خوراک: تفاوت میان نسخهها
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
=== رژیم غذایی نامناسب === |
=== رژیم غذایی نامناسب === |
||
[[پرونده:Kwashiorkor 6903.jpg|بندانگشتی|کودکان پرورشگاهی در [[نیجریه]] مبتلا به انواع سوءتغذیه از جمله کواشیورکور.]] |
[[پرونده:Kwashiorkor 6903.jpg|بندانگشتی|کودکان پرورشگاهی در [[نیجریه]] مبتلا به انواع سوءتغذیه از جمله کواشیورکور.]] |
||
عادتهای غذایی در سلامتی و مرگومیر انسانها نقش اساسی دارند. عدم تناسب میان انرژی دریافتشده از غذاها و سوزاندن آن موجب |
عادتهای غذایی در سلامتی و مرگومیر انسانها نقش اساسی دارند. عدم تناسب میان انرژی دریافتشده از غذاها و سوزاندن آن موجب [[سوءتغذیه]] یا چاقی میشود. علت [[سوءتغذیه]] همچنین ممکن است کمبود نوعی [[ویتامین]]، [[مواد معدنی]]، [[پروتئین]] و غیره در رژیم غذایی باشد. [[سوءتغذیه]] خود موجب بروز بیماریهای مختلفی چون [[کواشیورکور]]، [[ماراسم]]، [[اسکوروی]]، [[کوری]] و غیره میشود.<ref>ویکیپدیای انگلیسی، Food، بازدید: ۱۵ ژانویه ۲۰۱۰</ref> |
||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
نسخهٔ ۲۳ آوریل ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۳۵
- برای دیگر کاربردهای خوراک به صفحه خوراک (ابهامزدایی) بروید.
خوراک یا غذا خوردنیای است که در جوامع متفاوت به صورت خام و دستنخورده، تغییریافته و یا نیمهتغییریافته برای مصرف آماده میشود. خوراک میتواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز تغذیه و یا لذت بردن مصرف شود.
در گذشته جمعآوری خوراک به شیوهٔ شکار یا چیدن میوه انجام میگرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارتهای کشاورزی، دامپروری، و ماهیگیری صورت میگیرد.
عادات غذایی در فرهنگهای گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسمهای مخصوصی برای آشپزی و اولویتهای غذاییشان دارند. بسیاری از فرهنگها غذاهای خود را توسط روشهای تدارک، شیوههای آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساختهاند[۱].
منشاءهای غذایی
اکثر خوراکها منشاء گیاهی (همچون میوهها، سبزیجات، صیفیجات، غلات و دانهها) و جانوری (مانند گوشت، شیر و فراوردههای آن، تخممرغ و عسل) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروههای دیگری همچون قارچها و باکتریها (سرکه، ماست، پنیر و …) نیز استفاده میشود. به جز مواد آلی، مواد معدنی همچون نمک و آب نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
گروههای اصلی
خوراکها را معمولاً به گروههای زیر تقسیم میکنند:
- سبزیجات و میوهها (سرشار از الیاف غذایی و ویتامینهای مختلف به خصوص ویتامین ث)
- فراوردههای گوشتی و تخممرغ (سرشار از پروتئین و آهن)
- شیر و فراوردههای لبنی (سرشار از کلسیم، پروتئین و ویتامین ب)
- نشاسته (نان، سیبزمینی، غلات، برنج)(سرشار از کربوهیدرات، ویتامین ب، الیاف، پروتئین و مواد معدنی)
- چربیها (سرشار از لیپید، ویتامین آ، ویتامین د (خامه و کره)، ویتامین ای و اسیدهای چرب)
- قندها (سرشار از قندهای ساده)
آماده کردن غذا
درحالی که بعضی از خوراکها را میتوان به صورت خام و بدون ایجاد تغییری در آنها مصرف کرد، غذاهایی هم وجود دارند که باید برای این که طعمدار و یا قابل خوردن باشند، تغییراتی درآنهاباید داد.
از سادهترین این تغییرات میتوان شستن، خرد کردن و مخلوط کردن را مثال زد. بعضی غذاها نیز باید پخته شوند و یا سرد شوند. ممکن است تغییراتی در آنها به منظور نگهداری، خوشطعم کردن و تزیینکردن داده شود، که بخشی از آنها به آداب و رسوم فرهنگهای گوناگون برمیگردند.
رژیم غذایی
تأثیر فرهنگ و مذاهب گوناگون
رژیمهای غذایی مختلف از مذهب و فرهنگهای تمدنهای سراسر جهان تأثیر میپذیرند. در بسیاری از فرهنگها و ادیان مصرف برخی غذاها توصیه شده و یا تابو شمرده شده است. به طور مثال، غذاهای حلال در اسلام و رژیم غذایی گیاهی در آیین جین و سیک مجاز شمرده شده اند.
برخی افراد نیز با توجه به عقاید و یا سلامتی خود غذاهایی را که مصرف میکنند محدود مینمایند. به طور مثال، توصیه میشود افرادی که به بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت و با چاقی مبتلایند از غذاهای چرب و مواد قندی پرهیز نمایند.
رژیم غذایی نامناسب
عادتهای غذایی در سلامتی و مرگومیر انسانها نقش اساسی دارند. عدم تناسب میان انرژی دریافتشده از غذاها و سوزاندن آن موجب سوءتغذیه یا چاقی میشود. علت سوءتغذیه همچنین ممکن است کمبود نوعی ویتامین، مواد معدنی، پروتئین و غیره در رژیم غذایی باشد. سوءتغذیه خود موجب بروز بیماریهای مختلفی چون کواشیورکور، ماراسم، اسکوروی، کوری و غیره میشود.[۲]
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ خوراک موجود است. |
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Food». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱.
- ویکیپدیای آلمانی Artikel Lebensmittel. In: Wikipedia, Die freie Enzyklopädie. Bearbeitungsstand: 10. April 2008, 19:50 UTC. URL: http://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Lebensmittel&oldid=44756868 (Abgerufen: 20. April 2008, 18:38 UTC)
- ویکیپدیای فرانسوی Contributeurs à Wikipédia, "Nourriture," Wikipédia, l'encyclopédie libre, http://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nourriture&oldid=26649865 (Page consultée le avril 20, 2008).