سید حبیب‌الله برهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MahdiBot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۵۳: خط ۵۳:
[[رده:اهالی استان مازندران]]
[[رده:اهالی استان مازندران]]
[[رده:مجتهدان درگذشته]]
[[رده:مجتهدان درگذشته]]

[[رده:مردم مازندرانی]]
[[رده:آیت‌الله‌های اهل ایران]]
[[رده:آیت‌الله‌های اهل ایران]]
[[رده:اهالی بهشهر]]
[[رده:اهالی بهشهر]]

نسخهٔ ‏۱۹ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۹:۵۳

آیت‌الله برهانی

سید حبیب الله برهانی
Ayatollah Borhani
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۷۴
رستمکلا
درگذشته۱۳۳۸
محل اقامترستمکلا، مازندران
قومیتایرانی
دورانمعاصر
مذهباسلام
تحصیلاتمشهد و نجف
پیشهاجتماعی، مذهبی و خیریه

سید حبیب الله برهانی معروف به آیت‌الله برهانی از علمای مشهور و خوشنام مازندران بشمار می آید که علاوه بر طی مدارج عالی علوم حوزوی در فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و خدمات عام المنفعه فعال بود. ایستادگی وی در برابر تصرف اراضی زراعی مازندران توسط رضاشاه و همراهی مقطعی او با محمدرضا شاه پهلوی در مبارزه علیه حزب توده بخش عمده دیگری از اهمیت نقش وی در منطقه بحساب می آید.[۱]

سابقه خانوادگی

سید حبیب الله برهانی فرزند حاج سید کریم رستمکلایی، فرزند حاج سید رضا، فرزند حاج سید تقی، فرزند حاج سید محمدرضا می باشد که همگی مقیم رستمکلا بودند. سید ساره که مزار وی زیارتگاه اهالی منطقه است با سید محمدرضا جد اعلای آیت‌الله برهانی رابطه خویشاوندی داشته است. گفته می شود همه سادات مزبور از خویشان امامزاده عبدالله رستمکلا می باشند. [۲] مادر او فاطمه نام داشت و به حاج ننه معروف بود. پدر آیت‌الله برهانی، حاج سید کریم، از تجار، ملاکین و ثروتمندان موفق منطقه بود که علاوه بر توفیقات اقتصادی، منشا خدمات شایانی بویژه برای مردم رستمکلا گردید.[۳] بخشی از خدمات وی در رستمکلا بشرح زیر می باشد:

  • احداث جاده سنگفرش رستمکلا - تروجن که راه ارتباطی رستمکلا و سایر روستاهای منطقه (گرجی محله، کوهستان، آسیابسر) با شهر مرکزی منطقه، بهشهر، بود.[۴] [۵]
  • احداث قنات آب در رستمکلا که دچار کم آبی بود. این قنات منبع اصلی آب شرب اهالی رستمکلا بشمار می رفت. [۶] [۷]
  • تاسیس اولین کارخانه های شالیکوبی، آرد و پنبه در منطقه: این کارخانه ها در نزدیکی میدان اصلی رستمکلا که به همین دلیل ماشخاندم (ماشین خانه دم) نامیده می شود، احداث گردید. [۸] [۹]
  • انتقال خطوط تلفن به رستمکلا بعنوان اولین نقطه در منطقه که به مخابرات کشور وصل گردید.[۱۰]
  • احداث مناره (گلدسته) مسجد رستمکلا که بعدها بواسطه گلدسته زیبای آن به همین نام، مسجد گلدسته، مشهور گردید.[۱۱]
  • تامین هزینه و برپایی مراسم ازدواج هفت سید از سادات رستمکلا که هرساله انجام می شد.[۱۲]
  • تامین هزینه ساخت بخش شرقی مدرسه دارالشفای قم که در کنار فیضیه از مدارس اصلی حوزه علمیه قم بشمار می رفت.[۱۳]
  • تامین هزینه تحصیل هفت طلبه علوم دینی در حوزه علمیه قم[۱۴]

زندگی

آیت الله برهانی در سال ۱۲۷۴ هجری شمسی در رستمکلا متولد شد.[۱۵] پس از تحصیلات مقدماتی در رستمکلا به حوزه علمیه ساری نقل مکان نمود. متعاقباً در حوزه های مشهد، قم و نجف از محضر اساتید حوزه برخوردار گردید و در نهایت با تائید علمای عالیرتبه آن زمان آیات عظام سید ابوالحسن اصفهانی، آقا ضیاء الدین عراقی، میرزای شیرازی و نعمت الله دامغانی به درجه اجتهاد نائل آمد.[۱۶] پس از پایان تحصیلات حوزوی به زادگاه خود رستمکلا بازگشت و بجز ایام تبعید به تهران در رستمکلا باقی‌ماند و در سال ۱۳۳۸ هجری شمسی در همین مکان از دنیا رفت. برپیکر ایشان آیت‌الله کوهستانی، یار دیرینه وی و از علما و عرفای مشهور مازندران، نماز گذارد.[۱۷]

خدمات و فعالیتهای اجتماعی

یک فراز عمده از فعالیتهای اجتماعی - سیاسی نامبرده ایستادگی در برابر تصرف غاصبانه اراضی زراعی مازندران بود که به درگیری سخت وی با رضاشاه و مقامات محلی انجامید. به همین دلیل آیت‌الله در سال ۱۳۱۲ دستگیر گردید و در زندان شاهی (قائم شهر) زندانی شد. اعتراض علما و مردم منطقه به دستگیری وی که در بهشهر به تحصن برای آزادی آیت‌الله انجامید، به حبس سه ماهه او پایان داد.[۱۸] تداوم اعتراضات شجاعانه آیت‌الله برهانی علیه تصاحب اراضی مازندران به تبعید وی و خانواده به تهران انجامید (سال ۱۳۱۴).[۱۹] اعتراضات آیت‌الله موجب شد اراضی رستمکلا از تصرف رضاشاهی مصون بماند. پس از روی کار آمدن محمدرضا پهلوی، آیت‌الله برهانی با پرداخت پنج هزار تومان همه اراضی رستمکلا را بطور کامل از شمول اراضی بنیاد پهلوی خارج نمود.[۲۰] [۲۱] به همین دلیل اراضی رستمکلا بطور استثنایی در مالکیت صاحبان آن باقی‌ماند. همچنین ایشان در تحصن بزرگان و مردم مازندران در مجلس شورای ملی که به تصویب قانون استرداد املاک سلطنتی انجامید نقش فعالی داشت.[۲۲] علاوه بر این خاطرات اهالی رستمکلا از سایر خدمات ایشان حاکی از توجه جدی وی به امور مردم و تلاش در جهت حل مشکلات آنهاست. موارد متعددی از کمکهای مالی و میهمان نوازی های وی گزارش شده که موید سخاوت کم نظیر ایشان است. یک نمونه آن تامین هزینه و برپایی جشن ازدواج یازده زوج رستمکلایی بمناسبت جشن ازدواج اولین فرزند ایشان (مرحوم سید جواد برهانی) می باشد.[۲۳] موارد دیگری از اهدای زمین، خانه و کمکهای مختلف مالی وجود دارد که نیازمندان رستمکلا از آن برخوردار شدند. یک مورد عمده از خدمات اجتماعی ایشان احداث جاده رستمکلا تا جاده اصلی کناره (ساری- بهشهر) می باشد. این جاده پیشتر جاده ای مالرو و پرپیچ و خم و نامناسب بود. آیت‌الله برهانی با اهدای زمین و همچنین خرید زمین از مالکان دیگر جاده ای شوسه بطول یک کیلومتر احداث نمود [۲۴] که امر عبور و مرور اهالی را آسان نمود. این جاده اکنون خیابان مرکزی شهر رستمکلا (خیابان امام خمینی) و همچنان راه ارتباطی اصلی اهالی رستمکلا با سایر شهرهای منطقه است.[۲۵]

خانواده

آیت الله برهانی همسران متعددی اختیار نمود. عدد همسران دائم و موقت وی تا سیزده شمارش شده است. به همین ترتیب فرزندان پرشماری از ایشان برجای ماند که برخی در سنین پائین از دنیا رفتند و حدود چهل نفر باقی‌ماندند. از فرزندان آیت‌الله دو تن، شهید ولی الله و شهید تبارک الله، پس از حضور داوطلبانه در مناطق عملیاتی خوزستان به درجه شهادت نائل آمدند ( سالهای ۱۳۶۱ و ۱۳۶۷ به ترتیب). شهید ولی در جریان مبارزات مردم علیه نظام سلطنتی مورد اصابت گلوله قرار گرفته و مجروح شده بود. یکی از نوه های آیت‌الله، سید عبدالناصر رستمکلایی، از شهدای دیگر خاندان است.[۲۶] [۲۷]همچنین از فرزندان آیت‌الله شماری در حوزه های علمیه تحصیل نمودند که از میان آنان دوتن به تحصیلات خود تا سطوح عالی ادامه دادند. یکی از این دو، سید مظفر برهانی، در اثر ابتلا به سرطان در سنین جوانی درگذشت. سید نصرالله برهانی، روحانی دیگر خاندان، تحصیلات حوزوی خود را در قم و نجف تکمیل نمود. نامبرده در راستای خدمات گذشتگان خود به رستمکلا اولین هنرستان دخترانه رستمکلا و همچنین یک باب پل عابر را بنیان نهاد. این هنرستان، هنرستان فنی و حرفه ای آیت‌الله برهانی، در سال ۱۳۸۹ افتتاح شد و هم اینک حدود دویست دانش آموز دارد. سید نصرالله برهانی همچنین کتابی با عنوان "برهانی بر تارک زمان" در مورد خدمات و مبارزات پدر و جد خود به رشته تحریر در آورد که منبع اصلی اطلاعات در مورد گذشته این خاندان بشمار می رود.[۲۸]

بن‌مایه

  1. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹
  2. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۳۲
  3. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۸۱
  4. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۴۵
  5. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۱۹۹
  6. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۴۳
  7. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۲۱۹
  8. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۳۷
  9. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۱۶۲
  10. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۴۵
  11. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۴۰
  12. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۴۷
  13. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۴۹
  14. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۵۱
  15. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۸۷
  16. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۹۲
  17. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۳۸۶
  18. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۴۳
  19. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۴۷
  20. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۹۴
  21. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۱۷۳
  22. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۶۳
  23. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۲۳۰
  24. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۱۹۹ و ۲۰۶
  25. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۲۹۷
  26. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۳۹۹
  27. رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵ ، صفحه ۲۳۹ و ۲۴۰
  28. برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹