سطح مخروطی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در هندسهٔ تحلیلی، سطح مخروطی یا رویهٔ مخروطی (به انگلیسی: Conical surface) یک رویهٔ بی‌کران است که از دوران یک خط حول یک محور (متقاطع) به دست می‌آید.

به‌طور کلّی‌تر، یک مخروط بیضوی (به انگلیسی: Elliptic Cone) از انواع رویه‌های درجهٔ دوم است.[۱]

به مخروط بیضوی و نیز به سطح مخروطی، به‌طور خلاصه مخروط نیز می‌گویند. در گذشته «مخروط» به معنی سطحی کران‌دار و قائم با قاعدهٔ دایره بود. در طی زمان‌ها مفهوم کلمهٔ «مخروط» مخروط اریب را نیز شامل شد و پس از پیشرفت بیشتر ریاضیات، این اصطلاح کامل‌تر شد و سطح مخروطی را نیز شامل شد. هنوز در تدریس ریاضی در سطوح ابتدایی در جهان از معنی قدیمی استفاده می‌شود.[۲]

ویژگی‌ها[ویرایش]

هر سطح مخروطی سه محور (خط) تقارن عمود برهم دارد که در یک مرکز (نقطه) تقارن با یکدیگر تقاطع دارند.

به مرکز تقارن سطح مخروطی رأس آن می‌گویند و به محور تقارن آن محور. هر خط روی مخروط (خطوطی که با دوران آن‌ها حول محور، مخروط به دست می‌آید) را یک مولّد سطح مخروطی می‌نامند.[۳]

مقاطع مخروطی[ویرایش]

۱ و ۲: دایره و بیضی ۳: سهمی ۴: هذلولی

هر سطح مقطع از سطح مخروطی یا یک هذلولی ست، یا سهمی، یا بیضی یا دایره، یا یک خط یا نقطه یا تهی ست.[۳]

معادلهٔ استاندارد[ویرایش]

در دستگاه مختصات دکارتی، روش استاندارد نمایش یک مخروط بیضوی با مرکز تقارن در مبدأ مختصات به صورت زیر است:[۱]

اگر باشد سطح مخروطی (دایروی) حاصل می‌شود.

در ابعاد بالاتر[ویرایش]

یک ابرمخروط در فضای ، یک ابررویهٔ درجه دو است. یک ابرمخروط، همهٔ نقاطی مانند است که در معادلهٔ استاندارد زیر صدق کنند:

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «۱۲٫۶». Thomas' Calculus (14th Edition).
  2. ریاضی ششم (آموزش و پرورش).
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «۲: آشنایی با مقاطع مخروطی». هندسه ۳ (آموزش و پرورش).