احمد وفادار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

احمد وفادار (زادهٔ ۱۵ خرداد ماه سال ۱۳۰۶ در داوودلی قوچان درگذشته ۴ اسفندماه سال ۱۳۸۳ در مشهد) کشتی‌گیری از خطه خراسان بود که در سالهای ۱۳۲۹، ۱۳۳۰ و ۱۳۳۱ با شکست رقبای سرسخت خود همانند غلامرضا تختی، عباس زندی و… توانست عنوان پهلوانی کشور سه بار پیاپی کسب کند و صاحب بازوبند پهلوانی ایران زمین شود و لقب پهلوان ابدی ایران را گرفت. در مسابقات جهانی توکیو ۱۹۵۴، ملکه ژاپن به وی لقب قوی‌ترین مرد دنیا را داد. احمد وفادار در مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۱ هلسینکی فنلاند، بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۲ هلسینکی فنلاند و مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴ توکیو ژاپن، در وزن هشتم عضو تیم ملی کشتی آزاد ایران بود. وی چون کارمند راه آهن بود در مسابقات کشتی آزاد راه آهن های جهان در سال ۱۹۶۷ شرکت کرد و مقام اول را کسب کرد. احمد وفادار جزو معدود کشتی‌گیرانی است که در کشتی آزاد، کشتی فرنگی و کشتی پهلوانی صاحب مدال طلا شده. در سال ۷۳ مدال ها و بازوبند پهلوانی او که در موزه آستان قدس بود به طرز مشکوکی ناپدید شد. احمد وفادار دارای ۳ فرزند دختر و ۵ فرزند پسر بوده‌است و همسرش زهرا سلطانی «یارِ وفادار» در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ داره فانی را وداع گفت.

اولین پهلوانی که بازوبند پهلوانی ایران زمین را به‌طور ابدی تصاحب کرد
احمد وفادار
°• «پهلوان ابدی ایران» •°
پهلوان احمد وفادار در دوران قهرمانی
اطلاعات شخصی
لقب(ها)(پهلوان ابدی ایران)، (سپه سالار کشتی ایران)، (کوه عضله)
تیم ملیتیم ملی کشتی آزاد ایران
زاده۱۵ خردادماه سال ۱۳۰۶
روستای داوودلی قوچان
درگذشته۴ اسفندماه سال ۱۳۸۳ و همسرش زهرا سلطانی ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۱
مشهد
آرامگاهحرم امام رضا، صحن آزادی، بلوک ۲۸۶
پیشهورزشکار
قد۱٫۷۵
ورزشی
کشور ایران
ورزشکشتی
رویداد(ها)کشتی آزاد کشتی فرنگی کشتی پهلوانی کشتی با چوخه
مربیابوالقاسم سخدری حبیب‌الله بلور
فینال‌های جهانیقهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۱ قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴
فینال‌های ملیپهلوان ایران (۴):
۱۳۲۹ ،۱۳۳۰، ۱۳۳۱، ۱۳۳۸
فینال‌های المپیکبازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۲
مجسمه احمد وفادار در بلوار هاشمیه مشهد
میدان پهلوان احمد وفادار در بلوار هاشمیه مشهد
پهلوان احمد وفادار در کنار افتخاراتش

وی صاحب دیپلم افتخار اتحادیه جهانی المپین‌ها و بازوبد پهلوانی است.[۱]

دزدیده شدن مدالها[ویرایش]

احمد وفادار قبل از انقلاب در سال ۱۳۳۱ پس از کسب بازوبند پهلوانی آن را به موزه آستان قدس اهدا کرد، بعد از انقلاب در سال ۷۳ از طرف صدا و سیما جهت مصاحبه با وی به منزل وی رفتند، در منزل احمد وفادار عکسی بزرگی از خودش در حال دریافت بازوبند توسط محمدرضا بر روی دیوار بود و کارکنان صدا و سیما از او خواستند تا عکس را از روی دیوار بردارد اما او قبول نکرد و گفت:«در آن زمان شخص اول مملکت بازوبند را به بازوی من بسته و این افتخار من است» پس از این حرف کارکنان با قهر از منزل وی خارج شدند. پس از گذشت چند ماه از طرف موزه آستان قدس خبر دزدیده شدن مدال ها و بازوبند وی داده شد، احمد وفادار پس از شنیدن این خبر گفت:« من را بچه فرض کردید؟ در موزه ای که پرنده پر نمی‌زند و در آن اشیا هزاران برار با ارزش تری از مدالهای من وجود دارد فقط افتخارات متعلق به من دزدیده شود...!» همچنین به عنوان آخرین واکنشش به این خبر گفت:«آن بازوبند مال امام هشتم بود و اگر لیاقتش را داشته باشد خودش پیدایش میکند» و تا کنون خبری از مدال ها و بازوبند احمد وفادار نشده.

ورزش باستانی[ویرایش]

احمد وفادار ورزش باستانی را در اواخر دهه ۲۰ آغاز کرد و با افرادی همچون غلامرضا تختی، شعبان جعفری، مهدی یعقوبی، یعقوبعلی شورورزی، محمد خادم و حمید توکل همدوره بود و با آنها ورزش میکرد.وی تا قبل از دوران بیماری این ورزش را ادامه میداد. قبل از اینکه حکم زنگ از در برای پیشکسوتان نیز صادر شود این حکم فقط متعلق به صاحبان بازوبند پهلوانی بوده که تعداد آنها در ایران انگشت شمار بود از جمله احمد وفادار که به علت داشتن بازوبند پهلوانی ایران زمین به هنگام ورود از در زورخانه مرشد تا لحظه نشستن وی برای او ضرب و زنگ میزد.

احمد وفادار در حال انجام چرخ باستانی در زورخانه
میل‌گیری پهلوان احمد وفادار، دهه ۳۰

آلبوم عکس[ویرایش]

احمد وفادار دهه ۳۰
احمد وفادار در حال اجرای فن کنده بر روی حریف ترک
احمد وفادار در کنار افتخاراتش دهه ۴۰

خصلت‌های پهلوانی[ویرایش]

احمد وفادار منش پهلوانی داشت، به کوچک و بزرگ احترام می‌گذاشت، برای آزادی زندانیان بدون عمد از دهه ۴۰ تا اواخر دهه ۷۰ فعالیت می‌کرد، در خانه اش به روی افراد نیازمند و گرفتار باز بود، برای افراد بیکار شغل پیدا می‌کرد و… به همین دلیل او را پهلوان احمد وفادار صدا می‌کنند. بعد از مسابقات جهانی توکیو ژاپن ۱۹۵۴ تیم ملی کشتی ایران به نزد محمدرضا شاه برده شدند تا هر درخواستی از وی داشتند برایشان انجام دهد. وقتی شاه از احمد وفادار پرسید چی میخواهی وی در جواب گفت: سلامتی و هیچ چیز از شاه درخواست نکرد. همچنین بعد از انقلاب به وی زمینی چند هزار متری به عنوان هدیه داده شد که همه آن را به کشتی گیران تیم خراسان که وضعیت خوبی نداشتند بخشید و برای خود هیچ چیزی باقی نگذاشت.

دوران کودکی و نوجوانی[ویرایش]

در شناسنامه احمد وفادار تاریخ تولد روز پانزده خرداد ماه سال ۱۳۰۶ ثبت شده‌است اما وی حداقل ۲ سال بزرگتر از سنی داشت که در شناسنامه اش قید شده بود احمدوفادار که ترک زبان بود و از ترکان خراسان بود و محل تولدش هم روستای داودلی شهرستان قوچان است. احمد در خانواده عشایر چشم به جهان گشود و در ایام کودکی پدرش (علی) را از دست داد. مادرش (زینب) که اهل نوخندان بود، پس از چند ماه اقامت در روستا ناچار شد فرزندانش را به نوخندان ببرد. وقتی پس از ماه‌ها سکونت در نوخندان به فکر صدور شناسنامه برای فرزندانش افتاد، نمی‌دانست که چه فامیلی را درنظر بگیرد. کارمند اداره ثبت احوال که در جریان فداکاری و وفاداری زینب قرار داشت، با هماهنگی زینب فامیل «وفادار» را انتخاب و ثبت کرد.[۲]

Ahmed vafadar

احمد وفادار مانند اکثر نوجوانان مناطق شمالی خراسان از سن هشت – نه سالگی به کشتی چوخه‌ای روی آورد و در زمین خاکی زورآزمایی کرد. در نوجوانی کشتی چوخه را آغاز کرد. پس از مدتی در میادین کشتی حاضر و با حریفان خود در درگز مبارزه کرد و با پهلوان علی مشایخی کشتی گرفت و بر او غلبه کرد و از آن تاریخ به بعد در کشتی چوخه مطرح گردید.

در سال‌های ۱۳۲۷ و ۱۳۲۸ جهت خدمت سربازی به مشهد اعزام شد و در سربازخانه بین کشتی‌گیران چوخه درخشید. چون شادروان پهلوان ابوالقاسم سخدری که مسئولیت ورزش لشکر را عهده‌دار بود متوجه حضور سربازی بسیار قوی و آشنا به فنون کشتی چوخه که بر تمام حریفان خود غلبه نموده بود، شد. او را به سالن کشتی آزاد برده و با آموزش فنون کشتی آزاد و فرنگی آشنا کرد و مرتب با او به تمرین کشتی ادامه داد و متوجه شد که وفادار فوق‌العاده قوی و شجاع است.[۳]

ورود به تیم ملی کشتی ایران[ویرایش]

پهلوانی پایتخت

سال ۱۳۲۹ در مسابقه‌های پهلوانی تهران شرکت نمود. در آن زمان بازوبند پهلوانی نزد پهلوان عباس زندی بود. وفادار موفق به کسب بازوبند پهلوانی این رقابت‌ها می‌شود و در سال ۱۳۳۰ بر تمام حریفان خود غلبه می‌کند. در سال ۱۳۳۱ تمام پهلوانان تصمیم می‌گیرند که بازوبند را از وفادار بگیرند و نگذارند که سه ساله شود و تمام دست‌اندرکاران فدراسیون کشتی از غلامرضا تختی می‌خواهند که در این مسابقه شرکت نماید که وی قبول نکرده و می‌گوید که «من با وفادار دوستی و رفاقت بسیار نزدیکی دارم». ولی دوستان از او می‌خواهند کشتی بگیرد. احمد وفادار متوجه می‌شود که غلامرضا تختی هم در این مسابقه شرکت خواهد کرد. دیدار تختی و وفادار در مدرسه دارالفنون تهران برگزار شد[۲] و همه جمعیت منتظر تماشای کشتی دو پهلوانی بودند که روی تشک رفته بودند. گل کشتی را آقای جعفر شیرخدا خواند و همه جمعیت فکر می‌کردند که تختی برنده مسابقه خواهد شد اما وفادار که به کشتی پهلوانی و چوخه تسلط کامل داشت با فن کنده بر حریف غلبه نمود و تختی را ضربه فنی نمود و برای همیشه صاحب بازوبند شد. از آن تاریخ به بعد پهلوان وفادار عضو تیم ملی شده و در مسابقات جهانی و المپیک شرکت کرد.[۴]

پهلوان احمد وفادار،سه عنوان پهلوانی (۱۳۲۹_۱۳۳۱) با لقب «پهلوان ابدی ایران»

اولین کسی که توانست سه سال پیاپی(۱۳۲۹٬۱۳۳۰٬۱۳۳۱) عنوان پهلوانی پایتخت را کسب کند پهلوان احمد وفادار بود

قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۱

وی در مسابقات جهانی هلسینکی ۱۹۵۱ نیز شرکت داشته، وی از قسمت زانو دچار مصدومیت شد و با این حال به انتخابی رفت و با زانو مصدوم شادروان پهلوان حسن حجازی، پهلوان معصومی و پهلوان تیموری را شکست داد و راهی هلسینکی شد، و با همین زانو محرم جانداش قهرمان سنگین‌وزن جهان از ترکیه را شکست داد سپس با آرسن مکوکیشویلی ۱۶۰ کیلویی که ۷۰ کیلو از وی سنگین تر بود کشتی گرفت و مساوی شدند ولی نمی‌شد مساوی شوند و به همین دلیل داوران یک چراغ به آرسن مکوکیشویلی دادند در نتیجه مکوکیشویلی دو چراغ و وفادار یک چراغ و وفادار شکست خورد، پس از اتمام مسابقه روزنامه چی‌های فنلاندی به دور وفادار ریختند و دور سینه و کمر وی را اندازه گرفتند و به وی لقب کوه عضله را دادند که تیتر روزنامه‌ها شد

لوح شرکت در مسابقات جهانی کشتی آزاد ۱۹۵۱

بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۲

وی در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۲ در وزن +۸۷ شرکت کرده‌است، وفادار در مرحله اول مقابل تایسو کانگاسنیمی فنلاندی با ضربه فنی شکست خورد، در مرحله دوم نیز با شکست در مقابل عرفان آتان کشتی‌گیر اهل ترکیه از دور مسابقات خارج شد.[۵]

قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴

در مسابقات جهانی توکیو ژاپن ۱۹۵۴ حریفان خود شکست داد تا اینکه دوباره به آرسن مکوکیشویلی برخورد، اینبار نیز مساوی شدند اما داوران مکوکیکشویلی را برنده اعلام کردند، وفادار نیز اعتراض کرد ولی پاسخی نگرفت، ملکه ژاپن از قضیه مطلع شد و دستور داد عکس وی را درون بشقاب‌های چینی چاپ کنند و به وی لوح تقدیر و لقب «قوی‌ترین مرد دنیا» را داد.

.[۶]

لوح تقدیر ملکه ژاپن

بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۶

احمد وفادار به المپیک ملبورن ۱۹۵۶ دعوت شده بود، که متأسفانه به علت پیش آمدن مشکلاتی موفق به شرکت در آن نشد و به جای وی حسین نوری (کشتی‌گیر آزادکار) به المپیک اعزام شد. جالب است بدانید که آرسن مکوکیشویلی (گربه سیاه احمد وفادار) که در سه سال حضور احمد وفادار در مسابقات جهانی و المپیک مانع از مدال گرفتن احمد وفادار شد در این دوره از بازیهای المپیک حضور نداشت و احتمال گرفتن مدال المپیک توسط احمد وفادار زیاد بود که متأسفانه نشد.

دعوتنامه المپیک ملبورن ۱۹۵۶، احمد وفادار

منابع[ویرایش]

  1. «آپارات - سرویس اشتراک ویدیو». آپارات - سرویس اشتراک ویدیو. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۱۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «وبگاه الله مزار - زبان، فرهنگ، هنر، موسقی، ورزش و آداب کرمانج شمال خراسان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۳.
  3. «هادی عامل، روزنامه خراسان، مورخ ١٢ اسفند ١٣٨٨ شماره ١٧٤٩٨». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۳.
  4. «بانک اطلاعات شهری مشهد». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۳.
  5. احد وفادار بایگانی‌شده در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine در sports-reference.com
  6. «روزنامه جام جم، مورخ ٥ اسفند ١٣٨٣». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۳.

پیوند به بیرون[ویرایش]

امیر ارسلان یاناری