رشید عالی گیلانی

رشید عالی گیلانی
سیزدهمین, بیست و یکمین و بیست و سومین نخست وزیر عراق
دوره مسئولیت مارس ۲۰, ۱۹۳۳ – نوامبر ۹, ۱۹۳۳ مارس ۳۱, ۱۹۴۰ - ژانویه ۳۱, ۱۹۴۱ آوریل ۳, ۱۹۴۱ - مه ۲۹, ۱۹۴۱
پادشاه	فیصل یکم غازی اول فیصل دوم
پس از	ناجی شوکت نوری سعید طه الهاشمی
پیش از	جمیل مدفعی طه الهاشمی جمیل مدفعی
اطلاعات شخصی
زاده	۱۷ آوریل ۱۸۹۲ بغداد, عراق
درگذشته	۲۸ اوت ۱۹۶۵ (۷۲−۷۳ سال)
حزب سیاسی	حزب برادری ملی

رشید عالی گیلانی (عربی: رشيد عالي الكيلاني؛ زاده ۱۸۹۲ درگذشته اوت ۲۸، ۱۹۶۵ (۷۲−۷۳ سال)) سیاست‌مدار ملی‌گرای عرب و اهل عراق بود که سه نوبت نخست وزیر پادشاهی عراق شد.

رشید عالی گیلانی در ۱۸۹۲ یا ۱۸۹۳ در بغداد به دنیا آمد. تحصیلات خود را در بغداد انجام داد. از ۱۹۲۵ تا ۱۹۲۷ وزیر دادگستری بود و سپس رئیس دفتر و مشاور ملک فیصل اول پادشاه عراق شد. از ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۱ سه بار نخست‌وزیر عراق شد. در جنگ دوم جهانی کوشش کرد تا برای قطع نفوذ بریتانیا در عراق به کشورهای محور به ویژه آلمان نازی نزدیک شود. در آوریل ۱۹۴۱ کودتایی ضد بریتانیایی را سازمان داد اما بعد از دو ماه حکومتش برافتاد. پس از شکست کوشش‌هایش در عراق به ایران رفت. پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم به آلمان گریخت و در برلن زندگی می‌کرد. در آنجا با هیتلر دیدار کرد و دولت آلمان او را به عنوان رئیس دولت عراق در تبعید به رسمیت شناخت. پس از شکست آلمان به عربستان سعودی رفت. در ۱۹۵۸ پس از کودتای عبدالکریم قاسم به عراق بازگشت. پس از آن که در دسامبر ۱۹۵۸ به همراه عبدالسلام عارف در کوششی برای برکنار کردن قاسم ناکام شد دستگیر شد و به مرگ محکوم شد. در ۱۹۶۱ دولت عراق او را عفو کرد و به لبنان رفت و تا سال ۱۹۶۵ که درگذشت در بیروت زندگی می‌کرد.

منابع

• نشاشیبی٬ ناصرالدین٬ در خاورمیانه چه گذشت٬ ترجمه محمد حسین روحانی٬انتشارات توس٬ تهران ۱۳۵۷
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Rashid Ali al-Gaylani». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ آوریل ۲۰۱۴.
• «Rashid Ali al-Gaylani». دریافت‌شده در ۱۷ آوریل ۲۰۱۴.