کارل لینه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
خط ۲: خط ۲:
|نام = کارل لینه
|نام = کارل لینه
|تصویر = Carl von Linné.jpg
|تصویر = Carl von Linné.jpg
|عرض تصویر =
|عرض تصویر =
|زیرنویس =
|زیرنویس =
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۷۰۷|۵|۲۳}}
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۷۰۷|۵|۲۳}}
|زادگاه = [[رُس هولْتْ]] , [[المهولت]] , [[سوئد]]
|زادگاه = [[رُس هولْتْ]]، [[المهولت]]، [[سوئد]]
|تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۷۷۸|۱|۱۰|۱۷۰۷|۵|۲۳}}
|تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۷۷۸|۱|۱۰|۱۷۰۷|۵|۲۳}}
|محل مرگ = [[اوپسالا]] , [[سوئد]]
|محل مرگ = [[اوپسالا]]، [[سوئد]]
|محل زندگی =
|محل زندگی =
|شهروند =
|شهروند =
|ملیت =
|ملیت =
|تبار =
|تبار =
|رشته فعالیت = [[گیاه‌شناسی]] , [[زیست‌شناسی]] , [[جانورشناسی]]
|رشته فعالیت = [[گیاه‌شناسی]]، [[زیست‌شناسی]]، [[جانورشناسی]]
|محل کار = [[دانشگاه لاند]]{{سخ}}[[دانشگاه اوپسالا]]{{سخ}}[[دانشگاه هاردرفیک]]
|محل کار = [[دانشگاه لاند]]{{سخ}}[[دانشگاه اوپسالا]]{{سخ}}[[دانشگاه هاردرفیک]]
|فارغ‌التحصیل =
|فارغ‌التحصیل =
|بنیاد گذار =
|بنیاد گذار =
|استاد راهنما =
|استاد راهنما =
|دانشجویان دکتری وی=
|دانشجویان دکتری وی=
|دلیل شهرت = [[طبقه‌بندی علمی جانداران]]
|دلیل شهرت = [[طبقه‌بندی علمی جانداران]]
|تأثیرات =
|تأثیرات =
|جوایز =
|جوایز =
|دین =
|دین =
|پانویس =
|پانویس =
|امضا =Linne autograph.png.svg
|امضا =Linne autograph.png.svg
}}
}}
خط ۲۹: خط ۲۹:


کارل لینائوس دانشمند گیان شناس در حدود دو قرن پیش شروع به مطالعه علمی گیاهان کرد.
کارل لینائوس دانشمند گیان شناس در حدود دو قرن پیش شروع به مطالعه علمی گیاهان کرد.

== نام ==
== نام ==
نام او به [[زبان سوئدی|سوئدی]] «کارل نیلسون لینائوس» {{به سوئدی|Carl Nilsson Linnæus}} است. خود او از نام لاتینی «کارولوس لینائوس» در آثارش استفاده می‌کرد. در ایران به نام «کارل فون لینه» (از ضبط فرانسه نام اشرافی او Carl von Linné)، «کارل لینه» یا بیشتر «لینه» معروف است.
نام او به [[زبان سوئدی|سوئدی]] «کارل نیلسون لینائوس» {{به سوئدی|Carl Nilsson Linnæus}} است. خود او از نام لاتینی «کارولوس لینائوس» در آثارش استفاده می‌کرد. در ایران به نام «کارل فون لینه» (از ضبط فرانسه نام اشرافی او Carl von Linné)، «کارل لینه» یا بیشتر «لینه» معروف است.


== زندگی ==
== زندگی ==
[[پرونده:Carl von Linné i Lund.jpg|بندانگشتی|راست|مجسمه]]
کارل لیناوس در سال ۱۷۰۷ در [[رُس هولْتْ]] (Råshult) ، روستایی در شهرستان آلْمولت ، استان اسمولند در جنوب سوئد به دنیا آمد.
کارل لیناوس در سال ۱۷۰۷ در [[رُس هولْتْ]] (Råshult)، روستایی در شهرستان آلْمولت، استان اسمولند در جنوب سوئد به دنیا آمد.


در جوانی مانند پدر و پدربزرگ مادریش برای کشیش شدن تربیت شده بود. ولی خودش به این کار هیچ علاقه‌ای نداشت. علاقهٔ او به [[گیاه‌شناسی]] مورد توجّه پزشکی از شهر خودش قرار گرفت که او را به [[دانشگاه لاند]] برای تحصیل فرستاد و بعد از یک سال به [[دانشگاه اوپسالا]] منتقل شد.
در جوانی مانند پدر و پدربزرگ مادریش برای کشیش شدن تربیت شده بود؛ ولی خودش به این کار هیچ علاقه‌ای نداشت. علاقهٔ او به [[گیاه‌شناسی]] مورد توجّه پزشکی از شهر خودش قرار گرفت که او را به [[دانشگاه لاند]] برای تحصیل فرستاد و بعد از یک سال به [[دانشگاه اوپسالا]] منتقل شد.


در طول این مدّت لینه دریافت که [[پرچم (گیاه)|پرچم]] و [[مادگی (گیاه)|مادگی]] اساسی برای تقسیم‌بندی گیاهان است. او مقالهٔ کوتاهی در بارهٔ این موضوع نوشت و به دنبال آن مقام استادیاری دانشگاه را بدست آورد. درسال ۱۷۳۲ آکادمی علوم اوپسالا برای تحقیقات در ناحیه [[لاپلاند|لپلند]] که تا آن موقع ناشناخته بود از او حمایت مالی کرد. نتیجهٔ این تحقیقات مقالهٔ «فلورا لاپونیکا» بود که در سال ۱۷۳۷ به چاپ رسید.
در طول این مدّت لینه دریافت که [[پرچم (گیاه)|پرچم]] و [[مادگی (گیاه)|مادگی]] اساسی برای تقسیم‌بندی گیاهان است. او مقالهٔ کوتاهی در بارهٔ این موضوع نوشت و به دنبال آن مقام استادیاری دانشگاه را بدست آورد. درسال ۱۷۳۲ آکادمی علوم اوپسالا برای تحقیقات در ناحیه [[لاپلاند|لپلند]] که تا آن موقع ناشناخته بود از او حمایت مالی کرد. نتیجهٔ این تحقیقات مقالهٔ «فلورا لاپونیکا» بود که در سال ۱۷۳۷ به چاپ رسید.


پس از آن لینه راهی اروپا شد. او در [[هلند]] با [[یان فردریک گرونوویوس]] دیدار کرد و نسخه‌ای از کار خود در زمینهٔ طبقه بندی گیاهان یعنی کتاب «سیسْتِما ناتورا» را به او نشان داد. در این کتاب که در چاپ دهم خود در سال۱۷۵۸ چاپ شد، ۴۴۰۰ گونه حیوانات و ۷۷۰۰ گونه از گیاهان طبقه‌بندی شده بود. لینه در این کتاب نام‌های طولانی و بی‌ضابطه رایج آن زمان مانند physalis amno ramosissime ramis angulosis glabris foliis dentoserratis را با نام‌های کوتاهی مانند Physalis angulata جایگزین کرد که امروز نیز بکار می‌رود.او حدود دو قرن پیش شروع به مطالعه ی علمی گیاهان کرد.لینه شکل و ساختمان گل و دانه ی گیاهان را وسیله طبقه بندی آن ها قرار داد.
پس از آن لینه راهی اروپا شد. او در [[هلند]] با [[یان فردریک گرونوویوس]] دیدار کرد و نسخه‌ای از کار خود در زمینهٔ طبقه‌بندی گیاهان یعنی کتاب «سیسْتِما ناتورا» را به او نشان داد. در این کتاب که در چاپ دهم خود در سال۱۷۵۸ چاپ شد، ۴۴۰۰ گونه حیوانات و ۷۷۰۰ گونه از گیاهان طبقه‌بندی شده بود. لینه در این کتاب نام‌های طولانی و بی‌ضابطه رایج آن زمان مانند physalis amno ramosissime ramis angulosis glabris foliis dentoserratis را با نام‌های کوتاهی مانند Physalis angulata جایگزین کرد که امروز نیز بکار می‌رود. او حدود دو قرن پیش شروع به مطالعهٔ علمی گیاهان کرد. لینه شکل و ساختمان گل و دانهٔ گیاهان را وسیله طبقه‌بندی آن‌ها قرار داد.


{{-}}
<gallery>
<gallery mode="packed-hover" heights="160">
پرونده:Linné-Praeludia Sponsaliorum Plantarum.jpg|گرده‌افشانی
پرونده:Linné-Praeludia Sponsaliorum Plantarum.jpg|گرده‌افشانی
پرونده:Albertus Seba - Hydra.jpg|
پرونده:Albertus Seba - Hydra.jpg|
پرونده:Hortus Cliffortianus folia simpl.png|
پرونده:Hortus Cliffortianus folia simpl.png|
</gallery>
<gallery>
پرونده:Carl von Linné i Lund.jpg|مجسمه
پرونده:LinnéUppsalaDom.jpg|سنگ قبر
پرونده:LinnéUppsalaDom.jpg|سنگ قبر
</gallery>
</gallery>



{{-}}
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{ویکی‌انبار-رده|Carl von Linné}}
{{ویکی‌انبار-رده|Carl von Linné}}
* زندگی نامه کارل لینه
* زندگی نامه کارل لینه
{{مستند کردن|LCCN=n/79/109333|PND=118573349|VIAF=34594730|SELIBR=253377}}


{{تاریخ زیست‌شناسی}}
{{تاریخ زیست‌شناسی}}
{{زیست‌شناس-خرد}}
{{مستند کردن|LCCN=n/79/109333|PND=118573349|VIAF=34594730|SELIBR=253377}}

{{افراد-خرد}}

{{ترتیب‌پیش‌فرض:لینه، کارل}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:لینه، کارل}}

[[رده:کارل لینه]]
[[رده:کارل لینه]]
[[رده:استادان دانشگاه اوپسالا]]
[[رده:استادان دانشگاه اوپسالا]]

نسخهٔ ‏۲ آوریل ۲۰۱۵، ساعت ۰۵:۰۵

کارل لینه
زادهٔ۲۳ مهٔ ۱۷۰۷
رُس هولْتْ، المهولت، سوئد
درگذشت۱۰ ژانویهٔ ۱۷۷۸ (۷۰ سال)
اوپسالا، سوئد
شناخته‌شده برایطبقه‌بندی علمی جانداران
پیشینه علمی
شاخه(ها)گیاه‌شناسی، زیست‌شناسی، جانورشناسی
محل کاردانشگاه لاند
دانشگاه اوپسالا
دانشگاه هاردرفیک
امضاء

کارل فون لینه (به سوئدی: Carl von Linné) ‏ (۱۷۰۷-۱۷۷۸) گیاه‌شناس و پزشک سوئدی و پایه‌گذار نظام امروزی طبقه‌بندی گیاهان و جانوران بود.

کارل لینائوس دانشمند گیان شناس در حدود دو قرن پیش شروع به مطالعه علمی گیاهان کرد.

نام

نام او به سوئدی «کارل نیلسون لینائوس» (به سوئدی: Carl Nilsson Linnæus) است. خود او از نام لاتینی «کارولوس لینائوس» در آثارش استفاده می‌کرد. در ایران به نام «کارل فون لینه» (از ضبط فرانسه نام اشرافی او Carl von Linné)، «کارل لینه» یا بیشتر «لینه» معروف است.

زندگی

مجسمه

کارل لیناوس در سال ۱۷۰۷ در رُس هولْتْ (Råshult)، روستایی در شهرستان آلْمولت، استان اسمولند در جنوب سوئد به دنیا آمد.

در جوانی مانند پدر و پدربزرگ مادریش برای کشیش شدن تربیت شده بود؛ ولی خودش به این کار هیچ علاقه‌ای نداشت. علاقهٔ او به گیاه‌شناسی مورد توجّه پزشکی از شهر خودش قرار گرفت که او را به دانشگاه لاند برای تحصیل فرستاد و بعد از یک سال به دانشگاه اوپسالا منتقل شد.

در طول این مدّت لینه دریافت که پرچم و مادگی اساسی برای تقسیم‌بندی گیاهان است. او مقالهٔ کوتاهی در بارهٔ این موضوع نوشت و به دنبال آن مقام استادیاری دانشگاه را بدست آورد. درسال ۱۷۳۲ آکادمی علوم اوپسالا برای تحقیقات در ناحیه لپلند که تا آن موقع ناشناخته بود از او حمایت مالی کرد. نتیجهٔ این تحقیقات مقالهٔ «فلورا لاپونیکا» بود که در سال ۱۷۳۷ به چاپ رسید.

پس از آن لینه راهی اروپا شد. او در هلند با یان فردریک گرونوویوس دیدار کرد و نسخه‌ای از کار خود در زمینهٔ طبقه‌بندی گیاهان یعنی کتاب «سیسْتِما ناتورا» را به او نشان داد. در این کتاب که در چاپ دهم خود در سال۱۷۵۸ چاپ شد، ۴۴۰۰ گونه حیوانات و ۷۷۰۰ گونه از گیاهان طبقه‌بندی شده بود. لینه در این کتاب نام‌های طولانی و بی‌ضابطه رایج آن زمان مانند physalis amno ramosissime ramis angulosis glabris foliis dentoserratis را با نام‌های کوتاهی مانند Physalis angulata جایگزین کرد که امروز نیز بکار می‌رود. او حدود دو قرن پیش شروع به مطالعهٔ علمی گیاهان کرد. لینه شکل و ساختمان گل و دانهٔ گیاهان را وسیله طبقه‌بندی آن‌ها قرار داد.


منابع

  • زندگی نامه کارل لینه