اسپکولوم

اسپکولوم واژینال پلاستیکی که در پزشکی زنان استفاده می‌شود.

اسپکولوم یا (speculum) وسیله‌ای جهت کنار زدن بافتها حفرات و فراهم آوردن دید بهتر هنگام معاینه است. این وسیله اولین بار توسط یونانی‌ها و روس‌ها ساخته شده است. پرکاربردترین اسپکولوم، اسپکولوم واژینال است، هرچند اسپکولوم بینی، رکتوم، گوشی و دهانی نیز هنگام معاینه به‌کار می‌روند.اسپکولوم واژینال و مقعدی اوایل توسط یونانیان و رومیان باستان استفاده می‌شد، و مصنوعات اسپکولوم در پمپئی یافت شده است. اسپکولوم مدرن واژینال، که توسط جی. ماریون سیمز ساخته شده است، از یک استوانه توخالی با انتهای گرد تشکیل شده است که به دو قسمت لولایی تقسیم شده، تا حدودی شبیه منقار اردک. این اسپکولوم در واژن قرار داده می شود تا برای معاینه واژن و دهانه رحم گشاد شود. اسپکولوم مدرن واژینال توسط جی. ماریون سیمز، یک پزشک مزرعه در شهرستان لنکستر، کارولینای جنوبی ساخته شده است. بین سال‌های ۱۸۴۵ و ۱۸۴۹، سیمز ده‌ها عمل جراحی را بدون بیهوشی بر روی حداقل ۱۲ زن برده انجام داد. در این آزمایش‌ها، سیمز تکنیکی را برای ترمیم فیستول ابداع کرد و در این فرآیند اسپکولوم نوک اردک را اختراع کرد. این آزمایش‌ها و توسعه گمانه‌زنی‌های مدرن، باعث شد برخی سیمز را به عنوان «پدر پزشکی زنان و زایمان مدرن» بدانند. در دهه ۱۸۶۰، گمانه زنی ها در رویه های عدالت کیفری در بریتانیا ادغام شدند. در بریتانیای کبیر، معاینه دهانه رحم برای همه زنانی که بر اساس قانون بیماری های واگیر این کشور به جرم تن فروشی محکوم شده بودند، اجباری شد. در قرن نوزدهم، اسپکولوم واژن به نمادی فرهنگی از رابطه ضعیف بین زنان و پزشکان آنها تبدیل شد. استفاده از اسپکولوم به طور کلی در روش های پزشکی اجتناب می شد و اکثر بیماری های واژن از طریق علائم یا لمس شکم تشخیص داده می شدند. بسیاری از تمرین‌کنندگان نگرانی‌های اخلاقی در مورد استفاده از اسپکولوم داشتند و ترجیح می‌دادند از طریق لمس شکم تشخیص دهند. در اواخر سال ۱۹۱۰، پزشکان بر این باور بودند که اسپکولوم واژن نسبت به "لمس" دارای دقتی پایین تر است. این نگرانی‌ها تا اوایل قرن بیستم ادامه یافت، زیرا گمانه‌زنی در عمل‌های زنان رایج شد. اغلب، پرستاران نقش عمده‌ای در حصول اطمینان از استفاده صحیح از اسپکولوم در طول معاینات پزشکی داشتند. نسخه های ۱۹۴۶ و ۱۹۵۶ یک متن چند جلدی زنان برای پرستاران مستلزم این بود که پرستاران در طول معاینه حضور داشته باشند تا از بیمار و پزشک در برابر "باج گیری از طریق طراحی افراد" محافظت کنند. تا سال ۲۰۱۵ میلادی، ۸۵ درصد از متخصصان زنان را خود زنان تشکیل می‌دادند. در نتیجه این تغییر جمعیتی، رویه‌های مربوط به استفاده از اسپکولوم نیز تغییر کرده است.

Three types of ancient Roman specula c. 50 AD.

14th, 15th and 16th century specula

ساخت و ساز

Two cylindrical-shaped glass specula

Position of the opened speculum during vaginal examination

اسپکولوم ها از شیشه یا فلز ساخته شده اند. آنها عموماً از فولاد ضد زنگ ساخته می شدند و بین استفاده استریل می شدند، اما به ویژه در قرن بیست و یکم، بسیاری از آنها به ویژه آنهایی که در بخش های اورژانس و مطب پزشکان استفاده می شوند از پلاستیک ساخته شده اند و اقلام یکبار مصرف هستند. آنهایی که در مجموعه های جراحی استفاده می شوند هنوز معمولاً از فولاد ضد زنگ ساخته می شوند.

انواع

اسپکولوم ها بر اساس هدف خود در اشکال مختلف و اندازه های گوناگون وجود دارند. ابزارهایی برای مداخلات بعدی مانند بیوپسی.

واژینال

شناخته شده ترین اسپکولوم، اسپکولوم دوکفه ای واژن است. دو کفه لولا شده اند و هنگامی که اسپکولوم برای تسهیل ورود آن وارد می شود، "بسته" می شوند و در موقعیت نهایی خود "باز" ​​می شوند، جایی که می توان آنها را با عملکرد پیچی دستی کرد تا اپراتور از جدا نگه داشتن کفه ها آزاد شود. یک اسپکولوم استوانه‌ای شکل، که در سال ۲۰۰۱ معرفی شد، اسپکولوم گشادکننده واژن که توسط کلمنس ون در ویگن اختراع شد، واژن را با هوای فیلتر شده باد می‌کند. این دستگاه دو عملکرد اصلی دارد: الف) گرفتن پاپ اسمیر طبیعی با برس دهانه رحم یا برس سیتولوژی. و ب) به عنوان یک کولپوسکوپ داخلی به طوری که اپراتور می تواند اسپکولوم را بچرخاند تا هر قسمت از بشکه واژن و دهانه رحم را که توسط یک منبع نور داخلی تسهیل می شود که می تواند دیواره واژن و دهانه رحم را با فیلترهای نوری چند رنگ روشن کند، مشاهده کند. شناسایی سلول های پیش سرطانی با کمک محلول اسید استیک و محلول ید. همچنین دارای قابلیت اتصال دوربین دیجیتال برای مشاهده و ضبط می باشد.شکل تخصصی اسپکولوم واژینال اسپکولوم وزنی است که از یک نیمه لوله پهن تشکیل شده است که با زاویه ۹۰ درجه خم می شود و کانال لوله در سمت بیرونی زاویه قرار دارد. انتهای لوله دارای یک وزن فلزی تقریباً کروی است که کانال اسپکولوم را احاطه کرده است. یک اسپکولوم وزن دار در حین جراحی واژن در حالی که بیمار در وضعیت لیتوتومی قرار دارد در واژن قرار می گیرد. وزنه اسپکولوم را در جای خود نگه می دارد و دست جراح را برای کارهای دیگر آزاد می کند. اسپکولوم واژینال همچنین در درمان های باروری، به ویژه لقاح مصنوعی، استفاده می شود و اجازه می دهد تا حفره واژن باز شود و مشاهده شود و در نتیجه رسوب مایع منی به داخل واژن تسهیل شود.

شکل استوانه ای

• فرگوسن
• اسپکولوم شیشه ای
• Veda-scope(اسپکولوم گشاد کننده واژن)

نوع یک قبضه

• اووارد
• بریسکی
• دواین
• ایستمن
• جکسون
• کال مورگن
• کریستلر
• لاندو
• مارتین
• متیو
• پولانسکی
• ساموئل
• شرباک
• سیمز
• ویسبارث

نوع دو قبضه

• کولین
• کوسکو
• دی ویلبیس
• قبر
• پدرسون
• سمم
• سیفرت
• Trelat
• وینترتون

مقعدی

اسپکولوم واژینال نیز برای جراحی مقعد استفاده می شود، اگرچه چندین شکل دیگر از اسپکولوم های مقعدی وجود دارد. یک شکل، آنوسکوپ، شبیه لوله ای است که دارای یک درج گلوله ای شکل قابل جابجایی است. هنگامی که آنوسکوپ وارد مقعد می شود، آنوسکوپ مقعد را به اندازه قطر لوله باز می کند. سپس این درج برداشته می‌شود و لوله را رها می‌کند تا قسمت پایینی رکتوم و مقعد بررسی شود. این سبک از اسپکولوم مقعدی یکی از قدیمی‌ترین طرح‌های ابزار جراحی است که هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد و نمونه‌هایی از آن به قرن‌ها قبل بازمی‌گردد. سیگموئیدوسکوپ را می توان بیشتر به قسمت پایین روده ارتقا داد و نیاز به تنظیم آندوسکوپی دارد.

شکل لوله ای

• آنیسکوپ

یک قبضه

• سزرنی

دو قبضه

• برآمده سوراخ دار
• بودنهامر
• قاتل
• مطابقی
• رکورد
• راوچکه
• سیمز
• اسمیت-با

سه قبضه

• آلن پارک
• پختن
• متیو

اسپکولوم واژینال

در خانم‌ها برای انجام معاینات پزشکی واژن و دهانه رحم، همچنین در مواردی در روند انجام عمل‌های جراحی در این نواحی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در دسته وسایل اکارتوری قرار می‌گیرد. اولین اسپکولوم واژینال توسط J. Marion Sims در سال 1836 در آمریکا ساخته شد. این وسیله اغلب جنس پلاستیکی داشته و یکبار مصرف است، هرچند جنس فلزی آن قابلیت استفاده مکرر را دارد. این وسیله موجب فاصله گرفتن دیواره‌های واژن از یکدیگر شده و بررسی بهتر واژن و دهانه رحم را جهت تشخیص و درمان بیماري‌ها ممکن می‌سازد. برای مشاهده حفره واژن توسط اسپکولوم نیاز به استفاده از نور است. به این منظور در اسپکولوم‌های موجود از نور غیرمستقیم استفاده می‌شود.

از دیگر اکارتورهای اسپکولومی می‌توان اسپکولوم بینی و اسپکولوم گوش میانی را نام برد.

نگارخانه

• 
• 
• 

جستارهای وابسته

• فهرست ابزارهای مورد استفاده در جراحی عمومی

منابع

• قارداشی، فاطمه. آشنایی با لوازم و تجهیزات اتاق عمل. چاپ پنجم.۱۳۸۹
• دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، سال پانزدهم، شماره اول، فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۰