پرش به محتوا

یاسمین مقبلی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
یاسمین مقبلی
پرتره رسمی، ۲۰۱۷
زادهٔ۲۴ ژوئن ۱۹۸۳ ‏(۴۱ سال)
وضعیتفعال
ملیتآمریکایی
محل تحصیل
پیشه(ها)خلبان سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا
فضانورد ناسا
پیشه فضانوردی
درجهسرهنگ دوم، سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا
تاریخ گزینش۲۰۱۷ گروه ۲۲ فضانوردان ناسا
ماموریت(ها)اسپیس‌اکس ۷ (اعزام ۶۹/۷۰)
نشان ماموریت
وبگاه
مصاحبه با یاسمین مقبلی

یاسمین مقبلی (انگلیسی: Jasmin Moghbeli؛ زادهٔ ۲۴ ژوئن ۱۹۸۳)، خلبان آزمایش سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا و فضانورد آمریکایی ناسا است. او فارغ‌التحصیل مؤسسه فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی)، مدرسهٔ عالی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و مدرسه خلبانی آزمایش نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا است. مقبلی سابقه بیش از دو هزار ساعت پرواز با ۲۵ نوع هواپیمای مختلف و ۱۵۰ مأموریت از جمله چند سورتی پروازی در افغانستان را دارد.[۱]

اوایل زندگی و تحصیل

[ویرایش]

یاسمین مقبلی، فرزند فرشته و کامی مقبلی در ۲۴ ژوئن ۱۹۸۳ (۳ تیر ۱۳۶۲) در باد نائوهایم در آلمان غربی به دنیا آمد.[۲][۳] والدین او بعد از انقلاب ۱۳۵۷ از ایران گریختند[۴][۵] و پس از مدتی سکونت در آلمان، در شهر بالدوین، ایالت نیویورک ساکن شدند. مقبلی در دبیرستان بالدوین تحصیل کرد و در دوران دانش‌آموزی، در دورهٔ آکادمی پیشرفتهٔ فضایی در کمپ فضایی هانتسویل آلاباما نیز شرکت کرد. مقبلی کارشناسی مهندسی هوافضا خود را از مؤسسهٔ فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی) اخذ کرده و مدتی نیز عضو تیم بسکتبال، والیبال و لاکراس این دانشگاه بوده‌است.[۲][۶][۷] یاسمین به زبان‌های فارسی و انگلیسی و همچنین روسی که در هنگام آموزش‌های فضانوردی آموخته، سخن می‌گوید.[۸][۹]

فعالیت نظامی

[ویرایش]

مقبلی به عنوان افسر سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا و خلبان بالگرد بل ای‌اچ-۱ سوپرکبرا مسلح به توپ‌های چندموشکی و موشک‌های ای‌جی‌ام-۱۱۴ هل‌فایر آموزش دید. او چندین بار به منطقه‌های جنگی اعزام شده‌است. او در این دوره ۱۵۰ مأموریت رزمی از جمله چند سورتی در افغانستان را به انجام رساند. او مدرک کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا را از مدرسهٔ عالی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا دریافت کرد. او همچنین دورهٔ آموزشی خلبانی را در پایگاه هوایی سپاه تفنگداران دریایی یوما گذرانده‌است. مقبلی از سال ۲۰۰۸، خلبانی هواگردهای جنگنده را شروع کرد. او بیش از دو هزار ساعت پرواز با ۲۵ نوع هواپیمای مختلف را در سابقهٔ خود دارد. مقبلی طی دوران خدمت خود در نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا، بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ در عملیات‌های نظامی آمریکا در افغانستان شرکت داشته‌است. در افغانستان به او نام مستعار جاز (به انگلیسی: Jaws) به خاطر خلبانی بالگردی به این نام داده شد.[۱۰] او در افغانستان در عملیات‌های پشتیبانی هوایی نزدیک از کمپ شورابک در ولایت هلمند با اسکادران ۳۶۷ حملهٔ سبُک بالگردی سپاه تفنگداران دریایی پرواز می‌کرد. او دورهٔ خلبانی در افغانستان را تنها باری خوانده که عزمش برای فضانورد شدن متزلزل شده و گفته مطمئن نیست اگر در آن زمان فرصتی برای ترک آنجا و فضانورد شدن پیدا می‌کرده، آن را می‌پذیرفته چرا که عاشق کارش در آن برههٔ زمانی بوده‌است.[۱۱]

مقبلی در کنار بل ای‌اچ-۱ سوپرکبرا در سال ۲۰۱۷

فعالیت در ناسا

[ویرایش]
پرتره ای از فضانوردان ناسا 2019 (فرد در مرکز تصویر یا سومین شخص از چپ در ردیف پایین یاسمین مقبلی است.)

در ژوئن ۲۰۱۷، مقبلی یکی از دوازده نفری بود که به عنوان عضو گروه ۲۲ فضانوردان ناسا (NASA Astronaut Group 22) (ملقب به لاک‌پشت‌ها) انتخاب شد و دورهٔ آموزشی ۲ سالهٔ خود را آغاز کرد.[۱۰][۱۲] مقبلی به همراه چهار زن و هفت مرد دیگر از میان ۱۸ هزار فرد داوطلب برای شرکت در این دوره، برگزیده شده‌بود.

در دسامبر ۲۰۲۰، ناسا اعلام کرد که مقبلی یکی از فضانوردانی خواهد بود که نامزد حضور در برنامه فضایی آرتمیس ناسا هستند و در صورت قبولی، در آینده به ماه و احتمالاً مریخ فرستاده می‌شود. همچنین اگر او از بین ۹ زن نامزد سفر به ماه انتخاب شود، اولین زنی خواهد بود که به ماه می‌رود.[۱۳]

همچنین ناسا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که مقبلی به‌طور رسمی به عنوان فرمانده هفتمین مأموریت اعزام سرنشین‌دار فضاپیمای اسپیس اکس به ایستگاه فضایی بین‌المللی انتخاب شده و آندریاس مورگنسن، فضانورد دانمارکی، خلبانی این عملیات را برعهده خواهد داشت. این مأموریت در سال ۲۰۲۳ از مرکز فضایی کندی در فلوریدا انجام شد.[۱۴] این اولین پرواز فضایی مقبلی است.

یاسمین مقبلی در ۲۶ اوت ۲۰۲۳ همراه با سه فضانورد دیگر از سه کشور مختلف، در مأموریت ناسا به عنوان فرماندهٔ خدمه با راکت فالکون شرکت اسپیس‌اکس راهی ایستگاه فضایی بین‌المللی شد. او نخستین فضانورد ایرانی‌تبار است که به صورت حرفه‌ای به فضا رفته‌است. پیش از این انوشه انصاری، سرمایه‌دار ایرانی-آمریکایی، با هزینه شخصی و به عنوان گردشگر به فضا رفت.[۱۵]

یاسمین مقبلی در روز ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۴ با انتشار تصویری از خود و همکارانش در شبکهٔ اجتماعی اینستاگرام، از صرف قورمه سبزی در ایستگاه بین‌المللی در مدار زمین خبر داد. او در توضیح عکسی که در آن به همراه همکارانش مشغول صرف قورمه سبزی بودند نوشت: «از این که بخشی از فرهنگم و خوراک (ایران) را با همکارانم سهیم شدم، لذت بردم. به نظر می‌رسد آنها هم لذت بردند.» صرف قورمه سبزی در ایستگاه فضایی بین‌المللی، بازتاب ویژه‌ای را در رسانه‌های شناخته شدهٔ جهان به خود اختصاص داد.[۱۶][۱۷][۱۸]

زندگی شخصی

[ویرایش]

یاسمین مقبلی ازدواج کرده و ۲ دختر دوقلو دارد که در وبستر تگزاس زندگی می‌کنند. والدین او در دلری بیج، فلوریدا و کاوه، برادر بزرگترش نیز در پیتسبورگ، پنسیلوانیا سکونت دارند.[نیازمند منبع]

مقبلی گفته: اعتراضات و تظاهرات‌های اخیر در ایران برای آزادی، برای او الهام بخش بوده‌است.[۱۹]

جوایز و افتخارات

[ویرایش]

یاسمین مقبلی چهار نشان هوایی، یک نشان لوح تقدیر نیروی دریایی و تفنگداران دریایی و سه نشان دستاورد نیروی دریایی و تفنگداران دریایی دریافت کرده‌است. او همچنین جایزهٔ مدرسهٔ خلبانی آزمایشی نیروی دریایی ایالات متحدهٔ آمریکا کلاس ۱۴۴ مرحلهٔ دوم توسعهٔ برجسته و جایزهٔ دانشجوی برجستهٔ فرمانده ویلی مک‌کول را به عنوان فارغ‌التحصیل افتخاری کلاس ۱۴۴ دریافت کرده‌است.[۲۰]

منابع

[ویرایش]
  1. «NASA, ESA Assign Astronauts to Space Station Mission on Crew Dragon – Commercial Crew Program». blogs.nasa.gov (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Garcia, Mark (February 7, 2018). "Astronaut Candidate Jasmin Moghbeli". NASA (به انگلیسی). Archived from the original on 24 June 2017. Retrieved September 18, 2018.
  3. "Jasmin Moghbeli". Biographies of U.S. Astronauts. Spacefacts. April 18, 2018. Retrieved September 18, 2018.
  4. Wright، Robin (۲۰۱۷-۰۷-۰۲). «Jasmin Moghbeli, Badass Astronaut» (به انگلیسی). The New Yorker. شاپا 0028-792X. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۹.
  5. «یاسمین مقبلی، اولین فضانورد ایرانی در مأموریت ناسا با موشک اسپیس‌اکس به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌رود». BBC News فارسی. ۵ فروردین ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۶.
  6. Wright, Robin (July 2, 2017). "Jasmin Moghbeli, Badass Astronaut". نیویورکر. Retrieved September 18, 2018.
  7. "NASA Astronaut Jasmin Moghbeli '05 Assigned to Space Station Mission on Crew Dragon". مؤسسه فناوری ماساچوست (به انگلیسی). 2022-03-24. Retrieved 2022-03-26.
  8. "Face of Defense: To the Moon … And Beyond!". U.S. Department of Defense. Archived from the original on September 30, 2023.
  9. "Jasmin Moghbeli '05 Graduates From NASA Astronaut Candidate Training Program". Massachusetts Institute of Technology. January 16, 2020. Archived from the original on November 3, 2023. Retrieved September 18, 2023.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «یاسمین مقبلی؛ تبریک وزارت خارجه آمریکا به اولین فضانورد ایرانی‌تبار ناسا». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۱-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۳.
  11. Seck, Hope Hodge (2023-08-16). "This Former Marine Cobra Pilot Saw Combat in Afghanistan. Now, She's Commanding Her First Space Mission". Military.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-08-29.
  12. Harwood, William (June 7, 2017). "NASA introduces 12 new astronauts". سی‌بی‌اس نیوز. سی‌بی‌اس. Retrieved September 8, 2018.
  13. Das، Arun Kristian (۲۰۲۰-۱۲-۱۰). «Astronaut from Long Island chosen for NASA Artemis squad». FOX 5 NY (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۵.
  14. «یاسمین مقبلی به سمت فرماندهی مأموریت اعزام فضاپیمای اسپیس‌ایکس برگزیده شد». صدای آمریکا. ۵ فروردین ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۵.
  15. «یاسمین مقبلی، نخستین فضانورد ایرانی‌تبار، راهی ایستگاه فضایی شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۴ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۳.
  16. [iranianuk.com/20240212202850024/قورمه-سبزی-ایران-به-فضا-هم-رسید-یاسمین-مقبلی-به-همراه-فضانوردان-دیگر-قورمه-سبزی-با-پلو-خوردند قورمه سبزی ایران به فضا هم رسید؛ یاسمین مقبلی به همراه فضانوردان دیگر قورمه سبزی با پلو خوردند]، ایرانیان انگلستان
  17. یاسمین مقبلی قرمه‌سبزی را به فضا برد، انتخاب
  18. قرمه‌سبزی به فضا رفت، عصر ایران
  19. Seck, Hope Hodge (2023-08-16). "This Former Marine Cobra Pilot Saw Combat in Afghanistan. Now, She's Commanding Her First Space Mission". Military.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-08-29.
  20. Garcia, Mark (February 7, 2018). "Astronaut Jasmin Moghbeli". NASA (به انگلیسی). Archived from the original on 24 June 2017. Retrieved February 19, 2020.

پیوند به بیرون

[ویرایش]