آسیها: تفاوت میان نسخهها
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +نشانی+مرتب+تمیز (۹.۱): + رده:اهالی اوستیا |
|||
خط ۱۱۸: | خط ۱۱۸: | ||
[[رده:اهالی اوستیا]] |
[[رده:اهالی اوستیا]] |
||
[[رده:مردمان ایرانیتبار]] |
[[رده:مردمان ایرانیتبار]] |
||
[[رده:ایرانیان در قفقاز]] |
نسخهٔ ۱۲ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۹:۴۹
(left to right): کستا ختاگوروف, Gaito Gazdanov, آرسن کوتزویف, Grigori Tokaty, Valery Gergiev, Veronika Dudarova, آرتور تایمازوف | |
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
---|---|
روسیه | ۵۲۸٬۵۱۵[۱] |
به ویژه در: اوستیای شمالی-آلانیا | ۴۴۵٬۳۱۰[۲] |
اوستیای جنوبی: (a state with a limited دوژور recognition of its independence) | ۴۵٬۰۰۰[۳] |
گرجستان (با احتساب اوستیای جنوبی) | ۳۸٬۰۲۸[۴] |
سوریه | ۵۹٬۲۰۰[۵] |
ترکیه | ۳۶٬۹۰۰[۵] |
ازبکستان | ۸٬۱۷۰[۵] |
تاجیکستان | ۵٬۳۰۰[۵] |
اوکراین | ۴٬۸۳۰[۶] |
آذربایجان | ۲٬۳۴۰[۵] |
ترکمنستان | ۲٬۱۷۰[۵] |
قزاقستان | ۲٬۰۹۰[۵] |
قرقیزستان | ۹۳۷[۵] |
بلاروس | ۷۸۴[۵] |
ارمنستان | ۳۹۲[۵] |
مولدووا | ۳۵۳[۵] |
لتونی | ۲۵۶[۷] |
استونی | ۱۱۶[۸] |
استرالیا | نامشخص[۹] |
زبانها | |
زبان آسی، زبان روسی، زبان گرجی | |
دین | |
عمدتاً † مسیحی ارتودکس با اقلیتی از دین سنتی آسیها و اسلام | |
قومیتهای وابسته | |
سکاها، سرمتی، آلانان دیگر مردمان ایرانی، دیگر همسایگان مردمان قفقاز و مردم یاسی در مجارستان. |
آسیها یا آسها گروهی از مردم منطقهٔ قفقاز هستند. ایشان خویش را ایرَتّه میخوانند. «ایر» به معنی ایرانی و آریایی و -ته پسوند جمع در زبانهای سغدی، آسی و یغنابی است.[۱۰] بنابر این ایرت به معنی ایرانیان است. (سرمت نیز به معنی سرمها است).
آسیها در نیمه راه بخش عمده رشتهکوه قفقاز، زندگی میکنند و تنها راه کوهستانی به نام گردنه در الان از میان آن میگذرد. بنابراین، از میان طوایف قفقازی، آسیها هستند که در شمال و جنوب، و در دو سوی رودخانه زندگی میکنند. عدهای هم در دشت تِرِک، اقامت دارند.[۱۱]
زبان
به زبان آسی سخن میگویند. زبان آنها جزیی از شاخهٔ خاوری زبانهای ایرانی است. این زبان از خانوادهٔ زبانهای شرقی ایرانی است و با زبانهای یغنابی رابطهٔ نزدیک دارد. این زبان را ادامهٔ زبان سکایی میدانند.
سرزمین
هرودوت سرزمین ایشان را آسیا نامیده است؛ این نام سپس به سرتاسر قاره آسیا گفته شد. بیشتر آسیان در اوستیای شمالی-آلانیا (در روسیه) و اوستیای جنوبی (در گرجستان) زندگی میکنند. شماری از آنها در ترکیه و مجارستان زندگی میکنند.
تاریخ
آسیها از نوادگان الانان و سرمها (سرمتها) هستند. در سدههای میانی تحت تاثیر گرجیها بیزانسیها مسیحی شدند.
آسیها به وسیله مبلغان مذهبی بیزانسی و گرجی به آیین مسیحی درآمدند، و یکی از مبلغان به نام تئودور، در سده سیزدهم، تنها از آنها به عنوان مسیحی نام میبرد. اندکی پس از این زمان، تحت تأثیر حملات تاتارها و کاباردیها از حیث ظاهر، آیین اسلام را پذیرفتند. در طی سده بیستم، روسها برای جلوگیری از گسترش اسلام به دخالت پرداختند، و ازاینرو، برخی از آسیها که از مسلمانان اصیل بودند به ترکیه عثمانی مهاجرت کردند، ولی عدهای دیگر از مسیحیت پیروی کردند. اما، گفته میشود که تنها مراسم این مذهب را به جای میآوردند.[۱۱]
آیینها
زندگی آسیها، با جشنها و مراسم بسیار همراه است که، بسیاری از آنها دارای اصل و منشأ عیسوی است. مراسم مذهبی به دو بخش تقسیم میشود: کوود، به معنای نیایش، و خیست، به معنای آیین مردگان. تشریفاتی جهت قربانی کردن نیز وجود دارد.[۱۱]
رویدادهای عمده سال عبارتند از: جشن سال نو و مراسم آبپاشان یا جشن تخیلی مسیح. در این ضمن مراسم قربان کردن بره، برای فرشته نگهبان خانه انجام میگیرد که، نیم حیوان را در داخل خانه به خاک میسپارند. کُمَخسان، جشنی است که به یاد مردگان بر پا میشود.[۱۱]
سپس جشن سنت نیکلا بر پا میشود، که در طی آن برای هر چهار خانواده، یک گاو نر قربانی میکنند. در ماه مه، جشن «خدای بزرگ»، در پایان شخم زدن زمین بر پا میدارند، و در این هنگام، گورهای سال گذشته را با چمن میپوشانند. پس از آن، زنان مراسمی در دهکده به یاد دزور هر محل انجام میدهند و هیچ مردی، غیر از قربانی کنند، نباید حضور داشته باشد، و هدف از این اقدامات تأمین محصول آیندهاست.[۱۱]
نگارخانه
-
چند زن آسی
-
دَرگَوس در شمال اوستیا
منابع
- ↑ Russian Census 2010: Population by ethnicity (روسی)
- ↑ 2002 Russian census
- ↑ (2007) PCGN Report "Georgia: a toponymic note concerning South Ossetia" (page 3)[۱].
- ↑ (2002 census)
- ↑ ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ <>%20 ,1,0)%20as%20photo,%20PhotoCredits,%20PhotoCopyright,%20MapAddress,%20if(MapAddress%20<>%20,1,0)%20as%20map,%20MapCredits,%20MapCopyright,%20if(TextAddress%20<>%20,1,0)%20as%20text%20FROM%20jppeoples%20WHERE%20rop3='107699'%20ORDER%20BY%20population%20desc,%20Ctry%20ASC Joshua Project
- ↑ 2001 Ukrainian census
- ↑ [۲]
- ↑ 2000 Estonian census
- ↑ Ossetians
- ↑ هاروارد
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ ۱۱٫۴ بهزادی، رقیه: قومهای کهن: آلانها (آسها). در: مجله «چیستا» دی ۱۳۶۸ - شماره ۶۴. (از صفحه ۴۷۹ تا ۴۸۴).
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ آسیها موجود است. |