سد رودبال

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سد رودبال
سد رودبال
سد رودبال در ایران واقع شده
سد رودبال
موقعیت سد رودبال در ایران
نام رسمیسد رودبال
کشورایران
محلشهرستان استهبان[۱] کیلومتر ۳۳ جاده ایج - داراب[۲][۳][۴][۵][۶]
مختصات۲۸°۵۲′۲۰″شمالی ۵۴°۲۳′۵۴″شرقی / ۲۸٫۸۷۲۳۳۷°شمالی ۵۴٫۳۹۸۴۳۹°شرقی / 28.872337; 54.398439
آغاز ساخت۱۳۸۲ خورشیدی
گشایش۱۳۹۴ خورشیدی
سد و سرریزها
گونه سدخاکی – سنگریزه‌ای با هسته رسی مایل
بر روی رودرودخانه رودبال
ارتفاع از پی۷۱ متر
طول تاج۴۸۵ متر
عرض تاج۱۰ متر
عرض در پی۳۳۰ متر
گونه سرریزدریجه دار شامل پنج دریچه قطاعی
به ابعاد ۷ در ۵ به ضخامت ۱۰ متر
مخزن
حجم کل مخزن۸۲ میلیون متر مکعب
سد پایین‌دست و سرریزها
گونه سدخاکی – سنگریزه‌ای با هسته رسی مایل

سد رودبال[۷] یک سد ساخته شده بر روی رودخانه رودبال می‌باشد و در استان فارس واقع است.

موقعیت جغرافیایی[ویرایش]

این سد در شهرستان استهبان کیلومتر ۳۳ جاده ایج به داراب واقع شده‌است. سد در جنوب شهرستان استهبان، شمال داراب و شرق شهرستان فسا احداث گردیده‌است. فاصله سد رودبال تا شهر داراب ۲۰ و تا شهر ایج ۳۳ کیلومتر می‌باشد.[۸]

مشخصات[ویرایش]

سد مخزنی رودبال از نوع خاکی، سنگریزه‌ای با هستهٔ رسی است و ۸۳ متر ارتفاع دارد. حجم سد رودبال ۸۲ میلیون متر مکعب است. طول تاج این سد ۴۸۵ متر است و قابلیت تنظیم ۱۰۴ میلیون متر مکعب آب را در سال دارد.[۹]

رقوم بستر رودخانه در محل سد ۱۳۱۰ متر بالاتر از سطح دریا
سطح حوزه تا محل سد ۹۱۰ کیلومتر مربع
بارندگی میانگین حوزه (سالیانه) ۳۶۵ میلی‌متر در سال
میانگین آورد سالیانه ۹/۱۱۰
حداقل (دوره آماری ۳۰ ساله) ۶۲/۲۸ میلیون متر مکعب (سال آبی ۵۰–۴۹)
حداکثر (دوره آماری ۳۰ ساله) ۹/۳۸۶ میلیون متر مکعب (سال آبی ۷۲–۷۱) در.
سطح مخزن در تراز حداکثر (۴/۱۳۸۰ متر) ۲۷/۳ کیلومتر مربع
حجم مخزن در تراز حداکثر (۴/۱۳۸۰متر) ۹۵ میلیون متر مکعب
سیل‌های ورودی به مخزن با دوره بازگشت ۱۰۰ ساله ۱۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه
سیل‌های ورودی به مخزن با دوره بازگشت ۱۰۰۰ ساله ۱۹۵۰ متر مکعب بر ثانیه
سیل‌های ورودی به مخزن با دوره بازگشت ۱۰۰۰۰ ساله ۳۱۰۰ متر مکعب بر ثانیه

[۱۰]

اهداف پروژه[ویرایش]

  1. تنظیم و کنترل جریان‌های نابهنگام و سیلاب‌های مهم رودخانه رودبال توسط احداث سد مخزنی رودبال و جلوگیری از آب‌های هرز رونده حوزه و افزایش پتانسیل منابع آب سطحی قابل استحصال دشت‌های شمال داراب از طریق تأمین میانگین حدود ۱۰۴ میلیون متر مکعب در سال آب از سد و تقویت و غنی‌سازی سفره آب زیر زمینی دشت.
  2. زیر پوشش قرار دادن حدود ۵۳۰۰ هکتار خالص از اراضی قسمت‌های جنوبی و شمالی داراب که در شرایط کنونی به علت کمبود آب به صورت اراضی آبی (با آبیاری ناقص و با کیفیت نامناسب) و اراضی دیم و آیش و اراضی بایر قرار دارند. جهت گسترش اراضی آبی و توسعه باغات به همراه اشاعه و ترویج آبیاری تحت فشار از نظر صرفه جویی در مصرف آب.
  3. بهبود وضعیت زیست‌محیطی و تغییر کلیماتولوژی منطقه توسط تبخیر از سطح دریاچه به وسعت ۲۷۰ هکتار و پرورش گیاهان و آبزیان و ایجاد محیط تفریحی.
  4. تأمین قسمتی از آب شرب شهرستان‌های داراب، زرین دشت و استهبان می‌باشد.

تولید انرژی برق‌آبی[ویرایش]

نیروگاه برقابی سد رودبال با توان ۵/۷ مگاوات و تولید سالانه ۷/۹ گیگاوات برق برای این سد طراحی شده‌است.[۱۰]

تغییر خط مرزی داراب و استهبان[ویرایش]

در سال ۱۳۸۲ ساخت سد رودبال در محل تنگه آبگرم از توابع شهرستان داراب کلنگ خورد، متأسفانه مسوولین استهبان در سال ۱۳۸۳ با اعمال نفوذ و نظر در استانداری فارس و تشکیل یک جلسه در کارگاه سد رودبال حوزه اداری و استحفاظی خود را بی ملاحظه و بر خلاف مصوبه سال ۱۳۶۵ داراب و مصوبه سال ۱۳۶۶ استهبان بر آبگرم داراب تحمیل نمودند. همین اقدام غیرقانونی و بی ملاحظه و تنش زای استهبان باعث آشکار شدن مجموعه اقدامات غیرقانونی و توسعه طلبانه استهبان از گذشته تا به امروز شد. لازم بذکر است استهبان به این زیاده خواهی قناعت و اکتفا نکرده‌است بلکه فراتر از خط مرزی تحمیلی امروزی در داخل حوزه قانونی و استحفاظی شهرستان داراب تا ۷ کیلومتری قلب مرکز شهرستان داراب همه اراضی حتی املاک مالکی مردم به شماره پلاک۱۱۱۱۳ بنام دولت سند منابع طبیعی صادر کرده‌است. تمامی مراحل در نقشه موجود در سایت کاملاً مشخص است با توجه به پیگیری‌های مکرر مردم از طریق مراجع قانونی و ارسال مدارک مستدل به دفتر تقسیمات کشوری وزارت کشور تا کنون این وزارت خانه توجهی به احقاق حق مردم داراب ننموده که سایت تحلیلی خبری عصر داراب در آینده به برخی پیگیری‌های انجام شده اشاره خواهد کرد. آنچه مسلّم است تعلل وزارت کشور بیشتر جنبه سیاسی دارد که این تعلل برای مردم داراب نوعی بی عدالتی به حساب می‌آید. لازم بذکر است که تمامی مدارک طی یک جلد مستندات قانونی به وزارت کشور ارسال شده و در صورت نیاز در اختیار مسوولین ذیربط نیز قرار خواهد گرفت. امید که با حضور استاندار جدید فارس و دستوررسیدگی به پرونده اختلاف مرزی داراب و استهبان حق را به حق دار برساند.[۱۱]

منابع[ویرایش]

  1. https://irna.ir/amp/4819944/فرماندار-استهبان:-سد-رودبال-و-روستاهای-اطراف-از-این-شهرستان-جدا-نخواهد-شد
  2. «بهره‌برداری از سد رودبال باحضور رئیس‌جمهور». صداوسیمای فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۹.
  3. «آبگیری سد رودبال». باشگاه خبرنگاران جوان. دریافت‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۹۱.
  4. و داراب -ظالمانه-تغییر-یافته-است «خط مرزی داراب ظالمانه تغییر یافته‌است» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). سایت خبری تحلیلی شیرازه.[پیوند مرده]
  5. رودبال «نصب و قرائت ابزار دقیق سد رودبال» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). پایش سد ایرانیان.[پیوند مرده]
  6. . خبرگزاری ایرنا آب سد رودبال در رودخانه جاری می‌شود http://irna.ir/news/83639061/ آب سد رودبال در رودخانه جاری می‌شود مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  7. https://www.irna.ir/news/6776565/عملیات-اجرایی-سد-مخزنی-رودبال-داراب-آغاز-شد
  8. «اداره آب و فاضلاب استان فارس». اداره آب و فاضل آب استان فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۱.
  9. «سد رودخانه رودبال استهبان». روکنی‌نیوز. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «سد رودبال». شبکه خبری آب ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۱.
  11. عصر داراب (۲۰ آگوست ۲۰۱۵). «خط مرزی».