ایبریا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۴) +تمیز (۸.۰۱): + رده:ایبریا |
جز ←تاریخ |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== تاریخ == |
== تاریخ == |
||
در میانه قرن هشتم پیش از |
در میانه قرن هشتم پیش از میلاد، [[دیائوخی]] در نتیجه قدرت گرفتن [[اورارتو]] فروپاشید. غلبه کول ها ([[کولخیس]]) و مخالفت آنها با تائو ها ([[دیائوخی]]) نیز در این امر سهیم بود. قسمتی از سرزمین [[دیائوخی]] به کول ها واگذار شد. مدتی بعد کشمکش بین کول ها و [[اورارتو]] آغاز شد و کول ها شکست خوردند. |
||
قلمرو [[اورارتو]] در زمان خود وسیع ترین امپراتوری به شمار می رفت. در قرن هفتم پیش از |
قلمرو [[اورارتو]] در زمان خود وسیع ترین امپراتوری به شمار می رفت. در قرن هفتم پیش از میلاد، همزمان با آغاز دوره ضعف [[اورارتو]]، آریایی ها پادشاهی [[ماد]] را تاسیس کردند. با قدرت گرفتن [[ماد]] و شکست خوردن [[اورارتو]]، [[ماد|مادها]] حوالی [[ارمنستان]] امروزی ساکن شدند که نتیجه ترکیب این دو قوم ([[گرجی]] و [[آریایی]]) قوم [[ارمنی]] بود. در اوسط قرن ششم پیش از میلاد، [[هخامنشیان]] جایگزین [[ماد|مادها]]، در حکومت بر جنوب گرجستان باستان شدند. |
||
قرن های ششم تا چهارم پیش از میلاد، دوره استحکام قبایل کارتلی، عمدتاً ساکنان گرجستان شرقی شد. کشمکش |
قرن های ششم تا چهارم پیش از میلاد، دوره استحکام قبایل کارتلی، عمدتاً ساکنان گرجستان شرقی شد. کشمکش بین کنفدراسیون های مختلف [[گرجی]] در نهایت منتج به تشکیل پادشاهی «[[ایبری قفقازی|ایبریا]]» به پایتختی «[[متسختا]]» شد. <ref>امیر احمدیان، گرجستان، ۸–۱۱. [=صفحات کتاب]</ref> <ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، گرجستان، ۵۳–۵۴. [=صفحات کتاب]</ref> <ref>اداره اطلاعات جغرافیایی، گرجستان، ۴۱. [=صفحات کتاب]</ref> |
||
ایبریا در سنگ‌نبشتهٔ [[شاپور یکم]] در [[کعبه زردشت]] واقع در [[نقش رستم]] بنام ''ویروزان''، یکی از استان‌های [[ساسانیان]] یاد شده‌است. |
ایبریا در سنگ‌نبشتهٔ [[شاپور یکم]] در [[کعبه زردشت]] واقع در [[نقش رستم]] بنام ''ویروزان''، یکی از استان‌های [[ساسانیان]] یاد شده‌است. |
||
نسخهٔ ۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۰:۱۲
-en.svg)
ایبریا (به گرجی: იბერია) (تلفظ: Iberia) نام باستانی گرجستان شرقی است که یونانیان و رومیان باستان برای آن برگزیدند. که حدود ۳۰۰۰ سال پیش، توسط نیاکان گرجی های امروزی که با شکست از مادها عده ای از آن ها از اورارتو مهاجرت کردند، بنا نهاده شد.
تاریخ
در میانه قرن هشتم پیش از میلاد، دیائوخی در نتیجه قدرت گرفتن اورارتو فروپاشید. غلبه کول ها (کولخیس) و مخالفت آنها با تائو ها (دیائوخی) نیز در این امر سهیم بود. قسمتی از سرزمین دیائوخی به کول ها واگذار شد. مدتی بعد کشمکش بین کول ها و اورارتو آغاز شد و کول ها شکست خوردند.
قلمرو اورارتو در زمان خود وسیع ترین امپراتوری به شمار می رفت. در قرن هفتم پیش از میلاد، همزمان با آغاز دوره ضعف اورارتو، آریایی ها پادشاهی ماد را تاسیس کردند. با قدرت گرفتن ماد و شکست خوردن اورارتو، مادها حوالی ارمنستان امروزی ساکن شدند که نتیجه ترکیب این دو قوم (گرجی و آریایی) قوم ارمنی بود. در اوسط قرن ششم پیش از میلاد، هخامنشیان جایگزین مادها، در حکومت بر جنوب گرجستان باستان شدند.
قرن های ششم تا چهارم پیش از میلاد، دوره استحکام قبایل کارتلی، عمدتاً ساکنان گرجستان شرقی شد. کشمکش بین کنفدراسیون های مختلف گرجی در نهایت منتج به تشکیل پادشاهی «ایبریا» به پایتختی «متسختا» شد. [۱] [۲] [۳]
ایبریا در سنگ‌نبشتهٔ شاپور یکم در کعبه زردشت واقع در نقش رستم بنام ویروزان، یکی از استان‌های ساسانیان یاد شده‌است.
پانویس
جستارهای وابسته
استان‌های ساسانی | ||
|---|---|---|
|  | |
* این نامها به پارسی میانه هستند. (برگرفته از سنگنبشته شاپور یکم در نقش رستم) | ||
منابع
- امیراحمدیان، بهرام. گرجستان. تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، ۱۳۷۵.
- وزارت امور خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی . گرجستان. چاپ اول. تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، ۱۳۸۸.
- سازمان جغرافیایی ن.م؛اداره اطلاعات جغرافیایی. چاپ اول. تهران: انتشارات سهره-زیتون سبز، ۱۳۹۰.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «ایبری قفقازی». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۰۸.
- دانشنامه ایرانیکا، جلد هشتم، سرواژهٔ "ĒRĀN,ĒRĀNŠAHR"، دیوید مک‌کنزی، کوستامزا، کالیفرنیا، ۱۹۹۷
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ایبریا موجود است. |
 | این یک مقالهٔ خرد دودمان ساسانیان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
 | این یک مقالهٔ خرد گرجستان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |