فهرست تیمچه‌های مورد ثبت ملی در ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این فهرست شامل تیمچه‌هایی است که در ایران به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده‌اند. تیمچه به بخشی از بازارهای ایرانی گفته می‌شود که از نظر معماری شبیه راسته‌های اصلی بازار اما در اندازه‌ای کوچکتر ساخته شده‌است. هر تیمچه معمولاً از یک سو به راستهٔ اصلی بازار متصل است و انتهای دیگر آن به یک کاروانسرا یا بارانداز می‌رسد. تیمچه‌ها معمولاً مسقف هستند و حوضی در وسط دارند که دورتادور آن حوض، حجره‌هایی در دو یا سه طبقه ساخته شده که هر حجره متعلق به یک تاجر است. کارکرد تیمچه‌ها شبیه به یک بازار کوچک است که در آن چند تجارتخانهٔ مشابه متمرکز شده‌اند.[۱]

استان آذربایجان شرقی[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه امیر دورهٔ قاجار تبریز ۲۶ مرداد ۱۳۵۳ ۹۷۷ [۲]
تیمچه مظفریه دورهٔ قاجار تبریز، بازار تبریز ۲۵ شهریور ۱۳۵۳ ۱۰۹۷ [۳]
تیمچه حاج محمدقلی دورهٔ قاجار تبریز، خیابان دارایی ۱۴ مرداد ۱۳۸۲ ۹۴۰۹ [۴]
تیمچه حاج صفرعلی دورهٔ قاجار تبریز، خیابان دارایی ۱۴ مرداد ۱۳۸۲ ۹۴۱۳ [۵]
تیمچه حاج ملک دورهٔ قاجار سراب، چهارراه ساعت ۵ تیر ۱۳۸۴ ۱۱۹۷۷ [۶]

استان اصفهان[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه امین‌الدوله دورهٔ قاجار کاشان، بازار کاشان ۲۹ دی ۱۳۵۳ ۱۰۱۶ [۷]
تیمچه برقی دورهٔ قاجار کاشان، بازار میانچال ۷ مهر ۱۳۸۱ ۶۵۳۷ [۸]
تیمچه ملک دورهٔ قاجار اصفهان، میدان نقش جهان، بازار دروازه اشرف ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ ۹۰۶۵ [۹]
تیمچه نخچیان دورهٔ صفوی اصفهان، میدان نقش جهان، بازار گلشن ۱۲ تیر ۱۳۸۴ ۱۲۱۰۰ [۱۰]
تیمچه عتیقه‌فروش‌ها دورهٔ قاجار اصفهان، میدان نقش جهان، بازار بزرگ ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ ۱۰۲۱۰ [۱۱]
تیمچه قزوینی‌ها دورهٔ صفوی اصفهان، میدان نقش جهان، بازار تالار ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ ۱۰۲۱۷ [۱۲]
تیمچه ارباب دورهٔ قاجار اصفهان، میدان نقش جهان، بازار گلشن ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ ۱۰۲۲۰ [۱۳]
تیمچه روباز (مشکی) دورهٔ قاجار شهرضا، راستهٔ بازار، کنار سرای شاه منصوری ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ ۱۰۲۴۰ [۱۴]
تیمچه سرپوشیده (سلیم) دورهٔ قاجار شهرضا، راستهٔ بازار، بین مسجد جامع و تیمچهٔ حاج محمد تقی ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ ۱۰۲۴۱ [۱۵]
تیمچه حاج محمد تقی دورهٔ قاجار شهرضا، راستهٔ بازار، مقابل مسجد جامع ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ ۱۰۲۴۴ [۱۶]
تیمچه صباغ دورهٔ قاجار کاشان، راستهٔ بازار، کنار گذر رنگرزها ۱ مهر ۱۳۸۲ ۱۰۲۵۳ [۱۷]

استان تهران[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه اکبریان دورهٔ قاجار تهران، خیابان پانزده خرداد، کوچهٔ صغیرها ۱۵ آبان ۱۳۸۴ ۱۳۶۰۱ [۱۸]

استان سمنان[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه ناسار دورهٔ قاجار سمنان، راستهٔ بازار اصلی ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ ۵۶۵۶ [۱۹]

استان فارس[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه صرافیان دورهٔ قاجار آباده، بازار کهنه‌آباد ۱۳ مهر ۱۳۷۶ ۱۹۳۲ [۲۰]

استان قزوین[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه سرباز دوره صفوی قزوین ۲ شهریور ۱۳۷۸ ۲۴۰۸ [۲۱]
تیمچه سرپوشیده دوره صفوی یا قاجار قزوین ۲ شهریور ۱۳۷۸ ۲۴۱۰ [۲۲]

استان قم[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه بزرگ قم دورهٔ قاجار قم، راستهٔ بازار ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ ۱۹۰۲ [۲۳]

استان یزد[ویرایش]

نام دوره مکان ثبت ملی منبع
تاریخ شماره
تیمچه وکیل دورهٔ قاجار یزد، خیابان قیام ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ ۷۷۸۴ [۲۴]
تیمچه هراتی دوره پهلوی یزد، خیابان امام خمینی ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ ۷۷۸۵ [۲۵]

گالری[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. رجبی، دانشنامهٔ ایران‌زمین، مدخل تیمچه.
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  4. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  5. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  6. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  7. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  8. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  9. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  10. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  11. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  12. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  13. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  14. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  15. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  16. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  17. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  18. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  19. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  20. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  21. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  22. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  23. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  24. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  25. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.

منابع[ویرایش]

  • رجبی، آزیتا. «تیمچه». دانشنامهٔ ایران‌زمین. دریافت‌شده در ۸ مارس ۲۰۲۲.