یساقی (کردکوی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
یساقی
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانگلستان
شهرستانکردکوی
بخشبخش مرکزی
دهستانسدن‌رستاق شرقی
نام محلیایساقی
یساقی بر ایران واقع شده‌است
یساقی
۳۶°۴۹′۳۲″شمالی ۵۴°۱۴′۲۸″شرقی / ۳۶٫۸۲۵۵۵۶°شمالی ۵۴٫۲۴۱۱۱۱°شرقی / 36.825556; 54.241111
مردم
جمعیت۴۰۹۳ نفر (سرشماری ۹۵)
رشد جمعیت%10+ (۵سال)
اطلاعات روستایی
کد آماری۰۲۱۲۰۴
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۱۷۳۳۲۸

یساقی روستایی در دهستان سدن رستاق شرقی بخش مرکزی شهرستان کردکوی استان گلستان ایران است.


معرفی یساقی[ویرایش]

شاه تپه بزرگترين و قدمت ترين تپه هاي منطقه است که مساحت بالاي تپه به سطح ۳ هکتار در آينده مي تواند يکي از مناطق توريستي مهم مطرح شود.

اهالي اين مرکز از برق سراسري استفاده مي کنند شايان ذکر است که اين مرکز دهستان اولين منطقه در شهرستان و استان بوده که در سال ۱۳۶۱ از نعمت گاز طبيعي بهره مند شده است.

... و همين طور که قبلا اشاره شد يساقي با جمعيت۷۰۰۰ نفر و۱۵۰۰ خانه مسکوني و ۴۲ تن از شهداي جنگ تحميلي و موقعيت جغرافيايي (صفر کيلومتري جاده ترانزيتي گرگان-تهران)و منطقه مهاجر پذير و زمين هاي مساعد و  داراي بيشترين امکانات شهري در مقابل روستاها يکي از بزرگترين روستاهاي شهرستان کردکوي مي باشد.

يساقي با تعداد حسينيه ها داراي ۱۰ مسجد و مکان مذهبي بوده و بقعه متبرکه امام زاده روشن آباد در ضلع جنوبي نقطه مذکور واقع است.و همين بقعه متبرکه امامزاده ها جمال و کمال در ضلع شمالي مي باشد.

اين مرکز قبل از انقلاب از فضاي آموزشي دبستان و مدرسه راهنمايي و نيز مدرسه شبانه بوده است. و هم اکنون هم داراي همه رده هاي آموزشي(مدارس)مي باشد.که جمعا داراي ۲۰ واحد فرهنگي و آموزشي رسمي مي باشد.درصد باسواد ۹۵٪ و بي سواد ۵٪ است.

اين مرکز داراي دو آثار تاريخي برجسته مي باشد داراي شجرنامه مستند بوده و از فرزندان حضرت موسي بن جعفر (ع) به نامهاي مبارک عبدا... و فضل ا... مدفون مي باشند که داراي ۴۰۰ سال قدمت است همچنين شاه تپه يساقي در يک کيلومتري شمال يساقي با قدمت ۳۵۰۰ سال قرار دارد

جمعیت[ویرایش]

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۴٬۰۹۳ نفر (۱٬۳۷۸خانوار) بوده‌است.[۱]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۸۵۴٬۴۹۰—    
۱۳۹۰۴٬۳۰۸۴٫۱٪−
۱۳۹۵۴٬۰۹۳۵٪−

تاریخچه[ویرایش]

کهن‌ترین سند پیرامون روستای یساقی متعلق به دوران شاه عباس صفوی و پیرامون بخشیدن مالیات این مردم این روستاست. این سند در موزه گرگان نگهداری می‌شود. متن آن چنین است.

هوالرحیم شاه عباس الحسینی

مقصود از تحریر این تقریر آنکه مبلغ چهار تومان که مقرری جماعت یساقی ولایتاستراباد داده می‌شد و داخل جمع ولایت مذکور بود به طریق سرشمار و خانه شمار از جماعت مذکور می‌گرفته‌اند و مراعی و مواشی ایشان منظور نمی‌شد… آن دو معنی موجب تفرقه ایشان گردیده از وطن جدا شده بودند بنای به ترفیه حال ایشان و تصدق فرق همایون <مبلغ مذکور بدیشان بخشیده شد که من بعد از ایشان نستانند و آنجه مراعی و مواشی ایشان شود بطریق شمار مال ستانند توقع از حکام گرام آنکه بر این موجب عمل نمایند و تغییر دهنده به لعنت خدا گرفتار باد

گرگان - شاه تپه {یساقی}

آرن معتقد بود که تمدن شاه تپه یساقی حدود ۳۵۰۰ سال پیش متروک و مجددا محل سکونت تمدن جدید گردیده است.هم اکنون آثار منطقه تورنگ تپه و شاه تپه یساقی در موزه های سراسر جهان به ویژه در موزه ایران باستان و واحد های سازمان میراث فرهنگی استان مازندران وجود دارد..

شاه تپه يساقي - سقال خاكستري شبيه قمقمه

تورنگ تپه حدود ۵۰۰۰ سال و شاه تپه یساقی بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت دارند آثار بدست آمده سفالی آنها نشانگر قدمت بیش از ۲۰۰۰ سال آنهاست.

که تمام این این تپه ها « تورنگ تپه - شاه تپه یساقی - تقر تپه کمال آباد »در مجاورت و نیز در مسیر دیوار دفاعی معروف گرگان ( سد اسکندر ) واقع شده است.

آثار بدست آمده از تورنگ تپه و شاه تپه یساقی نیز می تواند شاهدی بر این مدعا باشد که احتمال « اکروپل - ارک » حاکم برروی آن قرار داشت.

قلعه بزرگ یساقی «شاه تپه یساقی »در جنوب غربی گرگان واقع شده است و نقشه شهر آن مربع و هر ضلعش ۵۰۰۰ متر بوده است. دژ « اکروپل »شهر در قسمت شمال ۲۰ متر ارتفع داشت.دارای دو دیوار دفاعی بوده که بین آنها خندقی کنده بودند.مصالح ساختمانی قلعه یساقی شاه تپه خشت به ابعاد ۵۰*۵۰*۵ بوده است.این قلعه از دوره اشکانی تا اوایل دوره اسلامی محل سکونت بحساب مید آمد.

که اکنون روستایی به همین نام «یساقی»در مجاورت آن باقی است.

در پایان این سوال مطرح می ماند که چرا تمدنی به وسعت تورنگ تپه و نیز تمدنی به وسعت شاه تپه یساقی «قلعه یساقی»از بین رفتند.


              ((((( برداشت از کتاب : گرگان و استرآباد - مولف اسدا... معطوفی ))))))

اطلاعات آماری قدیم یساقی و پیشین کلاته[ویرایش]

این قسمت به عهده کلانتری مرجوع می‌شود: سدن، انجیل آب، اوجابن، زنگی محله، سعدآباد قلندرمحله، آزادمحله، حشام آباد، لمسک، ورسن علیا، ورسن سفلی، للدوین، حیدرآباد سیدمیران، حاجی‌آباد، اسبومحله، کفشگیری، سرکلای جلو، شموشک، یساقی، پیشینکلاته، اسلام‌آباد شاهده، دنگلان، شوریان، نامن، قاسم‌آباد، مفیدآباد، گرجی محله، الوار، چارده، النگ، مهترکلاته، کردمحله (کردکوی)، بالاجاده، کلامو، چغر، میاندره، قلعه محمود، سرکلاخراب شهر.

جمع خالصه دیوانی استرآباد بیشترش از جمع سدن رستاق به عمل می‌آیند. هوایش در بعضی جاها از شهر استرآباد گرم تر است. کلیه اراضی سدن رستاق از جمله اراضی یساقی و پیشن کلاته و حومه بسیار قابل و حاصلخیز است و زراعتش شلتوک و پنبه و جو و گندم و ماش و غیره است. اغلب بنایش با چوب و بیشتر رعایا در کمه زندگی می‌کنند. کمه بنایی است که از چوب برپا می‌کنند و دور او را از چوب و ترکه با شاخ‌های مو پیچیده و روی آن گل مالیده و پوشش آن‌ها از گالی که چکن باشد پوشانده و ابداً آب ریزش ندارد. هر مردی از دهات یساقی و پیشین کلاته یک یابو بارکش دارد و اغلب خانه‌ها اسلحه دارند و مردم سدن رستاق در مجموع از استرآباد رستاق معمول ترند.

برداشت از کتاب استرآباد (جرجان)(گرگان)

یساقی رعیتی است. آب شرب از قنات است. مالک آنجا سادات شهری و تعداد نفوس آن ۲۲۴ نفر است. خانه‌دار ۲۰ باب انفاس ۸۰ نفر مرد زن دار ۲۰ نفر زن شوهر دار ۲۱ نفر مرد بی زن ۹ نفر زن بی شوهر ۳ نفر پسر صغیر ۱۴ نفر دختر کبیر ۵ نفر دختر صغیر ۱۷ نفر

پیشنکلاته رعیتی است. از مال وارثه محمدخان کردمحله‌ای، آب شرب از یک رشته قنات است. دهی است مخروبه که سرحد یساقی واقع شده‌است. تعداد نفوس آن ۴۹ نفر است.

برداشت:گرگان زمین (گرگان نامه)

مؤلف :مسیح ذبیحی

مناطق دیدنی یساقی[ویرایش]

شاه تپه[ویرایش]

آثار بدست آمده از غار «هوتو» و «کمربند» در شاه تپه یساقی حکایت از زندگی ماقبل تاریخ دارد. در تاریخ طبرستان از ورود آریایی‌ها و وجود تمدن پیشرفته غار هوتو و کمربند سخن رفت در همین دوران تمدن شاه تپه یساقی (۱۶ کیلومتری غرب گرگان) نیز شکوفا بوده که عده‌ای از مورخین و باستان شناسان آن را متعلق به عصر نوسنگی می‌دانند. در گرگان حدود ۳۱۰ منطقه و تپه باستانی به ثبت رسیده‌است که شاه تپه یساقی یکی از مهم‌ترین آنهاست. آثار بدست آمده از آن‌ها حکایت از تمدن ماقبل تاریخ دارد. یعنی حدود ۵۰۰۰ سال پیش این آثار توسط هیئت مختلف خارجی (فرانسوی، سوئدی و آمریکایی) کندوکاو و کشف شده‌است. عده‌ای هم معتقدا شباهت‌های زیادی بین آثار تورنگ تپه و شاه تپه یساقی و گنج تپه خردین قزوین وجود دارد. به سال ۱۳۱۱ شمسی یک هیئت باستان‌شناس سوئدی که به سرپرستی پروفسور «ج. آرن» رئیس مدرسه «آن توروپولوژی» سوئد در شاه تپه یساقی آثاری بدست آورد از جمله ۱۱ جمجمه از شاه تپه یساقی متعلق به ۴۵۰۰ سال پیش با مشخصات لیکسفال به اندیس ۷۲ تا ۷۹ بود.

آب بندان[ویرایش]

این آب بندان که از دو قسمت تشکیل و در کنار شاه تپه یساقی قرار دارد، وسعت آن ۳۵ هکتار می‌باشد. در تمام ایام سال در کنار طبیعت زیبای شاه تپه و درختان انار وحشی، جلوه خاصی به یساقی بخشیده‌است. همه روزه پذیرای اهالی و دیگر قشرها از جاهای دیگر می‌باشد.

پانویس[ویرایش]

  1. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.