شهروندی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
+اعتراض
جز ویرایش و تصحیح (جزئی)
خط ۱: خط ۱:
{{دیگر کاربردها|شهروند}}
{{دیگر کاربردها|شهروند}}
'''شهروندی''' (انگلیسی: Citizenship) همانطور که روشن است از مشتقات [[شهر]] (City) است . شهروندی را قالب پیشرفتهٔ «شهرنشینی» می‌دانند. به باور برخی از کارشناسان، شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام گذارده و به مسئولیت‌های خویش در قبال شهر و اجتماع عمل نمایند به «شهروند» ارتقاء یافته‌اند.{{سخ}}
'''شهروندی''' (انگلیسی: Citizenship) همانطور که روشن است از مشتقات [[شهر]] (City) است. شهروندی را قالب پیشرفتهٔ «شهرنشینی» می‌دانند. به باور برخی از کارشناسان، شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام گذارده و به مسئولیت‌های خویش در قبال شهر و اجتماع عمل نمایند به «شهروند» ارتقاء یافته‌اند.{{سخ}}
شهروندی تا پیش از این در حوزهٔ اجتماعی شهری بررسی می‌شد اما پس از آن شهروندی مفاهیم خود را به ایالت و کشور گسترش داده‌است، اگرچه امروزه بسیاری به [[شهروندی جهانی]]<ref>Global Citizenship</ref> نیز می‌اندیشند.
شهروندی تا پیش از این در حوزهٔ اجتماعی شهری بررسی می‌شد اما پس از آن شهروندی مفاهیم خود را به ایالت و کشور گسترش داده‌است، اگرچه امروزه بسیاری به [[شهروندی جهانی]]<ref>Global Citizenship</ref> نیز می‌اندیشند.
شهروندی امروزه کاربردها و معانی مختلفی یافته‌است.
شهروندی امروزه کاربردها و معانی مختلفی یافته‌است.

=== شهروند و حقوق شهروندی ===
=== شهروند و حقوق شهروندی ===
یک شهروند یک عضو رسمی یک شهر، ایالت یا کشور است. این دیدگاه، حقوق و مسئولیت‌هایی را به شهروند یاد آور می‌شود که در قانون پیش بینی و تدوین شده‌است. از نظر حقوقی، جامعه نیازمند وجود مقرراتی است که روابط تجاری، اموال، مالکیت، شهرسازی، سیاسی و حتی مسائل خانوادگی را در نظر گرفته و سامان دهد. ازاین رو از دید شهری موضوع حقوق شهروندی، روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول و هدف‌ها و وظایف و روش انجام آن است. همچنین نحوه اداره امور شهر و کیفیت نظارت بر رشد هماهنگ شهر است که می‌توان بعنوان مهمترین اصولی بدانیم که منشعب از حقوق اساسی کشور است.<ref>{{یادکرد|فصل= |کتاب= مجموعه مقالات همایش «نظارت همگانی، شهروندی و توسعه سازمانی» |نویسنده =|ترجمه=|ناشر = شهرداری تهران و دانشکده مدیریت |چاپ=|شهر=|کوشش=|ویرایش=|صفحه= |سال= بهمن ۱۳۸۶|شابک=}} ص ۸۰؛ مقاله دکتر نادر شکری </ref>
یک شهروند یک عضو رسمی یک شهر، ایالت یا کشور است. این دیدگاه، حقوق و مسئولیت‌هایی را به شهروند یاد آور می‌شود که در قانون پیش بینی و تدوین شده‌است. از نظر حقوقی، جامعه نیازمند وجود مقرراتی است که روابط تجاری، اموال، مالکیت، شهرسازی، سیاسی و حتی مسائل خانوادگی را در نظر گرفته و سامان دهد. ازاین رو از دید شهری موضوع حقوق شهروندی، روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول و هدف‌ها و وظایف و روش انجام آن است. همچنین نحوه اداره امور شهر و کیفیت نظارت بر رشد هماهنگ شهر است که می‌توان بعنوان مهمترین اصولی بدانیم که منشعب از حقوق اساسی کشور است.<ref>{{یادکرد|فصل= |کتاب= مجموعه مقالات همایش «نظارت همگانی، شهروندی و توسعه سازمانی» |نویسنده =|ترجمه=|ناشر = شهرداری تهران و دانشکده مدیریت |چاپ=|شهر=|کوشش=|ویرایش=|صفحه= |سال= بهمن ۱۳۸۶|شابک=}} ص ۸۰؛ مقاله دکتر نادر شکری</ref>


در واقع '''حقوق شهروندی''' آمیخته‌ای است از وظایف و مسئولیت‌های شهروندان در قبال یکدیگر، [[شهر]] و [[دولت]] یا قوای حاکم و مملکت و همچنین حقوق و امتیازاتی که وظیفه تامین آن حقوق بر عهدهٔ مدیران شهری(شهرداری)، دولت یا به طور کلی قوای حاکم می‌باشد.
در واقع '''حقوق شهروندی''' آمیخته‌ای است از وظایف و مسئولیت‌های شهروندان در قبال یکدیگر، [[شهر]] و [[دولت]] یا قوای حاکم و مملکت و همچنین حقوق و امتیازاتی که وظیفه تامین آن حقوق بر عهدهٔ مدیران شهری (شهرداری)، دولت یا به طور کلی قوای حاکم می‌باشد.
به مجموعه این حقوق و مسئولیت‌ها<ref>Citizenship rights and responsibilities</ref> ، «'''حقوق شهروندی'''» اطلاق می‌شود.
به مجموعه این حقوق و مسئولیت‌ها،<ref>Citizenship rights and responsibilities</ref> «'''حقوق شهروندی'''» اطلاق می‌شود.


=== شهروندی پویا ===
=== شهروندی پویا ===
شهروندی اشاره به زندگی روزمره، فعالیتهای فردی و کسب و کار افراد اجتماع و همچنین فعالیتهای اجتماعی ایشان دارد و بطور کلی مجموعه‌ای از رفتار و اعمال افراد است. '''شهروندی پویا''' یا '''شهروندی فعال''' <ref>Active Citizenship</ref> در واقع از این نگرش برخاسته‌است.
شهروندی اشاره به زندگی روزمره، فعالیتهای فردی و کسب و کار افراد اجتماع و همچنین فعالیتهای اجتماعی ایشان دارد و بطور کلی مجموعه‌ای از رفتار و اعمال افراد است. '''شهروندی پویا''' یا '''شهروندی فعال'''<ref>Active Citizenship</ref> در واقع از این نگرش برخاسته‌است.


شهروندی از این منظر، مجموعه گسترده‌ای از فعالیت‌های فردی و اجتماعی است. فعالیتهایی که اگرچه فردی باشند اما برآیند آنها به پیشرفت وضعیت اجتماعی کمک خواهد کرد. همچنین است مشارکتهای اقتصادی، خدمات عمومی، فعالیتهای داوطلبانه و دیگر فعالیتهای اجتماعی که در بهبود وضعیت زندگی همه شهروندان موثر خواهد افتاد. در واقع این نگاه ضمن اشاره به حقوق شهروندی مدون و قانونی در نگاه کلی‌تر به رفتارهای اجتماعی و اخلاقی می‌پردازد که اجتماع از شهروندان خود انتظار دارد. دریافت این مفاهیم شهروندی نیازمند فضایی مناسب برای گفتگو و مشارکت مردم با نقطه نظرات متفاوت و نظارت عمومی است<ref name="CF">[http://www.citizenshipfoundation.org.uk/main/page.php?286 Citizenship Foundation: What is citizenship<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>.
شهروندی از این منظر، مجموعه گسترده‌ای از فعالیت‌های فردی و اجتماعی است. فعالیتهایی که اگرچه فردی باشند اما برآیند آنها به پیشرفت وضعیت اجتماعی کمک خواهد کرد. همچنین است مشارکتهای اقتصادی، خدمات عمومی، فعالیتهای داوطلبانه و دیگر فعالیتهای اجتماعی که در بهبود وضعیت زندگی همه شهروندان موثر خواهد افتاد. در واقع این نگاه ضمن اشاره به حقوق شهروندی مدون و قانونی در نگاه کلی‌تر به رفتارهای اجتماعی و اخلاقی می‌پردازد که اجتماع از شهروندان خود انتظار دارد. دریافت این مفاهیم شهروندی نیازمند فضایی مناسب برای گفتگو و مشارکت مردم با نقطه نظرات متفاوت و نظارت عمومی است.<ref name="CF">[http://www.citizenshipfoundation.org.uk/main/page.php?286 Citizenship Foundation: What is citizenship<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>


=== آموزش شهروندی ===
=== آموزش شهروندی ===
خط ۲۲: خط ۲۳:
* بحث و بررسی درباره سرفصلها و موضوعات مهم شهروندی
* بحث و بررسی درباره سرفصلها و موضوعات مهم شهروندی
* فهم و شناخت جامعه و آشنایی با فعالیتهای اجتماعی
* فهم و شناخت جامعه و آشنایی با فعالیتهای اجتماعی
* مشارکت فعال در یک برنامه اجتماعی یا گروهی <ref>[http://www.teachernet.gov.uk/teachingandlearning/subjects/citizenship/what/ citizenship education in U.K]</ref>
* مشارکت فعال در یک برنامه اجتماعی یا گروهی<ref>[http://www.teachernet.gov.uk/teachingandlearning/subjects/citizenship/what/ citizenship education in U.K]</ref>
<!-- از همان منبع بالاست، اگر کسی فرصت برگردان داشته باشد، پیشنهاد می‌شود -->
<!-- از همان منبع بالاست، اگر کسی فرصت برگردان داشته باشد، پیشنهاد می‌شود -->
<!-- Funding
<!-- Funding
خط ۴۹: خط ۵۰:
=== [[حقوق مصرف کننده]] ===
=== [[حقوق مصرف کننده]] ===


امروزه به دلیل تنوع نیازها و تخصصی شدن مشاغل، افراد یک خانواده برای تامین حداقل مایحتاج مصرفی خود نیازمند استفاده از کالاها و خدمات عرضه شده توسط دیگران هستند . از اینرو نیاز به کالاهای مصرفی و خدمات یک نیاز ضروری و اجتناب ناپذیر است که هرگونه اختلال در تولید و توزیع آنها می تواند جامعه و مدیریت آن را به چالش بکشاند و علاوه بر زیانهای مادی صدمات و زیانهای معنوی را نیز متوجه مصرف کننده نماید .[http://www.tazirat.gov.ir/HogogMasraf.asp]
امروزه به دلیل تنوع نیازها و تخصصی شدن مشاغل، افراد یک خانواده برای تامین حداقل مایحتاج مصرفی خود نیازمند استفاده از کالاها و خدمات عرضه شده توسط دیگران هستند. از اینرو نیاز به کالاهای مصرفی و خدمات یک نیاز ضروری و اجتناب ناپذیر است که هرگونه اختلال در تولید و توزیع آنها می‌تواند جامعه و مدیریت آن را به چالش بکشاند و علاوه بر زیانهای مادی صدمات و زیانهای معنوی را نیز متوجه مصرف کننده نماید .[http://www.tazirat.gov.ir/HogogMasraf.asp]


== مفاهیم شهروندی ==
== مفاهیم شهروندی ==
مفهوم [[حقوق بشر]] اغلب در کنار دو مفهوم «[[حقوق اساسی]]» و «[[حقوق شهروندی]]» مطرح می‌شود. این سه مفهوم، گاه مترادف جانشین یکدیگر به کار می‌روند اما در تفکیک مفهومی مرزهای ظریفی میان این مفاهیم سه گانه و دلالت موضوعی وجود دارد.{{سخ}}می‌توان گفت ''حقوق شهروندی'' آن بخش از ''حقوق اساسی'' است که در قانون اساسی هر [[کشور|کشوری]] شکل «[[ملی]]» به خود می‌گیرد و فقط شامل حال شهروندان همان کشور خاص می‌شود (مانند [[حق مشارکت سیاسی]] که ملهم از ''حقوق بشر'' در شکل نسبی آن است.)<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.greenrights.ir/philosophy/2006/10/000348.php| عنوان =حقوق اساسی و حقوق شهروندی | تاریخ بازدید =۱۶ مه ۲۰۰۸| تاریخ =۱ آبان ۱۳۸۵| ناشر = وب‌گاه حقوق سبز| زبان =}}</ref>
مفهوم [[حقوق بشر]] اغلب در کنار دو مفهوم «[[حقوق اساسی]]» و «[[حقوق شهروندی]]» مطرح می‌شود. این سه مفهوم، گاه مترادف جانشین یکدیگر به کار می‌روند اما در تفکیک مفهومی مرزهای ظریفی میان این مفاهیم سه‌گانه و دلالت موضوعی وجود دارد.{{سخ}}می‌توان گفت ''حقوق شهروندی'' آن بخش از ''حقوق اساسی'' است که در قانون اساسی هر [[کشور|کشوری]] شکل «[[ملی]]» به خود می‌گیرد و فقط شامل حال شهروندان همان کشور خاص می‌شود (مانند [[حق مشارکت سیاسی]] که ملهم از ''حقوق بشر'' در شکل نسبی آن است.)<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.greenrights.ir/philosophy/2006/10/000348.php| عنوان =حقوق اساسی و حقوق شهروندی | تاریخ بازدید =۱۶ مه ۲۰۰۸| تاریخ =۱ آبان ۱۳۸۵| ناشر = وب‌گاه حقوق سبز| زبان =}}</ref>


بسیاری براین عقیده‌اند که قوانین موضوعه هر کشوری تاثیر مستقیم از مفهوم شهروندی و حقوق شهروندی می‌پذیرد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.hoqouq.com/law/article242.html?var_recherche=شهروندی#forum3090 | عنوان = بخشنامه حقوق شهروندی؛ قوه قضائیه| تاریخ بازدید =۱۴ مه ۲۰۰۸ | تاریخ =| ناشر =وبگاه حقوق | زبان =}}
بسیاری براین عقیده‌اند که قوانین موضوعه هر کشوری تاثیر مستقیم از مفهوم شهروندی و حقوق شهروندی می‌پذیرد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.hoqouq.com/law/article242.html?var_recherche=شهروندی#forum3090 | عنوان = بخشنامه حقوق شهروندی؛ قوه قضائیه| تاریخ بازدید =۱۴ مه ۲۰۰۸ | تاریخ =| ناشر =وبگاه حقوق | زبان =}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.isu.ac.ir/publication/Research-Quarterly/Research-Quarterly_24/Research-Quarterly_2402.htm#_ednref8 | عنوان = تاریخچه تدوین قانون مدنی، دکترحمید بهرامی احمدی| تاریخ بازدید =۱۶ مه ۲۰۰۸ | تاریخ =زمستان ۱۳۸۳| ناشر = فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره ۲۴، زمستان ۱۳۸۳| زبان =}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.isu.ac.ir/publication/Research-Quarterly/Research-Quarterly_24/Research-Quarterly_2402.htm#_ednref8 | عنوان = تاریخچه تدوین قانون مدنی، دکترحمید بهرامی احمدی| تاریخ بازدید =۱۶ مه ۲۰۰۸ | تاریخ =زمستان ۱۳۸۳| ناشر = فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره ۲۴، زمستان ۱۳۸۳| زبان =}}</ref>
</ref>
بعضی شهروندی را در ابعاد اجتماعی، سیاسی و مدنی تقسیم بندی می‌کنند اما به نظر می‌رسد در دسته بندی کلی می‌توان شهروندی را در مسئولیتهای فردی و اجتماعی شهروندان و همچنین مسئولیت‌های دولت در قبال شهروندان بررسی کرد. با نگاهی کلی در جوامع مختلف می‌توان بخشی ازاین مفاهیم مشترک را عنوان و تکمیل کرد.
بعضی شهروندی را در ابعاد اجتماعی، سیاسی و مدنی تقسیم بندی می‌کنند اما به نظر می‌رسد در دسته بندی کلی می‌توان شهروندی را در مسئولیتهای فردی و اجتماعی شهروندان و همچنین مسئولیت‌های دولت در قبال شهروندان بررسی کرد. با نگاهی کلی در جوامع مختلف می‌توان بخشی ازاین مفاهیم مشترک را عنوان و تکمیل کرد.


خط ۶۵: خط ۶۵:
* [[رای]] دادن:حق رای در عین حالی که، از نظر بسیاری، از جمله مسئولیت‌های شهروندی محسوب می‌گردد اما در واقع یک امتیاز نیز می‌باشد. کسانی که رای نمی‌دهند در واقع صدایشان در [[دولت]] شنیده نمی‌شود.<ref>[http://bensguide.gpo.gov/9-12/citizenship/responsibilities.html Ben's Guide (9-12): Citizenship - Responsibilities of Citizens<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>)0791 ,Carole Pateman, «Participation and Democratic Theory,» (New York, Cambridge University Press</ref>
* [[رای]] دادن:حق رای در عین حالی که، از نظر بسیاری، از جمله مسئولیت‌های شهروندی محسوب می‌گردد اما در واقع یک امتیاز نیز می‌باشد. کسانی که رای نمی‌دهند در واقع صدایشان در [[دولت]] شنیده نمی‌شود.<ref>[http://bensguide.gpo.gov/9-12/citizenship/responsibilities.html Ben's Guide (9-12): Citizenship - Responsibilities of Citizens<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>)0791 ,Carole Pateman, «Participation and Democratic Theory,» (New York, Cambridge University Press</ref>
قبل از هر [[رای‌گیری]]، اطلاعات مربوط به موضوع یا نامزدها باید بصورت شفاف به اطلاع شهروندان برسد.
قبل از هر [[رای‌گیری]]، اطلاعات مربوط به موضوع یا نامزدها باید بصورت شفاف به اطلاع شهروندان برسد.
* [[خدمت در ارتش]]: در زمان جنگ، هر مردی که توانایی بدنی دارد، برای جنگ فراخوانده می‌شود. در زمان صلح نیز به صورت خدمت اجباری سربازی و یا داوطلبانه در نیروهای مسلح حاضر می‌شوند.
* [[خدمت در ارتش]]: در زمان جنگ، هر مردی که توانایی بدنی دارد، برای جنگ فراخوانده می‌شود. در زمان صلح نیز به صورت خدمت اجباری سربازی و یا داوطلبانه در نیروهای مسلح حاضر می‌شوند.


در بعضی ایالات یا مناطق محلی، ممکن است به افرادی فرمان داده شود تا در دستگیری مجرمین یا برای برقراری [[صلح]] و [[امنیت]] یا اجرای یک فرمان به [[کلانتر]] کمک کنند.
در بعضی ایالات یا مناطق محلی، ممکن است به افرادی فرمان داده شود تا در دستگیری مجرمین یا برای برقراری [[صلح]] و [[امنیت]] یا اجرای یک فرمان به [[کلانتر]] کمک کنند.
* احترام به [[قانون]] و حقوق دیگران: هر شهروندی می‌بایست از قوانین اجتماع، ایالت و کشوری که در آنجا زندگی می‌کند، پیروی کند.
* احترام به [[قانون]] و حقوق دیگران: هر شهروندی می‌بایست از قوانین اجتماع، ایالت و کشوری که در آنجا زندگی می‌کند، پیروی کند.
هر شهروندی می‌بایست به حقوق دیگران احترام بگذارد.
هر شهروندی می‌بایست به حقوق دیگران احترام بگذارد.
* پرداخت [[مالیات]]: هر شهروندی موظف به پرداخت [[مالیات بر درآمد]] و دیگر عوارض قانونی بر اساس درستکاری و راستی و سرموقع می‌باشد.<ref name="bensguide"/>.
* پرداخت [[مالیات]]: هر شهروندی موظف به پرداخت [[مالیات بر درآمد]] و دیگر عوارض قانونی بر اساس درستکاری و راستی و سرموقع می‌باشد..<ref name="bensguide"/>


=== مسئولیت‌های دولت ===
=== مسئولیت‌های دولت ===
از جمله [[مسئولیت|مسئولیت‌های]] [[دولت]]، خرج نمودن [[مالیات]] و عوارض دریافتی توسط بخش‌های دولتی جهت ارائه خدمات زیر، به شهروندان است :
از جمله [[مسئولیت|مسئولیت‌های]] [[دولت]]، خرج نمودن [[مالیات]] و عوارض دریافتی توسط بخش‌های دولتی جهت ارائه خدمات زیر، به شهروندان است:
** حفاظت از جان و مال و حقوق و [[امنیت]] شهروندان: توسط [[پلیس]]، [[آتش‌نشانی]]، [[امداد در حوادث و بلایای پیش بینی نشده]]، [[دادگاه]] و سامانه قضایی و [[نیروهای مسلح]].
** حفاظت از جان و مال و حقوق و [[امنیت]] شهروندان: توسط [[پلیس]]، [[آتش‌نشانی]]، [[امداد در حوادث و بلایای پیش بینی نشده]]، [[دادگاه]] و سامانه قضایی و [[نیروهای مسلح]].
** بهداشت و سلامتی: [[آب]] و [[غذا|غذای]] سالم، بازرسی از [[شیر]] و [[گوشت]]، نگهداری از [[بیمارستان|بیمارستان‌ها]].
** بهداشت و سلامتی: [[آب]] و [[غذا|غذای]] سالم، بازرسی از [[شیر]] و [[گوشت]]، نگهداری از [[بیمارستان|بیمارستان‌ها]].
** آموزش : [[مدرسه|مدرسه‌ها]] و [[کتابخانه|کتابخانه‌های]] عمومی.
** آموزش: [[مدرسه|مدرسه‌ها]] و [[کتابخانه|کتابخانه‌های]] عمومی.
** نگهداری، تعمیر و ساخت [[جاده|جاده‌ها]]، [[بزرگراه|بزرگراه‌ها]] و [[خیابان|خیابان‌ها]] و [[راه آهن]].
** نگهداری، تعمیر و ساخت [[جاده|جاده‌ها]]، [[بزرگراه|بزرگراه‌ها]] و [[خیابان|خیابان‌ها]] و [[راه آهن]].
** حفاظت و نگهبانی از [[منابع طبیعی]]، [[جنگل|جنگل‌ها]] و [[محیط‌زیست]].
** حفاظت و نگهبانی از [[منابع طبیعی]]، [[جنگل|جنگل‌ها]] و [[محیط‌زیست]].
** حفاظت از پس‌اندازها، با [[بازرسی]] از [[بانک|بانک‌ها]] و ضمانت حساب‌های بانکی.
** حفاظت از پس‌اندازها، با [[بازرسی]] از [[بانک|بانک‌ها]] و ضمانت حساب‌های بانکی.
** کمک و جبران خسارات : در موارد پیش بینی نشده مانند [[سیل]]، [[زلزله]] و [[خشکسالی]].<ref name="bensguide"/>.
** کمک و جبران خسارات: در موارد پیش بینی نشده مانند [[سیل]]، [[زلزله]] و [[خشکسالی]]..<ref name="bensguide"/>


== شهروندی در کشورهای گوناگون ==
== شهروندی در کشورهای گوناگون ==
=== شهروندی در ایران ===
=== شهروندی در ایران ===
تا قبل از این در ایران، شهروندی تنها از منظر شهر و شهرنشینی مطرح می‌گردید و شهروندی رابطه متقابل یک شهرنشین با شهر و مدیران شهری و شهرداری دیده می‌شد و حقوق شهروندی را در گرو تصویب نقشه جامع شهر میدیدند.{{سخ}}
تا قبل از این در ایران، شهروندی تنها از منظر شهر و شهرنشینی مطرح می‌گردید و شهروندی رابطه متقابل یک شهرنشین با شهر و مدیران شهری و شهرداری دیده می‌شد و حقوق شهروندی را در گرو تصویب نقشه جامع شهر می‌دیدند.{{سخ}}
اما استفاده از واژه شهروند و شهروندی یا حقوق شهروندی در سال‌های اخیر در میان حقوقدانان و مجامع قانونی و حقوقی دید جامعتری یافت. در سال ۸۳ قانونی با عنوان « احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی » به تصویب مجلس رسید و به نام « بخشنامه حقوق شهروندی » در قوه قضائیه، دستورکار واحدها گردید. رئوس مهم این قانون درباره نحوه بازداشت و بازجویی و منع شکنجه و رفتار با متهمان توسط ضابطین و مجریان قضایی بود.<ref>[http://www.hoqouq.com/law/article242.html?var_recherche=شهروندی#forum3090 بخشنامه حقوق شهروندی؛ قوه قضائیه]</ref>. هر چند در سالهای اخیر واژۀ شهروند به جای تبعه در ایران به سرعت فراگیر شده و کاربرد عمومی پیدا کرده است اما برخی از صاحب نظران در امور مسائل حقوقی و زبانی هنوز هم به این عقیده اند که در جوامع چون ایران، تاجکستان و افغانستان که تا هنوز اختلاف سطح توسعه در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان شهر و روستا خیلی بزرگ است، کاربرد این واژه به جای تبعه درحقیقت تبعیض در مقابل روستاییان به شمار خواهد رفت. زیرا به آنها شاید این تصور داده شود که آنها مانند شهر نشینان اتباع مستاوی الحقوق کشور به شمار نمی‌روند.
اما استفاده از واژه شهروند و شهروندی یا حقوق شهروندی در سال‌های اخیر در میان حقوقدانان و مجامع قانونی و حقوقی دید جامعتری یافت. در سال ۸۳ قانونی با عنوان «احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی» به تصویب مجلس رسید و به نام «بخشنامه حقوق شهروندی» در قوه قضائیه، دستورکار واحدها گردید. رئوس مهم این قانون درباره نحوه بازداشت و بازجویی و منع شکنجه و رفتار با متهمان توسط ضابطین و مجریان قضایی بود..<ref>[http://www.hoqouq.com/law/article242.html?var_recherche=شهروندی#forum3090 بخشنامه حقوق شهروندی؛ قوه قضائیه]</ref> هر چند در سالهای اخیر واژهٔ شهروند به جای تبعه در ایران به سرعت فراگیر شده و کاربرد عمومی پیدا کرده است اما برخی از صاحب نظران در امور مسائل حقوقی و زبانی هنوز هم به این عقیده‌اند که در جوامع چون ایران، تاجکستان و افغانستان که تا هنوز اختلاف سطح توسعه در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان شهر و روستا خیلی بزرگ است، کاربرد این واژه به جای تبعه درحقیقت تبعیض در مقابل روستاییان به شمار خواهد رفت. زیرا به آنها شاید این تصور داده شود که آنها مانند شهر نشینان اتباع مستاوی الحقوق کشور به شمار نمی‌روند.


در ایران به کودکانی که یکی از والدین آن‌ها شهروند کشورهایی مانند [[افغانستان]] و [[پاکستان]] باشد با مشکل شهروندی روبرو هستند. سالانه ۱۲ هزار دختر ایرانی با اتباع بیگانه ازدواج می‌کنند. به استناد آمارهای منتشرشده ۳۳ هزار فرزند حاصل از ازدواج دختران [[مشهد]] با اتباع بیگانه بدون شناسنامه هستند.<ref>روزنامهٔ کیهان،
در ایران به کودکانی که یکی از والدین آن‌ها شهروند کشورهایی مانند [[افغانستان]] و [[پاکستان]] باشد با مشکل شهروندی روبرو هستند. سالانه ۱۲ هزار دختر ایرانی با اتباع بیگانه ازدواج می‌کنند. به استناد آمارهای منتشرشده ۳۳ هزار فرزند حاصل از ازدواج دختران [[مشهد]] با اتباع بیگانه بدون شناسنامه هستند.<ref>روزنامهٔ کیهان،
دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۵- ۳ ربیع‌الثانی۱۴۲۷- اول مه ۲۰۰۶- سال شصت و چهارم-شماره ۱۸۵۰۵
دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۵- ۳ ربیع‌الثانی۱۴۲۷- اول مه ۲۰۰۶- سال شصت و چهارم-شماره ۱۸۵۰۵</ref>
</ref>


قواعد تابعیت در قانون مدنی ایران آورده شده‌اند. جلد دوم قانون مدنی مصوب ۱۳۱۳ با اصلاحات بعدی، در شماری از مواد خود به شرایط کسب تابعیت ایرانی، سلب تابعیت و بازگشت به تابعیت اختصاص پیدا کرده‌است. ماده ۹۷۶ قانون مدنی کسانی را که ایرانی هستند بر شمرده و ماده ۹۷۹ شرایطی را که بیگانگان می‌توانند به تابعیت ایرانی درآیند مقرر نموده‌است.
قواعد تابعیت در قانون مدنی ایران آورده شده‌اند. جلد دوم قانون مدنی مصوب ۱۳۱۳ با اصلاحات بعدی، در شماری از مواد خود به شرایط کسب تابعیت ایرانی، سلب تابعیت و بازگشت به تابعیت اختصاص پیدا کرده‌است. ماده ۹۷۶ قانون مدنی کسانی را که ایرانی هستند بر شمرده و ماده ۹۷۹ شرایطی را که بیگانگان می‌توانند به تابعیت ایرانی درآیند مقرر نموده‌است.
خط ۱۰۴: خط ۱۰۳:
=== ایالات متحده آمریکا ===
=== ایالات متحده آمریکا ===
{{اصلی|منشور حقوق ایالات متحده آمریکا}}
{{اصلی|منشور حقوق ایالات متحده آمریکا}}
حقوق شهروندی و آزادی [[مردم ایالات متحده آمریکا]] در [[منشور حقوق ایالات متحده آمریکا]] که در سال [[۱۷۹۱ (میلادی)]] به قانون اساسی آن کشور الحاق گردید، مشخص و حراست شده‌است <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://bensguide.gpo.gov/9-12/citizenship/rights.html| عنوان =Rights of Citizens:The Bill of Rights | تاریخ بازدید =۶ مه ۲۰۰۸| تاریخ = October ۲۰, ۲۰۰۲| ناشر = US Government Printing Office| زبان = انگلیسی}}</ref>. مهم‌ترین حقوق شهروندی در [[ایالات متحده آمریکا]] بر اساس این منشور عبارتند از:
حقوق شهروندی و آزادی [[مردم ایالات متحده آمریکا]] در [[منشور حقوق ایالات متحده آمریکا]] که در سال [[۱۷۹۱ (میلادی)]] به قانون اساسی آن کشور الحاق گردید، مشخص و حراست شده‌است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://bensguide.gpo.gov/9-12/citizenship/rights.html| عنوان =Rights of Citizens:The Bill of Rights | تاریخ بازدید =۶ مه ۲۰۰۸| تاریخ = October ۲۰, ۲۰۰۲| ناشر = US Government Printing Office| زبان = انگلیسی}}</ref> مهم‌ترین حقوق شهروندی در [[ایالات متحده آمریکا]] بر اساس این منشور عبارتند از:
* متمم یکم: آزادی مذهب و آزادی بیان
* متمم یکم: آزادی مذهب و آزادی بیان
* متمم دوم: آزادی مالکیت و حمل اسلحه
* متمم دوم: آزادی مالکیت و حمل اسلحه
* متمم سوم: حراست از مالکیت مسکن افراد در زمان صلح و جنگ
* متمم سوم: حراست از مالکیت مسکن افراد در زمان صلح و جنگ
* متمم چهارم: حق امنیت جان، مسکن و مالکیت افراد در برابر تفتیش و توقیف
* متمم چهارم: حق امنیت جان، مسکن و مالکیت افراد در برابر تفتیش و توقیف
* متمم پنجم تا هشتم: دادرسی، محاکمه و مجازات عادلانه
* متمم پنجم تا هشتم: دادرسی، محاکمه و مجازات عادلانه
* متمم نهم: منحصر نشدن حقوق و آزادی افراد به موارد بیان شده
* متمم نهم: منحصر نشدن حقوق و آزادی افراد به موارد بیان شده
خط ۱۲۳: خط ۱۲۲:


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|2}}
{{پانویس|۲}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۳۴: خط ۱۳۳:


* {{
* {{
۱) تهران، [[خبرگزاری جمهوری اسلامی]] ۸۶/۰۸/۲۳ ۲) [[روزنامه کیهان]] ۱۹/۹/۱۳۸۵ صفحه ۱۱ 3) نگاهی به دست آوردهای دو سالهٔ شورای اسلامی شهر بوشهر و اهداف دومین دوره شورای اسلامی بوشهر
۱) تهران، [[خبرگزاری جمهوری اسلامی]] ۸۶/۰۸/۲۳ ۲) [[روزنامه کیهان]] ۱۹/۹/۱۳۸۵ صفحه ۱۱ ۳) نگاهی به دست‌آوردهای دو سالهٔ شورای اسلامی شهر بوشهر و اهداف دومین دوره شورای اسلامی بوشهر
تاریخ =| ناشر = ، | زبان
تاریخ =| ناشر =، | زبان
{{=
{{=



== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==

نسخهٔ ‏۳۰ آوریل ۲۰۱۴، ساعت ۰۲:۴۹

برای دیگر کاربردها، شهروند را ببینید.

شهروندی (انگلیسی: Citizenship) همانطور که روشن است از مشتقات شهر (City) است. شهروندی را قالب پیشرفتهٔ «شهرنشینی» می‌دانند. به باور برخی از کارشناسان، شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام گذارده و به مسئولیت‌های خویش در قبال شهر و اجتماع عمل نمایند به «شهروند» ارتقاء یافته‌اند.
شهروندی تا پیش از این در حوزهٔ اجتماعی شهری بررسی می‌شد اما پس از آن شهروندی مفاهیم خود را به ایالت و کشور گسترش داده‌است، اگرچه امروزه بسیاری به شهروندی جهانی[۱] نیز می‌اندیشند. شهروندی امروزه کاربردها و معانی مختلفی یافته‌است.

شهروند و حقوق شهروندی

یک شهروند یک عضو رسمی یک شهر، ایالت یا کشور است. این دیدگاه، حقوق و مسئولیت‌هایی را به شهروند یاد آور می‌شود که در قانون پیش بینی و تدوین شده‌است. از نظر حقوقی، جامعه نیازمند وجود مقرراتی است که روابط تجاری، اموال، مالکیت، شهرسازی، سیاسی و حتی مسائل خانوادگی را در نظر گرفته و سامان دهد. ازاین رو از دید شهری موضوع حقوق شهروندی، روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول و هدف‌ها و وظایف و روش انجام آن است. همچنین نحوه اداره امور شهر و کیفیت نظارت بر رشد هماهنگ شهر است که می‌توان بعنوان مهمترین اصولی بدانیم که منشعب از حقوق اساسی کشور است.[۲]

در واقع حقوق شهروندی آمیخته‌ای است از وظایف و مسئولیت‌های شهروندان در قبال یکدیگر، شهر و دولت یا قوای حاکم و مملکت و همچنین حقوق و امتیازاتی که وظیفه تامین آن حقوق بر عهدهٔ مدیران شهری (شهرداری)، دولت یا به طور کلی قوای حاکم می‌باشد. به مجموعه این حقوق و مسئولیت‌ها،[۳] «حقوق شهروندی» اطلاق می‌شود.

شهروندی پویا

شهروندی اشاره به زندگی روزمره، فعالیتهای فردی و کسب و کار افراد اجتماع و همچنین فعالیتهای اجتماعی ایشان دارد و بطور کلی مجموعه‌ای از رفتار و اعمال افراد است. شهروندی پویا یا شهروندی فعال[۴] در واقع از این نگرش برخاسته‌است.

شهروندی از این منظر، مجموعه گسترده‌ای از فعالیت‌های فردی و اجتماعی است. فعالیتهایی که اگرچه فردی باشند اما برآیند آنها به پیشرفت وضعیت اجتماعی کمک خواهد کرد. همچنین است مشارکتهای اقتصادی، خدمات عمومی، فعالیتهای داوطلبانه و دیگر فعالیتهای اجتماعی که در بهبود وضعیت زندگی همه شهروندان موثر خواهد افتاد. در واقع این نگاه ضمن اشاره به حقوق شهروندی مدون و قانونی در نگاه کلی‌تر به رفتارهای اجتماعی و اخلاقی می‌پردازد که اجتماع از شهروندان خود انتظار دارد. دریافت این مفاهیم شهروندی نیازمند فضایی مناسب برای گفتگو و مشارکت مردم با نقطه نظرات متفاوت و نظارت عمومی است.[۵]

آموزش شهروندی

آموزش شهروندی بطور غیر رسمی در خانه یا محل کار یا کارگاه‌های آموزشی و یا بطور رسمی بصورت سرفصل درسی مجزا در مدارس و حتی مدارس ابتدایی و یا بصورت رشته تحصیلی دانشگاهی در واقع به شهروندان می‌آموزد که چگونه یک شهروند فعال، آگاه و مسئولیت پذیر باشند. در واقع مبنای این آموزشها پرورش یک شهروند نمونه یا شهروند خوب یا ارائه یک الگوی شهروندی نیست بلکه به آنان می‌آموزد که چگونه تصمیمات خود را با توجه به مسئولیت‌هایشان در قبال اجتماع و زندگی فردی خود اتخاذ نمایند.[۵]

تربیت شهروندی، یکی از فروع شهروندی است که باتوجه به تحولات سریع اجتماعی، فناوری و سیاسی دوران معاصر، ازجمله دلمشغولی‌های برنامه‌ریزان و سیاستگذاران تعلیم و تربیت کشورهای جهان به شمار می‌آید.[۶] در کشورهای توسعه یافته مفاهیم شهروندی از دوران کودکی تا نوجوانی آموزش داده می‌شود و دولت نیز آموزش‌های لازم را در اختیار والدین و معلمان قرار می‌دهد.[۷] در انگلیس از سال ۲۰۰۲ میلادی، آموزش شهروندی و آشنایی با آن بطور رسمی در برنامه درسی مدارس از سنین ۱۱ تا ۱۶ سالگی قرار گرفت. اهداف این آموزش‌ها عموماً موارد ذیل است:

  • آشنایی با حقوق و مسئولیت‌های شهروندی
  • بحث و بررسی درباره سرفصلها و موضوعات مهم شهروندی
  • فهم و شناخت جامعه و آشنایی با فعالیتهای اجتماعی
  • مشارکت فعال در یک برنامه اجتماعی یا گروهی[۸]

حقوق مصرف کننده

امروزه به دلیل تنوع نیازها و تخصصی شدن مشاغل، افراد یک خانواده برای تامین حداقل مایحتاج مصرفی خود نیازمند استفاده از کالاها و خدمات عرضه شده توسط دیگران هستند. از اینرو نیاز به کالاهای مصرفی و خدمات یک نیاز ضروری و اجتناب ناپذیر است که هرگونه اختلال در تولید و توزیع آنها می‌تواند جامعه و مدیریت آن را به چالش بکشاند و علاوه بر زیانهای مادی صدمات و زیانهای معنوی را نیز متوجه مصرف کننده نماید .[۱]

مفاهیم شهروندی

مفهوم حقوق بشر اغلب در کنار دو مفهوم «حقوق اساسی» و «حقوق شهروندی» مطرح می‌شود. این سه مفهوم، گاه مترادف جانشین یکدیگر به کار می‌روند اما در تفکیک مفهومی مرزهای ظریفی میان این مفاهیم سه‌گانه و دلالت موضوعی وجود دارد.
می‌توان گفت حقوق شهروندی آن بخش از حقوق اساسی است که در قانون اساسی هر کشوری شکل «ملی» به خود می‌گیرد و فقط شامل حال شهروندان همان کشور خاص می‌شود (مانند حق مشارکت سیاسی که ملهم از حقوق بشر در شکل نسبی آن است.)[۹]

بسیاری براین عقیده‌اند که قوانین موضوعه هر کشوری تاثیر مستقیم از مفهوم شهروندی و حقوق شهروندی می‌پذیرد.[۱۰] بعضی شهروندی را در ابعاد اجتماعی، سیاسی و مدنی تقسیم بندی می‌کنند اما به نظر می‌رسد در دسته بندی کلی می‌توان شهروندی را در مسئولیتهای فردی و اجتماعی شهروندان و همچنین مسئولیت‌های دولت در قبال شهروندان بررسی کرد. با نگاهی کلی در جوامع مختلف می‌توان بخشی ازاین مفاهیم مشترک را عنوان و تکمیل کرد.

مسئولیت‌های اجتماعی

شهروندان به طور داوطلبانه امکانات خود را جهت کمک به پیشرفت و بهبود شهر به کار می‌گیرند. شهروندان فعال با توجه به تخصص و استعداد خود در سازمانها و کمیته‌های محلی گوناگون نظیر انجمن اولیا و مربیان و سازمان‌های غیردولتی عضویت داشته و فعالیت می‌کنند. شرکت در نشست‌ها و اجتماعات شهری، حضور در محکمه‌های عمومی، هیات منصفه یا هیات‌های حل اختلاف، مشارکت در پروژه‌های اجتماعی برای پیشرفت جامعه و همچنین یافتن مشکلات و راه‌حل آن‌ها بسیار سودمند خواهد بود.[۱۱] صاحبنظران بر این عقیده‌اند که اجتماعات محلی، و نهادهای مردم محور می‌توانند با ارائه رفتارهای جدید و نهادینه ساختن آنها در جوامع، نقش موثری در ایجاد و بازتولید مفهوم شهروندی ایفا نمایند.[۱۲]

مسئولیت‌های فردی

  • رای دادن:حق رای در عین حالی که، از نظر بسیاری، از جمله مسئولیت‌های شهروندی محسوب می‌گردد اما در واقع یک امتیاز نیز می‌باشد. کسانی که رای نمی‌دهند در واقع صدایشان در دولت شنیده نمی‌شود.[۱۳][۱۴]

قبل از هر رای‌گیری، اطلاعات مربوط به موضوع یا نامزدها باید بصورت شفاف به اطلاع شهروندان برسد.

  • خدمت در ارتش: در زمان جنگ، هر مردی که توانایی بدنی دارد، برای جنگ فراخوانده می‌شود. در زمان صلح نیز به صورت خدمت اجباری سربازی و یا داوطلبانه در نیروهای مسلح حاضر می‌شوند.

در بعضی ایالات یا مناطق محلی، ممکن است به افرادی فرمان داده شود تا در دستگیری مجرمین یا برای برقراری صلح و امنیت یا اجرای یک فرمان به کلانتر کمک کنند.

  • احترام به قانون و حقوق دیگران: هر شهروندی می‌بایست از قوانین اجتماع، ایالت و کشوری که در آنجا زندگی می‌کند، پیروی کند.

هر شهروندی می‌بایست به حقوق دیگران احترام بگذارد.

مسئولیت‌های دولت

از جمله مسئولیت‌های دولت، خرج نمودن مالیات و عوارض دریافتی توسط بخش‌های دولتی جهت ارائه خدمات زیر، به شهروندان است:

شهروندی در کشورهای گوناگون

شهروندی در ایران

تا قبل از این در ایران، شهروندی تنها از منظر شهر و شهرنشینی مطرح می‌گردید و شهروندی رابطه متقابل یک شهرنشین با شهر و مدیران شهری و شهرداری دیده می‌شد و حقوق شهروندی را در گرو تصویب نقشه جامع شهر می‌دیدند.
اما استفاده از واژه شهروند و شهروندی یا حقوق شهروندی در سال‌های اخیر در میان حقوقدانان و مجامع قانونی و حقوقی دید جامعتری یافت. در سال ۸۳ قانونی با عنوان «احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی» به تصویب مجلس رسید و به نام «بخشنامه حقوق شهروندی» در قوه قضائیه، دستورکار واحدها گردید. رئوس مهم این قانون درباره نحوه بازداشت و بازجویی و منع شکنجه و رفتار با متهمان توسط ضابطین و مجریان قضایی بود..[۱۵] هر چند در سالهای اخیر واژهٔ شهروند به جای تبعه در ایران به سرعت فراگیر شده و کاربرد عمومی پیدا کرده است اما برخی از صاحب نظران در امور مسائل حقوقی و زبانی هنوز هم به این عقیده‌اند که در جوامع چون ایران، تاجکستان و افغانستان که تا هنوز اختلاف سطح توسعه در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان شهر و روستا خیلی بزرگ است، کاربرد این واژه به جای تبعه درحقیقت تبعیض در مقابل روستاییان به شمار خواهد رفت. زیرا به آنها شاید این تصور داده شود که آنها مانند شهر نشینان اتباع مستاوی الحقوق کشور به شمار نمی‌روند.

در ایران به کودکانی که یکی از والدین آن‌ها شهروند کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان باشد با مشکل شهروندی روبرو هستند. سالانه ۱۲ هزار دختر ایرانی با اتباع بیگانه ازدواج می‌کنند. به استناد آمارهای منتشرشده ۳۳ هزار فرزند حاصل از ازدواج دختران مشهد با اتباع بیگانه بدون شناسنامه هستند.[۱۶]

قواعد تابعیت در قانون مدنی ایران آورده شده‌اند. جلد دوم قانون مدنی مصوب ۱۳۱۳ با اصلاحات بعدی، در شماری از مواد خود به شرایط کسب تابعیت ایرانی، سلب تابعیت و بازگشت به تابعیت اختصاص پیدا کرده‌است. ماده ۹۷۶ قانون مدنی کسانی را که ایرانی هستند بر شمرده و ماده ۹۷۹ شرایطی را که بیگانگان می‌توانند به تابعیت ایرانی درآیند مقرر نموده‌است. ماده ۹۷۹ اعلام می‌دارد: «اشخاصی که دارای شرایط ذیل باشند می‌توانند تابعیت ایران را تحصیل کنند.

۱- به سن هجده سال تمام رسیده باشند.
۲- پنج سال اعم از متوالی یا متناوب در ایران ساکن بوده باشند.
۳- فراری از خدمت نظامی نباشند.
۴- در هیچ مملکتی به جنج مهم یا جنایت غیرسیاسی محکوم نشده باشند. در مورد فقره دوم این ماده مدت اقامت در خارجه برای خدمت دولت ایران در حکم اقامت در خاک ایران است.

شهروندی در افغانستان

در قانون اساسی افغانستان از واژه تبعه استفاده شده‌است. از مهم‌ترین عوامل اخلال در روند شهروندی در افغانستان معاصر، جنگ‌سالاری، مردسالاری، و نژادپرستی و قوم‌گرایی) نام برده می‌شود. جنگ‌سالاری در ۲۵۰ سال اخیر تاریخ افغانستان مبنای جامعه بوده‌است و هر گروهی که قدرت نظامی بیشتر داشته‌است از قدرت سیاسی برخوردار می‌شده‌است. مردسالاری نیز در جامعه افغانستان ریشه دوانده‌است، چنانکه زنان که نیمی از شهروندان هستند در عمل همچنان از حضور در جامعه افغانستان بازمانده‌اند.[۱۷]

ایالات متحده آمریکا

مقالهٔ اصلی: منشور حقوق ایالات متحده آمریکا

حقوق شهروندی و آزادی مردم ایالات متحده آمریکا در منشور حقوق ایالات متحده آمریکا که در سال ۱۷۹۱ (میلادی) به قانون اساسی آن کشور الحاق گردید، مشخص و حراست شده‌است.[۱۸] مهم‌ترین حقوق شهروندی در ایالات متحده آمریکا بر اساس این منشور عبارتند از:

  • متمم یکم: آزادی مذهب و آزادی بیان
  • متمم دوم: آزادی مالکیت و حمل اسلحه
  • متمم سوم: حراست از مالکیت مسکن افراد در زمان صلح و جنگ
  • متمم چهارم: حق امنیت جان، مسکن و مالکیت افراد در برابر تفتیش و توقیف
  • متمم پنجم تا هشتم: دادرسی، محاکمه و مجازات عادلانه
  • متمم نهم: منحصر نشدن حقوق و آزادی افراد به موارد بیان شده
  • متمم دهم: محفوظ داشتن اختیاراتی که به موجب قانون اساسی به دولت فدرال اعطا نگردیده و یا برای ایالت‌ها ممنوع نشده، برای ایالت‌ها یا مردم.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ Global Citizenship
  2. ↑ مجموعه مقالات همایش «نظارت همگانی، شهروندی و توسعه سازمانی»، شهرداری تهران و دانشکده مدیریت، بهمن ۱۳۸۶ ص ۸۰؛ مقاله دکتر نادر شکری
  3. ↑ Citizenship rights and responsibilities
  4. ↑ Active Citizenship
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Citizenship Foundation: What is citizenship
  6. ↑ مجموعه مقالات همایش «نظارت همگانی، شهروندی و توسعه سازمانی»، شهرداری تهران و دانشکده مدیریت، بهمن ۱۳۸۶ ص ۷۲
  7. ↑ Ben's Guide: Grades 3-5
  8. ↑ citizenship education in U.K
  9. ↑ «حقوق اساسی و حقوق شهروندی». وب‌گاه حقوق سبز. ۱ آبان ۱۳۸۵. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۰۸.
  10. ↑ «بخشنامه حقوق شهروندی؛ قوه قضائیه». وبگاه حقوق. دریافت‌شده در ۱۴ مه ۲۰۰۸.
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ Ben's Guide (6-8): Citizenship - Responsibilities of Citizens - Community Responsibilities
  12. ↑ مجموعه مقالات همایش «نظارت همگانی، شهروندی و توسعه سازمانی»، شهرداری تهران و دانشکده مدیریت، بهمن ۱۳۸۶ ص ۶۰؛ مقاله دکتر زهرا نژادبهرام
  13. ↑ Ben's Guide (9-12): Citizenship - Responsibilities of Citizens
  14. ↑ )0791 ,Carole Pateman, «Participation and Democratic Theory,» (New York, Cambridge University Press
  15. ↑ بخشنامه حقوق شهروندی؛ قوه قضائیه
  16. ↑ روزنامهٔ کیهان، دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۵- ۳ ربیع‌الثانی۱۴۲۷- اول مه ۲۰۰۶- سال شصت و چهارم-شماره ۱۸۵۰۵
  17. ↑ قسیم اخگر (۸ قوس ۱۳۸۵)، گفتگوی بنیاد آرمانشهر، ص. ص٫۳ تا ۱۸ پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); از |مقاله= صرف‌نظر شد (کمک)
  18. ↑ "Rights of Citizens:The Bill of Rights" (به انگلیسی). US Government Printing Office. October ۲۰, ۲۰۰۲. Retrieved 6 May 2008.
  19. ↑ Second-class citizen

منابع

* {{

۱) تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی ۸۶/۰۸/۲۳ ۲) روزنامه کیهان ۱۹/۹/۱۳۸۵ صفحه ۱۱ ۳) نگاهی به دست‌آوردهای دو سالهٔ شورای اسلامی شهر بوشهر و اهداف دومین دوره شورای اسلامی بوشهر تاریخ =| ناشر =، | زبان 

     {{=


پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شهروندی&oldid=12529610»