نوزیستی: تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{زمان‌بندی ساده زمین‌شناسی}}دوران '''نوزیستی''' یا '''سِنوزوئیک''' یکی از دوران‌های تاریخ زیستی زمین است. این دوران تاریخ زمین را از پایان [[کرتاسه]] تا زمان حاضر در بر می‌گیرد و حدوداً ۶۶٫۵ میلیون سال طول کشیده‌است. |
{{زمان‌بندی ساده زمین‌شناسی}}{{نوزیستی}}دوران '''نوزیستی''' یا '''سِنوزوئیک''' یکی از دوران‌های تاریخ زیستی زمین است. این دوران تاریخ زمین را از پایان [[کرتاسه]] تا زمان حاضر در بر می‌گیرد و حدوداً ۶۶٫۵ میلیون سال طول کشیده‌است. |
||
در طول دوران نوزیستی فعالیت [[کوهزایی]] آلپی به حداکثر خود رسیده‌است به طوری که ۳/۲ آن در این دوران روی داده‌است. دوران نوزیستی به دو دوره [[ترشیاری]] و [[کواترنری]] تقسیم می‌شود. دوره کواترنری از حدود ۲ میلیون سال قبل آغاز شده و اکنون نیز ادامه دارد. فعالیت زمین ساختی در این دوران افزایش یافته که نتیجه آن بوجود آمدن رشته‌کوه‌هایی مثل [[هیمالیا]]، [[البرز]]، [[زاگرس]]، [[آند]] و [[آلپ]] است. |
در طول دوران نوزیستی فعالیت [[کوهزایی]] آلپی به حداکثر خود رسیده‌است به طوری که ۳/۲ آن در این دوران روی داده‌است. دوران نوزیستی به دو دوره [[ترشیاری]] و [[کواترنری]] تقسیم می‌شود. دوره کواترنری از حدود ۲ میلیون سال قبل آغاز شده و اکنون نیز ادامه دارد. فعالیت زمین ساختی در این دوران افزایش یافته که نتیجه آن بوجود آمدن رشته‌کوه‌هایی مثل [[هیمالیا]]، [[البرز]]، [[زاگرس]]، [[آند]] و [[آلپ]] است. |
||
نسخهٔ ۵ سپتامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۴:۱۲
| زمان‌بندی زمین‌شناسی | |||
| پیدازیستی (فانروزوئیک) | نوزیستی (سنوزوئیک) | کواترنری | |
| نئوژن | |||
| پالئوژن | |||
| میانه‌زیستی (مزوزوئیک) | کرتاسه | ||
| ژوراسیک | |||
| تریاس | |||
| دیرینه‌زیستی (پالئوزوئیک) | پرمین | ||
| کربونیفر | |||
| دوونین | |||
| سیلورین | |||
| اردویسین | |||
| کامبرین | |||
| نهان‌زیستی (پرکامبرین) | پیشین‌زیستی (پروتروزوئیک) | ||
| نخست‌زیستی (آرکئن) | |||
| پیشازیستی (هادئن) | |||
| چینه‌دوران/ دوران |
سامانه/ دوره |
ردیف/ دور |
میلیون سال پیش |
|---|---|---|---|
| نوزیستی | کواترنری | هولوسن | ۰ - ۰٬۰۱۱۷ |
| پلیستوسن | ۰٬۰۱۱۷ - ۲٬۵۸۸ | ||
| نئوژن | پلیوسن | ۲٬۵۸۸ - ۵٬۳۳۳ | |
| میوسن | ۵٬۳۳۳ - ۲۳٬۰۳ | ||
| پالئوژن | الیگوسن | ۲۳٬۰۳ - ۳۳٬۹ | |
| ائوسن | ۳۳٬۹ - ۵۶٬۰ | ||
| پالئوسن | ۵۶٬۰ - ۶۵٬۵ | ||
| میانه‌زیستی | کرتاسه | پسین | → پیش از آن |
دوران نوزیستی یا سِنوزوئیک یکی از دوران‌های تاریخ زیستی زمین است. این دوران تاریخ زمین را از پایان کرتاسه تا زمان حاضر در بر می‌گیرد و حدوداً ۶۶٫۵ میلیون سال طول کشیده‌است.
در طول دوران نوزیستی فعالیت کوهزایی آلپی به حداکثر خود رسیده‌است به طوری که ۳/۲ آن در این دوران روی داده‌است. دوران نوزیستی به دو دوره ترشیاری و کواترنری تقسیم می‌شود. دوره کواترنری از حدود ۲ میلیون سال قبل آغاز شده و اکنون نیز ادامه دارد. فعالیت زمین ساختی در این دوران افزایش یافته که نتیجه آن بوجود آمدن رشته‌کوه‌هایی مثل هیمالیا، البرز، زاگرس، آند و آلپ است.
مهمترین حادثه این دوران، گسترش و تنوع پستانداران است و به همین علت این دوران را دوره پستانداران نیز می‌گویند. از دلایل عمده ازدیاد آنها می‌توان وجود منابع فراوان و سازش با محیط ذکر کرد. نومولیت‌ها که انواعی از آغازیان و از گروه روزن‌داران بودند؛ از سنگواره‌های راهنمای مهم اوایل دوران نوزیستی به‌شمار می‌آیند.
در دوره کواترنری با ظهور یخبندان عظیم در سطح زمین مشخص می‌شود که باعث تغییرات شدید آب و هوایی و انقراض بعضی جانوران و ظهور انواع دیگر شده است. در این دوران انسان پا به عرصه وجود نهاد و گیاهان و جانوران امروزی بوجود آمدند.
منابع
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ نوزیستی موجود است. |
- اطلاعات عمومی ۲۰۰۰ پیام نوین. حیدری سید جمال. جلد اول.
 | این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |