  • زرین‌کوب، عبدالحسین (۱۳۹۰). روزگاران. تهران: انتشارات سخن. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۹۶۱-۱۱-۱-. پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)
  • کریستن سن، آرتور (۱۳۶۷). ایران در زمان ساسانیان. ترجمهٔ رشید یاسمی. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر.
  • لوکونین، ولادمیر گریگورویچ (۱۳۵۰). تمدن ایران ساسانی. ترجمهٔ رضا، عنایت‌الله. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
پادشاه پیشین:
شاپور دوم
اردشیر دوم

شاهنشاه ایران

۳۷۹ - ۳۸۳ میلادی

جانشین:
شاپور سوم