داویت چهارم

داویت چهارم დავით IV
پادشاه گرجستان
سلطنت	از ۱۰۸۹ تا ۱۱۲۵ میلادی
پیشین	گیورگی دوم
جانشین	دیمیتری اول
زاده	۱۰۷۳ میلادی کوتایسی
درگذشته	۲۴ ژانویه ۱۱۲۵ میلادی تفلیس
آرامگاه	صومعه گلاتی
همسر(ان)	روسودان ارمنی گورادخت قپچاق‎
فرزند(ان)	دیمیتری اول واختانگ گیورگی تامار کاتا
خاندان سلطنتی	باگراتیان
پدر	گیورگی دوم
مادر	النا
امضاء

داویت چهارم (به گرجی: დავით აღმაშენებელი) معروف به داویت سازنده (به گرجی: დავით აღმაშენებელი) (۱۰۷۳ تا ۲۴ ژانویه ۱۱۲۵ میلادی) پادشاه گرجستان از سال ۱۰۸۹ تا ۱۱۲۵ میلادی و از سلسله باگراتیان بوده است.

داویت چهارم در بین عوام بزرگترین و موفق ترین پادشاه مرد در تاریخ گرجستان محسوب می‌شود. او پس از تاجگذاری در سن شانزده سالگی به اشغال گرجستان توسط ترکان سلجوقی پایان داده و آنها را از گرجستان بیرون کرد و همچنین در جنگ بزرگ دیدگوری در سال ۱۱۲۱ اعراب و ترکان را شکست داد. داویت همچنین با سازماندهی دوبارهٔ ارتش و حکومت توانست گرجستان را دوباره متحد کرده و حتی سرزمین‌های مجاور گرجستان را نیز تحت کنترل خود درآورده و ضمیمهٔ گرجستان کند. او یکی از دوستداران کلیسا و ترویج دهندهٔ فرهنگ مسیحیت بوده و به همین سبب نیز توسط کلیسای ارتدوکس گرجی در شمار قدیسان آمده است.

پادشاهی

قلمرو گرجستان در زمان حکومت داویت چهارم

داویت ۳۶ سال بر گرجستان حکومت کرد و در این مدت برای ملت خود بسیار خوبی آورد و نقش منحصربه‌فردی را در تاریخ گرجستان ایفا کرد. داویت که هوشیاری بسیار عجیب و قدرت علمی بسیار داشت، کار وحدت گرجستان را که توسط نیاکان او شروع شده بود به اتمام رسانید.

وقتی او به تخت سلطنت رسید گرجستان در وضعیت سختی به سر می‌برد شرق و جنوب کشور خراب و تجزیه شده را ترکان تصرف کرده بودند، کارتلی میانی ویران شده بود، از کارتلی جنوبی و کاختی خارجی چادرنشینان به عنوان چراگاه استفاده می‌کردند. جمعیت کم شده بود و از روستاها ویرانه‌ای بیش نمانده بود.

داویت فعالیتهای خود را با تدبیر به پیش برد. شروع به سامان بخشیدن به وضعیت داخلی کرد، در ارتش انضباط به وجود آورد، با لشکرکشی‌های کوچک ارتش را به مرور ورزیده کرد و به اینگونه امید پیروزی بزرگ آینده را در دل آنها زنده کرد. اهالی را کوچانیده و گرخته را به زمینهای اصلی خود بازگردانید و به گستاخی اصیل زادگان فاسد و زمامداران کلیسا لگام زد، در ۱۲ اوت سال ۱۱۲۱ در دیدگوری در مقابل ائتلاف مسلمانان پیروز شد بعد از آن تفلیس را از دست ترکان آزاد کرد و به عنوان پایتخت انتخاب کرد. ملت شاکر پادشاه معروف خود را "بانی" لقب دادند.

داویت دارای استعداد سیاسی و نظامی زیادی بود و همچنین از دانش آموختن نیز گریزی نداشت. خود دانش‌آموخته بود و در لشکرکشی‌ها با خود کتاب حمل می‌کرد و به انسان‌های عالم با احترام بسیار زیاد رفتار می‌کرد. جوانان با استعداد را به بیزانس برای تحصیل می‌فرستاد. با مساعدت او در شهر کوتائیسی فرهنگستان گلاتی تشکیل شد. داویت شروع به ساختن بیمارستانهای مختلف در سرتاسر کشور کرد و از آموزش مردم نیز غافل نماند.

داویت بانی نسبت به ملتهای غیر گرجی و ادیان دیگر تسامح داشت. در کنار کلیساها مسجد و کنیسه هم ساخته می‌شد. مورخان دیگر کشورها و آزاد اندیشان گرجستان درباره شخصیت محکم و بلند همتی او اشاره بسیار کرده‌اند: ایلیا چاوچاوادزه خدمت داویت را چنین ارزیابی می‌کند: «این پادشاه واقعاً بزرگوار گرجی‌ها را با هم جمع کرد، کشور ویران شده را ساخت، دشمن را به وحشت انداخت و از کشور فراری داد و اگر ما امروز در سرزمینمان هستیم نتیجه خدمت و نیز بیشتر تلاش وی می‌باشد درود بر ایشان». کلیسای ارتدوکس گرجی داویت را در شمار مقدسان آورده است. ۲۶ ژانویه روز یادبود وی است.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «David IV of Georgia». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئن ۲۰۱۴.