خوراک: تفاوت میان نسخه‌ها
{{به فارسی افغانستان|'''خوراکه'''}} |
KhabarNegar (بحث | مشارکتها) حل شد. |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
: ''برای دیگر کاربردهای '''خوراک''' به صفحه [[خوراک (ابهام‌زدایی)]] بروید.'' |
: ''برای دیگر کاربردهای '''خوراک''' به صفحه [[خوراک (ابهام‌زدایی)]] بروید. '' |
||
'''خوراک'''، '''خوراکی'''، |
'''خوراک'''، '''خوراکی'''، '''خوراکه'''{{مدرک}}، یا '''غذا''' خوردنی‌ای است که در [[جامعه|جوامع]] متفاوت به صورت خام و دست‌نخورده، تغییریافته و یا نیمه‌تغییریافته برای مصرف آماده می‌شود. خوراک می‌تواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز [[تغذیه]] و یا لذت بردن مصرف شود. |
||
در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ [[شکار]] یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های [[کشاورزی]]، [[دام‌پروری]]، و [[ماهی‌گیری]] صورت می‌گیرد. |
در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ [[شکار]] یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های [[کشاورزی]]، [[دام‌پروری]]، و [[ماهی‌گیری]] صورت می‌گیرد. |
||
عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای [[آشپزی]] و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از [[فرهنگ|فرهنگ‌ها]] غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند<ref>ویکی‌پدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۲۱ آوریل ۲۰۰۸</ref> |
عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای [[آشپزی]] و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از [[فرهنگ|فرهنگ‌ها]] غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند.<ref>ویکی‌پدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۲۱ آوریل ۲۰۰۸</ref> |
||
بنا بر گزارش [[نهاد مهندسان مکانیک|نهاد بریتانیایی مهندسان مکانیک]] (IME)، نیمی از مواد غذایی در سرتاسر دنیا [[هدر مواد غذایی|اسراف شده و به هدر]] می‌رود.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.co.uk/2013/01/10/food-waste-half-of-all-fo_n_2445022.html?utm_hp_ref=uk|title=Food Waste: Half Of All Food Ends Up Thrown Away|work=Huffington Post|date=10 January 2013|accessdate=5 February 2013}}</ref> |
بنا بر گزارش [[نهاد مهندسان مکانیک|نهاد بریتانیایی مهندسان مکانیک]] (IME)، نیمی از مواد غذایی در سرتاسر دنیا [[هدر مواد غذایی|اسراف شده و به هدر]] می‌رود.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.co.uk/2013/01/10/food-waste-half-of-all-fo_n_2445022.html?utm_hp_ref=uk|title=Food Waste: Half Of All Food Ends Up Thrown Away|work=Huffington Post|date=10 January 2013|accessdate=5 February 2013}}</ref> |
||
== منشاءهای غذایی == |
== منشاءهای غذایی == |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
== رژیم غذایی == |
== رژیم غذایی == |
||
{{اصلی|رژیم غذایی}} |
{{اصلی|رژیم غذایی}} |
||
=== تأثیر فرهنگ و مذاهب گوناگون === |
=== تأثیر فرهنگ و مذاهب گوناگون === |
||
رژیم‌های غذایی مختلف از مذهب و فرهنگ‌های تمدن‌های سراسر جهان تأثیر می‌پذیرند. در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان مصرف برخی غذاها توصیه شده و یا [[تابو]] شمرده شده است. به طور مثال، غذاهای [[رژیم غذایی در اسلام|حلال]] در [[اسلام]] و [[گیاهخواری|رژیم غذایی گیاهی]] در آیین [[جین (دین)|جین]] و [[سیک (دین)|سیک]] مجاز شمرده |
رژیم‌های غذایی مختلف از مذهب و فرهنگ‌های تمدن‌های سراسر جهان تأثیر می‌پذیرند. در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان مصرف برخی غذاها توصیه شده و یا [[تابو]] شمرده شده است. به طور مثال، غذاهای [[رژیم غذایی در اسلام|حلال]] در [[اسلام]] و [[گیاهخواری|رژیم غذایی گیاهی]] در آیین [[جین (دین)|جین]] و [[سیک (دین)|سیک]] مجاز شمرده شده‌اند. |
||
برخی افراد نیز با توجه به عقاید و یا سلامتی خود غذاهایی را که مصرف می‌کنند محدود می‌نمایند. به طور مثال، توصیه می‌شود افرادی که به بیماری‌های قلبی-عروقی، [[دیابت]] و با [[چاقی]] مبتلایند از غذاهای چرب و مواد قندی پرهیز نمایند. |
برخی افراد نیز با توجه به عقاید و یا سلامتی خود غذاهایی را که مصرف می‌کنند محدود می‌نمایند. به طور مثال، توصیه می‌شود افرادی که به بیماری‌های قلبی-عروقی، [[دیابت]] و با [[چاقی]] مبتلایند از غذاهای چرب و مواد قندی پرهیز نمایند. |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۵: | ||
* [[فهرست غذاها و خوراک‌ها]] |
* [[فهرست غذاها و خوراک‌ها]] |
||
* [[خوردنی‌های تابو]] |
* [[خوردنی‌های تابو]] |
||
* [[رژیم غذایی]] |
* [[رژیم غذایی]] |
||
* [[تغذیه]] |
* [[تغذیه]] |
||
* [[گیاهخواری]] |
* [[گیاهخواری]] |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۱: | ||
== پانویس == |
== پانویس == |
||
{{پانویس| |
{{پانویس|۲}} |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{چپ‌چین}} |
{{چپ‌چین}} |
||
{{ویکی‌انبار-رده|Food}} |
{{ویکی‌انبار-رده|Food}} |
||
*{{یادکرد-ویکی|پیوند=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Food&oldid=206209259|عنوان = Food|بازیابی = ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱}} |
* {{یادکرد-ویکی|پیوند=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Food&oldid=206209259|عنوان = Food|بازیابی = ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱}} |
||
* ویکی‌پدیای آلمانی Artikel Lebensmittel. In: Wikipedia, Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 10. April 2008, 19:50 UTC. URL: http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Lebensmittel&oldid=44756868 (Abgerufen: 20. April 2008, 18:38 UTC) |
* ویکی‌پدیای آلمانی Artikel Lebensmittel. In: Wikipedia, Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 10. April 2008, 19:50 UTC. URL: http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Lebensmittel&oldid=44756868 (Abgerufen: 20. April 2008, 18:38 UTC) |
||
* ویکی‌پدیای فرانسوی Contributeurs à Wikipédia, "Nourriture," Wikipédia, l'encyclopédie libre, http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nourriture&oldid=26649865 (Page consultée le avril 20, 2008). |
* ویکی‌پدیای فرانسوی Contributeurs à Wikipédia, "Nourriture," Wikipédia, l'encyclopédie libre, http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nourriture&oldid=26649865 (Page consultée le avril 20, 2008). |
||
== پیوند به بیرون == |
== پیوند به بیرون == |
||
* [http://gallery1.persiangig.com/Food1.htm یک نگارخانه زیبا با بیش از |
* [http://gallery1.persiangig.com/Food1.htm یک نگارخانه زیبا با بیش از ۸۰ عکس از انواع خوراکیهای خوشمزه] |
||
{{پایان چپ‌چین}} |
{{پایان چپ‌چین}} |
||
نسخهٔ ۱۲ فوریهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۸:۵۱
- برای دیگر کاربردهای خوراک به صفحه خوراک (ابهام‌زدایی) بروید.
خوراک، خوراکی، خوراکه[نیازمند منبع]، یا غذا خوردنی‌ای است که در جوامع متفاوت به صورت خام و دست‌نخورده، تغییریافته و یا نیمه‌تغییریافته برای مصرف آماده می‌شود. خوراک می‌تواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز تغذیه و یا لذت بردن مصرف شود.
در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ شکار یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های کشاورزی، دام‌پروری، و ماهی‌گیری صورت می‌گیرد.
عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای آشپزی و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از فرهنگ‌ها غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند.[۱]
بنا بر گزارش نهاد بریتانیایی مهندسان مکانیک (IME)، نیمی از مواد غذایی در سرتاسر دنیا اسراف شده و به هدر می‌رود.[۲]
منشاءهای غذایی
اکثر خوراک‌ها منشاء گیاهی (همچون میوه‌ها، سبزیجات، صیفی‌جات، غلات و دانه‌ها) و جانوری (مانند گوشت، شیر و فراورده‌های آن، تخم‌مرغ و عسل) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون قارچ‌ها و باکتری‌ها (سرکه، ماست، پنیر و …) نیز استفاده می‌شود. به جز مواد آلی، مواد معدنی همچون نمک و آب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گروه‌های اصلی
خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند:
- سبزیجات و میوه‌ها (سرشار از الیاف غذایی و ویتامینهای مختلف به خصوص ویتامین ث)
- فراورده‌های گوشتی و تخم‌مرغ (سرشار از پروتئین و آهن)
- شیر و فراورده‌های لبنی (سرشار از کلسیم، پروتئین و ویتامین ب)
- نشاسته (نان، سیب‌زمینی، غلات، برنج)(سرشار از کربوهیدرات، ویتامین ب، الیاف، پروتئین و مواد معدنی)
- چربی‌ها (سرشار از لیپید، ویتامین آ، ویتامین د (خامه و کره)، ویتامین ای و اسیدهای چرب)
- قندها (سرشار از قندهای ساده)
آماده کردن غذا
درحالی که بعضی از خوراک‌ها را می‌توان به صورت خام و بدون ایجاد تغییری در آن‌ها مصرف کرد، غذاهایی هم وجود دارند که باید برای این که طعم‌دار و یا قابل خوردن باشند، تغییراتی درآن‌هاباید داد.
از ساده‌ترین این تغییرات می‌توان شستن، خرد کردن و مخلوط کردن را مثال زد. بعضی غذاها نیز باید پخته شوند و یا سرد شوند. ممکن است تغییراتی در آن‌ها به منظور نگهداری، خوش‌طعم کردن و تزیین‌کردن داده شود، که بخشی از آن‌ها به آداب و رسوم فرهنگ‌های گوناگون برمی‌گردند.
رژیم غذایی
تأثیر فرهنگ و مذاهب گوناگون
رژیم‌های غذایی مختلف از مذهب و فرهنگ‌های تمدن‌های سراسر جهان تأثیر می‌پذیرند. در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان مصرف برخی غذاها توصیه شده و یا تابو شمرده شده است. به طور مثال، غذاهای حلال در اسلام و رژیم غذایی گیاهی در آیین جین و سیک مجاز شمرده شده‌اند.
برخی افراد نیز با توجه به عقاید و یا سلامتی خود غذاهایی را که مصرف می‌کنند محدود می‌نمایند. به طور مثال، توصیه می‌شود افرادی که به بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و با چاقی مبتلایند از غذاهای چرب و مواد قندی پرهیز نمایند.
رژیم غذایی نامناسب
عادت‌های غذایی در سلامتی و مرگ‌ومیر انسان‌ها نقش اساسی دارند. عدم تناسب میان انرژی دریافت‌شده از غذاها و سوزاندن آن موجب سوءتغذیه یا چاقی می‌شود. علت سوءتغذیه همچنین ممکن است کمبود نوعی ویتامین، مواد معدنی، پروتئین و غیره در رژیم غذایی باشد. سوءتغذیه خود موجب بروز بیماری‌های مختلفی چون کواشیورکور، ماراسم، اسکوروی، کوری و غیره می‌شود.[۳]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ویکی‌پدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۲۱ آوریل ۲۰۰۸
- ↑ "Food Waste: Half Of All Food Ends Up Thrown Away". Huffington Post. 10 January 2013. Retrieved 5 February 2013.
- ↑ ویکی‌پدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۱۵ ژانویه ۲۰۱۰
منابع
 |
در ویکی‌انبار پروندههایی دربارهٔ خوراک موجود است. |
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Food». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱.
- ویکی‌پدیای آلمانی Artikel Lebensmittel. In: Wikipedia, Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 10. April 2008, 19:50 UTC. URL: http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Lebensmittel&oldid=44756868 (Abgerufen: 20. April 2008, 18:38 UTC)
- ویکی‌پدیای فرانسوی Contributeurs à Wikipédia, "Nourriture," Wikipédia, l'encyclopédie libre, http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nourriture&oldid=26649865 (Page consultée le avril 20, 2008).