شاهین

برای دیگر کاربردها، شاهین (ابهام‌زدایی) را ببینید.

شاهین
Brown Falcon Falco berigora
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پرندگان
راسته:	شاهین‌سانان
تیره:	شاهینیان
سرده:	شاهین Linnaeus, 1758

شاهین پرنده ای از راسته شکاریان روزگرد و سیاه‌چشم از تیره شاهنینان است. شاهین جزو شکاریان بسیار جسور و با شهامت است، و با وجود آنکه از قوش کوچک‌تر است ولی بعلت جسارتی که دارد گاهی عموماً به عقاب وقوش حمله می‌کند. در حدود ۴۰ گونه از این پرنده شناخته شده است که با نامهای گوناگون زیستگاهشان در سراسر کره زمین پراکنده است. شاهین عموماً آشیانه خود را در کوهستانهای بلند و دور افتاده و در غارهای مشرف به پرتگاه‌ها و صخره‌ها بلند می‌سازد ولابلای صخره‌های کوهستانی تخم گذاری می‌کند. گونه‌های مختلف این پرنده در کوه‌های ایران فراوان است. شاهین را صیادان جهت شکار تربیت می‌کنند. زیستگاه این پرنده در کوهستانهای بلند و دور افتاده، و آشیانه خود را در غارها مشرف به پرتگاه‌ها و صخره‌ها بلند می‌سازد.

نمای ظاهری

از خانواده ی شاهینیان است.دارای قرنیه ی سیاه می باشد.پشت و روی بال آن دارای پر های طوسی,روی سینه ی آن سفید و دارای لکه های مشخص می باشد.(عکس مربوط به شاهین نمی باشد.) فرق بالغ و نا بالغ آن در این است که پرنده بالغ سینه ی نسبتا کرم رنگ دارد. لازم بذکر است که قانون مشخصی برای نام شاهین وجود ندارد.اختلاف نظر در مورد نامbarbary falcon و peregrine falcon بسیار زیاد است.توضیحات داده شده در موردbarbary falcon بود.

ریشه تاریخی

شاهین در پارسی یعنی «شاهانه»، مانند آهنین که ریشه‌اش از آهن می‌آید. شکار کردن با شاهین با آنکه تاریخ اش به دوره پادشاهی آشور می‌رسد، بدون شک در دوره ساسانی ورزش شاهان بوده زیرا در دوره اسلامی گسترش یافت. شکار با شاهین پس از آن به اروپا گسترش پیدا کرد. نام شاهین می‌تواند از شکار کردن شاه با پرنده شکاری ریشه گرفته باشد.

شاهین روزگاری در سراسر دنیا می‌زیست. اما امروزه به شدت کمیاب شده ودر بعضی جاها دیده می‌شود. احتمالاً معدودی از پرندگان می‌توانند تندتر از شاهین‌ها پرواز نمایند. گاه سرعتش هنگام شکار به ۳۲۰ کیلومتر در ساعت (۲۰۰ مایل در ساعت) می‌رسد. طول آن به ۴۶ سانتیمتر می‌رسد. بالهای گسترده‌اش به ۱۰۹ سانتیمتر می‌رسد. شاهین‌ها به پرندگان به اندازه خود وگاه بزرگ‌تر از خود نیز حمله می‌کنند، بسیاری از پرندگان را می‌کشند. در فرهنگ معین آمده است که برخی خلبانان از حمله شاهین به هواپیما گزارش کرده‌اند و این نشان دهنده جسارت شگفت این پرنده است.

نگارخانه

• 
  دليجه(Kestrel) نر (دليجه نوعی شاهين کوچک است)
• 
  saker falcon يا بالابان(نوعی شاهين بسيار قدرتمند) هنگام شكار

منابع

• کتاب: ایران در زمان ساسانیان، نوشته آرتورکریستنسن.
• دکتر:، العلوی، هادی ، «(عالم الطیور والحیوانات) »، دارالعودة، بیروت، لبنان، چاپ پنجم سال ۱۹9۸ میلادی به (عربی).
• عطاءالله، سمیر،. ( موسوعة المعلومات العامة) . دار عطاءالله للنشر والتوزیع، بیروت، لبنان، چاپ هشتم، سال انتشار 1984 میلادی به (عربی).
• "منبع جعبه‌زیست" (به انگلیسی). ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 17 November 2008.
• مطالعات شخصی