کیهان‌شناسی فیزیکی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز Ehsan aslani صفحهٔ کیهان‌شناسی را به کیهان‌شناسی فیزیکی منتقل کرد: کیهان‌شناسی عنوانی کلی
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +املا+مرتب+تمیز (۹.۱): + رده:فلسفه زمان
خط ۲: خط ۲:
<p align="justify">
<p align="justify">
{{کیهان‌شناسی}}
{{کیهان‌شناسی}}
'''کیهان‌شناسی'''{{انگلیسی|Cosmology}} مطالعه سرآغاز و سرانجام جهان است. [[کیهان‌شناسی فیزیکی]] شاخه‌ای از دانش [[فیزیک]] است که به مطالعه دانشگاهی و علمی سرآغاز، تکامل، ساختار، دینامیک و [[سرانجام کیهان|سرنوشت نهایی]] [[کیهان]] و همچنین قوانین طبیعی که بر آن حکمفرماست، می‌پردازد.<ref>[http://www.newscientist.com/article/dn9988-instant-expert-cosmology.html Introduction: Cosmology - space - 04 September 2006 - New Scientist<!-- Bot generated title -->]</ref> این دانش در تکاپوی آن است که با اعمال قوانین فیزیکی بر [[کیهان]] که به صورت یک منظومه بسته فیزیکی در نظر گرفته می‌شود، تحول آن به صورت روابط ریاضی استخراج شود. کیهان‌شناسی دانش بررسی ساختار کلان و تاریخ [[کیهان]] است. این دانش به ویژه به جستارهای مربوط به خاستگاه جهان می‌پردازد. [[کیهان‌شناسی مذهبی]] مجموعه‌ای از باورهاست که برپایه متون تاریخی، مذهبی و اساطیری و سنن مرتبط با خلقت و رستاخیز، بنا شده‌اند.
'''کیهان‌شناسی'''{{انگلیسی|Cosmology}} مطالعه سرآغاز و سرانجام جهان است. [[کیهان‌شناسی فیزیکی]] شاخه‌ای از دانش [[فیزیک]] است که به مطالعه دانشگاهی و علمی سرآغاز، تکامل، ساختار، دینامیک و [[سرانجام کیهان|سرنوشت نهایی]] [[کیهان]] و همچنین قوانین طبیعی که بر آن حکمفرماست، می‌پردازد.<ref>[http://www.newscientist.com/article/dn9988-instant-expert-cosmology.html Introduction: Cosmology - space - 04 September 2006 - New Scientist<!-- Bot generated title -->]</ref> این دانش در تکاپوی آن است که با اعمال قوانین فیزیکی بر [[کیهان]] که به صورت یک منظومه بسته فیزیکی در نظر گرفته می‌شود، تحول آن به صورت روابط ریاضی استخراج شود. کیهان‌شناسی دانش بررسی ساختار کلان و تاریخ [[کیهان]] است. این دانش به ویژه به جستارهای مربوط به خاستگاه جهان می‌پردازد. [[کیهان‌شناسی مذهبی]] مجموعه‌ای از باورهاست که برپایه متون تاریخی، مذهبی و اساطیری و سنن مرتبط با خلقت و رستاخیز، بنا شده‌اند.


کیهان‌شناسی فیزیکی توسط رسته‌ای از دانشمندان همچون [[اخترشناسی|اخترشناسان]]، [[فیزیک نظری|فیزیکدانان نظری]]، و [[فلسفه|فیلسوفان]] دانشگاهی همچون [[مابعدالطبیعه|متافیزیک‌شناسان]]، [[فلسفه فیزیک|فلاسفه فیزیک]] و فلاسفه فضازمان، مورد مظالعه قرارمی‌گیرد. کیهان‌شناسی نوین در تسخیر [[مهبانگ|نظریه مهبانگ]] که سعی دارد [[ستاره‌شناسی رصدی]] را با [[فیزیک ذرات]] بیامیزد.
کیهان‌شناسی فیزیکی توسط رسته‌ای از دانشمندان همچون [[اخترشناسی|اخترشناسان]]، [[فیزیک نظری|فیزیکدانان نظری]]، و [[فلسفه|فیلسوفان]] دانشگاهی همچون [[مابعدالطبیعه|متافیزیک‌شناسان]]، [[فلسفه فیزیک|فلاسفه فیزیک]] و فلاسفه فضازمان، مورد مظالعه قرارمی‌گیرد. کیهان‌شناسی نوین در تسخیر [[مهبانگ|نظریه مهبانگ]] که سعی دارد [[ستاره‌شناسی رصدی]] را با [[فیزیک ذرات]] بیامیزد.


اگرچه واژه کیهان‌شناسی نسبتا جدید است(نخستین بار در سال ۱۷۳۰ توسط [[کریستیان ولف]] در کتاب Cosmologia Generalis به‌کاربرده شد)، اما مطالعه جهان تاریخی طولانی دارد و مورد توجه دانش، فلسفه و مذهب قرارگرفته است. از مطالعات مرتبط با کیهان‌شناسی می توان به [[کیهان‌زایی]] که بر روی خاستگاه کیهان تمرکز دارد و یا [[کیهان‌نگاری]] که نقشه‌ای ازویژگیهای کلی کیهان را رسم می کند، اشاره نمود. کیهان‌شناسی با اخترشناسی مرتبط است، اما کیهان‌شناسی با جهان به عنوان یک کل و اخترشناسی با اجرام آسمانی سر و کار دارند.
اگرچه واژه کیهان‌شناسی نسبتاً جدید است(نخستین بار در سال ۱۷۳۰ توسط [[کریستیان ولف]] در کتاب Cosmologia Generalis به‌کاربرده شد)، اما مطالعه جهان تاریخی طولانی دارد و مورد توجه دانش، فلسفه و مذهب قرارگرفته است. از مطالعات مرتبط با کیهان‌شناسی می توان به [[کیهان‌زایی]] که بر روی خاستگاه کیهان تمرکز دارد و یا [[کیهان‌نگاری]] که نقشه‌ای ازویژگیهای کلی کیهان را رسم می کند، اشاره نمود. کیهان‌شناسی با اخترشناسی مرتبط است، اما کیهان‌شناسی با جهان به عنوان یک کل و اخترشناسی با اجرام آسمانی سر و کار دارند.


== اصول کیهان‌شناسی ==
== اصول کیهان‌شناسی ==
خط ۳۱: خط ۳۱:
* [http://www.7skies.asia وب‌گاه موسسه علوم و کیهان‌شناسی هفت آسمان]
* [http://www.7skies.asia وب‌گاه موسسه علوم و کیهان‌شناسی هفت آسمان]
{{ویکی‌انبار-رده|Cosmology}}
{{ویکی‌انبار-رده|Cosmology}}
* [http://www.spacescience.ir دانش فضایی] وبگاه فارسی [[دانش فضایی (وب‌گاه)|دانش فضایی]] درباره علوم و فناوری فضایی
* [http://www.spacescience.ir دانش فضایی] وبگاه فارسی [[دانش فضایی (وب‌گاه)|دانش فضایی]] درباره علوم و فناوری فضایی


{{رشته‌های اخترشناسی}}
{{رشته‌های اخترشناسی}}
خط ۳۸: خط ۳۸:
{{ستاره‌شناسی-خرد}}
{{ستاره‌شناسی-خرد}}


[[رده:کیهان‌شناسی|کیهان‌شناسی]]
[[رده:اخترفیزیک]]
[[رده:کیهان‌شناسی فیزیکی]]
[[رده:کیهان‌شناسی فیزیکی]]
[[رده:اخترفیزیک]]
[[رده:فلسفه زمان]]
[[رده:کیهان‌شناسی|کیهان‌شناسی]]
[[رده:نسبیت عام]]
[[رده:نسبیت عام]]

نسخهٔ ‏۳ دسامبر ۲۰۱۴، ساعت ۰۳:۲۴

کیهان‌شناسی(به انگلیسی: Cosmology) مطالعه سرآغاز و سرانجام جهان است. کیهان‌شناسی فیزیکی شاخه‌ای از دانش فیزیک است که به مطالعه دانشگاهی و علمی سرآغاز، تکامل، ساختار، دینامیک و سرنوشت نهایی کیهان و همچنین قوانین طبیعی که بر آن حکمفرماست، می‌پردازد.[۱] این دانش در تکاپوی آن است که با اعمال قوانین فیزیکی بر کیهان که به صورت یک منظومه بسته فیزیکی در نظر گرفته می‌شود، تحول آن به صورت روابط ریاضی استخراج شود. کیهان‌شناسی دانش بررسی ساختار کلان و تاریخ کیهان است. این دانش به ویژه به جستارهای مربوط به خاستگاه جهان می‌پردازد. کیهان‌شناسی مذهبی مجموعه‌ای از باورهاست که برپایه متون تاریخی، مذهبی و اساطیری و سنن مرتبط با خلقت و رستاخیز، بنا شده‌اند.

کیهان‌شناسی فیزیکی توسط رسته‌ای از دانشمندان همچون اخترشناسان، فیزیکدانان نظری، و فیلسوفان دانشگاهی همچون متافیزیک‌شناسان، فلاسفه فیزیک و فلاسفه فضازمان، مورد مظالعه قرارمی‌گیرد. کیهان‌شناسی نوین در تسخیر نظریه مهبانگ که سعی دارد ستاره‌شناسی رصدی را با فیزیک ذرات بیامیزد.

اگرچه واژه کیهان‌شناسی نسبتاً جدید است(نخستین بار در سال ۱۷۳۰ توسط کریستیان ولف در کتاب Cosmologia Generalis به‌کاربرده شد)، اما مطالعه جهان تاریخی طولانی دارد و مورد توجه دانش، فلسفه و مذهب قرارگرفته است. از مطالعات مرتبط با کیهان‌شناسی می توان به کیهان‌زایی که بر روی خاستگاه کیهان تمرکز دارد و یا کیهان‌نگاری که نقشه‌ای ازویژگیهای کلی کیهان را رسم می کند، اشاره نمود. کیهان‌شناسی با اخترشناسی مرتبط است، اما کیهان‌شناسی با جهان به عنوان یک کل و اخترشناسی با اجرام آسمانی سر و کار دارند.

اصول کیهان‌شناسی

برای بررسی کیهان اصولی را به نام اصول کیهان‌شناسی فرض می‌کنند:

  • ۱-جهان همگن است.
  • ۲-جهان همسانگرد است.
  • ۳-هیچ نقطه‌ای در جهان بر نقاط دیگر ارجح نیست.

بنا به شرایط اولیه و جزییاتی که در نظر گرفته می‌شود الگوهای متفاوتی برای سرآغاز و سرانجام کیهان پیشنهاد شده است.

آن الگوی کیهانشناختی که امروزه مورد پذیرش اکثریت جامعه علمی است به مدل مهبانگ مشهور است.طبق این نظریه که مقبولترین نظریه در پیدایش جهان است، همه ماده و انرژی که هم اکنون در جهان وجود دارد، زمانی در گوی کوچک بی‌نهایت سوزان ولی فوق‌العاده چگال متمرکز بوده است. این آتشگوی کوچک حدود 15 میلیارد سال قبل منفجر شد و همه مواد در فضا پخش شدند. با گذشت زمان این گسترش و پراکندگی ادامه یافت. تراکم توده‌هایی از این مواد در نواحی مختلف باعث بوجود آمدن ستارگان و کهکشانها در فضا شد، ولی گسترش همچنان ادامه دارد.

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون