توزیع لینوکس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Akfoss (بحث | مشارکت‌ها)
۳۵۹ ویرایش‌ها
اضافه کردن منبع معتبر برای گنو/لینوکس
لیبره لینوکس مثالی آشنا نیست ... در عین حال تبلیغ من غیر مستقیم است.
خط ۱: خط ۱:
{{بهبود منبع}}{{لحن}}{{تمیزکاری}}
{{بهبود منبع}}{{لحن}}{{تمیزکاری}}
یک '''توزیع گنو/لینوکس'''<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = douglasm |نشانی=http://www.osnews.com/story/23071/GNU_Linux_Distros_Silently_Drop_PowerPC |عنوان=GNU/Linux Distros Silently Drop PowerPC | ناشر =OSnews.com |تاریخ =۲۸ مارس ۲۰۱۰ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Glyn Moody |نشانی=http://linux.slashdot.org/story/10/12/27/2025258/putin-orders-russian-move-to-gnulinux |عنوان=Putin Orders Russian Move To GNU/Linux | ناشر =Slashdot.org |تاریخ =۲۷ دسامبر ۲۰۱۰ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.usenix.org/conference/xfree86-technical-conference/gtkgnome-development |عنوان=GTK+/GNOME Development | ناشر =usenix.org |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://linux.about.com/od/lts_guide/a/gdelts_idx.htm |عنوان=GNU/Linux Command-Line Tools Summary | ناشر =About.com |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Lee Hutchinson |نشانی=http://arstechnica.com/information-technology/2012/06/inside-the-ssd-revolution-mobile-devices-and-modern-oss/2/ |عنوان=How SSDs conquered mobile devices and modern OSes | ناشر =arstechnica.com |تاریخ =۲۵ جون ۲۰۱۲ |تاریخ بازبینی= ۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Andrew Gregory and Graham Morrisson |نشانی=http://www.techradar.com/news/software/the-highs-and-lows-of-free-software-1125905 |عنوان=The highs and lows of free software | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Nick Hardiman|نشانی=http://www.techrepublic.com/blog/the-enterprise-cloud/the-building-blocks-of-joyents-cloud-technology-stack/ |عنوان=The building blocks of Joyent's cloud technology stack | ناشر =TechRepublic |تاریخ =۳۰ اکتبر ۲۰۱۳ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref> یا '''توزیع لینوکس''' که گاهی به اختصار '''توزیع''' نیز گفته می‌شود، عضوی از خانوادهٔ سیستم‌عامل‌های [[شبه‌یونیکس]] است که بر پایهٔ [[هسته لینوکس]] یا دیگر هسته‌های بر پایه‌ی لینوکس مانند [[لینوکس-لیبره]] ساخته شده باشد. توزیع‌های لینوکس شامل مجموعهٔ بزرگی از [[نرم‌افزارهای کاربردی]] مانند [[پردازش‌گرهای متنی]]، [[صفحه گسترده|صفحه گسترده‌ها]]، [[مدیا پلیر|پخش کننده‌های چند رسانه‌ای]] و برنامه‌های [[پایگاه داده]] هستند.
یک '''توزیع گنو/لینوکس'''<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = douglasm |نشانی=http://www.osnews.com/story/23071/GNU_Linux_Distros_Silently_Drop_PowerPC |عنوان=GNU/Linux Distros Silently Drop PowerPC | ناشر =OSnews.com |تاریخ =۲۸ مارس ۲۰۱۰ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Glyn Moody |نشانی=http://linux.slashdot.org/story/10/12/27/2025258/putin-orders-russian-move-to-gnulinux |عنوان=Putin Orders Russian Move To GNU/Linux | ناشر =Slashdot.org |تاریخ =۲۷ دسامبر ۲۰۱۰ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.usenix.org/conference/xfree86-technical-conference/gtkgnome-development |عنوان=GTK+/GNOME Development | ناشر =usenix.org |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://linux.about.com/od/lts_guide/a/gdelts_idx.htm |عنوان=GNU/Linux Command-Line Tools Summary | ناشر =About.com |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Lee Hutchinson |نشانی=http://arstechnica.com/information-technology/2012/06/inside-the-ssd-revolution-mobile-devices-and-modern-oss/2/ |عنوان=How SSDs conquered mobile devices and modern OSes | ناشر =arstechnica.com |تاریخ =۲۵ جون ۲۰۱۲ |تاریخ بازبینی= ۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Andrew Gregory and Graham Morrisson |نشانی=http://www.techradar.com/news/software/the-highs-and-lows-of-free-software-1125905 |عنوان=The highs and lows of free software | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Nick Hardiman|نشانی=http://www.techrepublic.com/blog/the-enterprise-cloud/the-building-blocks-of-joyents-cloud-technology-stack/ |عنوان=The building blocks of Joyent's cloud technology stack | ناشر =TechRepublic |تاریخ =۳۰ اکتبر ۲۰۱۳ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳ }}</ref> یا '''توزیع لینوکس''' که گاهی به اختصار '''توزیع''' نیز گفته می‌شود، عضوی از خانوادهٔ سیستم‌عامل‌های [[شبه‌یونیکس]] است که بر پایهٔ [[هسته لینوکس]] یا دیگر هسته‌های بر پایه‌ی لینوکس ساخته شده باشد. توزیع‌های لینوکس شامل مجموعهٔ بزرگی از [[نرم‌افزارهای کاربردی]] مانند [[پردازش‌گرهای متنی]]، [[صفحه گسترده|صفحه گسترده‌ها]]، [[مدیا پلیر|پخش کننده‌های چند رسانه‌ای]] و برنامه‌های [[پایگاه داده]] هستند.
سیستم‌عامل، شامل هستهٔ لینوکس و یک‌سری کتاب‌خانه‌ها و برنامه‌های سودمند دیگر از [[پروژه گنو]]، همراه با قابلیت پشتیبانی ازگرافیک که به‌وسیلهٔ [[سیستم پنجره ایکس|سیستم پنجرهٔ ایکس]] مهیا شده است، می‌باشد. یک‌سری از توزیع‌ها که از نظر اندازه، بهینه‌سازی شده‌اند، ممکن است [[سیستم پنجره ایکس|سیستم پنجرهٔ ایکس]] را نداشته، و تمایل بیشتری برای استفاده از برنامه‌های سودمند گنوی همانند آن مثل busybox، uclibc و یا dietlibc را داشته باشند.
سیستم‌عامل، شامل هستهٔ لینوکس و یک‌سری کتاب‌خانه‌ها و برنامه‌های سودمند دیگر از [[پروژه گنو]]، همراه با قابلیت پشتیبانی ازگرافیک که به‌وسیلهٔ [[سیستم پنجره ایکس|سیستم پنجرهٔ ایکس]] مهیا شده است، می‌باشد. یک‌سری از توزیع‌ها که از نظر اندازه، بهینه‌سازی شده‌اند، ممکن است [[سیستم پنجره ایکس|سیستم پنجرهٔ ایکس]] را نداشته، و تمایل بیشتری برای استفاده از برنامه‌های سودمند گنوی همانند آن مثل busybox، uclibc و یا dietlibc را داشته باشند.
هم‌اکنون بیش از سی‌صد توزیع لینوکس موجود است. اکثر آن‌ها در حال توسعهٔ فعال هستند و به‌طور مداوم مورد تجدید نظر و بهبود قرار می‌گیرند.
هم‌اکنون بیش از سی‌صد توزیع لینوکس موجود است. اکثر آن‌ها در حال توسعهٔ فعال هستند و به‌طور مداوم مورد تجدید نظر و بهبود قرار می‌گیرند.

نسخهٔ ‏۳ ژوئن ۲۰۱۴، ساعت ۲۳:۴۰

یک توزیع گنو/لینوکس[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] یا توزیع لینوکس که گاهی به اختصار توزیع نیز گفته می‌شود، عضوی از خانوادهٔ سیستم‌عامل‌های شبه‌یونیکس است که بر پایهٔ هسته لینوکس یا دیگر هسته‌های بر پایه‌ی لینوکس ساخته شده باشد. توزیع‌های لینوکس شامل مجموعهٔ بزرگی از نرم‌افزارهای کاربردی مانند پردازش‌گرهای متنی، صفحه گسترده‌ها، پخش کننده‌های چند رسانه‌ای و برنامه‌های پایگاه داده هستند. سیستم‌عامل، شامل هستهٔ لینوکس و یک‌سری کتاب‌خانه‌ها و برنامه‌های سودمند دیگر از پروژه گنو، همراه با قابلیت پشتیبانی ازگرافیک که به‌وسیلهٔ سیستم پنجرهٔ ایکس مهیا شده است، می‌باشد. یک‌سری از توزیع‌ها که از نظر اندازه، بهینه‌سازی شده‌اند، ممکن است سیستم پنجرهٔ ایکس را نداشته، و تمایل بیشتری برای استفاده از برنامه‌های سودمند گنوی همانند آن مثل busybox، uclibc و یا dietlibc را داشته باشند. هم‌اکنون بیش از سی‌صد توزیع لینوکس موجود است. اکثر آن‌ها در حال توسعهٔ فعال هستند و به‌طور مداوم مورد تجدید نظر و بهبود قرار می‌گیرند.

چون اکثراً هسته و بسته‌های مورد پشتیبانی، از مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای آزاد و متن باز تشکیل شده‌اند، توزیع‌های لینوکس شکل‌های زیادی گرفته‌اند، از یک سیستم کاربر خانگی کامل و سیستم‌عامل سرور، تا محیط‌های کوچک (به‌طور معمول برای استفاده در سیستم‌های توکار، یا برای راه‌اندازی از دیسک فلاپی). جدا از نرم‌افزارهای دل‌خواه معین (همانند نصاب‌ها و ابزارهای تنظیمات) یک توزیع به‌طور ساده اشاره به یک مجموعهٔ مشخصی از برنامه‌های کاربردی دارد که بر روی یک سری کتاب‌خانه، که با یکی از نسخه‌های هسته هماهنگ شده، نصب شده است، طوری که قابلیت‌های خارج از جعبه‌اش، اکثر نیازهای مجموعه کاربران نهاییش را تامین می‌کند.

شاید بتوان بین توزیع‌های تهیه شدهٔ تجاری، همانند فدورا (ردهت)، اپن سوزه (ناول)، اوبونتو (کنونیکال) و مندریوا و توزیع‌های جامعه‌ای همانند دبیان و جنتو تمایز قائل شد، اما با این وجود باید دانست که توزیع‌های دیگری هم داریم که نه از شرکت‌ها مشتق شده‌اند نه از جامعه؛ شاید معروف‌ترینشان، اسلکور باشد.[پانویس ۱]

پیشینه

Linux Distro Genesis، نمودار زمان‌بندی توزیع‌های مختلف لینوکس.

قبل از اولین توزیع لینوکس، استفاده کننده‌ای که می‌خواست کاربر لینوکس باشد، باید همانند یک حرفه‌ای در یونیکس می‌بود، نه فقط اینکه بداند چه کتابخانه‌ها و برنامه‌های اجرایی‌ای نیاز است تا یک سیستم بتواند راه‌اندازی شود، بلکه حتی جزئیات مهمی درباره پیکربندی و جایگاه فایل‌ها در سیستم را هم باید می‌دانست.

بعد از ازادسازی لینوکس در ذیل GPL، به سرعت توزیع‌های اولیه با هدف ارائه هستهٔ لینوکس در قالب سیستم‌عاملی متشکل از بسته‌های آزاد گنو پا به عرصه وجود گذاشتند. توزیع‌های اولیه عبارتند از:

  • H J Lu's "Boot-root" یک دیسک دوتایی همراه با هسته و کمترین ابزار مورد نیاز برای این که یک سیستم راه‌اندازی شود
  • MCC Interim Linux، که برای بارگذاری بر روی FTP سرور دانشگاه منچستر در فوریه، ۱۹۹۲ فراهم شده بود.
  • TAMU، ساختهٔ افراد مختلف در دانشگاه Texas A&M در حدود یک زمان، و
  • SLS که مخفف Softlanding Linux System و محبوب‌ترین توزیع آن سالها به شمار می‌امد.
  • و Yggdrasil Linux/GNU/X، اولین توزیع موجود بر روی سی‌دی را ساخت.

در این میان تمام این توزیع‌ها، توسط توسعه‌دهندگان به فراموشی سپرده شدند. لینوکس SLS که به دلیل تغییر فرمت با عدم رضایت کاربران روبرو شده بود، در قالب توزیع جدید اسلکور، که پَتریک وولکردینگ با بهینه‌سازی فرایند نصب (یکسان کردن نصب کرنل، گنو و ...) از توزیع SLS مشتق کرده بود، در ۱۶ ژوئیه ۱۹۹۳ به صورت عمومی ارائه شد که تاکنون نیز به عنوان قدیمی‌ترین توزیع فعال لینوکس، توسعه آن ادامه دارد.[پانویس ۱]

در آغاز کاربران به‌عنوان معادلی برای ام‌اس‌داس و سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت، به سمت توزیع‌های لینوکس جذب شدند. اکثر استفاده‌کنندگان اولیه، در سر کارشان یا در مدرسه با یونیکس آشنا بودند. آن‌ها لینوکس را به دلیل پایدار بودنش، هزینهٔ پایین و موجود بودن کد سورس اکثر نرم‌افزارهای آن پذیرفتند. توزیع‌ها در آغاز به‌طور ساده برای کمک بودند، اما امروزه تبدیل به انتخاب معمول شده‌اند. حتی برای کاربران حرفه‌ای یونیکس و لینوکس. تا این تاریخ، لینوکس محبوبیت خودش را بیشتر در بازار سرورها ثابت کرده، به‌طور اصولی برای سرورهای وب و پایگاه داده (هم‌چنین نگاهی بیندازید به LAMP)، تا در بازار دسکتاپ.

اجزا

یک توزیع معمول لینوکس از قسمت‌هایی شامل هسته لینوکس، کتاب‌خانه‌ها و ابزارهای GNU، نرم‌افزارهای اضافی، مستندات، سیستم پنجره، مدیر پنجره و یک محیط دسکتاپ تشکیل شده است. بیشتر نرم‌افزارهای شامل شده، به‌صورت نرم‌افزار آزاد/متن باز موجود هستند که توسط نگهدارندگانشان به‌صورت باینری کامپایل شده و هم به‌صورت سورس توزیع می‌شوند، که به کاربران امکان می‌دهد که کد منبع را در صورت تمایل، کامپایل کنند. نرم‌افزارهای دیگری که در برخی توزیع‌های موجود هستند ممکن است به‌صورت انحصاری باشند و ممکن است به‌صورت متن باز موجود نباشد.

بسیاری از توزیع‌ها، سیستم‌های نصب مناسبی، همانند نصب‌هایی که توسط سیستم‌های عامل مدرن دیگر فراهم شده است، تولید می‌کنند. توزیع‌هایی که بر پایهٔ خودشان هستند همانند جنتو لینوکس، T2 و "لینوکس از پایه"، سورس کد تمام نرم‌افزار را فراهم می‌کنند و تنها باینری‌های هسته لینوکس، ابزارهای کامپایل و یک نصاب را فراهم می‌کنند؛ نصاب تمام نرم‌افزار را در ساختار معماری خاص کامپیوتر کاربر، کامپایل می‌کند.

مدیریت بسته‌ها

به‌طور معمول توزیع‌ها از بسته‌ها تشکیل شده‌اند. هر بسته حاوی یک سرویس یا برنامه خاص است. به‌طور مثال بسته‌ای برای مدیریت عکس‌های PNG، بستهٔ شامل فونت و یا یک مرورگر وب. به‌طور معمول کدهای کامپایل شده و آماده در بسته‌ها قرار می‌گیرد، بسته‌ها بیشتر توسط سیستم‌ها مدیریت بسته (PMS) نصب و حذف می‌شوند و کمتر به‌صورت یک فایل آرشیوی منتشر می‌گردند. هر بسته برای یک سیستم مدیریت بستهٔ خاص آماده می‌شود و حاوی اطلاعاتی مانند دیگر بسته‌های وابسته، توضیحات بسته، و نسخه می‌باشد. سیستم مدیریت بسته از این اطلاعات برای انجام بروزرسانی خودکار به نسخهٔ جدیدتر، کنترل و نصب خودکار بسته‌های وابسته به یک بستهٔ خاص استفاده می‌کند. تعداد نرم‌افزارهای موجود برای توزیع‌های لینوکس بسیاز بیش از تعدادیست که به‌صورت پیش فرض در توزیع‌ها پشتیبانی می‌شود، بسیار معمول است که افراد خواستار نصب یک نرم‌افزار که به‌صورت پیش فرض در توزیع وجود ندارد را نصب کند، به‌طور مثال نسخهٔ جدیدتر نرم‌افزاری که به‌صورت پیش فرض در توزیع شما می‌باشد، یک محیط‌گرافیکی جدید (بصور مثال KDE به‌جای Gnome)، اگر نرم‌افزار اضافی مورد نظر تنها به‌صورت سورس کد موجود باشد شما باید آنرا برروی سیستم خود کامپایل نمایید و نصب و کنترل موجود بودن دیگر بسته‌های مورد نیاز آن نیز بهعدهٔ شما خواهد بود، اما اگر نسخهٔ قدیمی نرم‌افزار در سیستم نصب و پشتیبانی شده باشد، نصب شدن نسخهٔ جدید می‌تواند همسان‌سازی‌های انجام شده با سیستم مدیریت بسته را بهم زده در این صورت سیستم مدیریت بسته دیگر قادر به بروزرسانی آن نرم‌افزار نخواهد بود و شما باید این کار را به‌صورت دستی انجام دهید. اکنون اغلب توزیع‌ها برای نصب بسته‌های حیاتی و اصلی سیستم مانند هسته‌سیستم‌عامل از یک پیکربندی خاص و از پیش تعیین شده پیروی می‌کنند، تنها تعداد اندکی از توزیع‌ها نیاز به پیکربندی و تنظیمات در زمان نصب اولیهٔ سیستم‌عامل را دارند. این کار نصب لینوکس را برای کاربران ساده‌تر و روان‌تر کرده است، ولی این سادگی همیشه قابل قبول نیست، اگر شما نیاز به کاربردهای خاص دارید باید زمانی را برای پیکربندی دستی و کنترل کارکرد صحیح نرم‌افزارهایی که نیاز دارید اختصاص دهید. در برخی از توزیع‌ها نیاز به زمان زیادی برای تنظیم و پیکربندی نرم‌افزارهای موجود در همان توزیع دارید ولی در برخی دیگر ابزارهایی برای این کار به شما کمک می‌کنند تا بسیار ساده‌تر انجام شود.

انواع توزیع‌های لینوکس

یک توریع لینوکس ممکن است در یکی یا چند دستهٔ زیر قرار بگیرد:

  • تجاری یا غیر تجاری
  • طراحی شده برای استفاده حرفه‌ای یا خانگی
  • طراحی شده برای سرویس دهندها، میزکار (خانگی) یا سیستم‌های موبایل
  • طراحی شده برای کاربران تازه‌کار یا حرفه‌ای
  • استفاده عمومی یا استفاده به‌عنوان یک دستگاه خاص، به‌طور مثال دیوارآتش، مسیریاب شبکه
  • طراحی شده برای یک سخت‌افزار خاص
  • هدفمند برای گروهی خاص از کاربران به طور مثال برای زبانی خاص یا همراه با بسیاری از بسته‌های کاربری برای کارهای موسیقی و یا محاسبات علمی
  • پیکربندی شده برای امنیت، قابلیت استفاده بیشتر، قابل حمل بودن و یا جامعیت داشتن
  • پشتیبانی شده برروی سخت‌افزارهای متفاوت

تنوع موجود در توزیع‌های لینوکس به نیازهای فنی، سازمانی و اخلاقی تولید کنندگان و کاربران آن برمی‌گردد، در مجوز نرم‌افزار آزاد هر کاربر علاقه‌مندی که به مقدار کافی اطلاعات داشته باشد قادر است با انجام تغییرات دلخواه در توزیع‌های موجود توریع مورد علاقهٔ خود که همسو با نیازهایش است تولید کنید.

توزیع‌های معروف لینوکس

  • آرچ لینوکس، یک توزیع که بر پایهٔ قوانین KISS بنا شده همراه با سیستم انتشار rolling
  • اسلکور اولین توزیع هنوز زندهٔ لینوکس که شاخهٔ بزرگی از توزیعها مانند زوزه از آن اشتقاق یافته‌اند و یا مانند آرچ بعضی دیگر انرا در مواردی مانند اصل KISS الگو قرار دادند. اسلکور با کمترین تغییر در بسته‌های همراه خودش، پایدارترین لینوکس به حساب می‌اید.
  • سنت‌اواس، یک توزیع که از همان سورسی که ردهت استفاده می‌کند، مشتق شده است، توسط یک گروه داوطلبی که به آن اختصاص داده شدند، نگهداری می‌شود همراه با سازگاری ۱۰۰٪ با ورژن ردهت و یک ورژن به روز رسیده شده که همیشه به‌طور ۱۰۰٪ سازگار و همراه نیست.
  • دبیان، یک توزیع غیر تجاری که توسط جامعه‌ای از توسعه دهنده‌های داوطلب نگهداری می‌شود که تعهد قوی ای به قواعد نرم‌افزارهای آزاد دارند.
  • فدورا یک توزیع بر پایهٔ جامعه است که توسط ردهت سرپرستی می‌شود.
  • جِنتو، یک توزیع که هدفش کاربران قویتر هست، شناخته شده است بخاطر سیستم خودکار شبه بی اس دی اش برای کامپایل برنامه‌ها از سورس.
  • ناپیکس، اولین توزیع سی دی زنده، که کاملاً از یک رسانهٔ قابل حمل اجرا می‌شود بدون نصب در دیسک سخت. از دیبان مشتق شده است.
  • کوبونتو، نسخهٔ کی‌دی‌ای از اوبونتو
  • لینوکس مینت، یک توزیع محبوب بر پایهٔ و سازگار با اوبونتو
  • مندریوا، یک توزیع مشتق شده از ردهت که در فرانسه و برزیل محبوب است، امروزه با همان نام و به‌وسیلهٔ یک شرکت فرانسوی اداره می‌شود.
  • اپن سوزه، بهترین توزیع ارائه شده با میزکار KDE، حامی پروژهٔ آزاد KDE و پنجمین توزیع محبوب لینوکس (به نقل از distrowatch.com)

نصب لینوکس

راه‌های خیلی زیادی برای نصب یک توزیع لینوکس وجود دارد:

  • معمول‌ترین راه نصب لینوکس بوت کردن از روی سی‌دی یا دی‌وی‌دی ای است که برنامه نصب و نرم‌افزارهای قابل نصب را دارا باشد. این سی‌دی‌ها را می‌توان با رایت کردن ISO Imageهای دانلود شده، نسخه‌های خریده شده به قیمت ارزان یا عرضه شده همراه یک مجله به‌عنوان دیسک ضمیمه، به‌دست‌آورد. در بعضی موارد هم می‌توان این دیسک‌ها را به صورت رایگان دریافت کرد و یا گاهی هم به‌عنوان بخشی از یک بسته‌ای خریداری شده به‌همراه راهنما و نرم‌افزارهای تجاری می‌باشد. کاربران تازه تمایل دارند کار را با پارتیشن‌بندی دیسک سخت شروع کنند تا سیستم‌عامل موجود را حفظ کنند. بعد از آن توزیع لینوکس را می‌توان روی پارتیشن جدید نصب کرد بدون آنکه روی اطلاعات ذخیره شده قبلی تاثیر بگذارد.
  • توزیع‌های اولیه با بهره‌گیری از تعدادی فلاپی دیسک نصب می‌شدند، روشی که امروزه توسط بسیاری از توزیع‌های عمده منسوخ شده است. امروزه اغلب توزیع‌ها از سی‌دی و دی‌وی‌دی برای انتشار استفاده می‌کنند. مهمترین برنامه‌ها و بسته‌ها در اولین دیسک، و برنامه‌ها و بسته‌های کم اهمیت‌تر در دیسک‌های بعدی قرار می‌گیرند. اغلب امکان نصب از روی شبکه بعد از بوت از روی مجموعه‌ای از فلاپی‌دیسک‌ها و یا سی‌دی ای که حاوی حجم کمی داده است، وجود دارد.
  • روش دیگر نصب لینوکس، نصب آن روی یک کامپیوتر پرقدرت به‌عنوان سرور و استفاده از تعدادی رایانه ضعیف (شاید بدون دیسک سخت و حافظه کم و قدرت پردازش پایین) به‌عنوان تین‌کلاینت روی شبکه است. کلاینت‌ها می‌توانند از طریق شبکه از روی سرور بوت شوند و نتایج را نمایش دهند و اطلاعات را به سرور که تمام برنامه‌ها را اجرا می‌کند ارسال کند. کلاینت‌ها می‌توانند رایانه‌های معمولی باشند که یک بوت‌لودر شبکه روی درایو یا کنترلر کارت شبکه‌اش نصب شده است و در صورت نیاز می‌توان فضای دیسک و قدرت پردازش را بر روی ماشین کلاینت آفلود کرد. از محل صرفه‌جویی در هزینه‌ها ناشی از استفاده از تین‌کلاینت، می‌توان برای تهیه قدرت بیشتر محاسباتی و یا فضای ذخیره بیشتر روی سرور استفاده کرد.
  • در نصب دیسک زنده پروسه بوت کامپیوتر بدون نیاز به نصب اولیه سیستم‌عامل، از روی سی‌دی به‌صورت کامل انجام می‌شود. در بعضی از توزیع‌ها دیسک‌های زنده نصابی دارند که بعد از بوت اجرا می‌شوند و کامپیوتر را قادرمی‌سازند که از روی دیسک سخت بوت شود. این نوع نصب یکپارچه انتقال به سیستم‌عامل اجرا شده از روی سی‌دی به سیستم‌عامل اجرا شده روی هارددیسک را ممکن می‌سازد.
  • بعضی از فروشندگان رایانه مانند دل و اچ‌پی، سرورها و کامپیوترهای شخصی‌ای عرضه می‌کنند که هنگام خرید روی آن‌ها لینوکس نصب شده است.
  • روی دستگاه‌های توکار، لینوکس داخل میان‌افزارشان وجود دارد که البته ممکن است توسط استفاده‌کننده قابل استفاده نباشد.

Anaconda یکی از رایجترین نصاب‌ها توسط ردهت انترپرایس، فدورا و سایر توزیع‌ها است که برای ساده‌سازی روند نصب استفاده می‌شود.

نصب از یک سیستم‌عامل موجود

بعضی از توزیع‌ها مثل WinLinux اجازه می‌دهند که کاربر لینوکس روی سیستم موجود نصب شود. لینوکس روی پارتیشنی که ویندوز نصب شده است قرار می‌گیرد و از آنجا و داخل ویندوز شروع به کار می‌کند. یک نمونه دیگر coLinux است. همینطور ماشین‌های مجازی (مانند ویرچوال باکس و وی‌ام‌ویر) هم اجازه می‌دهند که لینوکس از داخل سیستم‌عامل دیگر اجرا شود. برنامه‌های ماشین‌مجازی، یک محیط ایزوله را شبیه‌سازی می‌کنند که لینوکس داخل آن نصب می‌شود. بعد از اینکه کار نصب تمام شد، ماشین مجازی عیناً مثل یک کامپیوتر مستقل می‌تواند بوت شود. ابزارهای مختلفی برای ایجاد یک بوت دوگانه کامل، روی سیستم‌هایی که سی‌دی‌درایو ندارند وجود دارد. قابل‌توجه‌ترین آن‌ها عبارتند از:

  • Wubi Installer که به کاربران ویندوز اجازه دانلود و نصب Ubuntu و توزیع‌های مشتق‌شده از آن‌را می‌دهد. با استفاده از Wubi نیازی به دیسک نصب یا تعریف پارتیشن جدید نیست. این به کاربران اجازه می‌دهد به سادگی و بدون نگرانی از دست دادن اطلاعات روی یک پارتیشن بوت دوگانه سیستم‌عامل داشته باشند.
  • Win32-loader به کاربران ویندوز اجازه می‌دهد که Debian را بدون CD نصب کنند. این یک نصب شبکه‌ای است و در نتیجه نیاز به پارتیشن‌بندی مجدد دارد. این ابزار در حال قرار گرفتن در سی‌دی/دی‌وی‌دی رسمی Debian است.
  • Unetbootin به کاربران ویندوز و لینوکس اجازه نصب بدون سی‌دی شبکه‌ای مشابهی را برای طیف گسترده‌ای از توزیع‌های لینوکس فراهم می‌سازد. به‌علاوه از ساخت دیسک نصب زنده USB پشتیبانی می‌کند.

نرم‌افزارهای اختصاصی

برخی نرم‌افزارهای خاص به هیچ عنوان برای لینوکس وجود ندارند. این مسأله شامل تعداد وسیعی از بازی‌های رایج کامپیوتری می‌شود، اگر چه، در سال‌های اخیر بعضی از سازندگان بازی شروع به انتشار نسخه‌ای از نرم‌افزار هایشان برای لینوکس کرده‌اند. به‌عنوان مثال Epic Games یک نسخه از Unreal Tournament 2004 را برای لینوکس به فروش گذاشته است. این مسأله هم‌چنین مورد توجه قرار گرفته است توسط پروژه‌های شبیه‌ساز و مترجم APIهایی همانند Wine و Cadega که امکان اجرای برنامه‌های غیر لینوکسی را در سیستم‌های لینوکس را به کار می‌دهند، امکان‌پذیر می‌باشد. هم‌چنین با شبیه‌سازی سیستم‌عامل‌های اختصاصی یا ترجمهٔ APIهای اختصاصی مانند APIهای WIN32 و DIRECTX مایکروسافت در APIهای محلی لینوکس این امر انجام می‌پذیرد. هم‌چنین می‌توان از ماشین‌های شبیه‌سازی مانند «ویرچوال باکس» یا «وی‌ام‌ویر» نیز استفاده نمود.

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «مصاحبه لینوکس ژورنال با ولکردینگ»، پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در |مقاله= وجود دارد (کمک)

منابع

  1. ↑ douglasm (۲۸ مارس ۲۰۱۰). «GNU/Linux Distros Silently Drop PowerPC». OSnews.com. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.
  2. ↑ Glyn Moody (۲۷ دسامبر ۲۰۱۰). «Putin Orders Russian Move To GNU/Linux». Slashdot.org. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.
  3. ↑ «GTK+/GNOME Development». usenix.org. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.
  4. ↑ «GNU/Linux Command-Line Tools Summary». About.com. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.
  5. ↑ Lee Hutchinson (۲۵ جون ۲۰۱۲). «How SSDs conquered mobile devices and modern OSes». arstechnica.com. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.
  6. ↑ Andrew Gregory and Graham Morrisson. «The highs and lows of free software». دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.
  7. ↑ Nick Hardiman (۳۰ اکتبر ۲۰۱۳). «The building blocks of Joyent's cloud technology stack». TechRepublic. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۳۹۳.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=توزیع_لینوکس&oldid=12700540»