ماهیشناسی کاربردی: تفاوت میان نسخهها
Kourosh233 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
در ایران نیز [[ماهی شناسی]] سابقهای نزدیک به یکصد سال دارد و از بانیان علوم [[ماهی شناسی]] و [[شیلاتی]] کشور میتوان به شادروان مهندس [[احمد بریمانی]]، شادروان دکتر [[اسماعیل رستمی]] و شادروان مهندس [[فرهاد فریدپاک]] به همراه شادروان دکتر [[امین کیوان]]، استادان بنیانگذار و پیشکسوت [[علوم]] [[شیلات]] [[ایران]]، نام برد که در گسترة [[علوم]] و فنون [[شیلاتی]]، تألیفات با ارزشی در نیم قرن اخیر، در داخل و خارج از [[ایران]]، از خود برجای گذاشتهاند. |
در ایران نیز [[ماهی شناسی]] سابقهای نزدیک به یکصد سال دارد و از بانیان علوم [[ماهی شناسی]] و [[شیلاتی]] کشور میتوان به شادروان مهندس [[احمد بریمانی]]، شادروان دکتر [[اسماعیل رستمی]] و شادروان مهندس [[فرهاد فریدپاک]] به همراه شادروان دکتر [[امین کیوان]]، استادان بنیانگذار و پیشکسوت [[علوم]] [[شیلات]] [[ایران]]، نام برد که در گسترة [[علوم]] و فنون [[شیلاتی]]، تألیفات با ارزشی در نیم قرن اخیر، در داخل و خارج از [[ایران]]، از خود برجای گذاشتهاند. |
||
از جمله پژوهشگران و محققان معاصر صاحب تالیفات علمی در زمینه [[ماهی شناسی]] و مطالعه [[ماهیان]] میتوان از دکتر [[محمدرضا احمدی]]، مهندس [[ابوالقاسم شریعتی]]، مهندس سعادتی، [[دکتر غلامحسین وثوقی]]، دکتر [[حسین عمادی]]، |
از جمله پژوهشگران و محققان معاصر صاحب تالیفات علمی در زمینه [[ماهی شناسی]] و مطالعه [[ماهیان]] میتوان از دکتر [[محمدرضا احمدی]]، مهندس [[ابوالقاسم شریعتی]]، مهندس سعادتی، [[دکتر غلامحسین وثوقی]]، دکتر [[حسین عمادی]]، دکتر [[مسعود هدایتی فرد]]، [[دکتر بزدان کیوانی]]، دکتر [[برایان کد]][http://www.briancoad.com/main.asp] و دکتر اصغر عبدلی را نام برد که در راستای علم [[ماهیشناسی]]، آثار قابل توجهی منتشر نمودهاند. |
||
== جستار وابسته == |
== جستار وابسته == |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
[۱] وثوقی، غ. ح. و ب.، مستجیر، ۱۳۷۱. [[ماهیان]] [[آب شیرین]]، چاپ اول، انتشارات [[دانشگاه تهران]]، ۳۱۷ص. |
[۱] وثوقی، غ. ح. و ب.، مستجیر، ۱۳۷۱. [[ماهیان]] [[آب شیرین]]، چاپ اول، انتشارات [[دانشگاه تهران]]، ۳۱۷ص. |
||
[۲] [[ |
[۲] [[هدایتیفرد]]، مسعود، ۱۳۸۶، [[ماهی شناسی کاربردی]]، انتشارات علمی [[دانشگاه آزاد اسلامی]]، ۲۲۶ صفحه. ISBN ۹۶۴-۴۵۰-۴۰۴-۶، |
||
[۳] |
[۳] [[بریمانی]]، ا. ، ۱۳۵۲. [[ماهیشناسی]] و [[شیلات]]، انتشارات [[دانشگاه تهران]] و [[دانشگاه ارومیه]](۱۳۵۶). |
||
[۴] رستمی، ا. ، ۱۳۲۴. [[ماهیان]] [[آب شیرین]] حوزة دریای خزر و حفاظت از [[ذخایر]] آنها، نشریه [[دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران]]، مرداد _ آبان [[۱۳۲۴]]، ص: ۱۱۱ الی ۱۷۵، تهران. |
[۴] رستمی، ا. ، ۱۳۲۴. [[ماهیان]] [[آب شیرین]] حوزة دریای خزر و حفاظت از [[ذخایر]] آنها، نشریه [[دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران]]، مرداد _ آبان [[۱۳۲۴]]، ص: ۱۱۱ الی ۱۷۵، تهران. |
||
[۵] احمدی، |
[۵] احمدی، محمدرضا، ۱۳۶۹. تکنیک ایزوالکتروفوکوسینگ Isoelectrofocousing و کاربرد آن در تشخیصهای گونهای، کنفرانس ملی بهره برداری مناسب از ذخایر آبزیان [[دریای مازندران]]، (۱۷ تا ۱۹ مهر)، بابلسر. |
||
[۶] ریدل، د. ، ۱۹۷۴. [[ماهی]] و [[ماهیگیری]]، ترجمة: غ. ح. وثوقی، م. ر. احمدی، ۱۳۶۵، [[انتشارات مرکز نشر دانشگاهی]]، تهران، ۲۹۱ص. |
[۶] ریدل، د. ، ۱۹۷۴. [[ماهی]] و [[ماهیگیری]]، ترجمة: غ. ح. وثوقی، م. ر. احمدی، ۱۳۶۵، [[انتشارات مرکز نشر دانشگاهی]]، تهران، ۲۹۱ص. |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[۸] کازانچیف، ا. ن. ، ۱۹۸۱. [[ماهیان]] دریای خزر و حوزة آبریز آن، مترجم: ا. شریعتی، ۱۳۸۳، چاپ دوم، انتشارات نقش مهر، تهران. ۲۱۴ص. |
[۸] کازانچیف، ا. ن. ، ۱۹۸۱. [[ماهیان]] دریای خزر و حوزة آبریز آن، مترجم: ا. شریعتی، ۱۳۸۳، چاپ دوم، انتشارات نقش مهر، تهران. ۲۱۴ص. |
||
[۹] [[کیوان]]، |
[۹] [[کیوان]]، امین؛ ۱۳۸۲. [[ماهیان خاویاری]] [[ایران]]، شرکت سهامی [[شیلات]] [[ایران]]، [[تهران]]،۴۰۰ص. |
||
[۱۰] عبدلی، ا. ، ۱۳۷۸. ماهیان آبهای داخلی ایران، انتشارات [[موزة طبیعت و حیات وحش ایران]]، [[تهران]]، ۳۷۸ ص. |
[۱۰] عبدلی، ا. ، ۱۳۷۸. ماهیان آبهای داخلی ایران، انتشارات [[موزة طبیعت و حیات وحش ایران]]، [[تهران]]، ۳۷۸ ص. |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[۱۱] نادری جلودار، م.، عبدلی، ا. ، ۱۳۸۳. اطلس [[ماهیان]] حوزهٔ جنوبی دریای خزر، مؤسسة تحقیقات [[شیلات]] ایران، تهران، ۹۶ص. |
[۱۱] نادری جلودار، م.، عبدلی، ا. ، ۱۳۸۳. اطلس [[ماهیان]] حوزهٔ جنوبی دریای خزر، مؤسسة تحقیقات [[شیلات]] ایران، تهران، ۹۶ص. |
||
[۱۲] |
[۱۲] [[هدایتیفرد]]، م؛ یوسفیان، م.، م. ر.، احمدی، [[۱۳۷۶]]. ارایه الگویی جهت تشخیص رسیدگی جنسی [[تاسماهیان]] (Acipenseridae). اولین کنگرة [[جانورشناسی]] [[ایران]]، دانشکدة علوم [[دانشگاه تربیت معلم]]، ۲۶ و ۲۷ شهریور [[۱۳۷۶]]، [[تهران]]. |
||
[۱۳] بلگواد، ه، لوپنتین، [[۱۹۴۲]]، [[ماهیان]][[ خلیج فارس]]، مترجم: اعتماد، ا، مخیر، ب. ، ۱۳۶۹، چاپ دوم،، انتشارات [[دانشگاه تهران]]، ۴۲۲ص. |
[۱۳] بلگواد، ه، لوپنتین، [[۱۹۴۲]]، [[ماهیان]][[ خلیج فارس]]، مترجم: اعتماد، ا، مخیر، ب. ، ۱۳۶۹، چاپ دوم،، انتشارات [[دانشگاه تهران]]، ۴۲۲ص. |
||
[۱۴] |
[۱۴] [[هدایتیفرد]]، م. ، ۱۳۷۴. بررسی بیولوژیک [[ماهی تون]] هوور(Thunnus tonggol) در سواحل جنوبی [[ایران]]، پایاننامهٔ [[کارشناسی]] [[مهندسی]] [[منابع طبیعی]] _ [[شیلات]]، (به راهنمایی: دکتر [[امین کیوان]])، ۱۰۷ ص. |
||
[۱۵] [[کیوان]]، |
[۱۵] [[کیوان]]، امین. ، ۱۳۳۳. [[خاویار]] ([[ماهیان خاویاری]]، طرز تهیه انواع [[خاویار]]، بازرسی بهداشتی کالاهای [[گوشتی]] و [[خاویار]] [[تاسماهیان]])، شرکت سهامی طبع کتاب و [[ستاد ارتش]]، [[تهران]]، ۱۷۰ ص. |
||
== پیوند به بیرون == |
== پیوند به بیرون == |
نسخهٔ ۱۱ ژوئن ۲۰۱۳، ساعت ۰۸:۴۳
ماهی شناسی کاربردی دانش نوینی در گسترهٔ علوم محسوب میگردد که علاوه بر پرداختن به چگونگی زیست ماهی، با علوم کاربردی و اجرایی نیز در ارتباط میباشد[۱][۲]. آب به عنوان محیط زیست ماهیان و آبزیان[۳]، تمامی نیازهای حیاتی آنها را برطرف مینماید. دو پارامتر مهم درجة حرات و شوری آب، از جمله دلایل اصلی پراکنش و مهاجرت آبزیان محسوب میگردند[۲][۴].
کاربردهای تکنیکی
انجام مطالعات دقیق علمی، نیازمند روشهای کارآمد و فنون تخصصی در زمینة ماهیشناسی میباشد[۲]، تا بعنوان منابعی کاربردی و مطمئن، به عنوان دستورالعمل کار در پژوهشکدهها و آزمایشگاههای ماهیشناسی و علوم وابسته به آن، مورد استفاده قرار گیرند. به همین دلیل علمی با عنوان ماهی شناسی کاربردی نیازهای تکنیکی مربوطه را تا حدودی برطرف مینماید[۲]؛ به طوریکه محققان رشتههای شیلات و بیولوژی دریا، و همچنین سایر علوم وابسته، به آسانی بتوانند تحقیقات و پروژههای تخصصی خود را در زمینههای ماهیشناسی و بررسیهای بیولوژیک، با استفاده از روشهای ماهیشناسی کاربردی به انجام رسانند.
ارتباط با علوم
در واقع دانش ماهیشناسی کاربردی به عنوان راهنما و دستورالعملی در زمینة شناسایی و بررسی ماهیها میپردازد؛ به طوریکه، در این دانش به بیولوژی ماهیان، به ویژه ماهیان آب شیرین و شور پرداخته، به شناخت ابزار، تجهیزات، وسایل و مواد لازم برای صید و نیز با دقت بیشتر، به آماده سازی و چگونگی انتقال نمونهٔ ماهیان به آزمایشگاه جهت مطالعات علمی ماهی شناسی میپردازد[۲].
کاربرد در علوم شیلات و آبزیان
همچنین در زمینهٔ تشخیص و شناسایی نمونههای ماهی، با بررسی پارامترهای بیولوژیک ماهی، همانند فاکتورهای قابل اندازهگیری و قابل شمارش، چگونگی تعیین سن و زیستسنجی ماهیان مورد نظر قرار میگیرد[۵][۶][۷]. از طرفی این علم به بررسیهای مرتبط با بیولوژی تولید مثل و رسیدگی جنسی ماهی [۵][۱۲] پرداخته و به طور نسبتا جامع، به تقسیم بندی گونههای مختلف ماهیان از نظر رژیم غذایی، شناسایی و ارزیابی روشهای مختلف تغذیه و نیز بررسی عادات غذایی ماهیان میپردازد[۱][۲][۴].
کاربردهای سیستماتیک
ماهیشناسی کاربردی از دیگر سو به اختصاصات خانوادهها و جنسهای ماهیان آبهای داخلی، آب شیرین و دریایی [۱۳][۱۴] و چگونگی نگارش و تفسیر کلید شناسایی ماهیان را مورد بررسی قرار میدهد[۱][۲][۸]؛ و درنهایت، با دید بررسی ماهیان مختلف و با توجه به اهمیت ماهیان حوزههای اکولوژیک در گستره جهانی، گروههای ماهیان را، به سه دستة ماهیان اقتصادی درجة اول، ماهیان اقتصادی درجة دوم و ماهیان غیراقتصادی تقسیم مینماید[۱][۲]، و آنها را به طور کامل مورد بررسیهای سیستماتیک، ویژگیهای بیولوژیک و پراکنش جغرافیایی قرار میدهد[۲][۴][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۵].
سابقه ماهی شناسی در ایران
در ایران نیز ماهی شناسی سابقهای نزدیک به یکصد سال دارد و از بانیان علوم ماهی شناسی و شیلاتی کشور میتوان به شادروان مهندس احمد بریمانی، شادروان دکتر اسماعیل رستمی و شادروان مهندس فرهاد فریدپاک به همراه شادروان دکتر امین کیوان، استادان بنیانگذار و پیشکسوت علوم شیلات ایران، نام برد که در گسترة علوم و فنون شیلاتی، تألیفات با ارزشی در نیم قرن اخیر، در داخل و خارج از ایران، از خود برجای گذاشتهاند. از جمله پژوهشگران و محققان معاصر صاحب تالیفات علمی در زمینه ماهی شناسی و مطالعه ماهیان میتوان از دکتر محمدرضا احمدی، مهندس ابوالقاسم شریعتی، مهندس سعادتی، دکتر غلامحسین وثوقی، دکتر حسین عمادی، دکتر مسعود هدایتی فرد، دکتر بزدان کیوانی، دکتر برایان کد[۱] و دکتر اصغر عبدلی را نام برد که در راستای علم ماهیشناسی، آثار قابل توجهی منتشر نمودهاند.
جستار وابسته
منابع
[۱] وثوقی، غ. ح. و ب.، مستجیر، ۱۳۷۱. ماهیان آب شیرین، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، ۳۱۷ص.
[۲] هدایتیفرد، مسعود، ۱۳۸۶، ماهی شناسی کاربردی، انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ۲۲۶ صفحه. ISBN ۹۶۴-۴۵۰-۴۰۴-۶،
[۳] بریمانی، ا. ، ۱۳۵۲. ماهیشناسی و شیلات، انتشارات دانشگاه تهران و دانشگاه ارومیه(۱۳۵۶).
[۴] رستمی، ا. ، ۱۳۲۴. ماهیان آب شیرین حوزة دریای خزر و حفاظت از ذخایر آنها، نشریه دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، مرداد _ آبان ۱۳۲۴، ص: ۱۱۱ الی ۱۷۵، تهران.
[۵] احمدی، محمدرضا، ۱۳۶۹. تکنیک ایزوالکتروفوکوسینگ Isoelectrofocousing و کاربرد آن در تشخیصهای گونهای، کنفرانس ملی بهره برداری مناسب از ذخایر آبزیان دریای مازندران، (۱۷ تا ۱۹ مهر)، بابلسر.
[۶] ریدل، د. ، ۱۹۷۴. ماهی و ماهیگیری، ترجمة: غ. ح. وثوقی، م. ر. احمدی، ۱۳۶۵، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۲۹۱ص.
[۷] فریدپاک، ف. ، ۱۳۴۵. جدول تشخیص خانوادة ماهیان حوزة دریای خزر، انیستیتو ماهیشناسی صنعتی، شرکت سهامی شیلات ایران، نشریة شمارة ۷، بندرانزلی.
[۸] کازانچیف، ا. ن. ، ۱۹۸۱. ماهیان دریای خزر و حوزة آبریز آن، مترجم: ا. شریعتی، ۱۳۸۳، چاپ دوم، انتشارات نقش مهر، تهران. ۲۱۴ص.
[۹] کیوان، امین؛ ۱۳۸۲. ماهیان خاویاری ایران، شرکت سهامی شیلات ایران، تهران،۴۰۰ص.
[۱۰] عبدلی، ا. ، ۱۳۷۸. ماهیان آبهای داخلی ایران، انتشارات موزة طبیعت و حیات وحش ایران، تهران، ۳۷۸ ص.
[۱۱] نادری جلودار، م.، عبدلی، ا. ، ۱۳۸۳. اطلس ماهیان حوزهٔ جنوبی دریای خزر، مؤسسة تحقیقات شیلات ایران، تهران، ۹۶ص.
[۱۲] هدایتیفرد، م؛ یوسفیان، م.، م. ر.، احمدی، ۱۳۷۶. ارایه الگویی جهت تشخیص رسیدگی جنسی تاسماهیان (Acipenseridae). اولین کنگرة جانورشناسی ایران، دانشکدة علوم دانشگاه تربیت معلم، ۲۶ و ۲۷ شهریور ۱۳۷۶، تهران.
[۱۳] بلگواد، ه، لوپنتین، ۱۹۴۲، ماهیانخلیج فارس، مترجم: اعتماد، ا، مخیر، ب. ، ۱۳۶۹، چاپ دوم،، انتشارات دانشگاه تهران، ۴۲۲ص.
[۱۴] هدایتیفرد، م. ، ۱۳۷۴. بررسی بیولوژیک ماهی تون هوور(Thunnus tonggol) در سواحل جنوبی ایران، پایاننامهٔ کارشناسی مهندسی منابع طبیعی _ شیلات، (به راهنمایی: دکتر امین کیوان)، ۱۰۷ ص.
[۱۵] کیوان، امین. ، ۱۳۳۳. خاویار (ماهیان خاویاری، طرز تهیه انواع خاویار، بازرسی بهداشتی کالاهای گوشتی و خاویار تاسماهیان)، شرکت سهامی طبع کتاب و ستاد ارتش، تهران، ۱۷۰ ص.