QNX

QNX

صفحهٔ رومیزی پیش‌فرض QNX 6.4.1
توسعه‌دهنده	کیوان‌اکس سافت‌ویر سیستمز / ریسرچ این موشن
خانواده	شبه یونیکس
وضعیت توسعه	در حال حاضر
مدل منبع	متن برنامه فقط برای استفادهٔ شخصی ارائه شده‌است
انتشار پایدار	6.5.0
بازار هدف	سامانه‌های توکار
مدیر بسته	می‌تواند بسته‌های بستر Pkgsrc از NetBSD project را پشتیبانی کند
بن‌سازه رایانش	Intel 8088, x86, MIPS, پاور پی‌سی, SH-4, ARM, StrongARM, XScale
گونه هسته	بی‌درنگ ریزهسته
پروانه	نرم‌افزار مالکیتی
وبگاه رسمی	www.qnx.com

کیواِن‌اکس (QNX) یک سیستم‌عامل شبه یونیکسی بی‌درنگ است که اساساً برای هدف قراردادن بازار سامانه‌های توکار ساخته شده‌است. این محصول در ابتدا توسط شرکت کانادایی کیوان‌اکس سافت‌ویر سیستمز (به انگلیسی: QNX Software Systems) ساخته شده‌است که بعدها توسط ریسرچ این موشن خریداری شد.

تعریف

مشابه آنچه در سیستم‌عامل‌های مبتنی بر ریزهسته داریم، ایده اصلی تولید سیستم‌عامل QNX برمبنای اجرای تمامی فعالیت‌های سیستم‌عامل به شکل تعدادی وظیفه کوچک تحت عنوان سرور طراحی شده است. اینگونه طراحی با طراحی سنتی هسته یکپارچه متفاوت است. در طراحی سنتی کرنل یکپارچه، سیستم‌عامل یک برنامه بسیار بزرگ منفرد است که از تعداد بسیار زیادی بخش هر یک با توانایی‌هایی خاص تشکیل شده است. در این سیستم‌عامل استفاده از یک میکروکرنل به کاربران (توسعه‌دهندگان) اجازه می‌دهد هر قابلیتی را که به آن نیاز ندارند بدون هیچگونه تغییر در خود سیستم‌عامل، غیرفعال (خاموش) کنند. که بدین ترتیب سرورهای مربوط به آن قابلیت به سادگی اجرا نمی‌شوند. این سیستم‌عامل بسیار کوچک است و ویرایش‌های اولیه آن حتی روی یک فلاپی دیسک قرار می‌گرفتند. QNX روی پلتفرم‌های گوناگونی نصب می‌گردد و هم‌اکنون روی CPU های مدرن با کاربردهای نهفته اجرا شده است. پردازنده‌هایی چون PowerPC و خانواده x86 ، پردازنده‌های MIPS وSH-4 و همچنین پردازنده‌های ARM و Xscale. در ضمن QNX یک لایسنس برای کاربران آکادمیک و غیر تجاری نیز ارائه کرده است. QNX در سطح وسیعی در سیستم‌های کنترل صنعتی، اجزای الکترومکانیکی اتوماسیون، ابزارآلات پزشکی، سیستم‌های دفاعی، نیروگاه‌های هسته‌ای و دیگر کاربردهای بحرانی مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین کامپیوترهای تبلت PlayBook ساخت شرکت BlackBerry نیز از این QNX‌ به عنوان سیستم‌عامل اصلی خود استفاده می‌کنند. همچنین سیستم‌عامل BlackBerry 10 نیز که روی سایر دیوایس‌های این شرکت نصب شده است نیز مبتنی بر QNX می‌باشد.