نماز: تفاوت میان نسخهها
جز ویرایش Ramin Siadati (بحث) به آخرین تغییری که Taranet انجام داده بود واگردانده شد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
# از ریشه صلی: سوزانیدن و گرم کردن |
# از ریشه صلی: سوزانیدن و گرم کردن |
||
# از ریشه وصل: ایجاد اتصال و ارتباط<ref>مقدمهای بر فلسفه نماز، صص ۴۳-۴۶</ref> |
# از ریشه وصل: ایجاد اتصال و ارتباط<ref>مقدمهای بر فلسفه نماز، صص ۴۳-۴۶</ref> |
||
== سابقه تاریخی نماز == |
|||
یکی از قدیمیترین عباداتی که در تمامی ادیان گذشته وجود داشته، نماز است. در برخی از روایات به نماز تعدادی از انبیاء الهی از حضرت ادم تا حضرت خاتم صلی الله و علیه و آله و سلم اشاره شده است که برخی از آنها به این شرح است: |
|||
1- نماز حضرت آدم: از صُحُف حضرت ادریس نقل شده که در نخستین روز اقامت حضرت آدم و حوا در زمین، خداوند، نماز عصر و مغرب و عشاء را مجموعاً 50 رکعت به حضرت آدم واجب کرد. |
|||
2- نماز حضرت شیث : وقتی حضرت آدم فوت کرد حضرت شیث او را غسل داد و بر وی نماز خواند. |
|||
3- نماز حضرت ادریس: در روایت امام صادق به یکی از یاران خود سفارش میفرمایند: وقتی به مسجد کوفه شرفیاب شدی به مسجد سهله نیز برو در آنجا نماز بخوان و از خدا طلب حاجت کن زیرا مسجد سهله خانهی حضرت ادریس است که در آن خیاطی میکرد و در آن نماز میخواند. |
|||
4- نماز حضرت نوح: کشتی نوح دارای پنجرهها و سوراخهایی بود که از آن نور خورشید به داخل منعکس میشد و از این طریق وقت نماز را تعیین میکردند. |
|||
5- نماز حضرت شعیب: خداوند در سوره هود آیه88 میفرمایند «گفتند ای شعیب آیا نمازت به تو دستور میدهد که ما آنچه را پدرانمان میپرستیدند ترک گوییم و آنچه را میخواهیم، در اموالمان انجام ندهیم؟ که همانا تو مرد بردبار و رشیدی هستی.» |
|||
این جمله گفتار مردم مدین در ردّ حجّت شعیب است. اهل مدین دعوت شعیب را مستند به نماز او کردند، چون در نماز دعوت به معارضهی با آن قوم در بت پرستی و کم فروشی آنهاست و این همان سرّی است که آنها از آن اینگونه تعبیر کردهاند؛ «اَصَلاَتُک تَامُرُکَ اَن نَترُک...» یعنی آیا نمازت، تو را امر کرده که ما بت پرستی را ترک کنیم. |
|||
6- نماز حضرت الیاس: روزی حضرت الیاس به گریه و زاری درآمد. خداوند به فرشته مرگ فرمود: از الیاس سؤالی کن که سبب گریهات چیست؟ برای دنیا است و یا مرگ؟ حضرت الیاس جواب داد نه این است و نه آن است، بلکه گریهی من بخاطر این است که دیگر زنده نخواهم بود تا به ذکر و مناجات خدا پردازم. خداوند به فرشتهاش فرمود: از او دست بردار و روح او را قبض نکن چرا که او زندگی را برای بندگی و ذکر میخواهد. |
|||
== نماز در مسیحیت == |
== نماز در مسیحیت == |
نسخهٔ ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۸:۴۴
بخشی از سلسله مقالات در مورد: |
خداباوری |
---|
نماز یکی از صورتهای عبادت و پرستش است که در برخی از دینها وضع شدهاست.
پیرامون واژه
واژهٔ نماز واژهای فارسی است که ایرانیان برای واژهٔ «صلاة» عربی به کار بردند. این واژه به معنای خم شدن، سرفرودآوری برای ستایش پروردگار، احترام و اظهار بندگی و اطاعت است.[۱][۲] واژهٔ نماز نامواژهای از فعل نمیدن فارسی به معنی تعظیمکردن است.
برخی حدس زدهاند که این واژه از واژهٔ «ناماسته» در زبان سانسکریت گرفته شدهباشد که محتمل نیست.[۳]
محمد مسعود نوروزی معتقد است کلمه نماز از ریشه نماچ که در پارسی میانه (پهلوی زمان ساسانیان) است گرفته شده و فعل نماچ پورتن به معنای نماز بردن و تعظیم کردن به کار رفتهاست؛ و قبل از آن در ایران باستان از ریشه نم به معنای خم شدن و سر فرو آوردن مشتق شدهاست. در اوستا نماز به صورت نمنگه یا نمه به معنای دعا و درود آمدهاست.[۴]
نماز در اسلام
نماز فرض پنج نوبت در شبانه روز (۱۷ رکعت) رو به قبلهٔ مسلمانان - کعبه در مکه - بصورت فردی (فرادا) یا گروهی (نماز جماعت) برگزار میشود.
در این عبادت در رکعتهای اول و دوم سورهٔ حمد و معمولاً آیه یا سورهٔ کوتاهی از قرآن ـ مثل سورهٔ توحید ـ و در رکعتهای بعدی تعدادی اذکار به زبان عربی خوانده میشود. جزئیات این عبادت در فرقههای مختلف اسلام با هم تفاوت دارد. نماز یک فرهنگ جهانی است. نماز در قرآن با واژه صلاه مشخص شدهاست که به همراه مشتقاتش ۹۹ بار در قرآن تکرار شدهاست.[۵] ریشه صلاه میتواند دارای سه معنی باشد:
- از ریشه صل: شراب را از صافی میگذرانند و آن گاه مادهای روشن و شفاف به دست میآورند
- از ریشه صلی: سوزانیدن و گرم کردن
- از ریشه وصل: ایجاد اتصال و ارتباط[۶]
سابقه تاریخی نماز
یکی از قدیمیترین عباداتی که در تمامی ادیان گذشته وجود داشته، نماز است. در برخی از روایات به نماز تعدادی از انبیاء الهی از حضرت ادم تا حضرت خاتم صلی الله و علیه و آله و سلم اشاره شده است که برخی از آنها به این شرح است:
1- نماز حضرت آدم: از صُحُف حضرت ادریس نقل شده که در نخستین روز اقامت حضرت آدم و حوا در زمین، خداوند، نماز عصر و مغرب و عشاء را مجموعاً 50 رکعت به حضرت آدم واجب کرد.
2- نماز حضرت شیث : وقتی حضرت آدم فوت کرد حضرت شیث او را غسل داد و بر وی نماز خواند.
3- نماز حضرت ادریس: در روایت امام صادق به یکی از یاران خود سفارش میفرمایند: وقتی به مسجد کوفه شرفیاب شدی به مسجد سهله نیز برو در آنجا نماز بخوان و از خدا طلب حاجت کن زیرا مسجد سهله خانهی حضرت ادریس است که در آن خیاطی میکرد و در آن نماز میخواند.
4- نماز حضرت نوح: کشتی نوح دارای پنجرهها و سوراخهایی بود که از آن نور خورشید به داخل منعکس میشد و از این طریق وقت نماز را تعیین میکردند.
5- نماز حضرت شعیب: خداوند در سوره هود آیه88 میفرمایند «گفتند ای شعیب آیا نمازت به تو دستور میدهد که ما آنچه را پدرانمان میپرستیدند ترک گوییم و آنچه را میخواهیم، در اموالمان انجام ندهیم؟ که همانا تو مرد بردبار و رشیدی هستی.»
این جمله گفتار مردم مدین در ردّ حجّت شعیب است. اهل مدین دعوت شعیب را مستند به نماز او کردند، چون در نماز دعوت به معارضهی با آن قوم در بت پرستی و کم فروشی آنهاست و این همان سرّی است که آنها از آن اینگونه تعبیر کردهاند؛ «اَصَلاَتُک تَامُرُکَ اَن نَترُک...» یعنی آیا نمازت، تو را امر کرده که ما بت پرستی را ترک کنیم.
6- نماز حضرت الیاس: روزی حضرت الیاس به گریه و زاری درآمد. خداوند به فرشته مرگ فرمود: از الیاس سؤالی کن که سبب گریهات چیست؟ برای دنیا است و یا مرگ؟ حضرت الیاس جواب داد نه این است و نه آن است، بلکه گریهی من بخاطر این است که دیگر زنده نخواهم بود تا به ذکر و مناجات خدا پردازم. خداوند به فرشتهاش فرمود: از او دست بردار و روح او را قبض نکن چرا که او زندگی را برای بندگی و ذکر میخواهد.
نماز در مسیحیت
نماز در مسیحیت برای ارتباط با پدر یا خداوند و یا دیگر عناصر تثلیث یعنی پسر و یا روح القدس برگزار میشود. در میان فرقههای مختلف مسیحیت نماز به صورتهای مختلف گزارده میشود. همچنین نمازها میتواند به صورت جمعی (نیایش سرایی) باشد مانند مراسم عشای ربانی و یا به صورت فردی برگزار شود.
نماز در یهودیت
نماز در یهودیت (در عبری: تفیلا תפלות) و در جمع تفیلیم یا تفیلوت خوانده میشود. توضیحات دقیق در باب آنها را میتوان در سیدور یا بخشهای میشنا کتب سنتی دعای دیانت یهودی جست.
معمولا در هر روز سه نماز میخوانند و در روز شبات شنبه و سایر روزهای مقدس فرقههای ارتدکس و محافظه کار یک نماز اضافی هم به نام موسف خوانده میشود.
نماز در دین زرتشتی
نماز یکی از عبادتهای مزدیسنا است که برای داشتن توجه همیشگی به دستورهای دینی و سپاسگزاری خدا گزارده میشود. این دستورها عمدتاً ماهیتی اخلاقی دارند.[۷] امروزه نماز پنجگانه را معمولاً موبدان میگزارند و بیشتر زرتشتیان به خواندن دعاهای صبحگاه و شامگاه اکتفا میکنند.
جستارهای وابسته
پانویس
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ نماز موجود است. |
- ↑ فرهنگ فارسی عمید
- ↑ فرهنگ واژهٔ دهخدا
- ↑ Ashraf F. Nizami, noted this in his book Namaz, the Yoga of Islam (Bombay: D.B. Taraporevala, 1977)
- ↑ ناز تو نیاز من (مقدمهای بر فلسفه نماز)، ص۴۶، محمد مسعود نوروزی؛ انتشارات یادآوران؛ چاپ سوم ۱۳۹۰
- ↑ مقدمهای بر فلسفه نماز، انتشارات بینالمللی یادآوران، دکتر محمد مسعود نوروزی، ص۱۱۶
- ↑ مقدمهای بر فلسفه نماز، صص ۴۳-۴۶
- ↑ تیواری ۱۱۹-۱۲۰ [ارجاع دست دوم از ماهنامه معارف]