یهودستیزی در ایران
بسیاری از منابع ظهور یهودستیزی در ایران را از دو سه قرن اخیر بدین سو دانسته‌اند.[۱] در تکذیب این مسئله، مقامات ایرانی تنفر و انزجار خود را اغلب متوجه صهیونیسم و اسرائیل (و نه یهودیان) اعلام می‌کنند، اما بسیاری از کارشناسان همواره اذعان داشته‌اند که در ادبیات نفرتی (به انگلیسی: hate speech) جمهوری اسلامی ایران،[۲] فرق آنچنانی بین یهودیان، اسرائیل، و صهیونیسم دیده نمی‌شود و مرز مشخصی بین این‌ها قابل مشاهده نیست.[۳][۴] ولی با این حال برخی معتقدند که یهودستیزی در تاریخ ایران جایگاه ریشه‌ای نداشته‌است.[۵]
بر پایه برخی از منابع دیگر، یهودستیزی در تاریخ گذشته ایران، سیستماتیک بوده و فقط به دوره اخیر، محدود نمی‌شود.[۶]
به گزارش اتحادیه ضد افترا (ADL Global 100) در میان کشورهای خاورمیانه کمترین ضریب یهودستیزی (معادل ۵۶ درصد) را جامعه ایران به نمایش می‌گذارد.[۷]
پیشینه[ویرایش]
در کشورهای اسلامی مانند ایران فعلی، به‌طور کلی یهودیان (به همراه سایر اقلیتهای مذهبی) به عنوان اهل ذمه شناخته می‌شدند. آنها بدین خاطر مجبور به پرداخت جزیه بودند. در بغداد در سده‌های میانه، یهودیان مجبور به پوشیدن لباسهای مخصوص یا وصله‌ای بر روی لباس خود می‌شدند.
سرکوب یهودیان بخارا[ویرایش]
چالا به گروهی از یهودیانِ بخارا گفته می‌شود که به واسطهٔ زور مجبور شدند به اسلام بگروند. در اثر این اتفاق این یهودیان در ظاهر مسلمان شده و تعلیماتِ اسلامی را پیروی می‌کردند و در خفا به پیروی از دینِ یهود ادامه می‌دادند. آنها فقط با یکدیگر ازدواج کرده و در محله‌های خود ساکن بودند. داستانِ زندگی آنها مشابه مارانوها در اسپانیا است.
آزار یهودیان اصفهان[ویرایش]
در سال ۱۰۳۶ خورشیدی، محمد بیک اعتمادالدوله حاکم اصفهان سربازان خود را به خانه‌های یهودیان شهر فرستاده و به آنان یک روز مهلت داد تا یا مسلمان شوند یا تمامی از شهر خارج شوند.[۸] در سال ۱۲۱۸ خورشیدی، یهودیان مشهد به زور چاقو و شمشیر به اسلام گراییدند. کنیسهٔ شهر سوزانده شد و یهودیان با تغییر اجباری دین، از قتل‌عام خود جلوگیری کردند.
در ادبیات فارسی، رمان جهودکشان که آن را نخستین رمان ایرانی دانسته‌اند، تصویری از یهودستیزی دوران قاجار در ایران به‌دست می‌دهد.[۹]
در دوران رضاشاه، شایعه اینکه هیتلر به اسلام گرویده، باعث پیدایش علاقه بسیاری افراد به حزب نازی آلمان گردید.[۱۰]
آزار یهودیان همدان[ویرایش]
در ۱۸۹۴، در جریان ناآرامی‌های ضدیهودی در همدان، یک روحانی به نام ملاعبدالله، «آزار یهودیان و مسیحیان را رهبری می‌کرد».[۱۱] در این بین، ایران از دادن اجازه به آمریکاییان برای تأسیس یک مدرسه تحت سرپرستی مسیونری بنام جیمز هاوکس (James Hawkes) برای مسیحیان و یهودیان همدان خودداری ورزید، و هنگامی که یک گروه افراطی مذهبی مسلمان شهر به جرج هولمز (George W. Holmes) حمله‌ور شدند، الکساندر مکدونالد، کنسولگر آمریکا در ایران، نتوانست کاری از پیش برد.
با این حال، هر چند آمریکاییان نیز در این ماجراها درگیر بودند، اما این آزار بیشتر متوجه ۳۰۰۰ یهودی ساکن آن شهر بود.[۱۱]
کشتار یهودیان رشت[ویرایش]
یهودی تپه نام محله‌ای است در شهر رشت که مسجدی نیز در آن واقع است. بنا بر یک روایت، در یک روز دوشنبه بارانی در این محله مردی یهودی تعرضی به یک زن مسلمان انجام داده‌است و این عمل خشم مسلمانان را برانگیخته و به کشتار یهودیان منجر شده‌است. همین روایت می‌افزاید جسد همه یهودیان در زیر همین مسجد دفن شده‌اند. این روایات همچنین از عده‌ای از یهودیان ساکن رشت در محله استادسرا یاد می‌کند که به سیاهکل کوچ کرده و در مدخل این شهر ساکن شدند. به ادعای این روایت، اموال یهودیان کشته‌شده طی این حادثه ازجمله کنیسهٔ آنان به مسلمین واگذار شده‌است.[۱۲]
کشتار یهودیان مشهد[ویرایش]
کشتار یهودیان شیراز[ویرایش]
جمهوری اسلامی[ویرایش]
بعد از انقلاب اسلامی رسانه‌ها و افراد وابسته به حکومت ایران اسرائیل، صهیونیسم و حتی گاهی یهودیت را به عنوان دشمن خود و بشریت معرفی می‌کردند.[۱۳] در مراسم روز قدس در ایران که هر ساله در آخرین جمعه ماه رمضان به عنوان نماد دفاع از مردم فلسطین برگزار می‌شود، گاهی نمادهای یهودیت مورد نفرت قرار می‌گیرد.[۱۴]
انکار هولوکاست[ویرایش]
دیدگاه‌های یهودستیزانه[ویرایش]
احمد فردید[ویرایش]
برخی نوشته‌ها احمد فردید را «تئوریسین خشونت»[۱۵] و نخستین اشاعه‌گر یهودستیزی در ایران دانسته‌اند.[۱۶][۱۷]
محمود احمدی‌نژاد[ویرایش]
ظهور محمود احمدی‌نژاد در صحنه سیاست ایران و اتخاذ سیاست‌های تشنج‌زایی همانند انکار هولوکاست و برپایی همایش بین‌المللی بررسی هولوکاست: چشم‌انداز جهانی، باعث برانگیختگی احساسات ضدیهودی[۱۸] فراتری در ایران گردیده، تا جاییکه مقامات اسرائیل خواستار محاکمه وی در دادگاهی بین‌المللی به جرم جنایات جنگی شده‌اند.[۱۹] وی در میان محافل سیاسی جهان به اشاعه «ادبیات نفرت» شهرت دارد.[۲۰][۲۱] بسیاری معتقدند که چنین ادبیاتی وجههٔ یهودستیزانهٔ بدی به جمهوری اسلامی ایران داده‌است.[۲۲]
حائری شیرازی[ویرایش]
محی‌الدین حائری شیرازی، عضو مجلس خبرگان رهبری ایران، در نشست ماهیانه بسیج جامعه پزشکی در مرداد ۱۳۸۹، با بیان اینکه «شیطان در عصر حاضر از طریق دانشگاه وارد می‌شود و فسادش را عملی می‌کند»، اظهار داشت: «امروز یهود از راه علوم انسانی وارد شده‌است مسائل را علمی می‌کند و از این راه نفوذ پیدا می‌کند.»[۲۳]
نجاست یهودیان در فقه اسلامی[ویرایش]
- محمدتقی بهجت فومنی اهل نصار و یهود را نجس می‌دانست.[۲۴]
- سید علی خامنه‌ای نجاست اهل کتاب را «نامعلوم» دانسته و آنان را دارای «طهارت ذاتی» و «نجاست ظاهری» دانسته‌است.[۲۵]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ The legacy of Islamic antisemitism: from sacred texts to solemn history. Andrew G. Bostom. Publisher Prometheus Books, 2008
- ↑ A President's Hate Speech - washingtonpost.com
- ↑ Antisemitism: a reference handbook: Contemporary world issues. Jerome A. Chanes. ABC-CLIO, 2004. ISBN 1-57607-209-6 pp.195
- ↑ Muslim Anti-Semitism:: Middle East Quarterly
- ↑ BBC فارسی - دانش و فن - «این نوع یهودی‌ستیزی هیچ ریشه‌ای در تاریخ ایران ندارد»
- ↑ «جمهوری اسلامی چه سهمی در نهادینه شدن یهودی‌ستیزی دارد؟». radiofarda.
- ↑ «You are being redirected...». global100.adl.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۱۵.
- ↑ یوسف شریفی (۱۳۸۷)، ذمه (ویراست ویرایش یکم)، لس آنجلس: شرکت کتاب
- ↑ علی امینی نجفی (۱۰ اوت ۲۰۰۵). «جهودکشان، اثری ناشناخته از ادبیات مشروطه». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۴.
- ↑ Sanasarian, Eliz (2000). Religious Minorities in Iran. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-77073-4. pp.46
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ روابط سیاسی ایران و آمریکا ۱۸۸۳–۱۹۲۱ آبراهام یسلسون. ترجمه محمد باقر آرام. انتشارات امیر کبیر. تهران ۱۳۶۸. ص۸۸–۸۹
- ↑ جعفر خمامی‌زاده، گیلان ما
- ↑ خبرآنلاین - مصباح یزدی: یهودی‌ها حیله‌گرترین افراد بشر در سیاست هستند
- ↑ : جمعه آخر(روز جهانی قدس)
- ↑ «Set Cookies». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ فوریه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۳ آوریل ۲۰۱۰.
- ↑ Ahmadinejad. Kasra Naji. California University Press. 2008. ISBN 978-0-520-25663-7 pp.108
- ↑ Dr. Soroush
- ↑ Anti-semitism: a history and psychoanalysis of contemporary hatred. Avner Falk. Publisher ABC-CLIO, 2008. ISBN 0-313-35384-0 pp.62-64
- ↑ «Netanyahu wants Iran president tried for genocide - Haaretz - Israel News». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۳ آوریل ۲۰۱۰.
- ↑ «France24 - France condemns Iran leader's 'hate speech'». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۳ آوریل ۲۰۰۹.
- ↑ International News | Western leaders recoil in horror at Iran speech
- ↑ Lessons to Be Learned from Non-Proliferation Failures and Successes. NATO Science for Peace and Security Sub-Series E Human and Societal Dynamics. Volume 48 of NATO science for peace and security series. Alexander Nikitin. IOS Press, 2009 ISBN 1-58603-932-6 pp.114
- ↑ «خبرگزاری مهر». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۰.
- ↑ محمد حسن بنی هاشمی، توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۸، ج۱، ص۸۵
- ↑ سید علی خامنه‌ای، رسالة اجوبة الإسفتائات، انتشارات امیر کبیر، چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۳
| طرزفکر نژادپرستانه |  | |
|---|---|---|
| نژادستیزی | ||