دندان مصنوعی

دندان برساخته
سرعنوان‌های موضوعی پزشکی	D003778

دندان برساخته یا دندان مصنوعی، یک اندام مصنوعی (برسازه) است. منظور از پروتز یا برسازی در دندان‌پزشکی، دندان‌های مصنوعی می‌باشند و شامل چهار دسته اند:

1. دندان برساختهٔ ثابت
2. دندان برساختهٔ کامل
3. پروتز پارسیل دندان
4. برسازی درون‌کاشت دندانی

پروتزیست دندان  به شخصی گفته می شود که فارغ التحصیل رشته پروتزهای دندانی می باشد و پس از اتمام تحصیل در دانشگاه به ساخت انواع پروتزهای دندانی میپردازد. این رشته از لحاظ سطح علمی ، فعالیت و درآمد بهترین رشته کارشناسی میباشد.که بالاترین سطح در ایران را این مقطع دارا می باشد.البته هم اکنون مقطع دکتری آن جهت تحصیل دانشجویان خارجی مقیم ایران در دانشکده دندانپزشکی تهران تدریس می شود. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در حیطه های مختلف نظیر ساخت پروتزهای , ortho , full denture , partial , implant , ... فعالیت کنند. بنا به انتخاب حیطه فعالیت و میزان کمی و کیفی فعالیت و سطح کار، میزان درآمد پروتزیست ها از ماهانه 5 تا 200 میلیون تومان متغیر می باشد

برساختهٔ ثابت به پروتزی اطلاق می‌گردد که بر روی دندان یا دندان‌های پایه -که قبلا برای این کار تراش خورده‌اند- سیمان شده و ثابت می‌گردد. برساختهٔ کامل در فرد کاملاً بی‌دندان استفاده می‌شود، و به «دست دندان» مشهور است. برساختهٔ پارسیل در بیمارانی کاربرد دارد که در حد میانهٔ برساختهٔ ثابت و کامل قرار دارند؛ یعنی بی‌دندان نیستند ولی به عللی همچون وسعت یا تعدد نواحی بی‌دندانی یا عوامل اقتصادی یا سایر علل امکان دریافت درمان برساختهٔ ثابت را نیز ندارند. این نوع برساختهٔ چارچوبی فلزی دارد که با زوائدی نیروهای جونده را میان دندان‌ها و نیز لثه پخش می‌کنند.

عوارض استفاده از برسازهٔ کامل دندان

اثرات مستقیم پروتز کامل :

1. دنچر استوماتیت
2. هیپرپلازی ناشی از تحریک دنچر
3. زدگی زخم تروماتیک
4. سرطان دهان در استفاده کنندگان دنچر
5. تغییر در حس چشایی
6. سندرم سوزش دهان
7. تهوع
8. تحلیل ریج باقیمانده

اثرات غیر مستقیم استفاده از دنچر:

1. آتروفی عضلات جونده
2. سوء تغذیه

علت تهوع در هنگام استفاده از برسازی کامل دندان

علل تهوع همراه با دنچر جدید عبارت‌اند از:

1. بلند بودن لبه‌های پروتز خصوصا در خلف پروتز فک بالا و دیستولینگوال فک پایین
2. لقی پروتز فک بالا
3. تماس پیش رس و ممانعت از تطابق خوب پروتز با انساج دهان
4. ارتفاع عمودی زیاد پروتز

علل تهوع در دنچرهای قدیمی:

1. بیماری معدی-روده‌ای
2. آدنوئید یا التهاب در راه‌های تنفسی فوقانی
3. مصرف الکل و سیگار

منابع

1. Zarb، George Albert «Boucher's Prosthodontic Treatment for edentulus patients» ۱۱th ed. ۱۹۹۷
2. بوچر «چکیده مراجع دندانپزشکی» انتشارات شایان نمودار۱۳۸۴
3. شاهرودی محمد حسن «قدم به قدم تهیه پروتز کامل» مؤسسه فرهنگی آرایه ۱۳۷۶