کتاب بیان

پرونده:حضرت نقطه.jpg

سید علی محمد شیرازی مشهور به باب

کتاب بیان یکی از آثار سید علی محمد باب است که ام‌الکتاب در دیانت بیان به حساب می‌آید. آیات کتاب بیان مشتمل بر تعالیم فلسفی، اخلاقی و اجتماعی دیانت بیان است.

در باب ۱۹ از واحد ۵ کتاب بیان (صفحه ۱۸۲) اصلی ترین دستور آیین بیانی اینگونه درج گردیده است:

در بیان هیچ عبادتی نزد خداوند محبوب تر نبوده از نفع نفسی بنفسی اگرچه با دخال سروری در قلبی باشد و هیچ عملی ابعدتر نبوده بضر نفسی نفسی را اگرچه با دخال حزنی درقلب او باشد.

بیان فارسی و بیان عربی

کتاب بیان فارسی مخزن عمده عقاید دینی و احکام دور بابی است و کتاب بیان عربی محتویاتش با بیان فارسی مطابق، ولی مختصرتر است. کتاب بیان فارسی توضیح مفصل‌تری است بر بیان عربی.

فهرست بندی

علی محمد باب کتاب بیان را به ۳۶۱ باب (۱۹ واحد و هر واحد ۱۹ باب) یا به اصطلاح «عدد کلّشی» بخش کرده‌است. که در همین منوال در مقدمه کتاب گفته‌است: «و به عین یقین نظر کن که ابواب دین بیان مترتب گشته به عدد کلّشی»

کتاب بیان فارسی تا آخر باب دهم از واحد نهم و کتاب بیان عربی تا باب نوزدهم از واحد یازدهم است. بهائیان معتقدند علت اتمام نیافتن ۳۶۱ باب بیان فارسی و هم چنین بیان عربی، نشان دادن نزدیکی ظهور من یظهره الله، موعود کتاب بیان است.

کتاب بیان فارسی

کتاب بیان فارسی بزرگترین اثر تشریعی باب است. ولکن پیش از آنکه مجموعه‌ای از قواعد و اصول حقوقی و جزائی دیانت بیان محسوب گردد، کتاب مدح من یظهره‌الله است، من یظهره الله لقب موعود دیانت بابی است. عنوان من یظهره‌الله و عناوین مشابه آن بیش از دویست و هشتاد بار در متن بیان فارسی آمده‌است. نزدیکی ظهور موعود بیان بارها به تصریح و تلویح در این کتاب حتی در باب مستغاث (باب دهم از واحد هفتم) تاکیدشده‌است.

در کتاب بیان فارسی از عظمت و جلال حضرت الوهیت و امتناع عرفان ذات ربوبیت، مقام ولایت مشیت اولیه در هر ظهور، استمرار ابدی نزول وحی الهی در ادوار مختلف، قائمیت و مظهریت و مبشریت باب، قرب ظهور من یظهره الله موعود، معنای مصطلحاتی چون قیامت، نار، جنت، معاد، رجعت، صراط، میزان، ساعت، یوم، دینونت، موت و حیات در یوم آخرت، اصول عالیه اخلاقیه چون عفت، عصمت، تقوی، وفا، امانت، محبت به خلق و بسیاری از قواعد عبادتی، حقوقی و جزائی سخن به میان رفته‌است. شوقی افندی در کتاب گادپاسزبای در توصیف کتاب بیان فارسی، آن را گنجینه‌ای دانسته‌است که در مرتبه اول به توصیف و تمجید موعود بیان من یظهره الله پرداخته‌است و آن را مجموعه‌ای از سنن و احکامی که برای هدایت مستمر نسل‌های بعد باشد، ندانسته‌است و به نوعی این تفسیر را که کتاب بیان در تمامی مطالب خود نزدیکی ظهور موعود خود را بشارت می‌دهد، تائید می‌کند.

سیدعلی محمد باب موعودآیین بیانی را من یظهره الله نامیده و در کتاب بیان فارسی صراحتاً به آنچه به باور او «شرایط و زمان ظهور وی» است اشاره کرده‌است. وی در کتاب بیان وقت ظهور من یظهره الله را بین 1511 تا 2001 سال از بیان، نوید داده و مکان ظهور جسد وی را مسجدالحرام اعلام نموده است.

هدایت‌الله شهاب فردوسی در سلسله مقالات مجله آشفته دوره نهم سال 1334 از شماره 18 تا 50 بعنوان یک اندیشمند مسلمان نوشته است:

عباس افندی و پدرش در بسیاری از آثار خود اظهار کرده اند که سیدعلی محمد باب از وجود میرزا حسینعلی نوری که باید دعوی من یظهره اللهی کند در میان خود اطلاع داشته است ولی اگر کسی کتاب بیان را بخواند با کمال صراحت و وضوح در میابد که این مطاب درست نیست زیرا در اغلب ابواب بیان عباراتی هست که معلوم می کند موعود بیان پس ازآنکه دین بیان جهانگیر شود و ثمرات خود را بدهد در میان بابیان ظاهر خواهد شد.

کتاب بیان عربی

کتاب بیان عربی در ماکو توسط باب نوشته شده‌است. تنها عباراتی از باب اول از واحد اول به فارسی است. بیان عربی گاه در آثار باب کتاب جزآء نیز نامیده شده‌است

ترجمه به زبان‌های دیگر

زبان فرانسوی

نسخ خطی متعددی از بیان فارسی نزد افراد و در برخی از کتابخانه‌های معروف جهان موجود است. اما نسخه بسیار مهم و معتمد به خط سید حسین یزدی کاتب است که هم‌اکنون در دارالآثار بین‌المللی در مرکز جهانی بهائی در حیفا نگهداری می‌شود. کتاب بیان فارسی در ۳۲۸ صفحه به وسیله ازلیه در ایران بطبع رسیده‌است. گوبینو پژوهشگر فرانسوی بخشهائی از کتاب بیان فارسی را به فرانسه ترجمه کرده‌است، اما تمام متن این کتاب به همت نیکلای فرانسوی و کمک عزیزالله مصباح به فرانسه ترجمه گردیده‌است.

زبان انگلیسی

ادوارد براون شرق شناس مشهور، قسمت‌هائی از کتاب بیان فارسی را به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌است و فهرستی از مطالب موجود در آن نیز در سال ۱۸۸۹ میلادی تهیه کرده‌است. البته با توجه به عدم آشنائی کامل او با مسائل عرفانی موجود در آیات باب، ترجمه او دارای ایرادات بسیار است.

پیوند به بیرون

• کتاب بیان فارسی
• کتاب بیان عربی